محرمات احرام چیست؟
اولین اعمال از مناسک عمره و حج را احرام می گویند، زمانی احرام صورت می گیرد که افراد نیت کرده و تلبیه و لباس بپوشند. فردی که احرام می پوشد از دیدگاه شریعت اسلامی مواردی بر وی حرام خواهند شد. زمانی که افراد محرم می شوند اموری بر آنها حرام خواهد شد که به سه قسمت تقسیم می شوند:
- محرمات مخصوص مردان
- محرمات مخصوس زنان
- محرمات مشترک بین زن و مرد
بعضی از این محرمات کفاره دارند و برخی به عقیده تعدادی از فقیهان مکروه هستند. این موارد به ترتیب زیر خواهند بود:
- شکار حیوانات صحرایی و ذبح آنها و نشان کردن آن به شکارچی، نگهداری حیوان تا زمانی که بمیرد و دیگری آن را شکار کند. خوردن گوشت این حیوان، باوجودی که غیرمحرم آن را شکار کرده باشد.
- مقاربت بین زن و مردم، همچنین بوسیدن، با دست بازی کردن، نگاهی که از روی شهوت باشد و هرنوع لذت جنسی و کامجویی از شریک خود بر محرم، حرام خواهد بود.
- استمناع برای فردی که در حال احرام باشد اگر از روی علم یا عمد باشد کفاره به دنبال دارد. این موضوع براساس موارد مختلف است و تفصیل موارد آن در مناسک نیز آورده شده است. مردی که زن را از روی شهوت ببوسد، کفاره ای برابر یک شتر دارد. اگر شهوت باشد کفاره یک گوسفند است البته احتیاط است که یک شتر قربانی کند. این موضوع برای زنی که مردی را بوسیده نیز صدق می کند.
- مقاربت زمان احرام اگر از روی علم و عمد باشد، باید کفاره دهید همچنین در برخی از موارد نیز بطلان حج را به دنبال دارد. آنچه که گفته شد اگر از روی جهل به حکم یا از روی غفلت یا فراموشی انجام بگیرد حج به واسطه آن باطل نمیشود و کفارهای هم بر او نیست.
- عقد برای خود فرد یا فردی دیگر، همچنین شاهد عقد بودن نیز به قول مشهور از محرمات احرام هستند.
- استمناء بیرون آوردن منی که با دست باشد یا با هر وسیله ای دیگر، سپس اگر منی بیرون بیاید فرد باید یک شتر قربانی کند.
- استفاده از عطر که همه انواع عطر بر فرد محرم حرام خواهد بود. البته باید اشاره کرد که بین همه انواع عطر یا برخی از انواع آنها مانند مشک، عود و عنبر اختلاف وجود دارد. ابتدا به مشهور نسبت داده می شود و قول مشهور استعمال خلوق کعبه، چیزی که کعبه را با آن خشبو می کنند، حرام نخواهد بود.
- گرفتن بینی از بوی بد به قول مشهور
- پوشیدن لباس های دوخته شده برای مردان و قفّازین (دستکشی که زنان عرب در درون آن پنبه میگذاردند و میپوشیدند تا انگشتان و دستشان پوشیده بماند) برای زنان.
- سرمه کشیدن به چیز خوشبو، البته در حرمت و کراهت سرمه سیاه کشیدن اختلافاتی وجود دارد.
- پوشاندن تمام قسمت های روی پا برای مردان
- فسوق که به دروغ اختصاص ندارد، این موضوع شامل فحش دادن یا فخر کردن به دیگران نیز می باشد. در فسوق کفاره وجود ندارد و تنها توبه کردن واجب خواهد بود. همچنین مستحب است که چیزی را کفاره بدهند و بهتر است که گاوی ذبح شود.
- جدال کردن که گفتن : «لا و اللَّه» و «بلی و اللَّه» می باشد. هرچیزی که در هر زبانی هم معنی این موضوع باشد در صورتی که در مقام اثبات چیزی یا نفی باشد حرام است. درصورتی که قسم به لفظ جلاله (اللَّه) یا مرادف آن باشد جدال میباشد. احتیاط است که بقیه نام های خداوند متعل شامل رحمان و رحیم و خالق آسمانها و مانند اینها به لفظ جلاله نیز ملحق شوند. اما سوگند به غیر خدای متعال از مقدسات، ملحق به جدال نمیباشد.
- استفاده از انگشتر جهت زینت دادن، همچنین استفاده از زیورآلات برای زنان که با قصد زینت همراه باشد حرام خواهد بود.
- انداختن یا کشتن شپش از روی بدن درصورتی که آزاری نداشته باشد حرام است. درخصوص بقیه حشرات شامل پشه، کک و کنه نیز اختلافاتی وجود دارد.
- استفاده از روغن های خوش بو کننده، استعمال هرگونه روغن به بدن حرام می باشد.
- تراشیدن، کندن یا هرگونه جدا کردن مو از بدن حرام است مگر اینکه برای فرد این کار ضروری باشد.
- پوشاندن موی سر برای مردان حرام خواهد بود.
- ارتماس کردن به معنی فرو بردن سر در آب برای احرام حرام خواهد بود. درخصوص ارتماس به صورت مستقل از محرمات احرام است یا از مصادیق عنوان قبلی یعنی پوشاندن سر به حساب می آید، اختلافاتی وجود دارد.
براساس نقل قول اولی، حرمت آن بین زن و مرد مشترک است ولی براساس نقل قول دوم، تنها به مرد اختصاص پیدا می کند.
- پوشیدن صورت با استفاده از روبنده برای زنان که به قول مشهور اسدال جایز است.
- استفاده از سایه در بالای سر زمان حرکت کردن یا سیر بین منازل مکه و مدینه برای مردان مگر اینکه ضرورتی و عذری برای اینکار وجود داشته باشد. در این حکم که اختصاص به سواره دارد و پیاده را نیز شامل می شود، اختلاف وجود دارد.
- ناخن گرفتن
- قطع کردن یا کندن درخت یا گیاه حرم، به جز درخت میوه یا گیاه اذخر همچنین آنچه در ملک انسان رشد کرده باشد.
- استفاده از سلاح بدون وجود ضرورت
- غسل دادن و حنوط کردن محرم میّت با کافور
- نگاه کردن در آیینه به قول مشهور
گردآوری: بخش اعمال و مناسک حج سرپوش
- 19
- 4