جشن سده، زمینه‌ساز وحدت ملی و رونق صنعت گردشگری

محسن صادقی، پژوهشگر فرهنگی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه جشن سده، در کنار نوروز و مهرگان از برجسته‌ترین اعیاد ملی ایرانیان است، گفت: این جشن باشکوه در دهمین روز از ماه بهمن، به هنگام شب، با برافروختن آتش برپا می‌شود که جشن سده به‌عنوان بیست‌وچهارمین عنصر میراث‌ فرهنگی ناملموس ایران و تاجیکستان، در هجدهمین نشست کمیته پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو به‌ثبت رسیده است، چرا که این نوع جشن‌ها اهمیت چند وجهی دارند.

وی با بیان اینکه تلاش برای حفظ این جشن، به‌عنوان بخشی از میراث معنوی قوم ایرانی، فی‌نفسه ارزشمند است، افزود: با این‌حال، احیا و زنده نگه‌داشتن هوشمندانه آن، می‌تواند نقش بسزایی در افزایش وحدت ملی، تقویت روحیه همدلی و همکاری بین اقشار مختلف مردم، رونق صنعت گردشگری و فروش صنایع دستی داشته باشد. 

صادقی در خصوص تشریح دلایل نام‌گذاری این جشن گفت: برپایه متون کهن، هوشنگ پادشاهی مقتدر و توانا بود او فرّه ایزدی داشت و بر همه مردمان و دیوان فرمانروایی می‌کرد. روزی با تنی چند از یاران و همراهان به‌سوی کوه می‌رفت از دور ماری تیره‌تن و تیزتاز دید که دود از دهانش برمی‌خاست که با تمام نیرو و قدرت، سنگی به سویش پرتاب کرد که به سنگی دیگر ‌خورد و به‌این ترتیب، آتش کشف ‌گردید که اغلب، جشن سده را یادبودی از این واقعه می‌دانند.

این پژوهشگر فرهنگی با بیان اینکه در توجیه این جشن، آرای دیگری هم مطرح شده است که از سَده تا زمان گردآوری غله در نواحی جنوب ایران ۱۰۰ روز باقی است و بدین سبب این جشن را سده نامیدند، بیان کرد: در امر تهیه و گرد آوردن خار و خاشاک مورد نیاز برای برافروختن آتش، همگان از پیر و جوان و غنی و فقیر مشارکت فعال داشتند و این امر، زمینه‌ساز همدلی، اتحاد و وحدت بین آحاد مردم بود.

این استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور با بیان این‌که جشن سده از ادوار کهن تا امروز، در بسیاری شهرها و روستاهای ایران و کشورهای فارسی زبان برپا می‌شود و به شهادت شعر فارسی، در اغلب دوره‌ها، مورد توجه مردم و پادشاهان بوده است، تصریح کرد: جشن سده برای نیاکان ما صرفاً جنبه آیینی نداشته، بلکه از قِبَل برگزاری آن فواید و سودمندی‌های فراوان فرهنگی و هنری، اجتماعی، اقتصادی و نظامی نصیب جامعه می‌شده است که از این روی ضرورت دارد دولتمردان ضمن حمایت از برگزاری این نوع جشن‌های پُرمنفعت، با برنامه‌ریزی‌های دقیق، زمینه‌های لازم را برای ورود و مشارکت بیشتر بخش خصوصی و تشکل‌های مردم‌نهاد فراهم نمایند.