مالك مجاز به ساخت و ساز تنها در هفت هزار متر است و طبق حکم دادگاه ۱۵ هزار متر آن بايد حفظ شود
تصاویر گوگل نشان می‌دهد كه از اوايل دهه ۸۰ تاكنون این باغ آرام و پيوسته درحال خشك شدن است
شهرداري با استناد به مصوبه شوم برج- باغ براي ۳۰ درصد از ملك مورد نظر، مجوز ساخت برج ۲۱ طبقه‌اي را صادر مي‌كند
براساس شواهد، درختان باغ به‌وسيله اسید و بنزین خشك شده‌اند و نكته قابل توجه اينجاست كه مالك باغ بنياد مستضعفان است
پرونده خشك‌شدن باغي معروف به «شب‌هاي برره» براي بررسي‌هاي تكميلي به كميته معمارى و طرح‌هاى شهرى ارجاع داده شده است
برج‌ها نفس تهران را بريده‌اند؛ سازه‌هاي غول‌پيكري كه به‌بهاي نابودي باغ‌هاي تهران ساخته مي‌شوند. آلودگي و ترافيك تنها ارمغان برج‌سازان براي پايتخت بوده است.
تهران روزگاري به باغ‌هاي سبز و خرم معروف بود؛ باغ‌هايي كه هفت هزار هكتار از آنها تنها به‌دليل مديريت سليقه‌اي و البته جهادي، براي هميشه از صفحه روزگار حذف شده‌اند. شيوه مديريتي اي كه باوجود تغيير شهردار تهران و لغو مصوبه برج-باغ توسط شوراي شهر، همچنان بر پايتخت سايه افكنده و درحال تخريب اندك باغ‌هاي باقي‌مانده اين كلانشهر است.
يكي از باغ‌هايي كه ممكن است به سرنوشت اين هفت هزار هكتار باغ نابود شده دچار شود باغ«برره» است. براساس شواهد، درختان باغ به‌وسيله اسید و بنزین خشك شده‌اند و نكته قابل توجه اينجاست كه مالك باغ بنياد مستضعفان است. باغ برره در دهه ۸۰ به‌عنوان لوكيشن ساخت سريال شب‌هاي برره مورد استفاده قرار گرفت و به‌گفته اعضاي شوراي شهر تهران اگر افكار عمومي نسبت به حفظ آن حساسيت نشان ندهد محكوم به فناست.
اين باغ كجاست؟ در منطقه سعادت آباد،بلوار کوهستان، باغ ۲۲ هزار متري معروف به «برره» وجود دارد. اين باغ متعلق به خانواده «شاپور اردشیرچی» از نزدیکان محمدرضا پهلوی بوده است كه پس از انقلاب، مصادره مي‌شود. پس از مصادره، مالكيت باغ «برره» در اختيار بنياد مستضعفان قرار مي‌گيرد.
روياي برج ۲۱ طبقه در باغ برره
اينكه چگونه باغ «برره» تاكنون از دسترس برج‌سازان در امان مانده است، خود جاي پرسش است اما هم‌اكنون مالك باغ سوداي ساخت برجي ۲۱ طبقه در آن را دارد. پس از درخواست بنياد مستضعفان، شهرداري تهران براي برای باغ ۲۲ هزار متري بنیادمستضعفان در منطقه سعادت آباد،بلوار کوهستان، با وجود كاربری فضاي سبز (G211) پروانه ساختمانی برج- باغ صادر مي‌كند. صدور پروانه برج، اعتراض گسترده فعالان محيط زيست را درپي داشت.
گره خوردن نام بنياد مستضعفان با تخريب
هنوز حاشيه‌هاي پرونده جنجالي مصادره كاخ‌هاي نياوران و سعدآباد توسط بنياد مستضعفان به‌پايان نرسيده كه خبر برج‌سازي در باغ برره بسياري از شهروندان را شوكه كرده است؛ بنيادي كه نام آن با تخريب باغ‌ها يا ميراث فرهنگي گره خورده است. پاي بنياد مستضعفان در پرونده باغ سيب، باغ فرشته، فروش كاخ رضاشاهي و هتل گچسر، مصادره كاخ نياوران و سعدآباد و ... در ميان بوده است.
خطر در كمين باغ برره
ماجراي تخريب باغ برره به دهه ۸۰ باز مي‌گردد. پس از اتمام ساخت سريال شب‌هاي برره، براساس شواهد و عكس‌هاي هوايي از آن، مالك اقدام به خشك كردن درخت‌هاي باغ مي‌كند. در سكوت مسئولان هر روز تعداد بيشتري از درختان باغ خشك مي‌شوند. پس از آن كه مالك، درخواست ساخت برج ۲۱ طبقه‌اي را به شهرداري تهران مي‌دهد، شهرداري با استناد به مصوبه شوم برج- باغ براي ۳۰ درصد از ملك مورد نظر، مجوز ساخت برج ۲۱طبقه‌اي را صادر مي‌كند. براساس شواهد، مالك مجاز به ساخت و ساز تنها در هفت هزار متر است و طبق حکم دادگاه ۱۵ هزار متر آن بايد حفظ شود اما به‌گفته احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران، آثاری از اسید، بنزین و ... وجود دارد که نشان می‌دهد سودجویان قصد تخریب باقی مانده باغ را دارند.
مسجدجامعي در اين‌باره به ايسنا گفت:«براساس قوانین اگر مشخص شود که مالک به طور عمد قصد تخریب باغ خود را دارد باید این باغ با حکم دادگاه به نفع عموم مردم ضبط شود. همگان می‌دانیم که باید از باغات و فضای سبز باقی مانده تهران محافظت کنیم اما واقعیت این است که شورا و شهرداری به تنهایی نمی‌توانند از این باغات انگشت‌شمار حفاظت کنند و لازم است افکار عمومی نیز پای کار بیایند.متاسفانه قوانین بازدارنده نیست چراکه می‌بینید در ماجرای نگین خودرو در خیابان ولیعصر، که با هرس غیر اصولی درختان خیابان ولیعصر موجب از بین رفتن آنها تنها براي نمایان شدن تبلیغاتش شد، با اینکه جریمه چند میلیونی پرداخت شد اما این جریمه چه فایده‌ای داشت.
آیا درخت‌ها برمی‌گردند!شاهد آن هستیم که مالک این باغ که یکی از سازمان‌های معروف است با دیوارکشی در قسمت جنوبی کار ساخت‌وساز را شروع کرده است. بنا بر اطلاعاتی که مدیرعامل سازمان بوستان‌ها داده است، شهرداری تهران بیش از ۵۵۰ پرونده شکایت از مالکان باغات به قوه قضايیه داده است که ۵۹ پرونده شامل حال تبصره یک ماده ۶ شدند. یعنی باید این باغات به نفع مردم ضبط می‌شد اما می‌بینیم که این مهم محقق نشده است.واقعیت این است که باید مردم پای کار بیایند و با کمک هم مانع از تخریب این باغ در منطقه دو و تبدیل شدنش به برج دیگر شویم.»
طرح شكست خورده مصادره باغ
احمد مسجد جامعي درحالي از مصادره باغ «برره» براساس قانون به نفع مردم سخن مي‌گويد كه پيش از او نيز محمد حقاني عضو سابق شوراي شهر تهران در پرونده مشابه همين سخنان را گفته است. حقاني درباره قلع و قمع درختان باغ فرشته كه مالك آن نيز بنياد مستضعفان بوده است، درخواست مصادره باغ فرشته به‌نفع مردم را كرده است؛ درخواستي كه تاكنون به آن توجهي نشده است و همچنان شاهد تخريب و خشكاندن درخت‌هاي آخرين باغ فرشته هستيم. راه‌حلي كه مسجد جامعي به آن اشاره كرده است پيش از اين شكست خورده و به‌نظر مي‌رسد كه شوراي شهر به‌عنوان نمايندگان مردم بايد پاي خود را از اطلاع‌رساني به شهروندان و امداد از آنها فراتر گذاشته و از ابزارهاي قانوني در اين‌گونه موارد استفاده كند.
بنياد مستضعفان منكر تخريب باغ‌ها
باوجود آنكه پاي بنياد مستضعفان در تخريب بسياري از باغ‌هاي كشور در ميان بوده است اما اين بنياد همواره منكر قطع درخت‌ها يا تخريب باغ‌ها شده است.
محمد سعيدي‌كيا، رييس بنياد مستضعفان درباره تخريب باغ‌هاي توسط اين بنياد با اشاره به اينكه تخريبي در كار نبوده و بيشتر اين حاشيه‌ها ناشي از جوسازي بوده، به اعتماد گفته است:«نه فقط باغ الهیه که باغ‌های دیگری مثل سعادت آباد و... هم بیشتر ناشی از همان جوسازی‌هاست. ما اصلا یک شرکت را گذاشته‌ایم مخصوص پیگیری وضعیت باغ‌ها و رسیدگی به آنها. الان خیلی جاها باغ‌های‌مان را با تانکر آب می‌دهیم. آن وقت مگر امکان دارد که ما بخواهیم حتی یک درخت را هم قطع کنیم! باغ برره هم همین‌طور بود.
خواهش می‌کنم یکی را بفرستید برود تحقیق کند. ما نیازی نداریم که بخواهیم درختان این باغ‌ها را قطع کنیم و جای آن برج و ساختمان بسازیم، ولی به عنوان مثال یک درخت پوسیده‌ای را باد انداخته اما بعضی رسانه‌ها می‌‌گويند که این‌ها دارند درخت قطع می‌کنند.باغ‌ها را نگه می‌داریم تا سرسبز بمانند و مردم بتوانند از آنها استفاده کنند. من زمانی که در وزارت جهاد بودم با وزیر نیروی آن زمان یعنی آقای مهندس بیطرف نشستیم و توافقی کردیم که آنها به ازای هر درختی که هنگام سد‌سازی در گیلان قطع می‌کنند، معادلش درخت جدید بکارند. یعنی اگر درختی یک‌ساله است، درخت یک‌ساله به جای آن بکارند یا اگر ٢٠ ساله است معادل آن.
حالا چرا باید درختان را قطع کنم؟ به چه دلیلی؟ مگر در باغ سیب می‌خواهیم ساخت وساز کنیم؟ براساس نقشه‌های گوگل، قسمت شرقی خیابان چهاربانده - در باغ سیب - کرج سال‌هاست که اصلا درختی نداشته است. ما می‌خواستیم آنجا را برای مردم کرج بسازیم و تحویل‌شان دهیم. ضمن اینکه می‌خواستیم باقی آن را هم به شهرداری بدهیم تا بزرگ‌ترین پارک کشور را آنجا بسازد. ولی نخواستند! ما هم خودمان باغ را احیا کردیم. همچنين اشکالی وجود ندارد که باغ‌هاي بنياد مستضعفان به شکل باغ فروخته شود.اگر هم باغی را بفروشیم با همان کاربری باغ می‌فروشیم. ما شرکتی داریم که وظیفه‌اش تبدیل زمین‌های بایر به باغ است. بعد هم آنها را می‌فروشد».
خشكاندن آرام و پيوسته
سعيدي‌كيا درحالي ادعاي نگهداري از باغ‌ها و آبياري درخت‌ها را با تانكر دارد كه به‌گفته اهالي فرشته، بنياد مستضعفان به‌عنوان مالك باغ فرشته تاكنون مانع آبياري اين باغ توسط اهالي شده است و حتي بنياد اقدام به مسدود كردن جوي آب اين باغ كرده است. در باغ سيب نيز بنياد مستضعفان موجب تخريب و خشك شدن صدها اصله درخت شده است. اما در باغ برره، قناتي در آن محله وجود داشته است كه باغ با آن آبياري مي‌شد اما پس از تعريض خيابان‌هاي اطراف مسير قنات عوض شد ولي بنياد مستضعفان هيچگاه اقدامي براي ايجاد مسير جديد براي رساندن آب قنات به باغ نكرده است. ايجاد جوي آب، آسان‌ترين كاري بود كه بنياد مستضعفان مي‌توانست براي باغ برره انجام دهد. تصاویر گوگل نشان می‌دهد كه از اوايل دهه ۸۰ تاكنون باغ آرام و پيوسته درحال خشك شدن، است.
موج مزايده در باغ برره
سال گذشته بازار مزايده و مناقصه اموال بنياد مستضعفان بسيار داغ بود. آثار تاريخي ارزشمندي كه در اين مزايده‌ها در كمال ناباوري به‌فروش گذاشته شدند؛ البته در مواردي با هوشياري و البته حساسيت افكار عمومي برخي از اين مزايده‌ها باطل شد. موج مزايده در بنياد مستضعفان به باغ برره نيز رسيده است. چندي پيش بنياد مستضعفان در يك آگهي، باغ برره را به مزايده گذاشت. در اين آگهي «زمین و باغ با پروانه ساختمانی» درج شده بود. آگهی با نرخ پایه ۲۸۰ میلیارد تومان منتشر شده بود. در اين آگهي به صدور مجوز ساخت برای ۶۴۸۰ متر مربع از اشاره شده و همچنين به‌عدم تعيين تكليف براي مابقی ۲۱۶۰۰ متر مربع نيز اشاره داشت. شنيده‌ها حاكي از آن است كه بنياد مستضعفان تاكنون موفق به‌فروش باغ برره نشده است.
باغ برره در كميته‌هاي فني شوراي شهر
اعتراض‌هاي گسترده به خشكاندن باغ برره توسط مالك، پرونده را به كميته‌هاي فني شوراي شهر كشاند. علي اعطا، عضو شوراي شهر تهران با اشاره به اينكه پرونده باغ شب‌هاي برره در كميته‌هاي فني شوراي شهر درحال بررسي است، گفت:« باغ شب‌هاي برره در محله سعادت‌آباد قرار دارد كه روند خشك شدن آن از دهه ٨٠ به بعد آغاز شد؛ باغي كه بعد از انقلاب به نفع بنياد مستضعفان مصادره شد. در سال‌هاي گذشته به دليل تعريض خيابان بالادستي اين باغ، جلوي ورود آب قنات به آن گرفته و درختان آن هم خشك شد.
پرونده خشك‌شدن باغي معروف به شب‌هاي برره براي بررسي‌هاي تكميلي به كميته معمارى و طرح‌هاى شهرى ارجاع داده شده است. كميته به دقت ابعاد مختلف اين پرونده را بررسي كرده و چنانچه تخلف‌هايی مشخص شود براي تصميم‌گيري در مورد تخلف وارد عمل مي‌شويم.تصاوير هوايي ساليان گذشته و نقشه‌ها و مدارك موجود بررسي خواهد شد».
ظاهرا در اين مسير نقشه‌هاي هوايي ساليان گذشته (يك‌دهه قبل) و نقشه‌هاي كنوني بررسی می‌شود و مطالعات ميداني و پرس‌وجو از اهالي محل هم صورت خواهد گرفت و نتيجه كار پس از بررسي‌هاي كميته معمارى و طرح‌هاى شهرى اطلاع‌رساني خواهد شد. اين باغ كه سريال شب‌هاي برره در دهه ٨٠ به كارگرداني مهران مديري در آن ساخته شد، حالا مجوز يك برج ٢١طبقه را دارد و بنياد مستضعفان نيز آگهي مزايده آن را منتشر كرد. مساحت این باغ ۲۱هزار و۶۰۰ متر مربع است و در دوره مديريت شهري گذشته با استفاده از مصوبه برج- باغ‌ها، مجوز ساخت برج ٢١طبقه برای ۶هزار و ۴۸۰ متر مربع آن صادر شده است».
تنها ۶ هزار هكتار از باغ‌هاي تهران پس از تصویب طرح برج -باغ‌ها در شورای شهر دوم در تهران نابود شده‌اند؛ مصوبه‌اي كه باوجود لغو شدن آن در دوره پنجم شوراي شهر تهران، شاهد پيامدهاي منفي آن در پايتخت هستيم. بايد تدبيري براي حفظ اندك باغ‌هاي باقي‌مانده پايتخت شود؛ اگر باغ‌هاي فعلي نابود شود ديگر ديدن آسمان آبي تهران براي همه شهروندانش رويايي دست نيافتني خواهد شد.
نجمه جمشيد‌ي
- 18
- 4
