موسم اعتدال تازه از راه رسیده بود؛ ٤سال پیش، زمانی که فضای تندروی بعد از ٨سال از پاستور رخت بربست و حالا این شیخ دیپلمات بود که آمده بود تا فضای گفت‌وگو‌های سیاسی را باز کند برای امید، امنیت و پیشرفت. حسن روحانی و دولتش میراث‌دار دولتی شدند که گفتمان غالبش تندروی بود و همین موضوع بسیاری از نیروهای سیاسی اعم از اصلاح‌طلبان و حتی اصولگرایان را به کناری رانده بود. اما بعد از انتخابات خردادماه سال ٩٢ که بعضی از چهره‌های شاخص نظام هم روی به استقبالِ گفتمان اعتدال‌خواه روحانی آوردند، هرازچندگاهی از بین اظهارات بعضی چهره‌های اصلاح‌طلب و اصولگرایان معتدل نشانه‌هایی از استقبال برای فراهم کردن زمینه‌های شروع دیالوگ بین دو جناح شنیده می‌شد؛ دیالوگی به نام «گفتوگوی ملی» بین دو جریان اصلی سیاسی بعد از سال‌ها تک‌قطبی بودن فضای سیاسی کشور.
استقبال از این دیالوگ تا جایی پیش رفت که کمیته گفتوگوی ملی در فراکسیون امید در مجلس تشکیل شد؛ چهره‌هایی همچون علی‌اکبر ناطق نوری، محمدرضا عارف، محمدرضا خاتمی و بسیاری دیگر از چهره‌های اصولگرا و اصلاح‌طلب از ضرورت ایجاد این دیالوگ گفتند و البته این موضوع همچنان مخالفانی در اردوگاه راست‌ها داشت و دارد؛ گفت‌وگویی بر پایه اشتراکات دو جریان سیاسی؛ اشتراکاتی که به گفته چهره‌های هر دو جریان می‌تواند راه را بر دوقطبی‌های مضر سیاسی ببندد و راهی باشد برای حل مشکلات ریشه‌ای کشور؛ از فسادهای سازمان‌یافته گرفته تا تخریب دو جریان علیه یکدیگر و حل مشکلات اقتصادی.اما رویه اعتدالی روحانی در اردیبهشت‌ماه امسال باز هم مورد استقبال مردم قرار گرفت.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری نخستین کسی بود که بعد از پایان اعتراضات خیابانی اخیر گفت که باید قبول کنیم گفتوگوی ملی گره‌گشاست و از طرف دیگر وزارت کشور خبر از تشکیل شورای گفتوگوی سیاسی احزاب در این وزارتخانه را داد؛ شورایی که حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری هم از آن استقبال کرده است. این درحالی است که چهره‌ای همچون سرلشکر فیروزآبادی هم دیروز گفتوگوی ملی را اگر زمینه‌ساز وحدت ملی و اتفاق بر سر اصول و ارزش‌های اسلام ناب محمدی و خط راه امام باشد، بسیار مطلوب و مفید دانسته و چهره اصولگرای دیگری همچون احمد توکلی هم گفته که از گفت‌وگو دفاع می‌کند، اما مقدماتی هم قبل از این اتفاق باید رعایت شود که یکی از آن مقدمات این است که آقای خاتمی که این موضوع را مطرح کرده‌اند، موضع خود را صریح بگویند. محمدرضا عارف هم مانند گذشته دیروز در دو توییت پیاپی ضمن هشدار به صاحبان تریبون‌ها برای در نظر گرفتن مصلحت کشور بر لزوم تحقق گفتوگوی ملی تأکید کرده و نوشته که «پیام حوادث اخیر در کشور بسیار روشن و واضح است و ضرورت گفت‌وگو را نشان می‌دهد. در همین راستا، ما باید به واسطه جریانات سیاسی و اشخاص تاثیرگذار در کشور، از طریق اجماعی ملی، چالش‌ها و مشکلاتی را که در بخش‌های مختلف داریم، برطرف کرده یا کاهش دهیم.»
علاوه بر او حسین کمالی رییس خانه احزاب هم روند پیشرفت گفتوگوی ملی را مثبت ارزیابی کرده و دیروز به اعتمادآنلاین گفته که در خانه احزاب به عنوان جایگاه تجمع احزاب همه جریان‌های فکری پای صحبت یکدیگر می‌نشینند.
گفتوگوی ملی در این برهه ضروری است
عبدالرضا هاشمزایی، نماینده تهران و عضو فراکسیون امید مجلس یکی از کسانی است که با طرح گفتوگوی ملی موافق است و می‌گوید: «من نخستین کسی بودم که در نطق افتتاحیه مجلس شورای اسلامی از لزوم گفت‌وگو میان جریان‌های مختلف سیاسی گفتم، ولی هنوز بسیاری از دوستان ما در جناح‌های مختلف این موضوع را قبول ندارند و خودشان را اصل می‌دانند و نیازی به این گفت‌وگو نمی‌بینند، چون فکر می‌کنند نظر خودشان نظر شرعی و انقلابی است.»او با بیان این‌که عده زیادی را ما از قطار انقلاب در چند سال گذشته پیاده کرده‌ایم، ادامه می‌دهد: «اکثریت قاطع مردم هم کشورشان را دوست دارند هم انقلاب و نظام را و برانداز هم نیستند و اگر افراد ناراضی هم وجود دارند به دلیل برخورد ما مسئولان با آنهاست. ما هستیم که مردم را به سمت‌های دیگر هل می‌دهیم.
من به‌شخصه ریشه اعتراضات اخیر را اصلا ریشه خارجی نمی‌بینم، این درست است که پوشش خبری از سوی رسانه‌های خارجی وجود دارد و سوءاستفاده‌هایی هم می‌شود، اما نمی‌شود که هر اعتراضی که می‌شود آن را به خارجی‌ها نسبت بدهیم.»هاشمزایی می‌گوید: «همه خواسته‌های مردم فقط اقتصادی نیست. هرچند عده‌ای از این‌که مردم مرگ بر گرانی بگویند خوشحال بودند، اما من خودم به میان معترضان رفتم و دیدم که مردم از آزادی‌های اجتماعی سخن می‌گویند و تأکید می‌کنند که چرا اصل ٢٧ قانون اساسی رعایت نمی‌شود.»
برخوردهای گشت ارشادی اصولا خلاف شرع است
هاشمزایی ادامه می‌دهد: «اعتقادم بر این است که متاسفانه ما در کارهای فرهنگی هنوز نتوانسته‌ایم برخورد استاندارد را پیش بگیریم. مگر ما حق داریم دخترخانمی را به‌عنوان کسی که روسری‌اش چهار سانت جلو یا عقب است، سوار مینی‌بوس و به شخصیتش توهین کنیم؟! این کارها و برخوردهای گشت ارشادی اصولا خلاف شرع است.»عضو فراکسیون امید مجلس ادامه می‌دهد: «من از فعالان اول انقلاب هستم و همه مصاحبه‌های امام(ره) را گوش داده‌ام و ایشان بارها درباره انواع آزادی‌ها در جامعه، حقوق بشر، حجاب زنان و برابری زنان و مردان در همه زمینه‌ها اشاره کرده‌اند. وقتی ما این چیزها را رعایت نمی‌کنیم و در جامعه تنگ‌نظری و سختگیری را دنبال می‌کنیم، معلوم است مردم معترض می‌شوند. درحال حاضر انتقال اطلاعات سرعت گرفته است و موقعی که رفتارهای ما از یک استاندارد تعریف‌شده برخوردار نیست، انتظار این‌که هر اتفاقی در فضای مجازی هم بیفتد وجود دارد.»
به جای گفتوگوی ملی از وحدت و همدلی سخن بگوییم
محسن کوهکن، نماینده اصولگرای مجلس و عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری اما چندان موضوع گفتوگوی ملی را قبول ندارد و می‌گوید: «ما چون سازمانی نداریم که براساس استانداردها و کاملا جناحی و بی‌طرف نگرش‌سنجی و نظرسنجی‌ها را انجام بدهد، معمولا چهره‌های سیاسی اظهارنظرهای متفاوتی از خود بروز می‌دهند. من به‌عنوان یک نماینده مجلس ١٠١ دیدار با مردم داشته‌ام. در این جلسات ملاقات مردمی حتی یک نفر از مردم چنین مطالبه‌ای از من نداشته است. عمده مطالبات درباره وضع اشتغال و معیشت است.»او ادامه می‌دهد: «می‌توانیم به جای گفتوگوی ملی از وحدت و همدلی سخن بگوییم. هیچ آدم عاقلی نمی‌تواند با همگرایی مخالف باشد و این موضوعی است که در شرع ما هم مطرح شده است. بنابراین به نظر من به جای سخن گفتن از طرح‌هایی مانند گفتوگوی ملی که عمدتا رنگ و بوی جناحی و سیاسی دارد باید مسئولان را به اتحاد و اتفاق دعوت کنیم تا با مدیریت جهادی بایستند و تا جایی که می‌توانند مشکلات مردم را حل کنند.»کوهکن می‌گوید: «به‌عنوان مثال در خانه احزاب بعد از کش‌وقوس‌هایی که داشت یک چارچوب اساسی که وحدت‌آفرین هم بود، جواب داد و حالا هم احزاب گوناگون درحال همکاری با یکدیگر هستند. همین را می‌شود به‌عنوان یک الگو ترویج دهیم وگرنه به نظر من تا وحدت و همدلی نباشد از دل گفتوگوی ملی چیزی چندان به نفع مردم بیرون نخواهد آمد.»
نباید اصرار کنیم که همه ما مثل هم فکر کنیم
مهرداد بائوج‌لاهوتی، نماینده مردم لنگرود در مجلس هم معتقد است در حاکمیتی که از رهبری گرفته تا رئیس‌جمهوری و نمایندگان مجلس و شوراهای شهر و روستا از سوی مردم انتخاب می‌شوند، به نظرم سخن از گفتوگوی ملی بین نیروهای سیاسی به غیر از شبهه عایدی دیگری ندارد. او با بیان این‌که مانعی برای گفت‌وگو میان جناح‌های سیاسی وجود ندارد، می‌گوید: «وقتی سران سه قوه با یکدیگر دیدار و تبادل‌نظر می‌کنند، نشان می‌دهد که گفت‌وگو میان مسئولان برای حل مشکلات مردم وجود دارد. در همین مجلس جریانات مختلف سیاسی اعم از اصلاح‌طلبان، اصولگرایان و مستقلین وجود دارند که با یکدیگر درباره مسائل مختلف کشور حرف می‌زنند. بنابراین، این اتفاق درحال حاضر جریان دارد. مثلا در بحث برجام گفتوگوی ملی میان همه مسئولان کشور صورت گرفت و به یک اراده مشترک رسیدند. در حل مشکلات اقتصادی هم یک اراده و یک فهم مشترک نیاز است که هر کسی برداشت‌های مختلف از مباحث اقتصادی نداشته باشد.» او ادامه می‌دهد: «جریان‌های سیاسی در بسیاری از مسائل در کنار یکدیگر هستند و گفت‌وگو می‌کنند و البته همین تفاوت نگاه‌ها باید وجود داشته باشد، اما هدف مشترک همه ما که تعالی جمهوری اسلامی است، نباید مورد افتراق باشد، اما نباید اصرار کنیم که همه ما مثل هم فکر کنیم.»
الهه محمدی
- 10
- 5
