بررسی جدید پژوهشگران "دانشگاه منچستر"، به ارزیابی سیارات فراخورشیدی پرداخته است که میتوانند در شرایط ناملایم تشکیل شوند و زنده بمانند.
به گزارش ایسنا به نقل از سایتک دیلی، ۳۰ سال پیش ، نخستین سیاره فراخورشیدی، در اطراف یک ستاره به سرعت در حال چرخش به نام "تپ اختر" (Pulsar) کشف شد. اکنون، ستاره شناسان نشان داده اند که این سیارات امکان دارد بسیار غیرمعمول باشند.
در حال حاضر مشخص نیست که چه فرآیندهایی به تشکیل سیارات و زنده ماندن آن ها در اطراف تپ اخترها می انجامند. بررسی ۸۰۰ تپ اختر توسط "رصدخانه جودرل بانک" (Jodrell Bank Observatory) طی ۵۰ سال گذشته نشان داده است که سیستم نخستین سیاره فراخورشیدی کشف شده امکان دارد فوق العاده نادر باشد. کمتر از ۰.۵ درصد از تمام تپ اخترهای شناخته شده می توانند میزبان سیاراتی به اندازه جرم زمین باشند.
تپ اخترها، نوعی ستاره نوترونی و متراکم ترین ستارگان در جهان هستند که طی انفجارهای قوی ابرنواختر در پایان عمر یک ستاره معمولی متولد می شوند. آن ها فوق العاده پایدار هستند، به سرعت می چرخند و میدان های مغناطیسی فوق العاده قدرتمندی دارند. تپ اخترها، پرتوهایی از انتشار رادیویی درخشان را از قطب های مغناطیسی خود ساطع می کنند که بنظر میرسد با چرخش ستاره رخ می دهد.
"ایولیانا نیسو" (Iuliana Nițu)، دانشجوی مقطع دکتری "دانشگاه منچستر" (University of Manchester) گفت: تپ اخترها، سیگنال هایی را تولید می کنند که میتوان آن ها را توسط تلسکوپ های رادیویی دریافت کرد و به علوم شگفت انگیز زیادی تبدیل ساخت.
اولین سیاره فراخورشیدی در سال ۱۹۹۲ کشف شد که به دور یک تپ اختر به نام "PSR B1257+ 12" می چرخید. این منظومه سیاره ای اکنون میزبان حداقل سه سیاره است که از نظر جرم مشابه سیارات سنگی منظومه شمسی ما هستند. از آن زمان ، تعداد انگشت شماری از تپ اخترها کشف شده اند که می توانند میزبان سیارات باشند. با وجود این، شرایط بسیار ناملایم پیرامون تولد و زندگی تپ اخترها، تشکیل سیاره عادی را بعید می سازد و بسياري از این سیارات کشف شده، برخلاف سیاراتی که در منظومه شمسی (Solar System) می شناسیم، اجرام عجیب و غریبی هستند؛ مانند سیاراتی که عمدتا از الماس ساخته شده اند.
گروهی از ستاره شناسان دانشگاه منچستر، بزرگترین پروژه جستجوی سیارات در حال گردش به دور تپ اخترها را انجام داده اند که تا به امروز صورت گرفته است. به ویژه، این گروه پژوهشی به دنبال سیگنال هایی بودند که نشان دهنده حضور هم نشینان سیاره ای با جرمی تا ۱۰۰ برابر زمین و دوره های زمانی مداری بین ۲۰ روز تا ۱۷ سال هستند. از میان ۱۰ کشف احتمالی، امیدوارکننده ترین سیستم، "PSR J2007+ 3120" است که امکان میزبانی حداقل دو سیاره با جرم چند برابر بیشتر از زمین را دارد.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که هیچ سوگیری در مورد توده های سیاره ای خاص یا دوره های مداری در سیستم های تپ اختر وجود ندارد. با وجود این، نتایج پژوهش، اطلاعاتی را در مورد شکل مدارهای این سیارات ارائه می دهند. برخلاف مدارهای دایره ای شکلی که در منظومه شمسی ما یافت میشوند، این سیارات در مسیرهای بیضی شکل به دور ستاره های خود می چرخند. این موضوع نشان می دهد که فرآیند شکل گیری سیستم های تپ اختر- سیاره، بسیار متفاوت با سیستم های سیاره- ستاره ای سنتی است.
نیسو گفت: تپ اخترها، اجرامی فوق العاده جالب و عجیب هستند. دقیقا ۳۰ سال قبل، نخستین سیارات فراخورشیدی در اطراف یک تپ اختر کشف شدند ولی ما هنوز نمی دانیم که این سیارات چگونه میتوانند در چنین شرایط ناملایمی شکل بگیرند و زنده بمانند.
این پژوهش، در "نشست ملی نجوم ۲۰۲۲" (NAM 2022) ارائه خواهد شد.
- 9
- 6
