بازسازی مناطق زلزله و سیل‌زده و مقابله با ریزگردها در اولویت‌های سوم و پنجم قرار گرفت

 دیروز کمیسیون تلفیق بودجه مجلس، تصمیم نهایی مجلس، درخصوص برداشت از صندوق توسعه ملی را، اعلام‌کرد. این کمیسیون تصویب کرد در بودجه سال آینده رقم ۴‌میلیارد ‌دلار از صندوق توسعه‌ملی برداشت شود. کمیسیون تلفیق، هشت اولویت برای تخصیص ذخیره دلارهای نفتی درنظر‌گرفته‌است، اولویت اول تزریق پول برای تقویت بنیه دفاعی است و آخرین الویت هم به‌اجرای طرح‌های آبخیزداری در کشور اختصاص‌داده شده‌است.

در این‌میان تلاش رسانه‌ملی برای برداشت سهم بیشتر از صندوق توسعه‌ملی قابل‌توجه‌است. تا جایی‌که در جدول اولویت‌بندی کمیسیون تلفیق، صداوسیما با امکان برداشت ۱۵۰ میلیون‌دلاری از این صندوق، در جایگاه دوم قرارگرفته‌است. این در حالی‌ست که بازسازی مناطق زلزله و سیل زده با سهم ۱۰۰ میلیون و مقابله با ریزگردها نیز با سهم ۱۵۰ میلیون دلاری از این صندوق به‌ترتیب در الویت‌های سوم و پنجم قرارگرفته‌است. برداشت ۴ میلیارد دلار از صندوق توسعه‌ملی یک اتفاق مثبت و بزرگ برای اقتصاد کشور است که به‌نظر می‌رسد، نحوه تخصیص این اعتبار از سوی مجلس، این امکان را تضعیف کرده‌است. 

همین چندروزپیش بود که کمیسیون تلفیق با اختصاص بودجه ۱۵۰ میلیون دلاری برای مقابله با گردوغبار جنوب کشور؛ از جمله خوزستان، مخالفت و این ردیف را حذف‌کرد تا بازگرداندن این رقم به‌پای خوش‌قولی حسن‌روحانی نوشته شود. رئیس‌جمهوری، دوشنبه شب وقتی در گفت‌‌وگوی زنده تلویزیونی با مردم حرف‌زد، قول‌داد به‌هرطریق ممکن، بودجه مقابله با ریزگردها تامین‌شود. دیروز برخی رسانه‌های خبری و شبکه‌های مجازی نوشتند؛ رئیس‌جمهور به‌قولش عمل‌کرد. از سوی‌دیگر به‌نظر می‌رسد صداوسیما، از تلاش برای تصاحب هرچه بیشتر بودجه کشور دست برنمی‌دارد. این سازمان عریض‌وطویل و پُرخرج، که حالا رقمی مساویِ مقابله با ریزگردهای خوزستان، از صندوق توسعه‌ملی دریافت خواهدکرد. هرسال در فصل تخصیص بودجه، صدای اعتراض جمعی از نمایندگان مجلس و دست‌اندرکاران اقتصادی را، بلند کرده‌است. 

رصد اخبار حکایت از این دارد که سال ۹۵ نمایندگان با تصویب ماده ای، از لایحه برنامه ششم‌ توسعه، ‌دولت را مکلف کردند که از ابتدای اجرای قانون برنامه ششم توسعه، در قالب بودجه سنواتی، سهم خود در تامین بودجه سازمان صداوسیما را حداقل به‌میزان ۷ دهم درصد بودجه عمومی دولت، لحاظ‌کند و تخصیص‌دهد.

در آن زمان گفته‌شد افزایش اعتبار سازمان صداوسیما، نسبت به سال پایه از محل این ماده، جهت پوشش ۱۰۰ درصدی استان‌ها و توسعه کمی‌و‌کیفی برنامه‌های تولیدی (ملی، استانی و برون‌مرزی) پویانمایی، مستند و فیلم‌ها و سریال‌های فاخر و توسعه‌فنی هزینه‌می‌شود و پرداخت هرگونه حقوق و مزایا، جز به‌تناسبِ سایر بخش‌های کشور که در بودجه سنواتی مشخص می‌شود و گزارش سالانه آن به مجلس ارائه خواهد شد، ممنوع است. نمایندگان مجلس این ماده را با ۱۳۰رای موافق، ۴۵ رای مخالف و ۷ رای ممتنع از مجموع ۲۰۶ نماینده حاضر در مجلس به‌تصویب رساندند . در همان مقطع مخالفت‌های جدی با افزایش بودجه صداوسیما در صحن علنی مجلس مطرح شد. به‌گفته برخی نمایندگان، پیش از این بودجه صدا و سیما ۳/۵ دهم درصد بودجه عمومی دولت بود. 

موافقان افزایش بودجه سازمان صداوسیما درحالی‌که معتقد هستند افزایش رقم بودجه می‌تواند صرف ارتقاء کمی‌وکیفی برنامه‌های تولیدی در رسانه‌ملی شود، و بسیاری از تحلیلگران، رسانه‌ملی را چیزی شبیه بوق تشبیه‌می‌کنند؛ پر زرق‌وبرق و خالی از محتوا. 

همین چندروزپیش، عباس عبدی- تحلیل‌گر سیاسی در میزگردی که خبرگزاری تسنیم آن را برگزار کرده‌بود، عملکرد صداوسیما را این‌طور نقد‌کرد: «در ایران هیچ پدیده مدرنی به‌اندازه رسانه، به‌شکل سنتی استفاده نمی‌‌شود؛ درواقع به رسانه که یک پدیده کاملاً مدرن با کارکردهای کاملاً جدید و بسیار مهم است، مانند بوق نگاه‌می‌‌کنند و تا وقتی که به‌آن شبیه به بوق نگاه‌شود به‌طور قطع و یقین ما درگیر چنین مسائلی می‌شویم. حالا شایعه اخیر که یک موضوع حاد نبود، حتی اگر درست هم می‌بود، اتفاقی در مملکت نمی‌‌افتاد، چه رسد به حالا که تکذیب‌می‌شود. » 

نقدهایی از این دست، به رسانه‌ملی بسیاراست. سال‌هاست بسیاری از جامعه‌شناسان و تحلیلگران اقتصادی بر این نکته به‌اتفاق‌نظر رسیده‌اند که مهم‌ترین دستاورد رسانه‌ملی، ترویج مصرف‌گرایی بوده‌است. با همه این اوصاف، همان رسانه‌ای که به‌تعبیر تحلیلگران چنان بی‌خاصیت است که بی‌شباهت به‌بوق نیست، از سوی‌ کمیسیون تلفیق بودجه در اولویت دوم برای بهره‌گیری از پول نفت قرار گرفته است.

فرشته بهروزی