سرزنش کردن دیگران:
زندگی همیشه آنگونه که پیش بینی کرده ایم ادامه پیدا نمی کند، عقبگردها در زندگی کاملا طبیعی هستند، شکست مقدمه ای بر پیروزی است و... این موضوعات برای همه ما با ارزش هستند اما بسیاری از ما زمان مواجهه با آنها انگشت اتهام خود را به سمت فرد دیگری نشانه می گیریم، این درحالی است که هر فرد باید مسئولیت نقص های خود را بپذیرد سرزنش کردن دیگران نمی تواند کاری از پیش ببرد درصورتی که عادت به انجام این رفتار دارید بهتر است با برداشتن گام های مثبت جهت تغییر زندگی خود تلاش کنید.
دلایل سرزنش کردن دیگران:
سرزنش دیگران برای کاهش اثر اتفاقات:
در برخی از موارد یک اتفاق یا تعارض در زندگی زمینه ساز آسیب های روانی یکی از طرفین رابطه می شود، پس او ممکن است برای کاهش بار روانی ناشی از این اتفاق دست به سرزنش دیگران بزند تا از این طریق گناه را از گردن خود برداشته و بر گردن دیگری بیندازد و احساس آسودگی داشته باشد. این موضوع دقیقا همان فعالیتی است که ذهن همراه با هوشمندی برای مواجهه با درد روانی یا انکار انجام می دهد. سرزنش دیگران ممکن است به قدری سریع اتفاق بیوفتد که فرد متوجه آن نباشد.
سرزنش دیگران برای ابراز رفتار تلافی جویانه:
بیشتر افراد زمانی که با خطای خود مواجه می شوند تلاش دارند که از آن فرار کرده و فرافکنی کنند، این موضوع راهی ظریف برای حمله به طرف مقابل و مقصر جلوه دادن وی است یا به عبارتی شما قصد دارید کار او را تلافی کنید. این موضوع زمانی که شما از قبل از شخص ناراحتی داشته اید و نتوانسته باشید که نسبت به رفتار وی منطقی برخورد کنید به شکل ناخودآگاه به عنوان فرصتی برای تلافی، غنیمت شمرده می شود.
راه حلی بی دردسر:
پذیرفتن اینکه دیگران مشکل دارند و همه اتفاقات ایجاد شده به گردن فردی دیگر است، بسیار راحت تر از پذیرش اشتباهات خود و تلاش برای اصلاح آن است. پس به جای ملامت خود یکی از بهترین، سریع ترین و بی دردسرترین راه ها راضی کردن خود در رابطه با عدم سرزنش دیگران است. متوسل شدن به سرزنش بسیار راحت تر از متقاعد شدن برای اصلاح خود است.
جلوگیری از سرزنش کردن دیگران:
درصورتی که دلایل عنوان شده برای شما هم صدق می کنند، اولین گام برای تغییر دادن خود پذیرش است. همین که شما به دنبال راهی برای برطرف کردن این مشکل هستید یعنی رفتاری عالی دارید، یعنی شما به خاطر خود و اطرافیان حاضر به انجام تغییرات هستید تا به فردی بهتر تبدیل شوید. در ادامه به راهکارهایی اشاره می شود تا عادت سرزنش کردن دیگران از گردن شما بیوفتد.
نفس عمیق بکشید:
زمانی که می دانید موضوعی می تواند واکنش منفی و تدافعی شما را برانگیزد سعی کنید نفس عمیق بکشید پیش از اینکه واکنشی نشان دهید یا چیزی به کسی بگویید. چند نفس عمیق بکشید و احساسی که منجر می شود دست به سرزنش دیگران بزنید را شناسایی کنید، همین چند لحظه می تواند فرصت ارزیابی موقعیت و واکنش هوشمندانه را به شما می دهد.
از اشتباهات خود درس بگیرید:
هر اشتباه می تواند درسی بزرگ به ما دهد و موجب رشد فکری شود، این موضوع درباره اشتباهات بزرگ و کوچک صادق است، پس اگر مجددا در این موقعیت قرار گرفتید به این فکر کنید که چه چیزی از این اشتباهات یاد می گیرید و با میل سرزنش دیگران برای انکار شکست پرهیز کنید، بعد از این می توانید تصمیم بگیرید چه راهی برای جلوگیری از تکرار این اتفاق وجود دارد.
تمرین خودآگاهی:
اولین قدم برای متوقف کردن سرزنش دیگران آگاهی درباره افکار و احساسات است. درصورتی که بتوانید دلایل اساسی سرزنش دیگران را پیدا کرده و مهار کنید به دو مزیت اساسی دست پیدا خواهید کرد:
توجیه سرزنش دیگران برایتان بسیار دشوارتر خواهد بود
به بینش انتقادی دست خواهید یافت
درصورتی که عواملی را برای گرایش به سرزنش دیگران بررسی کنید، ناامنیها، آسیبپذیریها و انتظاراتی را پیدا خواهید کرد که چسب زخم ضعیفی به نام سرزنش کردن به آنها زده بودید.
جایگزینی درک کردن به جای سرزنش کردن:
زمانی که فردی را مقصر می دانید و سرزنش می کنید، یعنی مسئولیتی بیشتر از مسئولیت واقعی به وی نسبت می دهید. زمانی که سرزنش را درونی می کنید، مسئولیتی بیشتر از چیزی که باید پذیرفته اید. داشتن اعتدال همیشه بهترین کار است زمانی که مسئولیت را به شکل درست بین خود و طرف مقابلتان تقسیم می کنید، به مسئولیت پذیری درستی دست پیدا خواهید کرد.
مسئولیت پذیری درست با صداقت خودآگاهی و تمایل جهت تحمل درد ناشی از رویداد ایجاد می شود. برای رسیدن به این موضوع باید انگیزه سرزنش کردن را با تعهد به درک جایگزین کنیم. می توانیم همه عوامل ایجادکننده موقعیتی منفی را دقیق تشخیص بدهیم درصورتی که درک کردن به جای سرزنش انتخاب کنیم.
در این موقعیت با پرسیدن سوالات زیر به خودآگاهی بیشتری دست پیدا خواهید کرد:
چگونه به این وضع دچار شدیم؟ چه اتفاقات، تصمیمات یا عواملی منجر به این اتفاق شدند؟
در این وضعیت چه کسی دخیل است؟
در این شرایط نقش و مسئولیت من چیست؟
کدام عوامل خارجی (که تحت کنترل مستقیم کسی نیستند مثل آبوهوا و قوانین) در این وضعیت نقش داشتند؟
برای درک بهتر شرایط چه سؤالاتی میتوانم از خودم و طرف مقابل بپرسم؟
درباره این وضعیت چه چیزی را نمیدانم؟
با پاسخ به این سوالات شما می توانید اطلاعات مفیدی در رابطه با موقعیت موجود کسب کنید.
همدلی کردن:
بهترین پادزهری که برای سرزنش کردن وجود دارد؛ همدلی است. زمانی که سوالات بالا را پاسخ دادید، از دیدگاه های مختلفی به موقعیت نگاه کرده اید تا دلایل اصلی را درک می کنید. در این صورت وضعیت را با دقت و انصاف بیشتری بررسی کرده و دیدگاه خودمحورانه ندارید.
همدلی به شما کمک خواهد کرد که درگیری و مشکلات را صادقانه تر بررسی کنید، داده های مهمی را در دسترس داشته باشید. در غیر این صورت و مهمتر از همه این موارد شما را از رفتارهای نادرستی مانند رنجش، خودپسندی و سرزنش دور میکند.
سهم خودتان را از رویداد منفی بپذیرید:
زمانی که اختیار تمام متغیرهای یک موقعیت را به دست آوردید؛ گام بعدی شناختن سهم خودتان از پذیرفتن رویداد است. بعد از اینکه مسئولیت را هم قبول کردید باید دو کار را صورت دهید:
زبان سرزنش را با زبان تفاهم جایگزین کنید، زمانی که آگاهانه زبان سرزنش را به زبان تفاهم تغییر دادید، پویایی را ایجاد کرده اید که منجر به همکاری، هماهنگی و مسئولیتپذیری میشود، این موضوع تغییر شرایط را بهتر خواهد کرد به همین دلیل باید کلمات و طرز فکر خودمان را با دقت انتخاب کنیم.
باید نقش خودتان را برای پذیرش موقعیت اجرا کنید، دلیلی که برای سرزنش کردن دیگران دارید این است که میخواهیم ناراحتی ناشی از مسئولیتپذیری جلوگیری کنیم.
بالا بردن سطع فعالیت خود و ورزش کردن:
درصورتی که از جمله افرادی هستید که سال ها درگیر یک شغل یا موقعیت سطح پایین و تکراری هستید و با احتمال زیادی دیگران را به خاطر موقعیت پایین خود مقصر می دانید شما در حال سرزنش دیگران هستید. بهترین توصیه برای شما تغییر موقعیت با تلاش و سعی بیشتر در مسیر رشد و ترقی است.
سبک زندگی کاری و حرفه ای خود را تغییر دهید، سخت کار کرده تا فرصت های بیشتری کسب کنید و از این طریق اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید، این راهکار بسیار کارآمدتر از سرزنش دیگران خواهد بود به دلیل کمبودهای خودتان نباید دیگران را آزار دهید، زندگی را در مسیر رشد قرار دهید تا دیگر دلیلی برای سرزنش دیگران پیدا نکنید.
رسیدگی کردن به سلامت جسمی و روحی منجر می شود مغز بهتر کار کند، خلق و خود بهبود پیدا کند، درضمن شما می توانید با ورزش کردن در مدتی کوتاه به تناسب اندام برسید و مشکلات احتمالی جسمی را هم پشت سر بگذارید. مدیتیشن راهی خوب برای آرامش روح است. این موضوعات دلایل خوبی هستند تا دیگر به خاطر داشتن اندام نامناسب دیگران را سرزنش نکنید، کاری که بسیاری از مردم به دلیل عدم بهره مندی از سلامت جسمی و روحی انجام می دهند و نمی توانند پله های ترقی را طی کنند، در نتیجه سعی دارند دیگران را پایین بکشند.
تغییر سبک غذایی خود و کنار آمدن با شکست:
یکی دیگر از شیوه های موثر برای مقابله کردن با سرزنش دیگران رسیدگی به رژيم و سبک غذایی خاص جهت برطرف کردن مشکلات جسمی و روحی است. تعداد زیادی از افراد به این شکل عمل می کنند و زمانی که رژیم غذایی اشتباهی را دنبال می کنند و پیامدهای بدی را شاهد هستند انگشت اتهام به سمت دیگران می گیرند تا خود را مقصر ندانند.
پس داشتن یک برنامه غذایی مناسب می تواند به سلامت روح و جسم شما کمک کند، سطح انرژی و خلق و خو را بهبود می دهد و یک راه مناسب جهت پیشگیری از سرزنش دیگران است. گاهی لازم است برای رسیدن به این هدف تحت نظر یک متخصص تغذیه قرار بگیرید تا به شکل جدی موضوع پیگیری شود و شخص به تناسب اندام، سلامت جسم و روان دست پیدا کند.
تعدادی از افراد به دلیل سرزنش دیگران سعی می کنند اشتباهات خود را پوشش دهند زیرا نمی دانند چگونه باید با شکست های خود کنار بیایند و آنها را جبران کنند. شاید بهتر باشد این را بپذیرید که انسان برای تجربه کردن و برای آزمون و خطا به دنیا آمده است و اشتباهات می توانند به شکست منجر شوند، البته باید در هنگام مواجهه با شکست باید به دنبال یک راه حل درست باشید.
اینکه شما به دنبال یک مقصر بگردید مشکلی را حل نمی کند پس اشتباه خود را در آغوش بگیرید و خطاها را بپذیرید، برای جبران کردن هرکاری که لازم است را انجام دهید اما برای رفع اشتباه به سرزنش دیگران رو نیاورید. واقعیت عیان است و شما دیر یا زود با پیامد کارتان روبرو خواهید شد.
گردآوری: بخش روانشناسی سرپوش
- 15
- 5