ترشحات واژنترشحات واژن:
ترشحات واژن در حقیقت موکوس، سلول و باکتری هستند که می توانند واژن را مرطوب کنند. این ترکیب دائما توسط سلول های واژن و غدد دهانه رحم تولید می شوند و از طریق دهانه واژن از بدن خارج می شوند. ترکیب، مقدار و کیفیت ترشحات در افراد مختلف متفاوت خواهد بود و می تواند در طول چرخه قاعدگی همچنین تمام مراحل رشد جنسی و تولید مثل نیز تغییر خواهد کرد. باکتری هایی که در واژن زندگی می کنند غالبا بیماری ایجاد نخواهند کرد.
بخشی مهمی از عملکرد سیستم زنان مربوط به ترشحات واژن می باشد مایعی که از طریق غدد داخلی واژن و دهانه رحم ساخته می شوند می توانند باکتری و سلول های مرده را به خارج از بدن هدایت کنند. این فرآیند موجب تمیز کردن رحم و جلوگیری از بروز عفونت خواهد شد.
پس ترشحات واژن غالبا یک اتفاق طبیعی تلقی می شود که به طورمعمول در زندگی ایجاد خواهد شد، باوجود این موضوع انواعی از ترشحات می توانند نشانه از وجود عفونت در بدن باشند. ترشحات غیرطبیعی امکان دارد به رنگ سبز، زرد یا غلظتی بالا و بوی بد تغییر پیدا کنند. قارچ‌ها و یا عفونت باکتریایی از عمده دلایل ترشحات غیرطبیعی واژن به حساب می‌آیند.
انواع ترشحات واژنانواع ترشحات واژن:
ترشحات واژن انواع مختلفی دارند که براساس رنگ، غلظت طبقه بندی می شوند. برخی از آنها کاملا طبیعی اند و برخی می توانند نشانه ای از بروز یک بیماری زمینه ای باشند که نیاز به مداخلات درمانی خواهد داشت. برخی از انواع ترشحات واژن عبارتند‌از:
ترشحات سفید واژن:
ترشحات سفید واژن به خصوص آنهایی که ابتدا و انتهای چرخه قاعدگی ایجاد می شوند موضوع کاملا طبیعی خواهند بود با این وجود در صورتی که ترشحات همراه با خارش یا قوام، شکل و ظاهری غلیظ داشته باشند یا به صورت پنیری ایجاد شوند، طبیعی نیستند و نیاز به درمان دارند. این نوع ترشحات سفید واژن می توانند نشانه ای از بروز عفونت قارچی باشند.
ترشحات آبکی و صاف:
ترشحات شفاف و آبکی واژن کاملا طبیعی هستند و امکان دارد در هر زمان، ماه حتی بعد از ورزش ایجاد شوند به خصوص زمانی که فعالیت های سنگین انجام می شوند.
ترشحات شفاف و کشدار:
زمانی که ترشحات شفاف کش بیایند یا مخاطی باشند نشانه ای بر تخمک گذاری است به همین دلیل ترشحات بی رنگ واژن طبیعی محسوب می شوند.
ترشحات قهوه‌ای یا خونی:
این ترشحات معمولا طبیعی محسوب می شوند به خصوص زمانی که چرخه قاعدگی بلافاصله بعد از آن اتفاق بیوفتند. ترشحات دیررس یا انتهایی در پایان دوره قاعدگی می توانند به جای رنگ قرمز به صورت قهوه ای دیده شوند. به همین دلیل احتمال دارد که در هر پریود خونریزی کمی وجود داشته باشد که تحت عنوان لکه بینی شناخته می شود.
درصورتی که در مدت اخیر رابطه جنسی محافظت نشده داشتید، لکه بینی به این شکل و در زمان قاعدگی می تواند نشانه ای برای بارداری باشد. لکه بینی در مراحل اولیه بارداری می تواند نشانه ای از سقط هم باشد، پس بهتر است در این باره با یک متخصص زنان صحبت داشته باشید.
ترشحات واژن در بارداری:
در برخی از موارد محدود ترشحات قهوه ای یا خونی واژن می تواند نشانه برای بروز سرطان آندومتر یا دهانه رحم می باشد. وجود ترشحات قهوه ای با رگه های خونی می تواند مشکلات دیگری مثل فیبروم یا مسائل دیگری که نشانه ای از رشد غیرطبیعی سلول‌ها باشد، همین موضوع سبب می شود که معاینه های سالیانه لگن و تست پاپ اسمیر صورت بگیرد و از اهمیت بسیاری برخوردار باشد. با استفاده از این روش‌ها، ناهنجاری‌های مربوط به دهانه رحم را مورد ارزیابی قرار دهد.
ترشح زرد یا سبز واژن:
ترشحات زرد و سبز واژن به خصوص اگر غلیظ شده یا همراه با بوی بد باشند طبیعی نیستند. ترشح واژن ممکن است نشانه ای از ابتلا به عفونت تریکومونیازیس باشد، این عفونت غالبا از طریق رابطه جنسی منتقل خواهد شد.
ترشحات واژن با رنگ های مختلفدلایل و علائم ترشحات واژن:
ترشحات واژن معمولا طبیعی هستند نشان دهنده عملکرد مناسب بدن خواهند بود، بدن از این ترشحات برای پاکسازی واژن و محافظت استفاده می کند، با این وجود در برخی از موارد ترشحات واژن می توانند ناشی از عفونت باشند. در ادامه به برخی از دلایل ترشحات غیرطبیعی واژن و علائم آن می پردازیم:
واژینو باکتریال:
واژینو باکتریال نوعی عفونت باکتریایی بسیار رایج می باشد که در اثر رشد بیش از اندازه باکتری هایی که به طورمعمول در واژن یافت می شود؛ رخ می دهند. این باکتری ها می توانند تعادل واژن را برهم بزنند و در نهایت سبب عفونت می شوند. باوجودی که واژینوباکتریال در برخی از موارد هیچ علامتی را بروز نمی دهد اما ممکن است بیماری سبب افزایش ترشحات واژن و بوی قوی و بدی شود، این ترشحات در برخی از موارد بوی ماهی می دهند وعفونت ناشی از آن به طورکلی در زنان دارای شرکای جنسی متعدد یا دارای سکس دهانی با احتمال بیشتری بروز می کند.
تریکومونیازیس:
نوعی دیگر از عفونت تریکومونیازیس می باشد که غالبا توسط یک تک سلولی یا ارگانیسم ایجاد می شوند. تریکومونازیس در بیشتر موارد از طریق تماس جنسی منتقل خواهد شد اما می تواند در اثر استفاده از حوله حمام، لباس شنای مشترک هم منتقل شود. این عفونت ترشحات زرد یا سبز ایجاد می کند که بوی بدی دارند. درد، التهاب همراه با خارش از جمله سایر علائم رایج این بیماری هستند، البته برخی از افراد با وجود ابتلا هیچ علامتی را تجربه نمی کنند.
عفونت قارچی واژن:
عفونت قارچی واژن نوعی بیماری واژینال می باشد که علاوه بر احساس سوزش و خارش همراه با ترشح از واژن می باشد. وجود قارچ ها در واژن موضوعی طبیعی خواهد بود اما در برخی از موارد این قارچ بیش از اندازه رشد می کنند و در نهایت عفونت ایجاد می کند. در برخی از شرایط احتمال ابتلا به عفونت قارچی افزایش پیدا می کند که شامل موارد زیر می باشد:
- استرس
- دیابت
- استفاده از قرص‌های ضدبارداری
- بارداری
- مصرف آنتی‌بیوتیک به مدت طولانی و بالای ۱۰ روز
بیماری التهابی لگن:
این بیماری نوعی عفوت می باشد که معمولا از طریق تماس جنسی منتقل می شود. این عفونت زمانی رخ خواهد داد که باکتری در واژن و سایر اندام های تناسلی منتشر شود. بیماری التهابی لگن ممکن است موجب ترشحات واژن شدید و بدبود شد.
از جمله دیگر علائمی که می توان به این بیماری نسبت داد می توان به؛ درد (متوسط تا شدید) در قسمت پایینی شکم و لگن، درد هنگام برقراری رابطه جنسی، تکرر ادرار و دفع ادرار همراه با درد، تب همراه با لرز و خونریزی غیرمعمول از واژن (خصوصا هنگام برقراری رابطه جنسی یا بعد از آن) اشاره کرد.
سرطان دهانه رحم:
سرطان دهانه رحم از طریق گونه های مختلفی مانند ویروس پایپلومای انسانی ایجاد می شود. این بیماری نیز نوعی عفونت محسوب می شود که از طریق تماس جنسی منتقل خواهد شد. ویروس پاپیلومای انسانی می تواند سبب بروز سرطان رحم در سلول های دهانه رحم(قسمت پایینی رحم که به واژن متصل است) شود. با وجودی که این بیماری ممکن است هیچ علامتی به دنبال نداشته باشد اما در برخی از موارد احتمال دارد ترشحات خونی، قهوه ای یا آبکی با بوی نامطبوع ایجاد شوند.
گنوره (سوزاک) و کلامیدیا:
سوزاک و کلامیدیا جزء عفونت های منتقله از راه جنسی هستند که ممکن است سبب بروز علائمی مانند درد هنگام ادرار و ترشحات غیرطبیعی واژن شوند، این ترشحات غالبا زرد رنگ، سبز یا کدر هستند.
دلایل متفاوت ترشحات واژنتشخیص ترشحات غیرعادی واژن:
درصورتی که پزشک شک داشته باشد که یک عفونت یا بیماری سبب ایجاد ترشحات غیر طبیعی شده است ممکن است آزمایش هایی را برای تشخیص قطعی تجویز کند که شامل موارد زیر می باشند:
معاینه لگن:
معاینه لگن به چند دقیقه زمان احتیاج دارد، در طول انجام معاینه لگن پزشک واژن، فرج، دهانه رحم، تخمدان‌ها، رحم، رکتوم و لگن را چک می کند تا از وجود هرگونه ناهنجاری در بافت یا اندام های تناسلی مطلع شود.
تست PH واژن:
با استفاده از تست PH واژن می توان میزان عفونت را تشخیص داد، تست PH مقدار اسیدی بودن واژن را اندازه گرفته و ترشحات واژن را می سنجد، زیرا عفونت سبب تغییر PH واژن می شوند. این تست با استفاده از کاغذ مخصوصی به نام لیتموس انجام می شود به این شکل که زمان قرار گرفتن کاغذ در معرض یک ماده اسیدی یا قلیایی رنگ آن دچار تغییر می شود. این کاغذ را برای چند ثانیه روی واژن می گذارند تا مقدار اسیدیته مشخص شود. (برای جلوگیری از آلودگی کاغذ توسط خون، مایع منی یا مخاط دهانه رحم که اغلب در فورنیکس خلفی جمع می‌شوند و ممکن است روی نتایج تاثیر بگذارند).
در روشی دیگر پزشک یک سواب خشک را روی دیورا کناری واژن استعمال می کند و بعد از چند بار چرخاندن آن روی کاغذ PH نمونه را حدود ۲ الی ۵ دقیقه در دمای ثابت اتاق می گذارد. سواب نباید مرطوب باشد زیرا رطوبت می تواند روی PH تاثیر بگذارد.
در زنانی که پیش از سنین یائسگی هستند میزان ترشحات PH حدود ۲ الی ۴/۵ می باشد، زیرا در این بانوان نسبت بالایی از استروژن وجود دارد. افزایش pH در زنانی که قبل از یائسگی هستند، نشان‌دهنده عفونت‌هایی مانند واژینوز باکتریال pH>4.5 یا تریکومونیازیس (pH حدود ۵ تا ۶) است به عبارتی فرد به ولوواژینیت کاندیدایی مبتلا نشده است.
روش لام مرطوب:
در روش لام مرطوب پزشک نمونه از ترشحات واژن را بررسی می کند تا از وجود قارچ، باکتری یا تریکومونیازیس مطلع شود.
آزمایش بیماری‌های مقاربتی:
آزمایشات بیماری های مقاربتی شامل ارسال نمونه ای از ترشحات به آزمایشگاه می باشد که می تواند احتمال ابتلا به سوزاک، کلامیدیا، تریکومونیازیس یا سایر ارگانیسم ها را بررسی کند، این موارد ممکن است در ترشحات غیرطبیعی واژن وجود داشته باشند.
تشخیص ترشحات غیرعادی واژن جلوگیری و درمان ترشحات واژن:
با رعایت مواردی می توان از ترشحات غیرطبیعی واژن جلوگیری کرد، این موارد شامل توصیه های زیر می باشند:
- بعد از استفاده از توالت سعی کنید همیشه خودتان را از سمت جلو به عقب تمیز کنید، این کار مانع از ورود باکتری از مقعد به واژن می شود در نتیجه احتمال ابتلا به عفونت کاهش پیدا می کند.
- درطول روز از لباس زیرهایی با الیاف پنبه استفاده کنید، لباس زیر پنبه ای موجب می شود که هوا در ناحیه تناسلی جریان پیدا کند، به همین دلیل توصیه می شود شب و زمان خواب لباس زیر نپوشید.
- از پوشیدن لباس های تنگ یا جوراب شلواری، لباس شنا و شورت دوچرخه سواری برای مدت طولانی اجتناب کنید.
- درصورتی که فکر می کنید مایع لباسشویی یا نرم کننده استفاده شده موجب حساسیت یا تحریک ناحیه تناسلی شده است آنها را عوض کنید.
- برخی از موارد مانند لاتکس موجود در کاندوم‌ها، دیافراگم‌های ضدبارداری و ژل‌های اسپرم کش می‌تواند موجب تحریک ناحیه تناسلی می شوند. درصورتی که فکر می کنید یکی از روش های پیشگیری از بارداری موجب ترشحات غیرطبیعی شده است با پزشک خود تماس گرفته و مشورت کنید تا روشی جایگزین را برای پیشگیری از بارداری توصیه کند.
- از استفاده از جکوزی خودداری کنید.
- بعد از حمام یا دوش حتما ناحیه تناسلی را کاملا خشک کنید و بعد از آن لباس زیر بپوشید.
- از استفاده از اسپری‌های بهداشتی زنانه، دستمال توالت معطر، پدها یا تامپون‌های دئودورانت، و وان پر کف معطر شده خودداری کنید.
ترشحات واژن و توصیه های کاربردی به بانوان برای جلوگیری از خطرگردآوری: بخش سلامت جنسی سرپوش
- 13
- 4
