اثر کرونا بر بدن؛ از دستگاه گوارش و گردش خون تا کبد،کلیه و سیستم ایمنی

به گزارش عصر ایران به نقل از" هلث لاین"، اما یک نکته مشخص این است که در موارد جدی، ویروس میتواند اثر ویرانگری بر بدن و نه فقط ریه ها داشته باشد.

در ادامه آنچه تا به حال در مورد روش تاثیرگذاری کروناویروس جدید که به اسم کووید- ۱۹( COVID- 19) شناخته می شود بر بخش های مختلف بدن می دانیم، ارائه شده است.

تأثير کووید- ۱۹ بر ریه ها

شبیه ديگر بیماری های تنفسی از جمله سارس، مرس و سرما خوردگی، کووید- ۱۹ یک بیماری تنفسی است، از این جهت ، معمولاً ابتدا ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

علایم اولیه شامل تب، سرفه (cough) و تنگی نفس هستند. این علایم میتوانند طی دو روز یا تا ۱۴ روز پس از تماس با ویروس ظاهر شوند.

شدت کووید- ۱۹ از علایم خفیف یا بدون علائم تا شدید یا گاهی اوقات بیماری مرگبار متغیر است. داده های مربوط به بیش از ۱۷ هزار مورد گزارش شده در چین نشان داده اند که ۸۱ درصد موارد خفیف و باقی آن ها شدید یا بحرانی بوده اند.

به نظر میرسد که افراد مسن و آنهایی که به بیماری های مزمن مبتلا هستند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری شدید قرار دارند.

این تغییرپذیری در نحوه تاثیر کووید- ۱۹ بر ریه ها نیز دیده می شود.

برخی افراد ممکن است تنها دارای علائم تنفسی خفیف باشند، در شرایطی که برخی دیگر به ذات الریه که البته زندگی فرد را تهدید نمی کند، مبتلا می شوند. بعضی افراد نیز با اسیب ریوی شدید مواجه می شوند.

به گفته دکتر لورا ایوانز، استادیار دانشگاه مرکز پزشکی واشنگتن در سیاتل، آنچه اغلب در افراد عمیقاً بیمار ناشی از کووید- ۱۹ می بینیم، سندرم دیسترس تنفسی است. این شرایط تنها به واسطه این ویروس رخ نمی دهد و رویدادهای مختلفی میتوانند محرک آن باشند که از آن جمله می توان  به عفونت، تروما و سپسیس یا گندخونی اشاره کرد.

این وضعیت به ریه ها اسیب می رسانند که به نشت مایع از رگ های خونی کوچک در ریه ها منجر می شود. مایع در کیسه های هوایی ریه ها جمع می شود و این شرایط انتقال اکسیژن از هوا به خون را برای ریه ها دشوار می سازد.

در شرایطی که کمبود اطلاعات درباره نوع آسیبی که به واسطه کووید- ۱۹ در ریه ها رخ می دهد، وجود دارد ، گزارشی جدید نشان داده است که آسیبی مشابه با اسیب ناشی از سارس و مرس رخ می دهد.

مطالعه ای جدید روی ۱۳۸ بیمار بستری در بیمارستان برای کووید- ۱۹ نشان داده است که بطور متوسط، افراد پنج روز پس از ظاهر شدن علائم با دشواری در تنفس مواجه شده اند. سندرم دیسترس تنفسی نیز بطور میانگین هشت روز پس از ظهور علایم آغاز شده است.

روند درمان سندرم دیسترس تنفسی شامل استفاده از اکسیژن و تنفس مکانیکی با هدف جذب اکسیژن بیشتر در خون می شود.

درمان خاصی برای سندرم دیسترس تنفسی وجود ندارد و کادر پزشکی طی این روند بيش ترین تلاش خود را برای حمایت از بیمار انجام می دهد تا بدن بهبود یافته و سیستم ایمنی به رویدادهای زمینه ای رسیدگی کند.

اندام های دیگر که تحت تاثیر کووید- ۱۹ قرار می گیرند

ریه ها اندام های اصلی هستند که کووید- ۱۹ بر آنها تأثير می گذارد اما در موارد جدی بخش های دیگر نیز میتوانند تحت‌تأثیر قرار بگیرند.

اختلال در عملکرد دیگر دستگاه های بدن در افراد عمیقاً بیمار نیز دیده می شود اما این شرایط میتواند در هر عفونت جدی دیگری نیز رخ دهد.

این اسیب به اندام ها همواره بصورت مستقیم ناشی از عفونت نیست اما می تواند ناشی از واکنش بدن به عفونت باشد.

معده و روده ها

برخی افراد مبتلا به کووید- ۱۹ علائم گوارشی مانند تهوع یا بیماری اسهال را گزارش نموده اند اگرچه این علائم نسبت به مشکلات ریوی شیوع بسیار کمتری دارند.

در شرایطی که کروناویروس ها بنظر میرسد از طریق ریه ها راحت تر وارد بدن میشوند ، امکان ورود آنها به روده ها نیز وجود دارد.

در گذشته، ویروس های باعث سارس و مرس در نمونه های بافت روده و مدفوع تشخیص داده شده بودند.

دو مطالعه جدید که یکی در New England Journal of Medicine و دیگری در medRxiv منتشر شدند نیز نشان داده اند که نمونه های مدفوع برخی افراد مبتلا به کووید- ۱۹ حاوی ویروس بوده است.

پژوهش ها درباره امکان انتقال ویروس از مدفوع ادامه دارد.

قلب و رگ های خونی

ویروس کووید- ۱۹ می تواند قلب و رگ های خونی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این شرایط ممکن است خود را در قالب ریتم های نامنظم قلب، نرسیدن خون کافی به بافت ها یا فشار خون پایین که نیاز به مصرف دارو را موجب می شود نشان دهد.

اما تاکنون گزارشی درباره اینکه ویروس بصورت مستقیم به قلب آسیب وارد می کند، وجود ندارد.

کبد و کلیه ها

زمانی که سلول های کبد (Liver) ملتهب شده یا آسیب دیده اند، می توانند مقادیر بی اندازه معمول از آنزیم ها را در جریان خون ترشح کنند.

افزایش آنزیم های کبدی همواره نشانه ای از بروز یک مشکل جدی نیست اما این یافته آزمایشگاهی در افراد مبتلا به سارس یا مرس دیده شده بود.

گزارشی جدید نشانه های اسیب کبدی در یک بیمار مبتلا به کووید- ۱۹ را نشان داده است. اما پزشکان به این نکته اشاره داشته اند که مشخص نیست ویروس موجب اسیب شده یا داروهای مورد استفاده برای درمان بیمار.

برخی افراد مبتلا به کووید- ۱۹ بستری در بیمارستان دارای آسیب کلیوی حاد نیز بوده اند که گاهی اوقات به پیوند کلیه (kidney transplant) نیاز دارد. این اتفاق در خصوص سارس و مرس نیز رخ داده بود.

طی دوران شیوع سارس، دانشمندان حتی ویروس مسبب این بیماری را در لوله های کوچک موجود در کلیه ها یافته بودند.

با این وجود، به گفته سازمان بهداشت جهانی، شواهد اندکی وجود دارند که نشان می‌دهند ویروس بطور مستقیم موجب اسیب کلیوی می شود.

به گفته دکتر جیمز چری، استاد دانشکده پزشکی گفن در دانشگاه یوسی ال ای، اسیب کلیوی ممکن است به واسطه تغییرات دیگری که طی عفونت کروناویروس رخ می دهد، شکل بگیرد.

زمانی که ذات الریه دارید، اکسیژن کمتری در بدن گردش می کند که این میتواند به کلیه ها آسیب برساند.

سیستم ایمنی

با ابتلا به هرگونه عفونت، سیستم ایمنی بدن با حمله به ویروس یا باکتری خارجی واکنش نشان می دهد. در شرایطی که این واکنش سیستم ایمنی میتواند به از بین بردن عفونت کمک کند، گاهی اوقات می تواند موجب صدمات جانبی در بدن نیز شود.

این میتواند در قالب یک واکنش التهابی شدید که گاهی اوقات« توفان سیتوکین» نامیده می شود، رخ دهد. سلول های ایمنی سیتوکین ها را برای مبارزه با التهاب تولید می کنند اما اگر تعداد زیادی از آن ها آزاد شوند، این شرایط میتواند موجب مشکلاتی در بدن شود.

بسیاری از اسیب هایی ناشی از کووید- ۱۹ در بدن به واسطه شرایطی که« سندرم سپسیس» نامیده می شود، رخ می دهد که از واکنش های ایمنی پیجیده سرچشمه می گیرد. این عفونت به خودی خود می تواند یک واکنش التهابی حاد در بدن ایجاد کند و چنين شرایطی میتواند بر عمکلرد اندام های مختلف تاثیر بگذارد.

نکته دیگر درباره سیستم ایمنی این است که تا به حال تقریباً هیچ موردی از کووید- ۱۹ در کودکان زیر ۹ سال وجود نداشته است. دانشمندان درباره اینکه آیا کودکان به عفونت مبتلا نمی شوند یا علائم بیماری در آن ها به اندازه ای خفیف است که کسی متوجه آن نمی شود، مطمئن نیستند.

به گفته دکتر چری، بچه ها طی انواع ديگر عفونت ها از جمله سرخک و عفونت های پنوموکوکی، بیماری با شدت کمتر نسبت به بزرگسالان را تجربه می کنند. این ممکن است به علت این باشد که کودکان دارای واکنش ایمنی مستقیم هستند، در شرایطی که افراد بزرگتر گاهی اوقات میتوانند واکنش بیش از حد سیستم ایمنی را تجربه کنند. این واکنش ایمنی بی اندازه است که طی عفونت ها موجب پیدایش بعضی از آسیب ها می شود.

شواهدی از این اتفاق طی شیوع بیماری سارس وجود داشت و ممکن است در خصوص کووید- ۱۹ نیز صادق باشد.