بی‌اختیاری اجابت مزاج در کودکان عبارت است از بی‌اختیاری اجابت مزاج در کودکی که قبلاً به کنترل اجابت مزاج و رفتن به توالت عادت کرده بوده است و هم اکنون اسهال یایبوست ندارد. نمی‌توان انتظار داشت که کودک طبیعی کنترل کامل اجابت مزاج را تا حداقل ۵/۲ سالگی به دست آورده باشد.
علایم شایع
اجابت مزاج در لباس زیر
گاهی وجود یک توده در پایین شکم در سمت چپ
علل
بروز بحران جسمی یا عاطفی در زندگی کودک، مثل تولد خواهر یا برادر یا بروز اخیر یک بیماری که با اسهال همراه بوده است.
مقاومت در برابر توالت رفتن به علت فشار آوردن زیاد والدین به کودک برای انجام این کار
اگر مشکل کودک به درازا انجامد، علت اولیه ممکن است فراموش شود و این رفتار کودک به شکل عادت درآید.
در موارد کمی این مشکل کودک ممکن است به علت اختلال در دستگاه عصبی باشد.
اجابت مزاج دردناک
مقاومت در برابر توالت رفتن در مدرسه، کمپ‌های مسافرتی، یا توالت‌های عمومی
مشکلات تغذیه‌ای که موجب یبوست شوند.
عوامل تشدید کننده بیماری
استرس
بروز اخیر یک بیماری که موجب زیاد شدن توجه به کودک شود.
سوء رفتار
پیشگیری
به هنگام بروز بیماری در کودک، توجه خیلی بیش از اندازه به وی نداشته باشید.
از تأکید بیش از اندازه در مورد عادت رفتن به توالت خودداری کنید. به این مسأله رویکردی تدریجی و انتظاراتی واقع‌بینانه داشته باشید. در صورت وقوع تصادفی بی‌اختیاری اجابت مزاج، مایه خجالت کودک خود نشوید و وی را سرزنش نکنید.
به موقعیت‌هایی که برای کودک استرس‌زا هستند حساسیت نشان دهید و با وی در مورد احساساتش صحبت کنید.
کودک خود را در برابر سوء رفتار جسمی و جنسی محافظت کنید.
به تغذیه مناسب کودک خود توجه نشان دهید.
عواقب مورد انتظار
معمولاً قابل معالجه است، مگر اینکه یک مشکل جسمی جدی وجود داشته باشد.
عوارض احتمالی
شقاق مقعدی
بثور پوستی در ناحیه مقعدی
گیر کردن مدفوع و ایجاد انسداد
درمان
اصول کلی
به کودک اجازه دهید خود در مورد زمان مناسب رفتن به توالت تصمیم بگیرد. به وی یادآوری نکنید یا وی را مجبور نکنید که برخلاف اراده خود به توالت برود. این کار موجب پدید آمدن یک دیدگاه منفی در کودک می‌شود.
در صورت اجابت مزاج در توالت وی را تحسین کنید. کودک نیازمند تقویت مثبت برای موفقیت است. دیگر اعضای خانواده نیز بهتر است کودک را تحسین کنند.
قبلاً قول و قرار با کودک بگذارید که اگر تمام روز تمیز ماند به او جایزه خواهید داد. جایزه‌ای که بسیاری از کودکان دوست دارند عبارت است از اختصاص نیم ساعت وقت با هر کدام از والدین برای انجام هر کاری که کودک دوست داشته باشد. می‌توان از برچسب‌های مورد علاقه کودکان نیز استفاده کرد. کلاً در نظر گرفتن جایزه باعث ایجاد انگیزه در کودک برای موفقیت می‌شود.
در صورت کثیف کردن اتفاقی، عکس‌العملی ملایم داشته باشید. کودک باید خودش را تمیز کند و لباس زیر تمیز بپوشد. اگر کودک کوچکتر از ۵ سال باشد، احتمالاً والد خود باید این کار را انجام دهد.
در صورت کثیف کردن اتفاقی، کودک را مورد سرزنش، انتقاد، یا مجازات قرار ندهید و برای وی محدودیت ایجاد نکنید. این کار ممکن است باعث بدتر شدن مشکل و نیز بروز مشکلات عاطفی ثانویه شود.
به هیچ عنوان اجازه ندهید که خواهران یا برادران کودک یا دیگران وی را مسخره کنند.
هیچگاه مجدداً از پوشک استفاده نکنید.
با مدرسه در این مورد صحبت کنید و همکاری معلم و مسؤولان را جلب کنید. کودک در مدرسه باید دسترسی سریع به توالت داشته باشد، خصوصاً اگر خجالتی باشد یا تازه به مدرسه رفته باشد. به کودک یادآوری کنید که در مورد ترک کلاس و رفتن به توالت هیچ احساس خجالت نکند.
عواملی که باعث استرس در زندگی کودک شده‌اند را پیدا کرده و برای رفع آنها هرگونه تلاشی که لازم است انجام دهید.
داروها
امکان دارد نرم کننده‌ها و حجیم کننده‌های مدفوع کمک کننده باشند.
در صورت گیر کردن مدفوع و ایجاد انسداد، استفاده از تنقیه یا شیاف ممکن است ضروری باشد.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
محدودیتی برای آن وجود ندارد.
رژیم غذایی
از مصرف بیش از اندازه شیر، موز، سیب، و ژلاتین باید خودداری شود.
میزان فیبر غذایی باید زیاد شود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر کودکتان بی‌اختیاری اجابت مزاج دارد، و این مسأله، علی‌رغم تلاش‌های شما، بیش از دو ماه ارایه یابد.
- 10
- 2
