رژیم خام گیاه خواری چیست؟
اصل پایه در رژیم خام گیاه خواری؛ خام خوردن موادغذایی است، می توان گفت هر خامخواری یک گیاه خوار است، اما عکس این موضوع درست نیست. به این معنا که همه گیاه خواران خام خوار نیستند و این رژیم با گیاه خواری کاملا متفاوت است.
گیاه خواران در وعده های غذایی خود تمام غذاهای خام خواران به علاوه گیاهان پخته شده، فراوری، تخمیر شده و تخمیری حرارت دیده را قرار می دهند.
انتخاب رژیم غذایی خام گیاه خواری برای زندگی به عنوان یک سبک محسوب می شود نه برنامه ای برای کاهش وزن، زیرا غذاهای گیاهی زمانی که پخته و فراوری نشده اند؛ به عنوان سالم ترین و بی خطرترین غذا برای بدن انسان محسوب می شوند.
بر اساس عقیده ای خام گیاه خواران دارند؛ پختن غذاها می تواند توازن ریزمغذی ها را تخریب کند، از طرفی معتقد هستند با پختن غذاها ترکیبات شیمیایی خطرناکی در فرایند پختن غذا ایجاد می شود که ناشی از واکنش حرارت با چربی، پروتئین و کربوهیدرات ها می باشد، بنابراین از نظر آنها گیاهان خام سالم تر هستند.
خام گیاه خواران زمان زیادی را برای پوست کندن، خُرد کردن، صاف کردن، مخلوط کردن و خشک کردن موادغذایی مورد نیاز خود صرف می کنند.
چطور یک رژیم خام خواری بگیریم؟
برای داشتن یک رژیم غذایی خام گیاه خواری باید سه چهارم یا ۷۵ درصد از حجم موادغذایی مصرفی شما خام باشند. عمده موادغذایی که در رژیم خام گیاه خواری استفاده می شوند از گیاهان و دانه های روغنی تشکیل می شوند. در این رژیم حتی استفاده از غلات هم مجاز نخواهد بود برای جایگزین غلات فرد می تواند از جوانه های آنها به صورت خام استفاده کند.
در کمال تعجب فرد می تواند در رژیم غذایی خود گوشت قرمز خشک شده را نیز قرار دهد، از طرفی استفاده از شیر مغزها و کره ی آنها هم مجاز خواهد بود. در صورتی که می خواهید این رژیم را دنبال کنید می توان این نوید را داد که استفاده از مواد غذایی مانند شیر بادام، شیر سویا یا کره ی بادام زمینی، کره ی پسته، کره ی فندق و ... بلامانع است و با خیال راحت می توانید از آنها استفاده کنید.
روغن هایی که در این رژیم مجاز هستند؛ روغن های زیتون و نارگیل و... می باشند البته باید از طریق پرس سرد به وجود آمده باشند. کام ترشی با نام های دیگر کیمچی یا زاواکراوت هم شناخته می شود، از جمله موادغذایی است که از طرق تخمیر به دست می آید و مصرف آن مجاز است.
گیاه خواری بهتر است یا خام گیاه خواری؟
در صورتی که این دو رژیم بر اساس اصول تغذیه ای پیش روند جای نگرانی برای آنها وجود ندارد، اما در غیر این صورت عدم برنامه ریزی می تواند بدن با را کمبود ویتامین های B12 و D ، کلسیم و امگا ۳ و روبرو کند در نتیجه سلامت روحی روانی و جسمی فرد به خطر می افتد.
میزان ابتلا به بیماری ها در افرادی که خام گیاه خواری را دنبال می کنند کمتر است، همچنین آنها با افزایش وزن کمتری روبرو هستند، بر اساس این نکات شاید بتوان خام گیاه خواری را بهتر از گیاه خواری دانست، البته این موضوع تا زمانی صدق می کند که بدن با کمبود موادمغذی روبرو نباشد در این صورت ریسک ابتلا به بیماری ها افزایش می یابد.
برای لاغری گیاه خواری کنیم یا خام گیاه خواری؟
اگر هدف شما از دنبال کردن رژیم خام گیاه خواری یا گیاهخواری تنها کاهش وزن است شاید نتوانید از این دو رژیم؛ به هدف خود دست پیدا کنید. از طرفی باید در نظر داشت کاهش وزن همواره با ورزش و رژیم غذایی توام اتفاق می افتد تا توده بدن کاهش بیابد.
باید اشاره کرد هر دوی این رژیم های می توانند بدن را پاکسازی کرده و وزن را کنترل کنند، اما به طورکلی خام گیاه خواری تاثیر بیشتری بر شاخص توده بدن به جای می گذارد؛ به طوری که افراد دارای رژیم خام گیاه خواری شاخص توده بدنی کمتری دارند، همچنین با افزایش سن با احتمال کمتری به اضافه وزن زیاد مبتلا می شوند.
در صورتی که به دنبال رژیم غذایی برای لاغری هستید می توانید از متخصص تغذیه کمک بگیرید.
بایدها و نبایدهای خام گیاه خواری:
در این رژیم افراد نمی توانند از مکمل های تقویتی استفاده کنند، زیرا افرادی که این رژیم را طراحی کردند عقیده دارند خام گیاه خواری به قدری کامل هست که بتواند تمامی احتیاجات بدن را برطرف کند و در نتیجه مکمل های غذایی نمی توانند جایی در برنامه غذایی داشته باشند.
از طرفی این افراد اعتقاد دارند غذایی که تحت حرارت بالایی قرار میگیرد برای بدن فایده ای نخواهد داشت، زیرا حرارت دادن می تواند آنزیم های موجود در مواد غذایی را به شدت کاهش دهد یا آنها را از بین ببرد، از این رو سطح نیروی زندگی در موادغذایی پایین می آید. در ادامه به موادغذایی اشاره می شود که در رژیم غذایی خام گیاه خواری ممنوع هستند:
موادغذایی غیرمجاز در رژیم غذایی خام گیاه خواری:
- غذاهای پخته شده در حرارت های بالاتر از ۴۰ درجه سانتی گراد
- آجیل و دانه های برشته شده
- روغن های تصفیه شده
- آرد، نمک، قند و شکر تصفیه شده
- لبنیات های تصفیه شده
- آب میوه ها به صورت صنعتی
- چای و قهوه
- نوشیدنی های دارای الکل
- پاستا
- شیرینی ها
- چیپس و پفک به طور کلی تمام خوراکی و مواد غذایی فراوری شده ممنوع هستند
مزایای رژیم خام گیاه خواری:
بزرگترین مزیتی که رژیم خام گیاه خواری به همراه خود دارد؛ مربوط به استفاده از میوه و سبزیجات به اندازه کافی است. در این رژیم شما می توانید مصرف آنتی اکسیدان و فیبر را افزایش داده و در مقابل مصرف قند و چربی را کاهش می دهید.
پختن برخی موادغذایی مانند اسفناج و هویج می تواند ویتامین سی موجود در آنها را از بین ببرد، به طورکلی با توجه به نوع آسیبی که برجای می گذارد خواص را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. البته باید اشاره کرد موادمغذی موجود در برخی مواد مانند لیکوپن گوجه فرنگی با پختن بهتر جذب می شود.
در رژیم خام گیاه خواری دیگر خبری از پرخوری نیست، به همین دلیل برای افرادی که به دنبال کاهش وزن یا تثبیت وزن هستند کاربرد خواهد داشت. دائم غذای خام خوردن می تواند کمی سخت باشد و دلتان برای طعم غذاها تنگ شود، از طرفی فراهم کردن غذا بدون پخت به ابزار خاصی نیز نیاز دارد.
فیبر، آنتیاکسیدان، فولیک اسید و مواد فیتوشیمی سرشار موجود در گیاهان در این رژیم و رژیم گیاهخواری بسیار مفید است زیرا شما چربی اشباع کمتری مصرف می کنید.
سایر فواید رژیم خام گیاه خواری شامل موارد زیر می باشد:
- تنظیم و کنترل کلسترول
- کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی
- کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم
- کاهش خطر ابتلا به بیماریهای سرطانی
- تنظیم فشار خون
- تأمین ویتامینهای A,E و C از طریق خامگیاهخواری
- شادابی پوست
- سلامت کلیهها
معایب رژیم خام گیاه خواری :
در ادامه به برخی معایب این رژیم اشاره شده است که در واقع سه مشکل عمده مربوط به آن هستند:
سلامت تیروئید:
بسیاری از سبزیجات که در گروه سبزیجات چلیپایی هستند مانند کلم، بروکلی، گل کلم و کلم بروکسل؛ دارای گواتروژن ها می باشند. این مواد که به صورت طبیعی در برخی از غذاها وجود دارند می توانند عملکرد تیروئید را با مشکل روبرو کنند و منجر به ابتلای افراد به گواتر یا کم کاری تیروئید می شوند.
افرادی که تیروئید ضعیفی دارند یا مبتلا به اختلالات تیروئیدی هستند؛ گواتروژن تیروئیدشان را با مشکل روبرو کرده و تولید هورمون های مهم را مختل می کند.
پختن موادغذایی و حرارت دادن می تواند قابلیت تیروئید برای تولید گواتروژن را کاهش دهد در نتیجه سبزیجات چلیپایی بعد از پختن مشکلی ایجاد نمی کند. به همین دلیل رژیم خام گیاه خواری برای این دسته از افراد چندان توصیه نمی شود.
سلامت دستگاه گوارش:
هضم موادغذایی خام برای همه ما اندکی مشکل است، زیرا گیاهان در ساختار خود دارای سلولز و دیگر ساختارهای فیبروزی هستند که معده انسان برای هضم آنها باید به سختی فعالیت داشته باشد. طراحی معده انسان مانند برخی حیوانات از قبیل گاو نیست که دارای معده اضافی باشد و سبزیجات خورده شده را تجریه و هضم کند، در نتیجه تمام فیبروزها و سلولز های موجود در سبزیجات را نمی تواند هضم کند.
زمانی که مرتبا از غذاهای گیاهی استفاده کنیم سیستم گوارشی دیگر قادر به هضم نخواهد بود و این قابلیت به مرور زمان ضعیف تر می شود. در نتیجه ضعیف تر شدن سیستم گوارش فرد با مشکلاتی از قبیل؛ نفخ، سوء هاضمه، یبوست یا اسهال، افزایش وزن، سوء تغذیه، آلرژی به غذا و کاهش قدرت سیستم ایمنی روبرو می شود.
سلامت دستگاه گوارش با ارتباطی که با سایر دستگاه های بدن دارد عنصری کلیدی محسوب می شود، پس مطمئن شوید که سیستم گوارشی سالمی دارید و به خوبی کار می کند.
جذب مواد مغذی:
در صورتی که قابلیت هضم کردن موادغذایی از بین برود در نتیجه جذب هم با اختلال روبرو می شود، بسیاری از موادغذایی که در سبزیجات در قسمت فیبرهای سخت ذخیره شده اند بدون جذب دفع می شوند.
در صورتی می توان از فیبر موجود در سبزیجات استفاده کرد که از قبل آن را تجزیه کنیم چون بدن ما قادر به انجام این فرآیند نخواهد بود. پختن سبزیجات در دمای کم یا متوسط راهی برای شکستن فیبر سبزیجات است، در نتیجه این موضوع بدن می تواند مواد معدنی و مواد مغذی موجود در سبزیجات را جذب کند.
سالاد خوردن ضرری برای دستگاه گوارش ندارد اما اگر این موقعیت به صورت روزانه برای معده ایجاد شود و غذاها کاملا خام مصرف شوند باید مواظب بود که با مشکلات احتمالی روبرو نشد، در این صورت کار دشوارتر می شود.
همه غذاها نباید پخته شوند و مصرف برخی از آنها به صورت خام فواید بیشتری را به همراه دارد، در صورتی که قصد دارید به صورت جدی وارد این رژیم شوید بهتر است کاملا جدی به این موضوع فکر کنید.
درست است که خم گیاه خواری به عنوان یک سبک زندگی سالم پذیرفته شده است؛ اما در صورت نرسیدن موادمغذی ضروری به بدن می تواند خطرناک باشد.
گوشت می تواند بخش عمده آهن و پروتئین مورد نیاز بدن را تامین کند و حذف آن چندان جالب نخواهد بود. در صورتی که بدن با کمبود آهن و پروتئین روبرو شود مشکلات زیر ایجاد خواهد شد:
- ریزش مو
- کمخونی
- آسیب پوستی و شکنندگی ناخن
- کمبود ویتامین
- کمبود انرژی و احساس خستگی
- مشکلات گوارشی
گردآوری: بخش تغذیه و تناسب اندام سرپوش
- 15
- 3