ساز تومباساز تومبا چیست؟
ساز تومبا، یکی از سازهای جذاب و خاص است که در بسیاری از سبک‌های موسیقی به کار می‌رود. این ساز از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که با هم ترکیبی زیبا و خاص را ایجاد می‌کنند. در این مقاله، قصد داریم همه چیز درباره ساز تومبا را به شما آموزش دهیم. از تاریخچه و نحوه ساخت این ساز تا نحوه نواختن آن و آثار معروفی که با استفاده از آن ساخته شده‌اند. پس با ما همراه باشید تا با ساز تومبا بهتر آشنا شوید.
تاریخچه ساز تومبا
ساز تومبا، از سازهایی است که در بسیاری از فرهنگ‌ها و سبک‌های موسیقی به کار می‌رود. تاریخچه این ساز به قدمت‌های بسیاری در گذشته بازمی‌گردد. این ساز در قرن ۱۲ میلادی در آمریکای جنوبی گسترش پیدا کرد. در آن زمان، تومبا از بخش‌های مختلفی تشکیل شده بود که هر بخش، صدایی خاصی را تولید می‌کرد. این ساز در آغاز برای نواختن موسیقی محلی به کار می‌رفت و پس از آن به سبک‌های موسیقی دیگری همچون سامبا و بوسانووا نیز اضافه شد.
همه چیز درباره ساز تومباساختار ساز تومبا
ساز تومبا، از دو قسمت اصلی تشکیل شده است: بدنه (shell) و پوست (head). بدنه ساز تومبا، از یک لوله چوبی تهیه شده است که در بالای آن یک پوسته بزرگ قرار دارد. پوسته‌ی بالایی ساز تومبا، به عنوان پوست (head) شناخته می‌شود و به کمک چوب‌هایی که به طور افقی در بالای آن قرار دارند، به بدنه‌ی ساز متصل می‌شود. بخش پایینی بدنه‌ی ساز تومبا، به صورت مخروطی شکل است و در بالای آن با یک پوسته کوچک تحت عنوان پوسته‌ی برشی (cutting head) پوشیده شده است. این پوسته در کنار پوسته‌ی بالا، به عنوان سطح نواختن (playing surface) استفاده می‌شود و صدای ساز را تولید می‌کند. برای نواختن ساز تومبا، از دو ملق استفاده می‌شود که یکی از آنها بسیار بزرگتر از دیگری است. نوازنده برای نواختن ساز تومبا، به کمک دستان خود به پوسته‌ی بزرگتر ضربه می‌زند و با دست دیگر به پوسته‌ی کوچکتر ضربه می‌زند.
ساختار ساز تومباانواع ساز تومبا
در طول تاریخ، بسیاری از انواع ساز تومبا ساخته شده‌اند که هر کدام از آنها دارای صدا و شکل متفاوتی هستند. برخی از انواع رایج ساز تومبا شامل موارد زیر هستند:
کونگا (Conga):
کونگا یکی از انواع رایج ساز تومبا است که در سبک‌های موسیقی آفریقایی، کوبایی و لاتین به کار می‌رود. این ساز از یک بدنه یکپارچه و پوسته‌ی بزرگی که در بالای آن نصب شده است، تشکیل می شود. نوازنده برای نواختن کونگا از دستان خود استفاده می‌کند و با ضربه‌ی دادن به پوسته‌ی بالایی ساز، صدای آن را تولید می‌کند.
بونگو (Bongo):
بونگو، یکی از سازهای کوچکتر سبک لاتین است که از دو قطعه ساخته شده است. قطعه‌ی بزرگتر، به عنوان بونگو مادری (hembra) و قطعه‌ی کوچکتر، به عنوان بونگو پدری (macho) شناخته می‌شود. نواختن بونگو به کمک دستان انجام می‌شود و صدایی بسیار زیبا و ریتمیک تولید می‌کند.
تیمبال (Timbale):
ساز تیمبال یا همان پایلا کریولا جایگزین سبک تر و قابل حمل تری برای طبل های کاسه ای بزرگ و دست و پا گیر است و گزینه ای بسیار عالی برای استفاده در راهپیمایی ها و رژه های نظامی محسوب می شود. تیمبال های اولیه از از ظروف آهنی یا مسی که در خیلی از کارخانه های نیشکر اطراف جزیره کوبا وجود داشتند ساخته می شدند. نوازنده برای نواختن تیمبال، به کمک چوب‌هایی که در دستان خود دارد، به پوسته‌ی سطحی ساز ضرب می گیرد.
پاندیرو (Pandeiro):
پاندیرو نیز یک ساز تومبا است که در سبک‌های مختلف موسیقی به کار می‌رود. این ساز از یک بدنه گرد و پوسته‌ی بزرگی که در بالای آن نصب شده است، تشکیل می شود. پوسته‌ی بالایی پاندیرو، دارای چندین روکش کوچکی است که به صورت دایره‌ای به هم متصل شده‌اند. نوازنده برای نواختن پاندیرو، از دستان خود استفاده می‌کند و با ضربه‌ی دادن به پوسته‌ی بالایی ساز، صدایی ریتمیک و ملایم تولید می‌کند.
کالاباش (Kalimba):
کالاباش، یک ساز تومبا کوچک شکل است که در بسیاری از سبک‌های موسیقی به کار می‌رود. این ساز از یک بدنه چوبی کوچک و پوسته‌ی بزرگی که در بالای آن نصب شده است، تشکیل می شود. پوسته‌ی بالایی کالاباش، دارای چندین روکش کوچکی است که به صورت دایره‌ای به هم متصل شده‌اند. نوازنده برای نواختن کالاباش، با کمک انگشتان خود به پوسته‌ی بالایی ساز ضربه می‌زند و با ایجاد ویبره‌های صوتی، صدایی بسیار زیبا و ملایم را تولید می‌کند.
انواع ساز تومبانحوه نواختن ساز تومبا
نوازندگان ساز تومبا برای نواختن این ساز، از دستان خود به همراه چوب‌هایی که در دستان دارند، استفاده می‌کنند. برای نواختن ساز تومبا، نوازنده با دستی که چوب را در دست دارد، به پوسته‌ی بزرگتر ضربه می‌زند و با دست دیگر به پوسته‌ی کوچکتر ضربه می‌زند. همچنین برای تولید صداهای متنوع‌تر، می‌توانند با انگشتان یا پلاستیک‌هایی که بر روی انگشتان خود قرار داده‌اند، به پوسته‌ی ساز ضربه بزنند.
در نواختن ساز تومبا، تکنیک‌های مختلفی نیز به کار می‌رود. برای مثال در کانگا، می‌توان با ضربه‌های متوالی به پوسته‌ی ساز، یک ریتم پایه را تولید کرد. همچنین با ترکیب ضربه‌های قوی و ضعیف به پوسته‌ی ساز، می‌توان صداهای مختلف و دلخواه را تولید کرد.
در کل، نواختن ساز تومبا نیاز به تمرین و تسلط بر تکنیک‌های مختلف دارد. با تمرین و تلاش، می‌توانید در نواختن این سازهای زیبا و جذاب، مهارت بیشتری پیدا کنید و لذت بیشتری را از موسیقی خود ببرید.
کاربردهای ساز تومبا
ساز تومبا در بسیاری از سبک‌های موسیقی به کار می‌رود و در ریتم و تنظیم آنها نقش مهمی دارد. در موسیقی لاتین، ساز تومبا به عنوان یکی از سازهای اصلی شناخته می‌شود و در گروه‌های موسیقی لاتین، نوازنده‌ی تومبا به عنوان یکی از اعضای مهم گروه شناخته می‌شود.
در موسیقی برزیلی نیز، ساز تومبا به عنوان یکی از سازهای اصلی شناخته می‌شود و در سبک‌هایی مانند سامبا و فورو به کار می‌رود. همچنین در موسیقی آفریقایی، ساز تومبا به عنوان یکی از سازهای اصلی شناخته می‌شود و در گروه‌های موسیقی آفریقایی، نوازنده‌ی تومبا به عنوان یکی از اعضای مهم گروه محسوب می‌شود.
علاوه بر سبک‌های موسیقی فوق، ساز تومبا در بسیاری از سبک‌های موسیقی دیگر نیز به کار می‌رود و در ریتم و تنظیم آنها نقش مهمی دارد. به طور کلی، ساز تومبا به عنوان یکی از سازهای اصلی در موسیقی جهانی شناخته می‌شود و در بسیاری از قسمت‌های موسیقی، نقش حیاتی دارد.
کاربرد ساز تومباتفاوت ساز تومبا و پرکاشن
ساز تومبا و پرکاشن دو ساز موسیقی از دسته‌ی سازهای ضربی هستند و در بسیاری از قطعات موسیقی به کار می‌روند. با این حال، هر دو ساز تفاوت‌هایی در مورد ساختار، نوع صدا و کاربرد دارند.
ساز تومبا یک ساز ضربی با ساختاری بزرگ و پوستی است که به وسیله‌ی چوب‌هایی به نام ملاتون و به وسیله‌ی دستان نوازنده نواخته می‌شود. صدای تومبا قطعات پرقدرت و ریتمیک موسیقی را تحریک می‌کند و به خاطر صدای بلند و پرقدرتش در گروه‌های بزرگ موسیقی از آن استفاده می‌شود. همچنین، نوازنده‌ی تومبا با تغییر نوع ضربه‌ها روی پوست ساز، می‌تواند صدای متفاوتی از خود بدهد و در نتیجه تنوع بیشتری در موسیقی ایجاد کند.
از سوی دیگر، پرکاشن‌ها شامل یک مجموعه از سازهای ضربی هستند که متشکل از دوف، تمپو، کونگا، کاهون و دیگر سازهای ضربی است. پرکاشن‌ها در گروه‌های بزرگ موسیقی و در انواع مختلف موسیقی‌ها از جمله موسیقی کلاسیک، جاز و راک استفاده می‌شوند. پرکاشن‌ها به عنوان سازهایی با قابلیت تنوع بالا در نواختن صداها در موسیقی شناخته می‌شوند و در نتیجه می‌توانند برای ایجاد تنوع در ریتم و صداها در قطعات موسیقی از آنها استفاده کرد. همچنین، با توجه به تنوع بالای پرکاشن‌ها، می‌توانند در انواع مختلف موسیقی‌ها و قطعات مختلف به کار روند.
به طور کلی، تفاوت اصلی بین ساز تومبا و پرکاشن‌ها در ساختار و نوع صداست. ساز تومبا یک ساز ضربی با ساختاری بزرگ و پوستی است که به وسیله‌ی دستان نوازنده نواخته می‌شود و صدای قوی و پرقدرتی دارد. در حالی که پرکاشن‌ها مجموعه‌ای از سازهای ضربی هستند که درگروه‌های موسیقی به کار می‌روند و در نواختن آنها از ابزارهای مختلفی مانند چوب و قلاب استفاده می‌شود. همچنین، پرکاشن‌ها در تولید صداهای مختلف و ایجاد تنوع در ریتم موسیقی، قابلیت بالایی دارند و می‌توانند در انواع مختلف موسیقی به کار روند.
سخن پایانی درباره ساز تومبا
ساز تومبا یکی از سازهای زیبا و جذاب در موسیقی است که در بسیاری از سبک‌های موسیقی به کار می‌رود. این ساز از یک بدنه و پوسته‌ی بزرگی تشکیل شده است و برای نواختن آن، نوازنده از دستان خود به همراه چوب‌هایی که در دست دارد، استفاده می‌کند. در نواختن ساز تومبا، تکنیک‌های مختلفی به کار می‌رود و با تمرین و تسلط بر این تکنیک‌ها، می‌توانید در نواختن این ساز زیبا و جذاب، مهارت بیشتری پیدا کنید.
گردآوری: بخش هنر و سینما سرپوش
- 13
- 5
