مونتاژ و تدوین هردو از مراحل پایانی ساخت فیلم هستندمونتاژ و تدوین در سینما
تیم سازنده ویدیو در مرحله تدوین، در تلاشند تا مطابق با فوتیج ها و راش های ذخیره شده، تصویر مناسب را انتخاب و براساس سناریو فیلم، آن ها را در کنار یکدیگر قرار دهند. درواقع سناریو فیلم با کنار هم قرار گرفتن این عکسها ساخته میشود و پروژه نهایی فیلم در اثر کنار هم قرار گرفتن تمامی سناریوها تشکیل می شود.
به مجموعه ای از تصاویر ثابت، جداگانه یا متحرک، مونتاژ میگویند که پس از ویرایش شدن، باعث ایجاد دنباله ای پیوسته می شوند. فیلم سازان با استفاده از مونتاژ می توانند حجم زیادی از اطلاعات را در مدت زمانی کوتاه، به وسیله کنار هم قرار دادن عکس های مختلف و فشرده کردن زمان از طریق ویرایش و ترکیب داستان ها درهم، به مخاطبشان انتقال دهند.
انقلاب فیلم سازی با ظهور جنبش مونتاژ
فیلم سازی در سینما به دلیل ظهور جنبش مونتاژ شوروی و حضور چهره هایی نظیر لو کوله شف، وسوالد پودوفکین، ژیگا ورتوف و البته سرگئی میخایلوویچ آیزنشتاین، دچار تغییرات فوق العاده ای شد. مهمترین نقطه مشترک این فیلم سازان، اهمیت تدوین در خلق آثار سینمایی بود.
از دید آن ها ، علاوه بر خود نماها، نحوه ایجاد ارتباط میان نماها باعث شده بود تا سینما را به یک هنر تبدیل کند، اتفاقی که روی میز تدوین رخ می داد و این دیدگاه مونتاژ محور بود که، برای نخستین بار ، راهی برای اثبات بعد هنری سینما پیدا کرد.
مهم ترین نظریه پرداز و فیلمساز این جنبش به نام آیزنشتاین بود. او از کوله شف و پودوفکین انتقاد کرد؛ به این دلیل که نماها را مثل آجر و فیلم سازی را مثل روی هم قرار دادن آجرها می پنداشتند. مونتاژ از نظر آیزنشتاین، نوعی خلاقیت محسوب میشد که کاربرد آن برای سایر هنرها مثل نمایش، شعر و نقاشی بود.
شما در دو کتاب درک فیلم و شکل فیلم می توانید مجموعه نظریات آیزنشتاین را مطاله کنید که با وجود گذشت سالیان دراز، از مهم ترین نظریات سینمایی تلقی می شوند که دارای علاقه مندان زیادی هستند.
تدوینگر می‌بایست آشنا به امور تولید اعم از کارگردانی، تصویربرداری و صدابرداری باشدتاریخچه تدوین فیلم
فیلم های قدیمی، به فیلم های کوتاهی گفته میشد که باعث ایجاد یک فیلم بلند یا طولانی میشدند. حرکت در شات( نما)، امری ضروری برای سرگرم کردن مخاطب بود. بنابراین نخستین فیلم ها در خیابان های شهر، فعالیت هایی مانند ترافیک را نشان می دادند. هیچ داستان و ویرایشی وجود نداشت؛ به همین خاطر از تدوین فیلم برای ایجاد تداوم یا ادامه، استفاده میشد تا تصویر از یک سکانس به سکانس دیگر منتقل شود.
یک پیشکسوت فیلم ساز بریتانیایی به نام رابرت دبلیو پال در سال ۱۸۹۸ فیلمی را تولید کرد که ترکیب دو سکانس بود و به عنوان یک تدوین فیلم یا ویرایش اولیه محسوب میشد. یک زوج مسن در نمای اول در خارج از یک نمایشگاه هنری، ناهار میخورند و از داخل نمایشگاه، افراد دیگر را دنبال می کنند. شات دوم، بیانگر این مسئله است که آن ها مشغول چه کاری در داخل هستند. البته افراد دیگری در آن زمان و سالهای ۱۹۰۰ برای این پیشرفت، فعالیت داشتند که این امر موجب ابداع نخستین تکنیک های ویرایش فیلم شد.
اهمیت تدوین در سینما
شما میتوانید روایتی را با استفاده از تدوین به صورت مداوم و سیال بیان کنید. تدوین، باعث فشرده ساری زمان و مکان میشود و با تأکید بر عناصر متفاوت و پراکنده، آن ها را کنار هم می گذارد و به نحوی مرتب می کند که الگوهای معنایی خاصی بوجود آورند.
تدوین در ضمن، به نوعی بیانگر واکنش تماشاگران است. به عنوان مثال ، ارائه یک رشته نماهای کوتاه که به سرعت به یکدیگر برش می خورند، میتواند موجب ایجاد حس هیجان، حادثه و انتظار در تماشاگر شود ولی با توجه به ارامش بخش بودن نماهای طولانی، آن ها بر عنصر دراماتیک صحنه تأکید دارند و اغلب، تماشاگر را با شخصیت های فیلم درگیر می کنند.
شیوه تلفیق صدا و تصویر بر تماشاگر، بسیار اثرگذار است. به عنوان مثال قابل شنیدن بودن یا نبودن گفت و گوها، بالا و پائین شدن حجم صداها، ارائه موسیقی در لحظه ای خاص از فیلم، به گوش رسیدن صدای محیط، موجب هدایت احساسات تماشاگر به یک سمت می شوند.
تفاوت های تدوین و مونتاژ
درواقع مونتاژ نسبت به تدوین، بزرگتر است و دربرگیرنده ی کلیت بیشتری می باشد. درواقع تدوین، یک یا چند نمای عادی را بهم متصل میکند ولی کاربرد مونتاژ برای اتصال سکانس ها به یکدیگر است. به عبارتی دیگر، تدوین و مونتاژ در سینما دو واژه یکپارچه هستند ولی یکسان نیستند.
لذا به ذوق و خلاقیت شخص برای کنار هم چیدن سکانس ها و پلان ها، تدوین میگویند درحالیکه وظیفه ی مونتاژکار اینست که دستورات تدوینگر را انجام دهد و با استفاده از نرم‌افزار ، تغییرات دلخواهش را در فیلم اعمال می کند.
بعضی اصطلاحات رایج در تدوین و مونتاژ
>> سکانس:
سکانس به عنوان نخستین اصطلاح مهم در دوره تدوین فیلم و کسب درامد از تدوین محسوب میشود. تقریباً همه با این اصطلاح، آشنایی دارند. هر فیلمی متشکل از چند سکانس مختلف میباشد و هر سکانس دارای موضوع خاصی میباشد و پس از قرار گرفتن چند سکانس در کنار هم، موضوع اصلی فیلم تشکیل میشود و نیز به مخاطب منتقل می گردد.
مونتاژ و تدوین هردو عملیاتی برای ویرایش فیلم و تصویر هستنداهمیت سکانس در تفاوت مونتاژ و تدوین، بسیار زیاد است و تدوینگر باید آن را بشناسد.
>> پلان( Plan):
پلان به عنوان دومین اصطلاح رایج در دوره آموزشی تدوین فیلم به شمار می رود. در نظر داشته باشید که هرفیلم از چند سکانس تشکیل شده که با قرار گرفتن در کنار هم، فیلم را می سازند در حالی که هر سکانس از چند پلان با نماهای مختلف بوجود آمده است. کسی که قصد شرکت در دوره تدوین فیلم و ساخت تیزر تبلیغاتی بعنوان تدوینگر را دارد باید با ویرایش نماهای مختلف به صورت حرفه ای، آن ها را کنار هم بگذارد و داستان را برای مخاطب بازگو کند. تدوینگر باید قادر به ویرایش رنگها ، صداها و تمامی نماهای فیلم باشد.
>> راش( Rash):
به مجموعه تصاویر فیلم برداری شده که هم چنان هیچ تغییری روی آن ها صورت نگرفته، راش میگویند. درواقع به تصاویر خام، راش گفته میشود که از اصطلاحات مهم موضوع تفاوت مونتاژ و تدوین فیلم به شمار می رود.
>> شات( Shot):
از دیگر اصطلاحات رایج در حرفه تدوین و موشن گرافیک می توان به شات اشاره کرد. در سینمای ایران به معادل فارسی این کلمه، برداشت میگویند. به کوچک ترین جزء هر فیلم، شات گفته میشود. به عبارتی دیگر، هرفیلم از چند سکانس و هر سکانس از چند پلان به وجود آمده است و هر پلان نیز متشکل از چند شات می باشد.
>> شات لیست( Shot List):
شات لیست از دیگر اصطلاحات رایج در مونتاژ با تدوین محسوب میشود که مجموعه ای از شات های لیست شده است و تدوینگر از آن بهره می گیرد. شات لیست نیز تحت عنوان گزارش کار فیلم برداری شناخته میشود.
کار شات لیست اینست که به تدوینگر اطلاعات مربوط به این که کدام لحظه از نوار و کدام تصاویر فیلم برداری شده است بدهد.
معمولا تدوین از همان مرحله فیلم‌برداری آغاز میشودگردآوری: بخش هنر و سینما سرپوش
- 10
- 1
