کولیت روده بیماری مرتبط با روده بزرگ استکولیت روده چیست؟
بیماری کولیت روده یکی از بیماری های التهاب روده است که با علایمی مانند صدا دادن شکم و دردهای مزمن آغاز می شود و درمان آن به چند شیوه در پزشکی و طب سنتی انجام می شود.
کولیت اولسراتیو( Ulcerative colitis) که به کولیت روده( ورم و یا آماس روده) نیز معروف است در واقع بیماری التهابی روده است که سبب التهاب طولانی مدت همراه با علایم زخم می شود، غیراز زخم های دستگاه گوارش، این شرایط برروی درز انقباض روده بزرگ (Large intestine) و رکتوم تأثير می گذارد.
کولیت روده به بیماری ای گفته می شود که روده بزرگ دچار التهاب و زخم شده باشد. افراد پیش از ۳۰ سالگی به آسانی به این بیماری مبتلا میشوند ، کولیت روده میتواند دچار ناتوانی و در نتیجه عوارض تهدید کننده زندگی شود. کولیت روده عموما داخلی ترین سطح روده بزرگ ( کولون) و راست روده( رکتوم) را تحت‌تأثیر قرار می دهد.
کولیت روده نیز میتواند ناتوان کننده و پرخطر باشد. سایر مشکلات استرس زا در زندگی نیز میتوانند سبب مشکلات گوارشی گردد. گاهی اوقات استرس می تواند موجب کولیت روده شود بدین ترتیب، از طریق تمرین های کششی، تمرین مدیتیشن و تمرین تنفس، ميزان استرس را کاهش دهید.
علت بروز بیماری کولیت روده
علت بیماری کولیت روده به علت سو عملکرد سیستم ایمنی بدن روی باکتری های طبیعی درون دستگاه گوارش به وجود می آید که البته رژیم غذایی نامطلوب و استرس هم در تشدید این بیماری تأثیرگذار است.استرس به عنوان عامل اصلی ابتلا به این بیماری نمی باشد اما میتواند آنرا تشدید کند.
علائم بیماری کولیت روده
علایم کولیت روده بستگی به محل و شدت التهاب میتواند بطور گسترده ای متفاوت باشد ؛اگر از کولیت روده رنج می برید، امکان دارد علایم و نشانه های مشترک زیر را داشته باشید:
- خونریزی از مقعد
- خونریزی از رکتوم( راست روده)
- کم آب شدن بدن و نفخ شکم
- احساس فوریت برای دفع
- دل پیچه و درد شدید در اطراف راست روده
- از دست دادن وزن یا از دست دادن اشتها
- درد مقعد به صورت جدا از هم
- ضربان قلب سریع
- دردهای شدید شکمی همزمان با حرکات روده
- گرفتگی یا درد شکم
- عدم توانایی دفع مدفوع
همچنين این بیماری میتواند سبب مشکلات دیگری مثل درد مفصل، مشکلات چشم یا بیماری کبد شود. کولیت روده در خردسالان هم با علایم خاصی مانند تب، بیماری اسهال، درد شکم و مدفوع خونی همراه است.
تشخیص بیماری کولیت روده
کولیت روده خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهدمعمولاً برای تشخیص این بیماری از کولونوسکوپی بهمراه نمونه برداری استفاده می شود. همچنين از کولونوسکوپی برای تشخیص این که افراد مبتلا به بیماری کولیت روده به سرطان کولون نیز مبتلا هستند یا خیر استفاده می شود.
برای تشخیص کولیت روده هم از آزمایش ها و معاینات مختلفی استفاده می شود. نمونه از ازمایش ها و معاینه ها به اختصار توضیح داده شده است:
- معاینه مفاصل
- ازمایش مدفوع از نظر انگل و عفونت هم انجام می شود؛
- معاینه مقعدی
- تصویربرداری های پزشکی
عوارض بیماری کولیت روده
کولیت روده خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ (Colorectal cancer) را افزایش می دهد. باتوجه به این افزایش خطر، پزشک شما کولونوسکوپی را انجام می دهد و زمانی که تشخیص بیماری کولیت را می دهید، سرطان را باید بررسی کنید. غربالگری منظم و مرتب به کاهش خطر ابتلا به سرطان کولون کمک می کند. با پیگیری میتواند سلول های پیش سرطانی را در اوایل تشخیص دهد. کولیت روده ممکن است به بعضی مشکلات بهداشتی جدّي همراه با عوارض منجر شود، از جمله :
- سنگ کلیه
- تورم کولون
- التهاب مفاصل، پوست و یا چشم ها
- خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ
- ضخامت دیواره روده
- التهاب مفاصل بین استخوان های ستون فقرات
- زخم در دهان
- بیماری کبدی( نادر)
موارد غیرمجاز در بیماری کولیت روده
۱- بعضی خوراکی ها و مواد غذایی ها وجود دارد که میتوان با نخوردن آنها به روند بهبود بیماری کمک کرد
۲- غذاهای پرادویه و پرنمک
۳- غذاهایی که در ظرف های آلومینیومی طبخ میشوند
۴- شکر و نان سفید
۵- قهوه، چای پررنگ و نسکافه
۶- اجتناب از خوردن وعده های غذایی بزرگ
۷- کاهش مصرف لبنیات
۸- عدم سیگار کشیدن و مصرف الکل
۹- حذف غذاهای سرخ کردنی
۱۰- حذف غذاها و خوراکی های تند
رژیم غذایی مناسب بیماری کولیت روده
درد در شکم ناشی از بیماری کولیت روده- مصرف وعده های غذایی کوچک
- ورزش در کنار تغذیه مناسب میتواند از این بیماری جلوگیری کند
- مصرف ميزان آب کافی در روز
- مصرف پروتئین و مکمل های ویتامین C
- مصرف برنج سفید و ماکارونی ساده
- مصرف روغن زیتون و روغن ماهی
- مصرف مقدار زيادي مایعات
درمان بیماری کولیت روده
بیماری کولیت روده درمان قطعی نداردبیماری "کولیت روده" مزمن بوده و درمان قطعی آن زمان بسیار طولانی را می طلبد؛ بدین ترتیب اموزش نحوه زندگی با آن مهم است. مریض باید تحت نظارت دایم قرار گیرد، تا در جهت جلوگیری از بدتر شدن وضعیت به او کمک شود. برای علاج کولیت بهتر است یکسری غذا ها مثل قورمه سبزی، آش رشته، خورشت لپه، ماکارونی، انواع فست فود مصرف نشود، این خوراکی ها علایم این بیماری را افزایش می‌دهند و درمان کولیت را به تعویق می اندازند.
شایعترین داروهای ضدالتهابی برای درمان بیماری های التهابی روده، ترکیبات ۵ASA نامیده می شوند. مانند سولفاسالازین و مسالازین.داروهایی که برای کنترل علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیمار تجویز میشوند منجر به درمان این بیماری نمی شوند ولی کمک می کنند که مریض بتواند مثل افراد سالم زندگی کند.
درصورتی که علایم کولیت روده خفیف باشد بیمار میتواند از داروهای بدون نسخه مانند ایمیدیوم استفاده کند،ولی پیش از مصرف این دارو حتماً با پزشک متخصص مشورت شود.
بیماری کولیت روده نیاز به تکمیل دوره درمان برای بهبود کامل دارد و فورا پس از کاهش یا قطع علایم بیماری نباید درمان را رها کرد.
عوارض جانبی داروها در کوتاه مدت شامل تغییرات خلق وخو ، مشکلات خواب، افزایش یا کاهش وزن ، تغيير شکل بدن، ورم صورت و بروز آکنه صورت است، خشکی پوست بدن به خصوص کف دست و صورت، ریزش مو و چه بسا در برخی موارد عقیم شدن موقتی و عوارض کم تر معمول ولی شدیدتر، عبارتند از تب، مشکلات قلبی و کبدی.
درمان کولیت روده از طریق جراحی
روش درمانی و جراحی کولیت رودهجراحی در مواردی که بیمار مبتلا به شرایط التهابی تهدید کننده حیات، مثل خونریزی حاد، سوراخ شدن روده و عفونت، باشد ضروری می باشد. باید توجه داشت که پیش از عمل جراحی تمام راه‌های منطقی درمان، امتحان شده باشد.
در حالتی که علایم بیماری کولیت روده رفته رفته شدیدتر شود و داروها هم اصلاً کمکی به بهبود آن نکند الزامی است که برای برداشتن روده بزرگ عمل جراحی انجام شود تا از سرطان روده بزرگ (سرطان کولون) هم جلوگیری شود. این عمل همان کولکتومی یا حذف روده بزرگ است.
درمان قطعی این بیماری خارج کردن روده بزرگ به وسیلهٔ جراحی میباشد که تنها در بیمارانی که علایمشان با استفاده از داروهای مختلف کنترل نمی شود، انجام می شود. هزینه جراحی نیز باتوجه به ميزان پیشرفت بیماری تعیین می شود.برای علاج کولیت روده از طريق جراحی باتوجه به مواردی مانند: سن بیمار، ميزان پیشرفت بیماری و سلامت کلی بیمار نوع جراحی به دو نوع تقسیم می شود.
۱- کل روده بزرگ حذف می شود و بعد از آن برای تخلیه ضایعات یک کیسه خارجی به وجود می آید که به پوست وصل است.
۲- با استفاده از روش های جدید جراحی یک کیسه داخلی در روده کوچک ایجاد می کنند که به عضله مقعد وصل است.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 10
- 3
