شورای شهر فقط وظايف مربوط به امور شهرداري بر عهده نداردشورای شهر
طبق تعریف قانون، برای پیشبرد سریع برنامه های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی از طریق همكاری مردم باتوجه به مقتضیات محلی اداره امور هر روستا، بخش، شهر، شهرستان یا استان با نظارت شورایی به نام شورای شهر، روستا، بخش، شهرستان یا استان صورت ميگیرد و به خاطر جلوگیری از تبعیض و جلب همكاری در تهیه برنامه های عمرانی و رفاهی استانها و نظارت بر اجراء هماهنگ آن، شورای عالی استانها مركب از نمایندگان شوراهای استان تشكیل می شود.
شورا بنا بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، یکی از ارکان نظام میباشد و از خصوصیتهای خاص شهرداری ها، حضور شورای شهر با این امکانات در کنار شهرداری ها است. قانون اساسی به شکلی تأکید میکند که از آن اجبار بوجود شورای شهر را میتوان یافت. هر چند در زمانی که شورای شهر وجود ندارد وزارت کشور به قائم مقامی از آن، مسئولیت دار وظایف است، ولی بنا بر تاکیدات و فهم از اصل ۱۰۳ قانون اساسی، ماده ۴۱ و دستور ماده ۴۲ و ۴۳ و ۴۴ همان قانون، با دائمی بودن قائم مقامی وزارت کشور نوعی مخالفت را میتوان یافت.
پیشینه شورای شهر
از ۹ اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۸ شوراهای اسلامی هم زمان با پیام سید روح الله خمینی در خصوص شوراها و با صدور پیام ویژه ای از سوی سیدعلی خامنه ای شروع بکار میکنند. این نهاد مردمی در کل کشور فعالیت های گسترده و مؤثری دارد. تنها انتخابات سراسری در کشور انتخابات شورای شهر نام دارد که بدون نظارت شورای نگهبان برگزار می شود. وظیفه ی هیئت های اجرایی بررسی و رسیدگی به صلاحیت داوطلبان انتخابات شوراهای اسلامی است.
مراسم تحلیف اعضای شورای شهر
قبل از ادای مراسم تحلیف شورای شهر، اعضای شورای شهر باید روی چهار مفهوم مهم که در متن تحلیف هم آمده متعهد شوند، یکی از آن ها رعایت حفظ امانت و انجام هر چه بهتر وظایف شهر است. اعضای شورای شهر با برگزاری مراسم تحلیف با ادای سوگند فعالیت رسمیشان را شروع می کنند.
شورای شهر با تمام ظرفيت های قانونی آشنا استجلسات شورای شهر
زمان برگزاری جلسات شورای شهر به اینصورت است که پس از نخستین جلسه، به صورت عادی هر ماه دو بار در محل شورا برگزار میشود؛ در صورت درخواست كتبی فرماندار و یا بخشدار ذی ربط مشتمل بر زمان، دستور و ضرورت تشكیل جلسه، موظف به تشكیل جلسه فوق العاده است. همینطور، شورا برای درخواست كتبی شهردار و یا تشخیص خود به صورت فوق العاده می تواند تشكیل جلسه دهد.
جلسات شورای علنی و حضور مستمع با نظر رئیس شورا مجاز خواهد بود ولی جلسه غیر علنی درصورتی تشكیل میشود که به تقاضای كتبی شهردار و نیز فرماندار و موافقت اكثریت مطلق اعضای حاضر باشد. برگزاری جلسات عادی و فوق العاده شورا و نیز جلسات كمیسیون های شورا، نیازمند دفتر ثبت صورت جلسات است و صورت جلسات به امضای اعضا، اعم از مخالف یا موافق، برسد. تهیه دفاتر مذكور توسط منشی صورت میگیرد و پیش از این که نخستین صورت جلسه ثبت شود، صفحه اول آن باید با ذكر شماره صفحات به امضای رئیس شورا و حسب مورد، اعضای شورای شهر و یا كمیسیون های مربوط برسد.
نحوه ی تنظیم صورت جلسات شورای شهر بگونه ایست كه در آن تاریخ و دستور كار هرجلسه و اسامی اعضای حاضر و غایب و آرای مثبت و منفی اعضا، مربوط به هر یك از موضوعات بهمراه خلاصه مفیدی از بحث و گفت وگوی حضار و تصمیم یا تصمیمات متخذه و مصوب آمده باشد.
انتخابات شورای شهر
انتخابات شورای شهر، در واقع همان انتخابات محلی ایران است که همهٔ اعضای اصلی و جانشین شورای اسلامی یا شهر شورای اسلامی روستا در روستاهای با حداقل جمعیت معلوم با رأی مردم در آن تعیین می شوند. علی رغم محلی بودن در این انتخابات ها، معمولاً جناح های سیاسی به خصوص کلان شهرها در آن شرکتی گسترده دارند. شهرت ورزشکاران در بین مردم سبب شده تا در این انتخابات ها بتوانند در دوره های گذشته موفقیت کسب کنند.
مراجع ابطال تصمیمات شورای شهر
اگر استانداری یا فرمانداری یا بخشداری طبق ماده ۴۸ قانون شهرداری ها نسبت به مصوبات شورای شهر اعتراض داشته باشند باید بمدت یک هفته از تاریخ اطلاع، نظرش را به انجمن، اظهار و تقاضای تجدید نظر کند اگر باز هم معترض ماند، معترض میتواند اعتراضش را بمدت ۱۵ روز به انجمن ایالتی یا ولایتی یا وزارت کشور ارائه دهد. این نظر بعد از ابلاغ نهایی است.
وظایف شورای شهر
در قانون اساسی وظایف و اختیارات شورای شهر عبارتست از:
>> انتخاب شهردار به مدت چهارسال
تبصره ۱- شورای شهر وظیفه دارد فورا پس از رسمیت یافتن، شهردار واجد شرایط را انتخاب کند.
تبصره ۲- شهردار نمی تواند همزمان عضو شورای شهر باشد.
انتخاب يك شهردار خوب و با ثبات، مي تواند عاملي مهم براي سنجش توان شورای شهر باشدتبصره ۳- برای شهرهایی که جمعیتی بیشتر از دویست هزار نفر دارد شهردار انتخاب کنند و در مراكز استان با توجه به پیشنهاد شورای شهر و حكم وزیر كشور، شهردار را انتخاب کنند و در سایر شهرها به پیشنهاد شورای شهر و حكم استاندار، انتخاب شهردار صورت می گیرد.
تبصره ۴- دوره خدمت شهردار در موارد زیر خاتمه پیدا می کند:
الف: شهردار با تصویب شورای شهر استعفای كتبی بدهد.
ب: شهردار با رعایت مقررات قانونی توسط شورای شهر بركنار شود.
ج: دوره خدمت شهردار طبق مقررات قانونی به تعویق بیفتد.
د: در صورتیکه هر یك از شرایط احراز سمت شهردار به تشخیص شورای شهر نباشد.
>> از اصلی ترین وظایف شورای شهر می توان به بررسی و شناخت كمبودها، نیازها و نارسایی های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، بهداشتی، اقتصادی و رفاهی حوزه انتخابیه و تهیه طرحها و پیشنهادهای اصلاحی و راهکار های كاربردی در این زمینه ها جهت برنامه ریزی و ارائه آن به مقامات مسؤول ذی ربط نیز اشاره نمود و بعضی دیگر از وظایف شورای شهر به شرح زیر است:
>> شورای شهر در زمینه های گوناگون اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، اقتصادی و عمرانی با مسئولین اجرایی و نهادها و سازمانهای مملکتی بنا به درخواست آنان مشارکت داشته باشد.
>> بر حسن اجراء مصوبات شورای شهر و طرحهای مصوب در امور شهرداری و دیگر سازمانهای خدماتی نظارت داشته باشد در صورتی كه این نظارت اختلال در جریان عادی این امور نشود.
شورای شهر محل آزمون و خطا نبوده و جایی برای اشتغال نیست>> شورای شهر درمورد مشاركت مردم در انجام خدماتی مانند خدمات اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی، آموزشی و دیگر امور رفاهی با موافقت دستگاههای ذی ربط برنامه ریزی کند.
>> شورای شهر، مردم را در زمینه های گسترش مراکز تفریحی، ورزشی و فرهنگی با هماهنگی دستگاههای ذیربط تشویق و ترغیب کنند.
>> شورای شهر برای تشکیل انجمنها و نهادهای اجتماعی، امدادی، ارشادی و تأسیس تعاونی های تولید و توزیع و مصرف، نیز انجام آمارگیری، تحقیقات محلی و توزیع ارزاق عمومی با توافق دستگاههای ذیربط مبادرت کند.
>> شورای شهر باید بر حسن اداره و حفظ سرمایه و داراییهای نقدی، جنسی و اموال منقول و غیرمنقول شهرداری نظارت داشته باشد و همینطور بتواند بر حساب درآمد و هزینه آن ها بگونه ای که در جریان عادی امور شهرداری اختلال ایجاد نکند، نظارت داشته باشد.
>> شورای شهر باید آیین نامه های پیشنهادی شهرداری را با رعایت دستورالعملهای وزارت کشور بعد از رسیدگی به آن ها تصویب کند.
>> صورت جامع درآمد و هزینه شهرداری که هر شش ماه یکبار توسط شهرداری تهیه می شود از دیگر وظایف شورای شهر است که باید آن را تائید کند و برای اطلاع عمومی منتشر کند و نسخه ای از آن را به وزارت کشورارسال کند.
>> به منظور تصویب طرح محدود شهر با رعایت طرحهای هادی و جامع شهرسازی با شهرداری مشارکت کند و بعد از جمع آوری آن توسط شهرداری احتیاج به تائید وزارت کشور و وزارت مسکن و شهرسازی دارد.
>> تصویب بودجه، اصلاح و متمم بودجه سالانه شهرداری و موسسات و شرکتهای وابسته به شهرداری با رعایت آیین نامه مالی شهرداریها و همینطور تصویب بودجه شورای شهر. تبصره – کلیه درآمدهای شهرداری به حسابهایی که با تائید شورای شهر در بانکها افتتاح می شود واریز و بر اساس قوانین مربوطه هزینه خواهد شد.
>> از دیگر وظایف شورای شهر اینست که وامهای پیشنهادی شهرداری را بعد از بررسی دقیق نسبت به مبلغ، مدت و میزان کارمزد تصویب کند.
>> همینطور شورای شهر معاملات را تصویب می کند و بر مواردی اعم از خرید، فروش، مقاطعه، اجاره و استیجاره که به نام شهر و شهرداری صورت می پذیرد با در نظر گرفتن صرفه و صلاح و با رعایت مقررات آیین نامه مالی و معاملات شهرداری نظاره گری میکند.
تبصره – شورای شهر میتواند به منظور تسریع در پیشرفت امور شهرداری، اختیار تصویب و انجام معاملات را با رعایت آیین نامه معاملات شهرداری تا میزان معینی به شهردار واگذار نماید.
>> شورای شهر باید اساسنامه موسسات و شرکتهای وابسته به شهرداری را با تائید و موافقت وزارت کشور تصویب کند.
وظايف و نحوه عملکرد شورای شهر مشخص و مدون است>> شورای شهر لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر را تصویب می کند و همینطور با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از طرف وزارت کشور اعلام می شود میزان و نوع عوارض شهر را تغییر میدهد.
>> شورای شهر باید بر حسن جریان دعاوی مربوط به شهرداری نظاره گری کند.
>> از دیگر وظایف شورای شهر نظارت بر امور بهداشت حوزه شهراست.
>> شورای شهر بر اماکنی مانند امور تماشاخانه ها، سینماها و دیگر مکان های عمومی، که توسط بخش خصوصی، تعاونی و یا دولتی اداره می شود با وضع و تدوین مقررات خاص برای حسن ترتیب، نظافت و بهداشت این قبیل موسسات بر اساس پیشنهاد شهرداری و اتخاذ تدابیر احتیاطی جهت جلوگیری از خطر حریق و مانند آن نظارت میکند.
>> شورای شهر مقررات لازم جهت اراضی غیرمحصور شهری از نظر بهداشت و آسایش عمومی، عمران و زیبایی شهر را تصویب میکند.
>> از دیگر مسئولیت های شورای شهر می توان به نظارت بر ایجاد قبرستان، غسالخانه و تهیه وسایل حمل اموات مطابق با اصول بهداشت و توسعه شهر اشاره کرد.
>> وضع مقررات و نظارت بر حفر مجاری و مسیرهای تأسیسات شهری از دیگر وظایف شورای شهر محسوب میشود.
>> شورای شهر باید بر اساس مقررات موضوعه بر اجرای طرحهای مربوط به ایجاد و توسعه معابر، خیابانها، میادین و فضاهای سبز و تأسیسات عمومی شهر نظارت داشته باشد.
>> تصویب نامگذاری معابر، میادین، خیابانها، کوچه و کوی در حوزه شهری و همینطور تغییر نام آن ها از وظایف شورای شهر است.
>> شورای شهر باید مقررات لازم را به پیشنهاد شهرداری جهت نوشتن هر نوع مطلب و یا الصاق هر نوع نوشته و آگهی و تابلو بر روی دیوارهای شهر با رعایت مقررات موضوعه و انتشار آن برای اطلاع عموم تصویب کند.
>> شورای شهر باید با رعایت آیین نامه مالی و معامله های شهرداریها نرخ خدمات ارائه شده توسط شهرداری و سازمانهای وابسته به آن را تصویب کند.
>> یکی از دیگر وظایف شورای شهر، تصویب قیمت کرایه وسایل نقلیه درون شهری است.
>> وضع مقررات مربوط به ایجاد و اداره میدانهای عمومی به وسیله شهرداری برای خرید و فروش مایحتاج عمومی با رعایت مقررات موضوعه از وظایف شورای شهر به حساب می آید.
گردآوری: بخش سیاست سرپوش
- 19
- 4
