چرا بدن‌تان خودبخود کبود می‌شود؟

چرا پس از برخورد با اشیاء و یا حتی گاها بدون هیچ دلیلی، قسمتی از پوست ما کبود می شود درباره آنها چه کاری می توانیم انجام دهیم؟

همه ما این تجربه را داشته ایم که پس از برخورد ساق پایمان به میز تلفن یا حتی برای بعضی از اشخاص پس از برگشتن از یک پیاده روی ساده و بدون هیچ دلیل مشخصی، قسمتی از پوست بدن شان کبود شده باشد؛ اما این کبودی پوست دقیقا چیست و از کجا می آید؟

آقای کوری فیشر، پزشک خانوادگی و تراپیست می گوید: «کبودی نتیجه جراحات کوچکی است که به مویرگ های خونی که در زیر سطح پوست قرار دارند، وارد می شود. اگر به هر دلیل این مویرگ ها آسیب ببینند، دچار خونریزی شده و خونی که از آنها خارج می شود، در زیر سطح پوست پخش شده و این تغییر رنگ کبود یا حتی سیاه را ایجاد می کند.»

ایجاد کبودی در سطح پوست پس از برخورد با اشیاء امری طبیعی شمرده می شود اما اگر کسی بدون هیچ ضربه ای یا با خفیف ترین ضربه ای دچار کبودی شد، چطور؟! این مطلب را ادامه دهید تا بفهمید که چه دلایل دیگری برای ایجاد کبودیهای غیرقابل شرح شما وجود دارد و چطور می توانید یک کبودی را سریع تر بهبود دهید.

۱) مکمل های خوراکی

مصرف برخی از مکمکل های خوراکی ممکن است منجر به کبودی های غیرقابل توضیح شود. مثل برگ گل مینا (داروی گیاهی برای سردردهای میگرنی)، سیر، زنجبیل، برگ درخت گهن دار یا جینکو (Gingko)، جینسینگ، اسیدهای چرب امگا-۳ (روغن ماهی)، عصاره برگ گیاه «نخل اره ای» (Saw Palmetto)، و ویتامین E.

قبل از این که هر گونه مکمل خوراکی را به هر دلیلی استفاده کنید، با دکترتان درباره آن صحبت کنید، چرا که ممکن است خوردن آنها بر تاثیر داروهایی که بنا به تجویز دکتر در حال مصرف شان هستید اثر منفی بگذارد یا حتی در بدن شما با آنها ترکیب شده و منجر به عوارض غیر قابل پیش بینی شود.

مورد مهم دیگر درباره این مکمل ها این است که اگر مورد تایید سازمان های مسئول امور غذایی و دارویی نباشند، اصلا ممکن است چیزی را بخورید که قصد خوردن آن را نداشته اید!

۲) جنس لطیف

غیرمنصفانه است، اما حقیقت دارد: زنان بیشتر از مردان دچار کبودی می شوند. پوست مردها ضخیم تر است، و همچنین بدن شان دارای کلاژن بیشتری است که باعث محافظت بیشتر رگ های خونی سطح پوست شده و از آسیب دیدن آنها جلوگیری می کند.

هورمون استروژن هم در ایجاد کبودی های بدون توضیح نقش بازی می کند. مطالعات نشان داده اند که این هورمون روند ترمیم دیواره رگ ها را کُند می کند. همچنین باعث روانی بیشتر حرکت خون در داخل رگ ها می شود که البته به خودی خود امر خوبی است اما وقتی که جراحت اتفاق می افتد، همین امر در لخته شدن خون و بند آمدن آن اختلال ایجاد می کند.

۳) ازدیاد سن

همان طور که سن انسان بالا می رود، پوستش نازک تر و رگ هایش شل تر می شود که هر دوی این موارد، انسان را بیشتر مستعد بروز کبودی های غیرقابل توضیح می کند.

با نازک شدن پوست، سطح چربی و کلاژن آن که نقشی اساسی در حفاظت از مویرگ های بدن دارند، کاهش می یابد. با افزایش سن، رگ های خونی نیز انعطاف پذیری خود را به مرور از دست می دهند و بیشتر در معرض پاره شدن و آسیب دیدن قرار می گیرند.

۴) داروهای رقیق کننده خون

اگر به خاطر آریتمی قلبی یا جلوگیری از ایجاد لخته های خونی در رگ های تان، مصرف داروهای رقیق کننده خون به شما تجویز شده است، ممکن است غیرقابل توضیح خاصی این کبودی ها در سطح بدن تان نمایان شود.

البته داروهای دیگری هم هستند که منجر به رقیق شدن خون می شوند و همه ما گاها آنها را مصرف می کنیم که ممکن است کبودی غیرقابل توضیح در سطح پوست مان ایجاد کنند مانند ایبوپروفین یا آسپرین.

۵) بیماری های اختلال خونی

بیماری های «هموفیلی» و «فون ویلبراند» هر دو باعث اختلالات خونی می شوند که به سادگی منجر به ایجاد کبودی می شود. هموفیلی بیماری نادری است که بر توانایی لخته شدن خون اثر منفی می گذارد و حتی با ایجاد یک جراحت معمولی باعث خونریزی شدید از بدن شده و جان فرد را در معرض خطر قرار می دهد.

فون ویلبراند بیماری است که تاثیرات منفی خفیف تری بر توانایی خون برای لخته شدن دارد و معمولا خودش را با بروز خونریزی هنگام انجام کارهای دندانپزشکی، خون دماغ شدن هایی که به سختی بند می آیند، مشاهده شدن خون در ادرار یا مدفوع و پریودهای شدید نشان می دهد.

۶) مصرف داروهای ضد افسردگی

برخی از مهارکننده های بازجذب سروتونین با نام مخفف «اس اس آر آی» ها (SSRIs) مانند فلوکستین، سرترالین، سیتالوپرام و بوپروپیون می توانند بر پلاکت های خونی که نقش مهمی در پروسه لخته شدن خون دارند، اثر منفی بگذارند.

۷) کمبود ویتامین

کمبود ویتامین های C و K می توانند منجر به کبودی های غیرقابل توضیح شوند اما اگر در کشورهای پیشرفته زندگی می کنید و دسترسی آسان به غذاهای سالم داشته باشید بسیار بعید است که این مورد شامل حال شما شود. این مشکل تنها در مناطقی با فقر غذایی شدید رخ می دهد.

۸) چطور سریع از شر کبودی ها خلاص شویم

خبر بد این که بهبودی کامل کبودی حدود دو هفته زمان می برد و کار زیادی در مورد اینکه این امر سریع تر اتفاق بیفتد نمی توان انجام داد. فرآیندی که بدن برای بازجذب این خون از دست رفته انجام می دهد، چند مرحله دارد. به طور نرمال، بعد از چند روز، ورمی که همراه کبودی اتفاق افتاده از بین می رود و رنگ کبود به رنگ سبز یا زرد تغییر پیدا می کند و قبل از این که به طور کامل از بین برود ممکن است به رنگ قهوه ای روشن در آید.

اما می توانید از یک ترفند برای سرعت بخشیدن به این پروسه استفاده کنید. به محض این که ضربه ای ناخواسته به قسمتی از بدن شما وارد شد، یک کیسه یخ را به مدت ۱۰ دقیقه بر ناحیه ضربه خورده قرار دهید و این کار را چند بار در روز تکرار کنید. این کار روند خونرسانی مویرگ های بدن شما را مختل کرده و تا جای ممکن سطحی که در شرف کبود شدن است را کاهش می دهد.

ترجمه از احمد محمدی