چهارشنبه هفته گذشته و در جریان خاکبرداری شهرداری بروجرود در بخش جنوبی تپه گردشگری «چغا»ی این شهر، تعدادی سفال قدیمی و چند تکه استخوان سر از خاک بیرون آوردند تا کار خاکبرداری متوقف و گمانه زنی درباره دوره تاریخی این آثار و همچنین احتمال باستانیبودن این تپه شروع شود.
براساس گفتههای رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری بروجرود به «شهروند»، از امروز حفاری دقیق و کارشناسی در این منطقه آغاز میشود و کار به صورت علمی دنبال خواهد شود؛ هرچند گمانهزنیهای اولیه دوره تاریخی این آثار را مربوط به اشکانیان ميدانند.
«فرهاد داودوندی» شهروند-خبرنگاری ساکن در بروجرود است که از ساعات اولیه برخورد بیل مکانیکی با این خمرهها، موضوع را دنبال و تلاش کرده با پیگیریهای خود، توجه مسئولان و رسانهها را به این منطقه جلب کند.او در توضیح به «شهروند» میگوید: «سه روز پیش موقع خاکبرداری برای کار شهرداری بیل مکانیکی به یک خمره برخورد میکند و خمره از بین میرود.
عملیات شهرداری و کار پیمانکاری متوقف میشود؛ چون متوجه شدند که کشف مهمی است. کارشناسان میراث فرهنگی در صحبتهای اولیه خود از دوره اشکانیان سخن میگویند اما کاوش اولیه هنوز آغاز نشده است.»
تپه تفریحی چغا بخشی از شهر بروجرد است که به دلیل موقعیت خاص خود و داشتن نمای ٣٦٠درجه، در سالهای گذشته به یکی از مهمترین مناطق تفریحی و گردشگردی این شهر تبدیل شده است. تاکنون سخنی از باستانیبودن این تپه مطرح نشده بود اما روز چهارشنبه و هنگام احداث جادهای برای عابران پیاده در پایه این تپه، بیل مکانیکی تکههایی از یک خمره را آشکار میکند که با توجه به عبور رودخانهای در این منطقه توجهها نسبت به منطقه بیشتر شد.
داودوندی درباره شرایط کنونی این تپه هم میگوید: «فعلا خمره و اسکلت پیدا شده الان هم یکسری از استخوانها دیده میشود. خود مردم و میراث فرهنگی در حال رسیدگی هستند. از دیشب هم نیروی انتظامی گشت گذاشته است.
علاوه بر این، این منطقه محل پررفتوآمدی است و بعید است که کسی بخواهد وارد شود چون خاک نرمی دارد و اگر کسی بخواهد وارد شود قطعا با ریزش خاک روبهرو خواهد شد. روز پنجشنبه هم یکسری از شهروندان آنجا رفتند و کاغذنوشتهای در دست داشتند مبنی براینکه این منطقه حفظ شود. مسئولان شهری هم مرتب از منطقه بازدید میکنند.»
«حجتالله یارمحمدی» رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری بروجرد هم با تأکید بر توجه جدی کارشناسان این اداره به چنین سرنخهایی از لزوم پیگیری و بررسی موضوع به صورت کارشناسی و علمی سخن میگوید. او در گفتوگو با «شهروند» توضیح میدهد: «روز پنجشنبه یک خبر مردمی به ما واصل شد که تعدادی سفال در مسیر جاده گلدشت پیدا شده و لازم است که کارشناسان میراث وارد شوند. ظاهرا خمرهای بود که یا بر اثر دستگاه حفاری یا اینکه از قبل، خرد شده بود.»
یارمحمدی درباره گمانهزنیهای کارشناسان میراث فرهنگی این شهر درباره خمره و اسکلتهای کشفشده هم میگوید: «در بدو کار نظر کارشناسان ما این بوده که از گورخمرههای عهد اشکانی باشد؛ هم در زمان مادها و هم در دورههای مختلف دیگری این نحوه تدفین وجود داشته و تاکنون در زاگرس میانی و نقاط دیگری از کشور کشف شده است. برای اینکه سفالهای خردشده مورد بررسی قرار گیرد به اداره میراث وارد شدند ولی فعلا ادلهای مبنی بر اینکه این محدود باستانی و تاریخی باشد، وجود ندارد.
برای روشنشدن این موضوع که این منطقه قبرستان است یا اینکه استثنائا موردی وجود داشته، بررسیهای دقیق و حفاری از امروز انجام میشود.» رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری بروجرود معتقد است که اگر آثار دیگری موجود باشد حداکثر در عمق یک تا یک و نیممتری است؛ چون این قطعات در برش ۶۰-۷۰ سانتیمتری کشف شده است.
یارمحمدی نحوه انتشار این خبر در برخی رسانههای محلی و خبرگزاریها را هم چندان درست نمیداند: «موجی در بین بعضی از افراد ایجاد شده که جنبه علمی کار را از ما گرفته است. کما اینکه در بروجرد محوطههای باستانی زیادی وجود دارد که محافظت میشود. کار برای ما کاملا کار جدی است ولی باید شرایط جهت آرامش و کار علمی فراهم شود.
در مرحله اول باید ما آرامش خود و مردم را حفظ کنیم و کار دقیق و علمی انجام دهیم. از بدو پیدایش این سفالها، از طریق یگان حفاظت میراث فرهنگی و همچنین نیروی انتظامی گشتزنیهای مداوم انجام میگیرد.»
کارشناسان باستانشناسی پیش از این سابقه سکونت در بروجرد را نزدیک به ٩هزار سال تخمین زدهاند و گمانهزنیهای اولیه درباره چنین اشیايی، قدمت حدود ٢٥٠٠ساله است هر چند که برای اظهارنظر دقیق در اینباره باید تا انتشار نتایج حفاری کارشناسان میراث فرهنگی منتظر ماند.
- 15
- 4