زخم تناسلی چیست؟ از عوامل ایجاد کننده تا راه های درمان

زخم تناسلی

زخم تناسلی

زخم تناسلی یک مشکل شایع است که بر روی اعضای تناسلی انسان ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند علائم مختلفی را ایجاد کند و در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، ممکن است منجر به عوارض جدی شود. آنها می توانند هم در مردان و هم در زنان رخ دهند و اغلب با عفونت های مقاربتی (STIs) همراه هستند. زخم های تناسلی ممکن است در نواحی زیر هم رخ دهند:

- مقعد

- قسمت بیرونی واژن (فرج)

- آلت تناسلی

- پوست نزدیک به این نواحی

زخم های تناسلی به چه شکل هستند؟

در مراحل اولیه شما ممکن است برآمدگی کوچکی که بیشتر شبیه جوش است را مشاهده کنید، از طرفی ممکن است در غدد لنفاوی کشاله ران تورم نیز مشاهده شود. زخم های تناسلی با گذشت زمان بدتر می شوند و منجر به شکستگی‌های کوچک در بافت سطحی پوست اطراف ناحیه تناسلی افراد خواهند شد، زخم های تناسلی ممکن است دچار عفونت و چرک شوند که با ترشحات عفونی همراه هستند.

شکل و ظاهر زخم تناسلی

علت‌های زخم تناسلی

عفونت‌های باکتریایی و ویروسی

اکثر زخم‌های تناسلی به علت عفونت‌های باکتریایی و ویروسی ایجاد می‌شوند. برخی از عفونت‌های باکتریایی متداول شامل گونوره (عفونت ناشی از باکتری نوسوزیس گونوکوکوس) و سیفیلیس (عفونت ناشی از باکتری ترپونما پالیدوم) می‌باشند. همچنین، عفونت‌های ویروسی مانند هرپس تناسلی و زگیل تناسلی نیز می‌توانند زخم‌های تناسلی را ایجاد کنند.

عفونت‌های قارچی

عفونت‌های قارچی نیز می‌توانند به ایجاد زخم‌های تناسلی منجر شوند. قارچ‌هایی مانند کاندیدیازیس (عفونت ناشی از قارچ کاندیدا) می‌توانند در ناحیه تناسلی ایجاد التهاب و زخم‌هایی را ایجاد کنند.

آلرژی‌ها و تحریکات مکانیکی

بعضی از زخم‌های تناسلی می‌توانند ناشی از آلرژی‌ها و تحریکات مکانیکی باشند. برخی از افراد ممکن است به مواد شیمیایی موجود در لوازم بهداشتی، پوشش‌های نازک، یا استفاده از وسایل تناسلی حساسیت داشته باشند. این حساسیت ممکن است منجر به سوختگی، التهاب و در نتیجه ایجاد زخم‌های تناسلی شود.

آسیب جنسی

زمانی که رابطه جنسی تهاجمی خطرناک باشد ممکن است بافت های سطحی اندام تناسلی دچار آسیب شوند.

سوختگی‌های شیمیایی ناشی از واکنش به لوسیون

محصولات مراقبت از پوست مانند کرم های موبر می توانند پوست ناحیه تناسلی را حساس کرده و درنهایت منجر به زخم تناسلی شوند. 

اصطکاک و فشار مداوم

تنگ بودن و یا نامناسب بودن لباس زیر می‌تواند باعث ایجاد اصطکاک در ناحیه تناسلی شده که ممکن است منجر به ایجاد زخم تناسلی شود.

بیماری های ایجاد کننده زخم تناسلی

ویروس هرپس سیمپلکس (HSV):

تبخال تناسلی یک عفونت ویروسی است که توسط HSV-1 یا HSV-2 ایجاد می شود. منجر به تاول ها یا زخم های دردناک و پر از مایع در اندام تناسلی یا نواحی اطراف می شود.

سیفلیس:

این عفونت باکتریایی که توسط اسپیروکت ترپونما پالیدوم ایجاد می شود، اغلب به صورت زخم بدون درد به نام شانکر ظاهر می شود. در محل عفونت، معمولاً در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان ظاهر می شود.

شانکروئید:

این عفونت باکتریایی باعث ایجاد زخم های دردناک در ناحیه تناسلی می شود. در کشورهای در حال توسعه شایع تر است و یک عامل خطر مهم برای انتقال ایدز محسوب می شود.

لنفوگرانولوما ونرئوم (LGV):

این بیماری توسط سویه های خاصی از باکتری کلامیدیا تراکوماتیس ایجاد می شود. در ابتدا به صورت یک زخم بدون درد ظاهر می شود که می تواند به غدد لنفاوی متورم و سایر عوارض تبدیل شود.

گرانولوم اینگویناله:

این عفونت باکتریایی مزمن که توسط کلبسیلا گرانولوماتیس ایجاد می شود، منجر به زخم های بدون درد می شود که ممکن است به راحتی خونریزی کند. بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری یافت می شود.

به غیر از بیماری های مقاربتی، سایر علل غیر عفونی می توانند در ایجاد زخم های تناسلی نقش داشته باشند، از جمله این بیماری های التهابی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- بیماری بهجت

- پمفیگوئید تاولی

- درماتیت تماسی

- بیماری کرون

- نوتروپنی چرخه ای

- لیکن پلان فرسایشی

- پمفیگوس

- عفونت قارچی واژن

- سرطان ولو

بیماری های ایجاد کننده زخم تناسلی

علائم زخم تناسلی

علائم زخم تناسلی می‌تواند بسته به عامل ایجاد کننده آن متفاوت باشد. در برخی از موارد، زخم‌های تناسلی ممکن است بدون علائم ظاهر شوند و تنها به طور اتفاقی در طول بررسی های پزشکی تشخیص داده شوند. با این حال، برخی از علائم معمول زخم‌های تناسلی عبارتند از:

ظاهر زخم‌ها:

زخم‌های تناسلی ممکن است به صورت آفتاب سوختگی، ترشحات، ضایعات قرمز یا پوست ناهنجار ظاهر شوند.

درد و سوزش:

زخم‌های تناسلی ممکن است درد و سوزش را در ناحیه تناسلی ایجاد کنند.

خارش و تحریک:

زخم‌های تناسلی می‌توانند خارش و تحریک در ناحیه تناسلی ایجاد کنند.

تورم و التهاب:

زخم‌های تناسلی ممکن است باعث تورم و التهاب در ناحیه تناسلی شوند.

لکه‌ها و خونریزی:

در برخی از موارد، زخم‌های تناسلی ممکن است باعث ایجاد لکه‌ یا خونریزی در ناحیه تناسلی شوند.

سایر موارد:

-     زخم ها یا زخم های دردناک در ناحیه تناسلی، مقعد یا نواحی اطراف آن.

-     احساس خارش، سوزش یا گزگز.

-    غدد لنفاوی متورم در ناحیه کشاله ران.

-     ترشح از زخم ها.

-     درد یا ناراحتی در هنگام ادرار یا مقاربت جنسی.

-     علائمی شبیه آنفولانزا در برخی موارد مانند تب و بدن درد.

علائم زخم تناسلی

تشخیص زخم های تناسلی

تشخیص علت زخم های تناسلی مستلزم ارزیابی جامع توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی است. فرآیند تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سابقه پزشکی:

پزشک در مورد سابقه جنسی بیمار، بیماری های مقاربتی قبلی یا هر شرایط پزشکی مرتبط دیگری سوال می کند.

معاینه فیزیکی:

معاینه کامل ناحیه تناسلی برای ارزیابی ویژگی‌های زخم و بررسی علائم مرتبط انجام می‌شود.

آزمایش‌های تخصصی:

ممکن است آزمایش‌های مختلفی بر روی نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از زخم‌ها برای شناسایی عامل ایجادکننده انجام شود. این آزمایش ها ممکن است شامل واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR)، تست های سرولوژیکی یا کشت باشد.

آزمایش خون:

آزمایش خون ممکن است برای غربالگری بیماری های مقاربتی خاص یا بررسی سایر بیماری های زمینه ای تجویز شود.

تشخیص زخم تناسلی

درمان زخم تناسلی

درمان زخم تناسلی بستگی به عامل ایجاد کننده آن دارد. برای درمان زخم‌های تناسلی ناشی از عفونت‌های باکتریایی و ویروسی، معمولاً به استفاده از داروهای ضدباکتریایی یا ضدویروسی نیاز است. در صورت شکل‌گیری زخم‌های تناسلی به دلیل عفونت قارچی، داروهای ضدقارچ ممکن است تجویز شوند. در ادامه به گروهی از درمان های این مشکل می پردازیم:

داروهای ضد ویروسی:

در مورد عفونت های ویروس هرپس سیمپلکس، داروهای ضد ویروسی مانند آسیکلوویر، والاسیکلوویر یا فامسیکلوویر برای کاهش شدت و مدت شیوع بیماری تجویز می شود.

آنتی بیوتیک ها:

عفونت های باکتریایی مانند سیفلیس، شانکروئید، LGV یا گرانولوم اینگویناله نیاز به آنتی بیوتیک های مخصوص عامل ایجاد کننده دارند. انتخاب آنتی بیوتیک ممکن است بسته به منطقه و الگوهای مقاومت آنتی بیوتیکی متفاوت باشد.

تسکین علائم:

داروهای تسکین دهنده درد، پمادهای موضعی یا حمام های آب گرم ممکن است برای کاهش ناراحتی و بهبودی توصیه شوند.

اطلاع رسانی و درمان شریک جنسی:

برای اطمینان از ارزیابی و درمان مناسب برای جلوگیری از عفونت مجدد یا انتقال بیشتر، اطلاع رسانی به شرکای جنسی در مورد عفونت بسیار مهم است.

تسکین درد ناشی از زخم تناسلی

همچنین، برای تسکین علائم مرتبط با زخم‌های تناسلی، می‌توان از موارد زیر استفاده کرد:

استفاده از کمپرس گرم:

استفاده از کمپرس گرم در ناحیه تناسلی ممکن است در تسکین درد و التهاب موثر باشد.

استفاده از مسکن‌ها:

مصرف مسکن‌ها ممکن است به تسکین درد مرتبط با زخم‌های تناسلی کمک کند.

مراجعه به پزشک:

در صورت بروز زخم تناسلی یا علائم مشکوک، مهم است به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما می‌تواند تشخیص دقیق برای عامل ایجاد کننده زخم تناسلی ارائه دهد و درمان مناسب را تجویز کند. به طورکلی زمانی که در ناحیه تناسلی خود زخم های دردناکی داشتید یا علائمی مانند درد و تیر کشیدن را در واژن خود احساس کردید بهتر است با یک متخصص در این زمینه مشورت داشته باشید. زخم تناسلی چیزی نیست که باعث خجالت شما شود به طوریکه از مراجعه شما به پزشک جلوگیری کند.

پیشگیری از زخم تناسلی

برای پیشگیری از زخم تناسلی، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

رعایت بهداشت تناسلی:

رعایت بهداشت تناسلی می‌تواند در پیشگیری از ایجاد زخم‌های تناسلی کمک کند. استفاده از روش‌های محافظتی مانند کاندوم در هنگام رابطه جنسی، اجتناب از اشتراک وسایل تناسلی، و حفظ بهداشت شخصی می‌تواند عوامل ایجاد زخم‌های تناسلی را کاهش دهد.

اجتناب از اشتراک وسایل:

اشتراک وسایل تناسلی مانند لوازم بهداشتی شخصی، لوازم آرایشی، و وسایل جنسی ممکن است منجر به انتقال عفونت و ایجاد زخم‌های تناسلی شود. بهتر است از اشتراک این وسایل خودداری کنید.

حمایت از سیستم ایمنی بدن:

مراقبت از سیستم ایمنی بدن می‌تواند در پیشگیری از عفونت‌های تناسلی و زخم‌های تناسلی موثر باشد. از تغذیه سالم، استراحت کافی، و ورزش منظم برای تقویت سیستم ایمنی بدن خود اهتمام کنید.

مراقبت از بهداشت شخصی:

رعایت بهداشت شخصی، از جمله شستشوی منظم ناحیه تناسلی با آب و صابون، می‌تواند در کاهش خطر ایجاد زخم‌های تناسلی موثر باشد.

برنامه‌ریزی برای تست‌های منظم:

برنامه‌ریزی برای تست‌های منظم جهت تشخیص زودهنگام عفونت‌های تناسلی و درمان در اولویت قرار دارد. تست‌های منظم می‌توانند به شناسایی زودهنگام عفونت‌های تناسلی کمک کنند و درمان به موقع را فراهم سازند.

پیشگیری از زخم تناسلی

سخن پایانی درباره زخم تناسلی

زخم‌های تناسلی ممکن است ناشی از عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی، عوامل آلرژیک، آسیب فیزیکی، یا بیماری‌های دیگر باشند. برخی از علل معمول آن شامل هرپس گندیده، زگیل، عفونت‌های باکتریایی مانند گونوره و شانکرهای اولیه است. برای پیشگیری از زخم تناسلی، رعایت بهداشت تناسلی، استفاده از روش‌های محافظتی در هنگام رابطه جنسی، اجتناب از اشتراک وسایل تناسلی، حمایت از سیستم ایمنی بدن، و مراقبت از بهداشت شخصی مهم است. در صورت بروز زخم تناسلی یا علائم مشکوک، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.

گردآوری: بخش سلامت سرپوش