ویروس‌ها چگونه نام‌گذاری شدند؟

احتمالا دانستن جواب این سؤال برای شما هم جذاب باشد که دانشمندان بر چه اساسی ویروس های جدید را نام گذاری می کنند؟ بهتر است بدانیم، نامگذاری ویروس های یافته شده، خود یک فرایند جدی و تخصصی است که پژوهشگران بر اساس چهارچوب و پایه های علمی ویروس های جدید را نام گذاری می کنند، نه بر اساس سلایق شخصی.« ایرنا زندگی»، نام گذاری ۷ مورد از ویروس ها را طبق مطالعات ریدرزدایجست انجام شده، گردآوری کرده است. در این شرایطی که همه جا حرف از ویروس ها است احتمالا متوجه این مسئله شده باشید که یک ویروس امکان دارد چند تا اسم داشته باشد، یکی اسم علمی و دیگری اسمی که عموم مردم، ویروس را خطاب می کنند.

بر اساس گزارش بی بی سی فیوچر، اسم های علمی ویروس ها به وسیله« کمیته بین المللی آرایه شناسی ویروسی» نام گذاری می شود که طبق سایز و شکل ویروس است. ولی اسم های عمومی که در بین مردم رواج بیشتری دارد، گرفته شده از قسمتی اسم علمی است که با لحجه ها، گویش ها و زبان ها مختلف ترکیب می ‍شود و در بین شهروندان آن منطقه رواج می یابد.

CoV- ۲

در این روزهایی که مستندهای بسیاری درباره ی کوید۱۹ ساخته شده است احتمالا بدانید که ابتدا در ووهان چین به این ویروس« ناول کروناویروس» می گفتند که به معنی« کروناویروس جدید» بود. به گزارش بی بی سی فیوچر، کوید ۱۹ را بعد از آن به« Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus Two» نام خواندند که به اختصار SARS- CoV۲ نامیدند این نام منعکس کننده این است که یکی از خانواده های بیماری سارس است. دانشمندان متوجه شدند که این نام خیلی مشابه نام ویروس سارس که در سال ۲۰۰۳ در کشور چین رواج داشته و سبب وحشت هم می شود، پس تصیمیم بر آن شد که تغییراتی را لحاظ کنند؛ اما در این زمان نام های زیادی بدون هیچ اساس علمی، رواج یافتند، مثل ویروس چینی و آنفولانزای ووهان، که بر اساس گزارش سازمان جهانی سلامت( WHO)، این نام ها نژادپرستانه و برای ضربه زدن به اقتصاد، مردم و ملیت یک کشور طراحی شدند. در آخر سارس از ابتدای نام« SARS- CoV۲» حذف شد و سال کشف ویروس بر روی آن اثر گذاشت و حالا ما آنرا با نام« CoV- 19» می شماسیم.

H1N1

این همان آنفولانزای فصلی ای است که در پاییز گذشته ایران بسیاری را درگیر کرد؛ ولی کشنده نیست. این ویروس هم نام طولانی ای دارد، نام علمی آن( H1N1‏) A/California/04/2009)) است. دستورالعملی که سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۸۹۰ تصویب کرد به اینصورت بود که اسم ویروس ها باید بر اساس میزان آلودگی، مکانی که منشاء ویروس است، سال کشف، سال بوجود آمدن و نوع پروتئینی که در آنتی ژن آن وجود دارد ، به صورت اعداد بیان شوند.

در اسم علمی این ویروس آمده است که این بیماری آنفلوانزا شایع نوع A است که برای بار اول در سال ۲۰۰۹ در کالیفرنیا کشف شد، این چهارمین ویروس در نوع کشف شده خود است و پروتئین های خاص آن هماناگلوتینین نوع ۱ و نورآمینیداز است. این بیماری آنفولانزا همچنین بعنوان آنفلوانزای خوکی معروف است؛ چون مثل ویروسهایی است که بطور معمول در بین خوکها مشاهده میشود؛ ولی در واقعیت این بیماری هنگام خوردن گوشت خوک آلوده به انسان منتقل نشده بود، این نام( آنفولانزای خوکی) برای کشاورزان گوشت خوک معضلات فروش را، ایجاد کرد. چند کشور من جمله چین، روسیه و اوکراین ؛حتی واردات گوشت خوک از مکزیک را هم ممنوع کردند.

MERS_ CoV

نام این کروناویروس( CoV رسمی در انتهای آن) مخفف سندرم تنفسی خاورمیانه است. دکتر کیجی فوکودا، معاون مدیر کل امنیت بهداشت در سازمان بهداشت جهانی، در سال ۲۰۱۵ برای پاسخ به تصمیم این سازمان برای تغییر استانداردهای نام گذاری خود برای ویروس ها، گفت:" بعضی از این نام ها با تشدید اثرات منفی بر جوامع و اقتصاد آن ها همراه است». یعنی، وقتی نام ویروسها بر اساس مکانی است که ویروس در آن جا کشف شده، این امر می تواند منجر به بروز تبعات ضد اجتماعات مذهبی و قومی شود. موانعی برای سفر، تجارت نیز ایجاد می کند.

HIV

ویروس نقص ایمنی انسان( HIV) باعث بیماری به نام سندرم نقص سیستم ایمنی اکتسابی( ایدز) میشود که فعلا حدود ۱.۱ میلیون نفر در آمريکا به آن مبتلا هستند. به اندازه کافی وحشتناک است که وقتی HIV در دهه ۱۹۸۰ برای بار اول ظاهر شد، با مردان همجنسگرا( اشتباه) برابر شد و بیماری کمبود ایمنی مرتبط با همجنسگرا یا GRID نام گرفت. بر اساس گزارش پاسفیک استاندارد، تا هنگامی که دانشمندان دریافتند که این افراد هم دگرجنسگرا و هموفیلی را نیز آلوده میکنند، رواج ایدز ادامه یافت. متأسفانه، براساس گزارش بیبیسی فیوچر، نام اولیه نه تنها اهانت آمیز بود؛ بلکه تلاشهایی را برای کنترل آن( به وسیله کنگره) هم مختل کرده باشد؛ چون این مسئله بعنوان یک« مسئله طاقت فرسا » شناخته شده است.

Avian Flu

ویروسهایی که در پرنده ها ظاهر می شوند به ندرت به انسان منتقل میشوند. دو نوع آنفلوانزای مرغی موجود است که نگرانی زیادی را ایجاد کرده است. بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها( CDC)، یکی از این اولین بار در سال ۲۰۱۳ در کشور چین ظاهر شد و با نام H7N9 آسیایی نامگذاری شده است، که برای آنفلوانزای مرغی نوع الف( H7N9) کوتاه مدت است. آسیا جایی که این ویروس از آن سرچشمه گرفته است، الف برای نوع آنفلوانزا و H7N9 برای انواع پروتئینهای هموگلوتینین و نورآمینیداز موجود در آن. نوع دیگر اولین بار در سال ۱۹۹۷ در انسان تشخیص داده شد و طی این سالها چندین تجدید حیات هم داشته است. این بیماری آنفولانزای مرغی الف بسیار بیماریزا( H5N1) است؛ حتی اگر برای مدت زمان اندکی باشد.