باورهای نادرست و واقعیت ها درباره کشیدن قلیان

 قلیان یک لوله آبی است که از آن برای کشیدن تنباکو از طریق آب سرد استفاده می شود. تنباکو در کاسه ای که در بالای آن قرار می گیرد و از طریق زغال هایی که روی کاسه تنباکو قرار داده می شود، داغ می شود و دود از طریق آب که در پایین آن قرار دارد، فیلتر می شود. تنباکوی مورد استفاده برای قلیان، تنباکویی مرطوب و چسبناک است که در عسل و شیره خیسانده می شود و به طور معمول با طعم های مختلفی مانند سیب، هلو، نارگیل، انبه نعناع و توت فرنگی به فروش می رسد.

باورهای نادرست و واقعیت ها درباره کشیدن قلیان

باور غلط اول : از آن جا که تنباکوی قلیان از طریق آب فیلتر می شود، کلیه مواد مضر آن تصفیه می شود.

واقعیت اول : کشیدن تنباکو از طریق آب، مواد سرطان زای آن را تصفیه نمی کند. این دود می تواند به اندازه دود سیگار اثر مخرب بر ریه و قلب داشته باشد.

باور غلط دوم : استنشاق دود قلیان ریه ها را نمی سوزاند، به همین دلیل مضر نیست

واقعیت دوم : دود قلیان وقتی استنشاق می شود، ریه ها را نمی سوزاند، زیرا از طریق آبی که در پایین آن قرار دارد خنک می شود. با این که دود خنک می شود، اما هنوز هم حاوی مواد سرطان زایی است که برای بدن مضر است.

باور غلط سوم : کشیدن قلیان سالم تر از کشیدن سیگار است.

واقعیت سوم : دود قلیان به اندازه دود سیگار مضر است. قلیان به طریقی متفاوت دود تولید می کند. دود سیگار از سوختن تنباکو ایجاد می شود، در حالی که دود قلیان با گرم شدن تنباکویی که در کاسه بالای آن قرار دارد از طریق زغال تولید می شود. محصول نهایی آن یعنی دود یکسان است که حاوی مواد سرطان زاست.

باور غلط چهارم : کشیدن قلیان به اندازه کشیدن سیگار اعتیادآور نیست، زیرا نیکوتین در خود ندارد.

واقعیت چهارم : تنباکوی قلیان هم مثل تنباکوهای معمولی حاوی نیکوتین است. در واقع، در یک جلسه ۶۰ دقیقه ای قلیان کشیدن، فرد در معرض حجم دودی ۱۰۰ تا ۲۰۰ مرتبه بیشتر از یک سیگار قرار می گیرد.

باور غلط پنجم : تنباکوی گیاهی قلیان سالم تر از تنباکوی معمولی است.

واقعیت پنجم : این هم مثل کشیدن سیگار گیاهی یا "طبیعی"، فرد را در معرض مواد سرطان زا قرار می دهد.

کشیدن قلیان چه ضررهایی برای سلامتی دارد؟

مصرف قلیان آشکارا نشان داده است که تاثیرات مضری بر دو عضو حیاتی بدن به نام ریه ها و قلب دارد. سرطان ریه، سرطان مری، بیماری انسدادی ریوی مزمن، آمفیزم، پایین بودن وزن هنگام تولد نوزاد افزایش حملات آسم و ذات الریه برخی از خطرات مربوط به کشیدن قلیان هستند.

میزان و عمق دَم در حرکت دادن آب قلیان بسیار مهم است و قلیان با این که کمتر مصرف می شود، اما حجم دودی که از طریق آن وارد بدن می شود، ۱۰ تا ۲۰ برابر دود ناشی از مصرف سیگار است.

سایر خطراتی که در کشیدن سیگار مشاهده نمی شود، ولی در کشیدن قلیان وجود دارد بیماری های عفونی مثل هپاتیت ب (در پی استفاده مشترک از شیلنگ قلیان) و افزودن الکل یا داروهای روان گردان به تنباکوی قلیان است.

دود تنباکو حتی بعد از این که از آب رد می شود هنوز حاوی سطح بالایی از ترکیبات سمی مثل مونواکسیدکربن، فلزات سنگین و موادشیمیایی سرطان زاست.

نتایج تحقیقات همچنین نشان می دهد که پس از ۴۵ دقیقه استفاده از دود قلیان، مونواکسید کربن نیکوتین پلاسما و ضربان قلب به شدت بالا می رود.

استفاده از قلیان علاوه بر سرطان ریه با افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهان و مثانه نیز همراه است.

نتایج یک تحقیق نشان داده است که کشیدن قلیان خطر ابتلا به سل ریوی را افزایش می دهد.

به ویژه کودکان در مقابل تاثیرات مضر قلیان آسیب پذیر هستند. اگر در محلی باشند که در آن قلیان کشیده می شود، احتمال ایجاد عفونت های ریوی، آسم و سندروم مرگ ناگهانی کودک در آن ها افزایش می یابد.

افرادی که قلیان می کشند باید از این واقعیت مطلع باشند که دود قلیان چون از آب رد می شود و مرطوب است، مدت زمان بیشتری در ریه ها می ماند.

مصرف سیگار و قلیان موجب پوکی استخوان می شود

مصرف سیگار و قلیان موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهش وزن و تخریب هورمون های جنسی می شود که به تسریع پوکی استخوان می انجامد.

مصرف دخانیات بهبود زخم را به تاخیر می اندازد

در بیمارانی که مبتلا به سوء هاضمه هستند، مصرف دخانیات، به صورت استنشاقی یا طرق دیگر، در ایجاد زخم های گوارشی، تشدید برگشت اسید معده به مری و ایجاد سرطان های دستگاه گوارش موثر است.همچنین در بیمارانی که دچار زخم های سیستم گوارشی هستند، مصرف دخانیات بهبود زخم را به تاخیر می اندازد و پاسخ به درمان را کند می کند. به بیمارانی که از سوء هاضمه رنج می برند توصیه اکید می شود، حتما برای افزایش تاثیر درمان و کاهش عود بیماری، به طور جدی مصرف مواد دخانی را ترک کنند.

توصیه های پیشگیرانه به والدین درباره اعتیاد به سیگار، قلیان و...

۱- درباره مواد اعتیاد آور (علل و عوامل موثر در مصرف مواد، خطرات، عوارض و علایم آن) اطلاعات کافی کسب کنید.

۲- فضایی ایجاد کنید که فرزندانتان در آن احساس آرامش کنند.

۳- شرایطی ایجاد کنید که فرزندانتان شما را محرم اسرار خود بدانند.

۴- عقاید خود را به زور به آن ها تحمیل نکنید.

۵- به نحوه پول خرج کردن فرزندانتان اهمیت بدهید.

۶- سعی کنید حتی آهنگ صدایتان ملایم و دوستانه باشد.

۷- الگوی مناسبی برای فرزندان خود باشید و هرگز برخلاف گفته خود عمل نکنید.

۸- مواضع خود را برابر سیگار، موادمخدر و ... مشخص کنید و به صراحت آن را بر زبان بیاورید.

۹- به صحبت های فرزندانتان خوب گوش کنید. با لبخند، تکان دادن سر و استفاده از جملات مثبت نظیر «چقدر جالب»، «من این را نمی دانستم» و... آن ها را به صحبت کردن بیشتر تشویق کنید.

۱۰- از فرزندانتان انتظار نداشته باشید آرزوهای برآورده نشده شما را تحقق بخشند.

۱۱- راه افزایش اعتماد به نفس، تصمیم گیری مقاومت و پایداری در برابر فشار همسالان را درباره مصرف موادمخدر به فرزندانتان بیاموزید تا از «نه» گفتن به آن ها نهراسند.

۱۲- وقت بیشتری را با فرزندانتان صرف کنید. با آنان به رستوران، پارک، کوه، سینما و... بروید. به همراه آن ها به موسیقی گوش دهید و از همه مهم تر به آنان ابراز عشق کنید و بگویید که دوستشان دارید.

۱۳- فرزندان خود را قبل از رسیدن به سنین بحرانی درباره مضرات و عواقب ویرانگر مصرف موادمخدر آگاه سازید.

۱۴- از چگونگی دوستیابی و معاشرت فرزندان خود با دیگران آگاه باشید. با والدین دوستانشان ارتباط برقرار کنید. در صورتی که به منزل دوستشان رفتند حتماً از حضور والدین وی در منزل مطمئن شوید و به حضور دیگر اعضای خانواده اکتفا نکنید.

۱۵- برای اوقات فراغت آنان برنامه ریزی کنید. همواره آن ها را به مطالعه، ورزش و تفریحات سالم ترغیب کنید و زمینه این امور را برایشان فراهم کنید.

برخی میکروب ها، عمدتاً باکتری هایی که موجب سل می شود، در لوله قلیان وجود دارد. میزان دی اکسیدکربن که از طریق قلیان استنشاق می شود، در مقایسه با سیگار بسیار بالاست و این مسئله باعث می شود که کشیدن یک قلیان برابر با کشیدن ۷تا ۱۰ نخ سیگار باشد.