مهره‌چيني کابينه در آستانه تكميل

 حسن روحاني براي تعيين ترکيب کابينه سه کارگروه را تشکيل داده است که پيشنهادهاي خود را به رئيس‌جمهور منتخب ارائه کرده‌اند، اگر چه گفته شده در نهايت اين شخص رئيس‌جمهوري است که انتخاب نهايي را انجام خواهد داد. گفته مي‌شود در اين ميان حلقه‌اي متشکل از محمد نهاونديان، محمدباقر نوبخت، محمود واعظي، حسين فريدون و اکبر ترکان هم مشغول بررسي پيشنهادهاي کابينه دوازدهم بوده و کار هماهنگي با گزينه‌هاي محتمل براي وزرات را برعهده دارند. بر همين اساس تا اينجا ازجمله گزينه‌هايي که ماندنشان در کابينه قطعي شده است، برخلاف تصورات، عبدالرضا رحماني‌فضلي وزير کشور است. 

گزينه‌اي که از ابتداي روي‌کارآمدن دولت يازدهم انتخاب او مورد انتقاد بخشي از جريان اصلاح‌طلب بوده است. در هفته‌هاي گذشته هم برخي از گمانه‌‌زنی‌ها از جابه‌جايي رحماني‌فضلي با محمد شريعتمداري خبر داده بودند. اما حالا با ابقاي رحماني‌فضلي، حضور شريعتمداري در وزارت صنعت، معدن و تجارت قوت گرفته است.

از ديگر گزينه‌هايي که ابقاي آنها قوت گرفته است، جواد ظريف براي وزارت خارجه، سيدمحمود علوي براي وزارت اطلاعات، بيژن نامدارزنگنه براي وزارت نفت و حسن قاضي‌زاده‌هاشمي براي وزارتخانه بهداشت و محمدباقر نوبخت براي سازمان برنامه‌و‌بودجه است. محمد علی نجفي از جمله گزينه‌هايي بود که حضورش در دولت دوازدهم را به رفتن به سازمان برنامه‌و‌بودجه منوط کرده بود و حالا که سازمان برنامه منتفي شده است، احتمال انتخاب او به‌عنوان شهردار تهران قوت گرفته است.

نجفي که مشاور اقتصادي رئيس‌جمهور در دولت يازدهم است قبلا گفته بود که بايد ٥٠ درصد کابينه تغيير کند. تغييراتي که به نظر مي‌رسيد دست‌کم بايد وزارتخانه‌هايي که بيشترين منتقدين را داشتند، شامل شود و يا رويکرد اصلاح‌طلبانه به خود بگيرد. اما ظاهرا تا اينجا چنين اتفاقي نيفتاده است. حتي شوراي‌عالي سياست‌گذاري اصلاح‌طلبان تقريبا سه هفته پيش درخواست ديدار با روحاني را براي بررسي کابينه دوزادهم ارائه کرده که هنوز براي آن زماني در نظر گرفته نشده است.

عبدالواحد موسوي‌لاري هم در همين باره با محمد شريعتمداري مذاکره کرده اما هنوز زماني از سوي رياست‌جمهوري اعلام نشده است.عبدالله ناصري از اعضاي شوراي‌عالي اصلاح‌طلبان معتقد است که «تا به اينجا يک انتظار اجتماعي جدي شکل گرفته است که کابينه تغييرات ٥٠‌درصدي داشته باشد». او در گفت‌وگو با «شرق» ادامه داد: «اگر چنين انتظاري محقق نشود، اين موضوع تبديل به يک مسئله براي دولت جديد روحاني خواهد شد». 

به گفته ناصري همان‌طور که شخص روحاني درباره برخي اعضاي کابينه زبان به گلايه و انتقاد گشوده بود، جامعه‌اي که به او رأي داده‌اند هم انتظار دارند تغييرات را ببينند. اگرچه از ناصري گفت‌وگويي در ايلنا منتشر شده بود که در آن اعلام شده بود «رئيس‌جمهور در مورد چينش کابينه گزارش‌ها را از کارگروه‌‌ها دريافت کرده است و به جمع‌بندي هم رسيده و قطعا با رهبري مشورت خواهد کرد». اما او در گفت‌وگوي خود با «شرق» ضمن تکذيب اين موضوع اعلام کرد که من مصاحبه‌اي مبني بر جمع‌بندي کابينه نداشتم.

اما در عين حال بايد بگويم از آنجا که بحث تفکيک وزارتخانه‌ها به دولت بعدي موکول شده و روحاني بايد با همين ترکيب فعلي گزينه‌هاي کابينه دوازدهم را معرفي کند، کار سختي پيش رو خواهد داشت. او همچنين درباره ديدار حسن روحاني و مقام معظم رهبري درباره کابينه که در گفت‌وگوي او با ايلنا منعکس شده بود، اين‌گونه توضيح داد: «رؤساي جمهوري با مقام معظم رهبري هر دوشنبه ديدار دارند. اما اطلاعي ندارم که اين ديدار شب گذشته انجام شده است يا نه».از اين صحبت‌ها این‌چنین برمي‌آيد که هنوز چينش کابينه دوازدهم تکميل نشده است؛ بااين‌حال دست‌کم وضعيت وزارت نيرو مشخص شده است. ظاهرا نهاونديان به توافق نهايي با اردکانيان رسيده است و روحاني هم اين گزينه را پذيرفته است.

به اين ترتيب رفتن چيت‌چيان از وزارتخانه نيرو قطعي شده است. درباره وزارت صنعت، معدن و تجارت هم علاوه بر شريعتمداري،  ويسه از جمله گزينه‌هاي پيشنهادي است. دانش‌آشتياني هم از وزارت آموزش و پرورش خواهد رفت و گزينه‌هاي احتمالي آن شهيندخت مولاوردي و مرتضي حاجي هستند. همچنين هيچ‌يک از نمايندگان مجلس دهم هم وارد کابينه دوازدهم نخواهند شد.

رايزني‌ها و گمانه‌‌زنی‌ها درباره کابينه دوازدهم همچنان ادامه دارد، اما از نقل قول‌هاي فعالان اصلاح‌طلب چنين برمي‌آيد که دوز اصلاح‌طلبي کابينه دوازدهم پايين خواهد بود و حسن روحاني به مثابه تصميم شخصي خود در سال ٩٢ عمل خواهد کرد.

مرجان توحيدي