فنجان قاعدگی
فنجان قاعدگی ابزاری بسیار بهداشتی و سازگار با محیط زیست است که با پریودی شما مقابله می کند. فنجان قاعدگی یا کاپ قاعدگی یک ظرف انعطاف پذیر است که در طی قاعدگی در واژن جای گذاری می شود. این محصول بهداشتی زنانه، قادر به جمع آوری ترشحات قاعدگی به جای جذب آن هاست و هدف از آن این است که از نشت جریان قاعدگی (خون ناشی از ریزش رحم) بر روی لباس جلوگیری شود. کاپ قاعدگی معمولاً از سیلیکون پزشکی یا پرایمر منعطف ساخته می شود. هر ۴ تا ۱۲ ساعت (بسته به مقدار جریان) فنجان برداشته و تخلیه می شود و بعد از شست و شو مجدداً جای گذاری می شود.
پیشینه کاپ قاعدگی
اولین بار فنجان قاعدگی در سال ۱۹۳۲ توسط گروه مامایی McGlasson و Perkins ثبت شد. لئون چالمرز اولین فنجان قابل فروش را در ۱۹۳۷ تولید کرد. دیگر فنجان های قاعدگی در سال های ۱۹۳۵، ۱۹۳۷ و ۱۹۵۰ ثبت شد. نام تجاری Tassaway کاپ قاعدگی در دهه ۱۹۶۰ معرفی شد، ولی در بازار موفق نشد. فنجان های اولیه قاعدگی از لاستیک ساخته می شدند. در حالیکه شرکتهای متعددی در سرتاسر جهان این محصول را ارائه میدهند، تا امروز این محصول هنوز شناخته نشده است.
خیلی از زنان از فنجان قاعدگی از طریق اینترنت یا دهان به دهان آشنا شده اند و نه از طریق متعارف شنیدن تبلیغات در تلویزیون. از سال ۲۰۱۸، نام کاپ قاعدگی در نشریاتی که به بهداشت قاعدگی می پردازند، بیش از گذشته ذکر شده است.
مزایای استفاده از کاپ قاعدگی
کاپ قاعدگی نسبت به تامپون و نوار بهداشتی کارایی بهتری در جذب خون قاعدگی دارد و سازگارتر با محیط زیست است. این فنجان ها بسته به میزان خونریزی شما میتوانند حتی تا دوازده ساعت هم در واژن بمانند. در حالیکه در صورت استفاده از تامپون هر ۴ تا ۸ ساعت باید آن را تعویض کرد. همچنین چون فنجان قاعدگی میتواند در مدت طولانی در واژن باقی بماند، به همین علت برای استفاده در شب مناسب است و زمانی که از آن استفاده می کنید احتیاج به پد یا نوار بهداشتی برای اطمینان از نشت خونریزی ندارید. استفاده از کاپ قاعدگی بوی کمتری دارد. بعلاوه این وسیله امن تر از تامپون است.
معایب استفاده از فنجان قاعدگی
استفاده از کاپ قاعدگی امکان دارد برای شما انقدر راحت باشد که دیگر هیچوقت سراغ استفاده از نوار بهداشتی و تامپون نروید ولی گاهی اوقات نیز بعضی از بانوان با این محصول حس راحتی نمی کنند. بعضی امکان دارد آنرا کثیف بدانند یا با خون قاعدگی راحت نباشند. وارد کردن یا خارج کردن آن برای بعضی از افراد ممکن است سخت باشد. به علت افتادگی رحم یا کج بودن آن امکان دارد پیدا کردن اندازه مناسب سخت باشد. همینطور بعضی از بانوان که به پلاستیک حساسیت دارند امکان دارد دچار واکنش حساسیتی شوند.
بیشتر فنجان های قاعدگی از مواد بدون لاتکس ساخته شده است، این یک گزینه عالی برای افراد مبتلا به آلرژی لاتکس است اما برای بعضی از افراد، احتمال دارد مواد سیلیکون یا لاستیک باعث ایجاد واکنش آلرژیک شود. کاپ قاعدگی همچنین امکان دارد واژن شما را تحریک کند درصورتی که درست پاک نشده و بدرستی از آن مراقبت نکنید. اگر فنجان قاعدگی را بدون این که لبه های آنرا چرب کنید هم وارد واژن کنید، امکان دارد سبب ناراحتی شما شود. احتمال افزایش عفونت هم وجود دارد بالاخص در افرادی که از آی یو دی بعنوان روش جلوگیری از حاملگی استفاده می کنند.
انتخاب سایز و مارک فنجان قاعدگی
چنانچه علاقه دارید از یک فنجان قاعدگی استفاده کنید، با متخصص زنان و زایمان خویش صحبت کنید. باآنکه میتوانید هر یک از مارک ها را به صورت آنلاین یا در اغلب فروشگاه ها خریداری کنید، اول باید بدانید که به چه اندازه احتیاج دارید. اغلب مارک های کاپ قاعدگی نسخه های کوچک و بزرگ را به فروش می رسانند. فنجانهای قاعدگی کوچکتر معمولاً برای خانمهای جوان تر از ۳۰ سال توصیه می شود. اندازه بزرگتر اکثراً برای خانمهایی که بیش از ۳۰ سال سن دارند و زایمان طبیعی داشته اند یا دوره سنگین تری دارند توصیه می شود. برای فهمیدن اندازه مناسب فنجان قاعدگی، شما و پزشک باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- سن شما
- طول دهانه رحم شما
- آیا شما یک جریان قاعدگی سنگین دارید یا خیر
- استحکام و انعطاف پذیری جام
- ظرفیت کاپ قاعدگی
- قدرت عضلات کف لگن شما
- اگر شما زایمان طبیعی انجام داده اید.
نحوه وارد کردن و استفاده از فنجان قاعدگی
کاپ قاعدگی دارای دو قسمت اصلی است: جام کاپ و ساقه نازک در انتهای آن که استفاده و خارج کردن آنرا آسانتر می کند. پیش از اولین استفاده، باید دستورالعمل روی بسته بندی را به دقت بخوانید و مطابق با آن، وسیله را شست و شو داده یا استرلیزه کنید. برترین کار این است که قبل از داخل کردن یا بیرون کشیدن فنجان قاعدگی، دست ها را با آب و صابون بشویید. برای استفاده از کاپ قاعدگی، سر کاپ را تا کرده و آنرا به طرف داخل واژن فشار دهید. می توانید در حالت چمباتمه نشسته یا بایستید. به اینصورت که یک پای خود را بلند کرده و فنجان قاعدگی را درون مجرای واژن قرار دهید. در ابتدا امکان دارد تا زدن صحیح کاپ کار مشکلی بنظر برسد، ولی چند روش متنوع برای انجام این کار هست.
وقتی که لبه کاپ قاعدگی وارد واژن شد، فشار دادن کاپ به داخل واژن را ادامه دهید تا کل کاپ و پایه آن درون واژن قرار گیرد. فنجان قاعدگی باید به صورت ارتجاعی باز شود تا از هر گونه نشت خون قاعدگی جلوگیری کند. برای اطمینان از این موضوع، باید پایه کاپ (نه گردن آن) را نگه دارید و آنرا یک دور کامل یا ۳۶۰ درجه بچرخانید. مطلب جالب این که هنگامی که کاپ به شکل صحیح داخل واژن شما قرار بگیرد، وجود آنرا حس نمی کنید و فراموش می کنید که این وسیله در درون واژن شما قرار دارد.
نحوه خارج کردن فنجان قاعدگی
برای خارج کردن کاپ قاعدگی از داخل واژن مراحل زیر را انجام دهید:
اول به حالت چمباتمه نشسته یا چنانچه میخواهید راحت تر باشید روی صندلی توالت بنشینید. بعد کاپ قاعدگی را با انگشت نگاه دارید و به میزان کمی آنرا فشار دهید تا اندکی هوا وارد شود. به این نکته توجه کنید که زمان بیرون کشیدن فنجان قاعدگی باید انتهای آنرا در دستان خود نگاه دارید تا از برگشتن کاپ به داخل جلوگیری شود. زمانی که کاپ کاملاً خارج شد خون قاعدگی را دور ریخته و در آخر دستان خود و کاپ قاعدگی را به خوبی بشویید.
برای شستن کاپ قاعدگی آنرا داخل آب گرم غوطه ور کرده و با دستمال نرم به خوبی خشک کنید به صورتی که هیچ رطوبتی روی آن حس نشود. بعضی از کاپ ها از نوع یکبار مصرف هستند و بعد از بیرون آوردن قابل استفاده دوباره نیستند ولی بیشتر آن ها چندبار مصرف بوده و شما میتوانید بعد از شستشو دوباره آن ها را مورد استفاده قرار دهید بعد از پایان یافتن دوره قاعدگی کاپ را با جوشاندن در یک ظرف بزرگ آب برای ۵ الی ۱۰ دقیقه ضد عفونی کنید و کاپ استریل شده را برای مصرف مجدد در جایی تمیز و مطمئن قرار دهید. ضدعفونی کردن فنجان قاعدگی با محلول های ضدعفونی کننده توصیه نمی شود، چون ممکن است باعث ایجاد حساسیت و آلرژی در استفاده های بعدی شود.
علت نشت خون از فنجان قاعدگی
اگر داخل یا خارج از آن نشت خون حس می کنید، احیانا کاپ قاعدگی بطور اشتباه قرار داده شده است. همینطور یک فنجان قاعدگی امکان دارد به این علت نشت کند:
>> یک دستگاه داخل رحمی.
>> ویژگی های آناتومی بدن (رحمی کوتاه و یا زخمی بر روی زخم های پس از زایمان).
>> حرکت روده ها نیز میتواند باعث جابجایی و نشتی کاپ قاعدگی شود.
>> در صورتی که فنجان قاعدگی را در زمان مناسب تخلیه نکنید امکان دارد فنجان نشتی داشته باشد.
کاپ قاعدگی و نمایندگی رسمی و قانونی
با توجه به گرایش روزافزون به کاربرد کاپ قاعدگی در کشورهای پیشرفته، سازمان های متولی سلامت عمومی جهت جلوگیری از هر گونه آسیب ناشی از عرضه محصولات بی کیفیت، روالهای سختگیرانه ای را جهت فرآیند تولید، بسته بندی، عرضه و آموزش مصرف کنندگان طراحی کرده اند که از مهم ترین نکات آن، میتوان به قابلیت پیگیری کالای عرضه شده از طریق سیستم های رهگیری و کد دار جهت اطمینان از اورجینال بودن اصالت کالا میباشد.
در کلیه کشورهای پیشرفته، عرضه کنندگان و فروشندگان کاپ قاعدگی می بایست به صورت رسمی و قانونی، تحت نظارت سازمان های بهداشت و درمان کشور باشند و کالای عرضه شده هم می بایست دارای کدهای قابل پیگیری باشد که مصرف کننده بتواند از اصالت و سلامت فنجان قاعدگی کاملاً اطمینان حاصل کرده و عرضه کننده کاپ اطلاعات دقیق خود را به صورت رسمی و قانونی به مصرف کننده و سازمان های نظارتی بهداشت آن کشور اعلام کرده باشد.
آیا کاپ قاعدگی باعث گشادی واژن می شود؟
خیر، در واقع گشادی واژن یک باور اشتباه است ولی موضوعی که مطرح است ضعیف شدن و شل شدن عضلات کف لگن است که به علل گوناگون من جمله سن (کاهش کلاژن سازی)، زایمان طبیعی، دوقلوزایی... به وجود می آید برای جلوگیری یا رفع نمودن این موضوع تمرین هایی تحت عنوان کگل پیشنهاد میگردد که تمرین های ساده ورزشی است که به آسانی در منزل قابل انجام است. یکی از تمریناتی که برای کاهش گشادی واژن توصیه می شود این است که زمانی که ادرار می کنید آنرا نیمه راه متوقف کنید این کار توسط عضلات دیافراگمی با انبساط و انقباض صورت می گیرد ولی نباید فراموش کرد که تمرینات بیش از اندازه این حرکت با مثانه پر سبب عفونت مثانه (سیستیت) می شود.
آیا خانمهای باکره هم میتوانند از فنجان قاعدگی استفاده کنند؟
این مورد کاملاً اختیاری است. در مواردی میتوان از فنجان های کوچک تر استفاده کرد، تا به پرده بکارت آسیب وارد نشود. ولی درصورتی که با گذاشتن کاپ قاعدگی استرس میگیرید و هنوز هم ازدواج نکرده اید؛ بهتر است از پد بهداشتی استفاده کنید.
آیا با وجود کاپ قاعدگی در بدن، میتوان شنا کرد؟
بله. از آنجایی که وسیله بهداشتی کاملاً داخل بدنتان قرار دارد و هیچ دسته ای آنرا نگه نداشته است نیازی به نگرانی درباره مسائل بهداشتی در حین شنا نیست. همینطور زمان بیشتری برای شنا دارید به دلیل آن که ظرفیت فنجان قاعدگی بیش از تامپون است. با این حال توصیه میشود که قبل از شنا آنرا تخلیه کنید تا ظرفیت آن حداکثر بوده و از پیشامدهای احتمالی جلوگیری کنید.
فنجان قاعدگی و خواب بدون استرس برای بانوان در دوران پریود
زنان در دوران قاعدگی مشکلاتی مانند نفخ شبانه، کم خوابی و بد خوابی، نگرانی و استرس شدید کثیف شدن لباس و رخت خواب و نشت خون را تجربه می کنند برای این که بتوانیم در زمان پریودی خواب راحتی را تجربه کنیم باید دغدغه ها و مشکلاتمان را بشناسیم و برای آن ها راهکار پیدا کنیم.
مایعات بیشتری بنوشیم تا سدیم اضافی بدن دفع شود که این مسأله سبب کاهش نفخ می شود و همچنین بیخوابی و کم خوابی را کاهش میدهد چای، قهوه و نوشیدنی های محرک کم تر بخوریم تا بتوانیم خواب عمیق تری داشته باشیم در نهایت علت اصلی نشت خون و کثیف شدن لباس ها و رختخواب موقع خواب، جابه جا شدن نواربهداشتی که استرس این مسئله ما را از داشتن یک خواب آرام محروم می کند ولی وقتی از کاپ قاعدگی استفاده می کنیم چون فنجان قاعدگی خیلی خوب و مطمئن فیکس می شود و خون را کاملاً در خودش جمع می کند، دیگر خبری از نشتی و کثیف شدن لباس و ملحفه نیست و می توانیم طعم یک خواب آروم و بدون اضطراب را بچشیم.
آیا می توان با وجود فنجان قاعدگی در واژن، ورزش کرد؟
ورزش و انجام فعالیت های بدنی با فنجان قاعدگی مقدور است. زمان فعالیت به هیچ وجه نگران بیرون افتادن کاپ قاعدگی نباشید ولی نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که بالانس زدن برای مدت طولانی میتواند فنجان قاعدگی را از حالت عایق بودن خارج کند و سبب نشت خون به لباس شما شود ولی در صورتی که مدت انجام فعالیت بالانس کوتاه شود و کاپ قاعدگی درست قرار گرفته باشد، مشکلی ایجاد نمی کند.
عمر مفید کاپ قاعدگی چقدر است؟
باید هر ۱۰ سال کاپ قاعدگی خود را تعویض کنید. این به این معنی است که در قیاس با تامپون یا نواربهداشتی، فنجان قاعدگی بسیار به صرفه تر است و ضرر آن به محیط زیست بسیار کم تر است. در نظر داشته باشید که درصورت وجود هرگونه شکاف یا پارگی در فنجان قاعدگی باید آنرا تعویض نمایید. همینطور برای سالم و بدون باکتری نگه داشتن کاپ قاعدگی باید مرتباً آنرا استریل کنید.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 17
- 3