بررسی مشاهده نورها و صداهای عجیب در آسمان کشور طی ۲ ماه اخیر

براساس ویدئویی که در صفحات اجتماعی منتشر شده است، صبح شنبه گذشته نوری عجیب افق شهر اراک و جاده اراک-قم را نورانی کرده است! کاربران شبکه‌های اجتماعی در توضیح این ویدئو نوشته اند این نور که ظاهرا به نظر می‌رسد منشایی زمینی دارد از دل زمین به سوی آسمان تنوره کشیده است. آنان همچنین مدعی شده اند که ساعت ۵ و ۳۰ دقیقه صبح شنبه گذشته در حد فاصل قم و اراک ابتدا صدای زوزه بلند و ترسناکی شنیده و بعد هم این نور مشاهده شده است. هنوز مقامات رسمی در این باره اظهار نظری نکرده اند.

در ادامه  نورها و صداهای عجیب مشاهده شده در آسمان کشور طی دو ماه اخیر را بررسی کرده‌ایم.

نور عجیب در آسمان شوشتر و مسجدسلیمان

 ۳۰ آذرماه امسال هم نور عجیبی در آسمان شهرهای شوشتر، مسجد سلیمان، گتوند و لالی مشاهده شد. در آن زمان توحید رضایی، دکترای زمین شناسی درباره منشأ نورهای عجیب در آسمان ایلام و خوزستان گفت: پدیده روی داده در آسمان شهرهایی که شاهد نور عجیب بودند، پدیده «پیکو بینو»  است.وی افزود: این پدیده با بروز سردی هوا و بازتاب نور «فلر» که می‌تواند از چاه‌های نفت و گاز متصاعد شده باشد، به وقوع پیوسته است. وی ادامه داد: این اتفاق یک رخداد طبیعی است و شایعات در این زمینه که فرازمینی‌ها یا اتفاقات فضایی باعث بروز این رخداد است، کاملا تکذیب می‌شود.

نور عجیب در آسمان ایلام

همچنین به گزارش تسنیم، ساعت ۲۱ یک شنبه ۱۹ آذرماه امسال هم، نور عجیبی در آسمان ایلام دیده شد که این نور قرمز رنگ از سمت چوار و پالایشگاه گاز ایلام قابل رؤیت بود.این نور غیرمتعارف وحشت شهروندان ایلامی را در پی داشت و در فضای مجازی شایعات متعددی درباره آن از جمله احتمال وقوع زلزله در ایلام منتشر شد. روح ا... خدادادی کارشناس زمین شناسی در بررسی منشأ این نور به تسنیم گفت: این نور با بروز سردی هوا و بازتاب نور فلر پالایشگاه گاز ایلام به وقوع پیوست که به پدیده پیکوبینو مشهور است؛ پدیده‌ای نورانی و نادر   که هیچ ارتباطی با نور پالایشگاه یا زلزله ندارد.

حاجعلی کریمی، کارشناس زمین شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه نیز در این باره گفت: نوری که شامگاه یک شنبه در آسمان ایلام دیده شد، هیچ ارتباطی با زلزله ندارد. وی افزود: به احتمال زیاد این نور قرمز رنگ در آسمان بر اثر انعکاس نوری از سمت زمین به سمت ابرهاست و آن چه که مشخص است این که این نور هیچ ارتباطی با وقوع زلزله ندارد و جای هیچ نگرانی نیست. نور قرمز رنگ در ناحیه افق غربی شهر ایلام به دلیل انعکاس شعله بزرگ پالایشگاه گاز از غبار یا بخار آب موجود در این ناحیه به وجود آمده است. طول موج قرمز بالاترین طول موج نور مرئی است که رنگ آن مشابه با غروب آفتاب است و درسال گذشته نیز چنین نوری در آسمان ایلام رویت شده است.

ماجرای رویت پدیده نورانی ناشناس در آسمان مشهد چه بود؟

دوشنبه، ۲۹ آبان ماه امسال نیز پدیده نورانی در آسمان شهر مشهد مشاهده شد.مسئول انجمن نجوم مشهد در این باره به ایسنا گفت: علت رویت نوری عجیب و ناشناس در آسمان شهر مشهد، پدیده طبیعی «خورشید کاذب» است که به دلیل وجود ابرهای سیروس یا سیرواستراتوس در آسمان این شهر به وقوع پیوست.  محمد مهدی مطیعی  افزود: این پدیده خورشید کاذب، خورشید مجازی یا پیراخورشید نام دارد که در اصل مانند رنگین کمان، یک پدیده جوی است که به واسطه آن در اطراف خورشید نقاطی روشن و شبیه به خورشید اصلی دیده می‌شود. 

در اطراف این نواحی روشن محدوده‌هایی به شکل حلقه و هاله نور نیز دیده می‌شود که گاه به آن‌ها هاله ۲۲ درجه اطراف خورشید هم می‌گویند. وی ادامه داد: این پدیده اغلب در هوای سرد و به دلیل شکست و پراکندگی نور خورشید توسط کریستال‌های یخ معلق در ابرهای مرتفع سیروس یا سیرواستراتوس  رخ می‌دهد. مسئول انجمن نجوم مشهد  با بیان این که در هر منطقه‌ای از زمین در صورت فراهم بودن شرایط لازم پدیده خورشید کاذب را می‌توان مشاهده کرد، افزود: وجود ابرهای سیروس یا سیرواستراتوس در آسمان مشهد سبب شد که بتوانیم خورشید کاذب را مشاهده کنیم. اغلب پدیده خورشید کاذب زمانی اتفاق می‌افتد که خورشید در نزدیک افق باشد. مطیعی با اشاره به این که دوره تناوب خاصی نمی‌توان برای این پدیده تعیین کرد و مانند رنگین کمان زمانی اتفاق می‌افتد که شرایط وقوع آن فراهم باشد، افزود: در گذشته نیز این پدیده در مشهد مانند دیگر نقاط جهان اتفاق افتاده است، اما شاید به دلیل فراگیر نبودن شبکه‌های اجتماعی به این موضوع توجه چندانی نشده است. وی یادآور شد: این پدیده را درباره ماه هم می‌توان مشاهده کرد که فرایند شکل‌گیری آن کمابیش شبیه خورشید کاذب است.

مورد عجیب نور زلزله

همچنین به گزارش جام جم آنلاین، در میان نقل قول‌ها و فیلم‌هایی که روزهای پس از زلزله از طرف شاهدان عینی زلزله کرمانشاه در فضای مجازی دست به دست می‌شود، چیزی که بیشتر از همه به رخداد این پدیده طبیعی، رنگی ماورایی و سحرآمیز بخشیده است و حتی دست مایه رواج شایعات متنوعی در فضای مجازی شده، نورهای سبزرنگ یا آبی‌رنگی است که بسیاری از روستاییان و مردم محلی هنگام وقوع زلزله یا ثانیه‌هایی پیش از آن به مدت حدود هشت تا ۱۰ ثانیه در آسمان دیده بودند و ظهور آن را به درخشش رعد و برق در تاریکی شب تشبیه می‌کردند.

برخی از ساکنان محلی نیز از دیدن رنگین‌کمانی ضعیف از نور در آسمان در روز وقوع زلزله خبر می‌دادند یا آن را به گوی گردی همچون خورشید تشبیه می‌کردند. بیشتر مردم با شنیدن چنین مواردی معمولا به چهار شکل قضاوت می‌کنند: دسته اول ظهور این نورها را نشانه‌ای با منشأ ماورایی برای آگاهی‌دادن به مردم تلقی می‌کنند. دسته دوم، احتمال ارتباط مسئله را به موجودات فرازمینی و بشقاب‌پرنده‌ مطرح می‌کنند.

گروه سوم آزمایش‌های تسلیحاتی را در این باره بیان می‌کنند. دسته آخر هم کل ماجرا را چیزی بیشتر از شایعه‌ای عامه‌پسند در فضای مجازی تلقی نمی‌کنند. اما واقعیت این است که وقتی تعداد زیادی از شاهدان عینی، رخداد پدیده‌ای به‌ظاهر ماورایی را با روایتی نزدیک به یکدیگر حکایت می‌کنند، باید راجع به اصل وقوع آن مشکوک بود. در گفت‌وگویی که با دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله داشتم، او نیز که تازه از بازدید علمی از مناطق زلزله‌زده کرمانشاه بازگشته بود به شنیدن روایت‌هایی دست اول از شاهدان عینی مبنی بر دیدن نورهای عجیب در آسمان اشاره کرد.

دکتر زارع اصل موضوع را به رخداد پدیده‌ای طبیعی و بسیار جالب توجه به نام نورهای زلزله (earthquake lights) مربوط دانست که پیشتر نیز در بسیاری از نقاط جهان مشاهده شده است.

در این بین اما نمی‌توان تصور کرد که سوالات و اما و اگرهای مردم با این توضیحات پراکنده رفع شده است. به خصوص که هنوز این پدیده‌ها تکرار می‌شوند و همزمانی آن‌ها با زلزله‌های اخیر عجیب به نظر می‌رسد. به عبارت ساده تر مسئولان باید در یک واکنش رسمی و فراگیر حداقل به این سوال بزرگ پاسخ دهند که اگر این پدیده‌ها طبیعی است چرا مردم سال‌های گذشته شاهد آن نبوده اند؟

محمد جواد رنجبر