به گزارش تجارت‌نیوز، سال‌هاست که کارشناسان حوزه آب و محیط زیست برای بحران آب در ایران هشدار می‌دهند. برخی آن را ابربحران کشور می‌دانند و برخی تنش. در همین حال، معاون وزارت جهاد کشاورزی در در روزهای اخیر ادعا کرده که ایران می‌تواند آب ۲ میلیارد نفر را تامین کند.
عباسعلی نوبخت، معاون وزیر جهاد کشاورزی، روز یکشنبه گفت که با حکمرانی درست آب و با در نظر گرفته بارندگی سالانه می‌توانیم آب مورد نیاز ۲ میلیارد نفر را تامین کنیم.
او همچنین گفت: «اگر دور تا دور کشور را دیوار هم بکشند و با جای دیگری ارتباط نداشته باشیم، باز هم می‌توانیم امور کشور را پیش ببریم.» اظهارات نوبخت واکنش‌های زیادی از سوی برخی کارشناسان و کاربران فضای مجازی داشت.
اما آیا آنطور که معاون وزیر جهاد کشاورزی می‌گوید، ایران ظرفیت تامین آب ۲ میلیارد نفر را دارد؟ برای راستی‌آزمایی این ادعا کافی‌ست مروری به آمارهای رسمی داخلی و بین‌المللی داشته باشیم.
وضعیت بارندگی در کشور
۸۵ درصد مساحت سرزمینی ایران به شدت خشک، خشک و نیمه خشک است. پیش از این احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی به تجارت‌نیوز گفت متوسط بارندگی در ایران ۲۵۰ میلی‌متر است. به عبارتی متوسط بارندگی در کشور یک سوم متوسط جهانی است.
بررسی داده‌های شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد ارتفاع کل ریزش‌های جوی در کشور از ابتدای سال آبی جاری تا ۲۹ اردیبهشت‌ماه، حدود ۱۹۳ میلی‌متر است. این مقدار بارندگی نسبت به متوسط درازمدت، ۱۶ درصد کاهش داشته است. به عبارتی در سرزمین خشک و نیمه خشک ایران، میزان بارندگی هم در حال کاهش است.
در همین حال خشکسالی نیز به جان سرزمین ایران افتاده است. امسال، سومین سالی‌ست که ایران با خشکسالی مواجه است.
سرانه مصرف آب در ایران
پیش از این اتاق ایران در گزارشی نوشت سرانه مصرف آب در ایران، ۲۵۰ لیترنفر در روز است. در حالی‌که سرانه مصرف آب در جهان ۱۵۰ لیتر نفر در روز است.
اما وضعیت منابع آب تجدیدپذیر در کشور چگونه است؟ آنطور که این گزارش نشان می‌دهد پیش از این منابع آب تجدیدپذیر در ایران حدود ۱۳۰ میلیارد متر مکعب بود.
اما این منابع تجدیدپذیر، کاهشی شد و حالا به ۱۰۰ میلیارد مترمکعب رسیده است. ضمن اینکه ایران فقط ۳/. % منابع آب تجدیدپذیر جهان را دارد.
با در نظر گرفتن سرانه مصرف آب، جمعیت ایران که از ۸۵ میلیون نفر عبور کرده و وضعیت منابع تجدیدپذیر، مشخص نیست معاون وزیر جهاد کشور چگونه ادعای تامین آب شرب ۲ میلیارد نفر را داشته است.
برای بالا رفتن، سرزمینی را نابود می‌کنند!
محمد فاضلی، پژوهشگر آب و توسعه در صفحه توییتری خود نوشته است: «از ایشان بخواهیم گزارش علمی موید این ادعا را منتشر کند. این‌ها همین ادعاها را به بالایی‌ها می‌فروشند و بالا می‌روند؛ برای بالا رفتن، سرزمینی را نابود می‌کنند.»
او همچنین در کانال تلگرامی خود نوشت: «اگر هر نفر در روز ۱۰۰ لیتر مصرف آب و شرب و بهداشت داشته باشد، آب لازم برای تامین فقط شرب و بهداشت ۲ میلیارد نفر معادل ۷۳ میلیارد مترمکعب است. کل منابع آب تجدیدپذیر در دسترس کشور، ۱۰۰ میلیارد مترمکعب است. کسی در وزارت نیرو نمی‌خواهد پاسخ این ادعا را بدهد؟»
مصارف آب بیش از منابع موجود
اخیرا محمد حب وطن، رئیس گروه نظارت و توسعه حکمرانی آب در تشریح وضعیت منابع زیرزمینی گفت که مصارف بیش از منابع موجود در کشور است. این تراز دچار مشکل شده است. به طوری‌که در آبخوان‌ها سطح آب زیرزمین افت پیدا کرده و شاهد خشک شدن برخی از چاه‌ها و به دنبال آن فرونشست زمین هستیم.
در چنین شرایطی نوبخت، معاون وزیر جهاد کشاورزی ادعا کرده که اگر دور تا دور کشور را دیوار بکشیم، باز هم می‌توانیم امور را پیش ببریم. این در حالی است که همین حالا افغانستان با ندادن حق‌آبه هیرمند، توانسته زندگی روزمره مردم سیستان و بلوچستان را با مشکل مواجه کرده است. دولت ایران برای روزهای بدون حق‌آبه هیرمند، برنامه‌ای برای منطقه نداشت.
پیش از این نیز کاوه مدنی، رئیس انستیتوی آب، محیط زیست و بهداشت دانشگاه سازمان ملل گفته بود که ایران دچار ورشکستگی آبی است. چه ببارد، چه نبارد، ما آب کم می‌آوریم. چون خرجمان بیشتر از دخلمان است. وقتی کم می‌آوریم از پس‌اندازمان یعنی آب زیرزمینی می‌خوریم.
منظور کاوه مدنی از دخل و خرج همان مصارف آب و منابع آب تجدیدپذیر است.
آخرین پیش‌بینی از وضعیت آب در ایران
موسسه منابع جهانی پیش از این در گزارشی وضعیت کشورها را از نظر آبی پیش‌بینی کرد. بر اساس پیش‌بینی این موسسه بیش از ۴۰ کشور تا سال ۲۰۴۰ سطح بالایی از تنش آبی خواهند داشت.
نقشه‌ای که این موسسه از وضعیت تنش آبی در سال‌های آینده منتشر کرده، کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا، کشورهایی هستند که بیشترین تنش آبی را خواهند داشت. ایران نیز در لیست همین کشورها قرار دارد.
- 19
- 4
