اسفند از میانه گذشته و خریدهای نوروزی هم شروع شده‌اند. یکی از مشکلاتی که افراد در زمان خرید با آن دست به گریبان هستند، خرید وسایلی است که به آن احتیاجی ندارند. بعضی از ما این روزها به بازار می‌رویم و زمانی که با دست پر به خانه برمی‌گردیم، تازه متوجه می‌شویم که به بعضی از این خریدها نیازی نداشته‌ایم! از دیگر مشکلات شایع ناراضی بودن از نتیجه خرید بعد از مدتی کوتاه پشیمانی از میزان هزینه‌کرد است. از عواملی که به این مشکلات دامن می‌زنند، وضعیت روانی فرد در زمان خرید است. در این مطلب نگاهی داریم به شرایطی که بهتر است طی آن‌ها سراغ خرید نرویم چراکه احتمال این که به نتیجه مطلوب نرسیم، زیاد است.
۱-احساس می کنید که دیگران قدر شما را نمی‌دانند
در فشار کارها در آخر سال و خانه تکانی و... احتمال این که افراد احساس کنند اطرافیان، قدر آن‌ها را نمی‌دانند زیاد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد احتمال ولخرجی در افرادی که چنین احساسی دارند، به شدت بالاست. شاید آن‌ها می‌خواهند با خرج کردن به نوعی به خود و دیگران نشان دهند که ارزش بالایی دارند. هر چه هست اگر در چنین وضعیتی هستید یا خرید نروید یا با نوشتن فهرست خرید و مشخص کردن دقیق میزان پولی که می‌خواهید خرج کنید به فروشگاه‌ها سر بزنید.
۲-به نظرتان زندگی تکراری است
شاید تعجب کنید اگر بگوییم بین سبک خرید شما در روزهای پایان سال و برنامه شما در تعطیلات می‌تواند رابطه‌ای وجود داشته باشد. احساس بی‌حوصلگی و این که زندگی تکراری شده است، از عواملی است که می‌تواند افراد را به سمت خریدهای غیرضروری سوق دهد. پس اگر برنامه‌ای برای نوروز ندارید و غصه‌دار این موضوع هستید، در زمان خرید کمی بیشتر دقت کنید، مبادا دلخوری شما از نداشتن هیجان در زندگی به ولخرجی منجر شود.
۳- رژیم غذایی گرفته اید
برای بسیاری فعالیت ضروری دیگری که در روزهای پایانی اسفند باید انجام گیرد، در کنار خرید، رژیم گرفتن است! اگر در این روزها شما نیز رژیم به ویژه از نوع شدید آن راگرفته‌اید بهتر است با احتیاط پا به مراکز خرید بگذارید. بررسی‌ها نشان داده تحمیل محدودیت‌های شدیدی از این دست در بخش‌های دیگر زندگی، می‌تواند به انتخاب‌های غیرضروری در خرید منجر شود. پس اگر رژیم دارید، حساب شده‌تر قدم بردارید.
۴- به تازگی سیگار را ترک کرده‌اید
برخی مطالعات نشان داده‌اند افرادی که به تازگی سیگار را ترک کرده‌اند ممکن است در زمان مواجه شدن با وسوسه‌های دیگر، مقاومت کمتری به خرج دهند به عنوان مثال در برابر وسوسه خرید وسیله‌ای غیرضروری، دست به ولخرجی بزنند. با توجه به این نکته اگر به تازگی سیگار را ترک کرده‌اید، در زمان برنامه‌ریزی برای خرید، با برنامه به بازار بروید و زمان زیادی را صرف گشت و گذار در فروشگاه‌ها نکنید.
۵- عصبانی و دلخورید
شب قبل با همسرتان حرف‌تان شده؟ شاید هم با مادر یا پدرتان سر موضوعی بگو مگو داشته‌اید؟ هر چه هست اگر به تازگی با نزدیکان خود به مشکل برخورده‌اید و دلخوری و ناراحتی آن هنوز خیلی تازه است، بهتر است برای خرید عجله نداشته باشید. چرا که گاهی افراد در عوض حل مشکلات به صورت مستقیم، ترجیح می‌دهند با خرج‌تراشی به نوعی انتقام خود را از دیگر اعضای خانواده بگیرند. پس شاید بهتر باشد پیش از ولخرجی، برای دلخوری‌های انباشت شده خود فکری کنید.
۶-خریدهای دوست تان را دیده‌اید
این روزها افراد به مدد فضای مجازی حتی پیش از آمدن بهار، می‌توانند خبردار شوند که فلان عضو فامیل یا دوست‌شان چه خریدهایی برای نوروز انجام داده است. این خبردار شدن پیش از موعد به ویژه اگر ما را بسیار تحت تاثیر قرار دهد، می‌تواند عوارض جانبی خودش را داشته باشد. یکی از این عوارض، تحمیل سلیقه دیگران به ماست، به این معنی که ممکن است در زمان خرید، بدون توجه به سلیقه شخصی خودمان، جنسی مشابه آن بخریم یا برای این که استقلال خود را اعلام کنیم، اصراری غیرمنطقی برای خرید جنسی متفاوت از آن داشته باشیم. این موضوع می‌تواند به خریدهایی منجر شود که بعد از مدتی از انجام آن‌ها پشیمان خواهیم شد.
۷-به دنبال شاد شدن با خرید کردن هستید
نکته پایانی این که مطالعات روانشناسی ارتباطی قوی بین تشخیص افسردگی در افراد و خریدهای تکانشی را تایید می‌کنند. در واقع افراد افسرده (به ویژه آن‌هایی که بیماری‌شان تشخیص داده نشده و تحت درمان نیستند) به تصور این که می‌توانند با خرید حال خود را خوب و شادی را تجربه کنند، احتمال بیشتری دارد که بدون هیچ برنامه‌ای و به صورت تکانشی خرید کنند. پس اگر علایم افسردگی را دارید یا سابقه این بیماری را داشته اید و این روزها نیز حالتان چندان خوش نیست، دقت بیشتری در این زمینه داشته باشید، چرا که در عمل چنین ولخرجی‌هایی نه تنها حال افراد افسرده را بهتر نمی‌کند که می‌تواند به احساس گناه و ناراحتی بیشتر در آن‌ها منجر شود.
نرگس عزیزی
- 18
- 6
