پیوند لثه چیست؟
عمل پیوند لثه نوعی جراحی دندانپزشکی محسوب می شود که جهت ترمیم لثه ای که دارای پسروی است استفاده می شود. این عمل بسیار ساده خواهد بود و در مدت زمانی کوتاهی صورت می گیرد. جراحی پیوند لثه غالبا توسط متخصص لثه یا پریودنتیست صورت می گیرد. در طی این جراحی پیوند از دهان کام گرفته شده و به لثه های دچار پسروی و بالا رفته اضافه می شوند. در ادامه به صورت کامل درخصوص این جراحی، عوارض، دوره و ریکاوری آن اشاره می شود.
نحوه عمل پیوند لثه:
براساس درجه آسیبی که این اختلال به لثه های بیمار وارد کرده است و میزان تحلیل رفتگی لثه ها یا نیازهای شخصی خود می توان از چند روش مختلف جراحی لثه استفاده کرد. برای متوجه شدن روش عمل باید یک متخصص لثه شما را ویزیت کرده و نظر نهایی را صادر کند. وی بعد از اینکه ارزیابی اولیه را انجام داد نوع عمل را به شما پیشنهاد خواهد داد.
یکی از نگرانی هایی که بیشتر بیماران درخصوص عمل پیوند لثه دارند به درد ناشی از جراحی برمی گردد، به همین دلیل به کرات سوال می پرسند که آیا این روش درد دارد یا خیر. باید اشاره کرد که متخصص پیش از شروع از ماده بی حسی موضعی روی ناحیه مورد نظر استفاده می کند به همین دلیل شما هیچ دردی را تجربه نخواهید کرد. از طرفی بسته به روش عملی که برای شما در پیش می گیرند، بخشی از لثه تحلیل رفته را بالا خواهند کشید تا دسترسی برای تمیز کردن ریشه دندان و فضای اطراف آن وجود داشته باشد.
انواع پیوند لثه:
سه نوع پیوند لثه وجود دارد:
پیوند لثه آزاد یا free gingival graft:
از این روش ترجیحا برای افرادی که لثه های نازک دارند استفاده می شود. جهت افزایش حجم و جلوگیری از عقب رفتن این بافت به اضافه کردن مجدد لثه وجود دارد. در این روش به صورت مستقیم تکه کوچکی از بافت لایه های بالایی سقف دهان برداشته و توسط بخیه به ناحیه ای از لثه که احتیاج به پیوند دارد بخیه زده می شود.
پیوند بافت همبند connective tissue graft:
این روش یکی از متداول ترین روش هایی است که برای درمان عقب رفتن لثه استفاده می شود. در طی این روش برش کوچکی در پوست سقف دهان ایجاد خواهد شد و تکه کوچکی از بافت زیرین آن را برمی دارند که تحت عنوان بافت پیوندی زیر اپیتلیال شناخته می شود. در نهایت با استفاده از بخیه به بافت مورد نظر دوخته می شود. پس از برداشته شدن بافت همبند مورد نیاز برای پیوند، محل بریده شده در سقف دهان با بخیه دوخته می شود.
پیوند پدیکل (جانبی) pedicle (lateral) graft:
این روش ترجیحی برای افرادی است که بافت لثه زیادی در نزدیکی دندان دارای ریشه آشکار دارند. بافت پیوندی این مرتبه به جای اینکه از سقف دهان گرفته شود از لثه، اطراف یا نزدیک دندان برداشته می شود. در ابتدا بخشی کوچک از بافت پیوند شده بریده شده و به صورتی که هنوز قسمتی از آن به مبدا چسبیده است، به سمت بالا یا پایین کشیده می شود، (بسته به اینکه دندان در فک پایین یا بالا واقع شده باشد) تا روی سطح ریشه آشکار شده دندان را بپوشاند. در انتها لثه با استفاده از بخیه در جای خود قرار می گیرد.
از این روش تنها در مواردی که فرد لثه بسیاری زیادی در مجاورت دندان دارد استفاده می شود. پیوند پدیکل معمولاً موفق ترین نوع پیوند لثه است، زیرا جریان خون را در هیچ قسمتی از دهان قطع نمی کند.
سایر منابع پیوند:
دربرخی از موارد بنا به صلاحدید پزشک یا ترجیح بیماران، بافت پیوندی به جای اینکه از سقف دهان یا لثه فرد برداشته شود، از موادی پیوندی انتخاب می شود که در بانک بافت وجود دارند. در برخی از موارد هم از پروتئین های تحریک کننده استفاده می شود که می توانند در بدن رشید طبیعی داشته و استخوان یا بافت های بدن را تحریک کنند.
درنهایت بنا بر نظر دندانپزشک مشخص می شود که کدام روش بهتر جواب می دهد.
چه کسانی کاندید عمل پیوند لثه هستند؟
لثه نوعی بافت می باشد که روی ریشه دندان را می پوشاند، اطراف دندان ها را نیز احاطه می کند. به صورت عادی بین دندان و لثه ها خطی تحت عنوان خطر لثه وجود دارد، زمانی که این خط بالاتر از حد معمولی باشد، گفته می شود که لثه ها درحال تحلیل رفتن ، پسروی یا بالا رفتن هستند.
از آنجایی که تحلیل رفتن لثه به مرور زمان و کم کم اتفاق می افتد بسیاری از افراد نمی توانند متوجه آن شوند و زمانی که آسیبی جدی به لثه یا دندان ها وارد شد، به طوری که ریشه دندان ظاهر شده، دندان لق شده و در نهایت می افتد به فکر درمان می افتند.
باوجودی که دربسیاری از مواقع جراحی پیوند لثه با هدف زیبایی و اصلاح لبخند لثه ای انجام می شود اما در بیشتر موارد این جراحی را برای پیشگیری یا درمان تحلیل رفتگی لثه هم انتخاب می کنند.
عوارض پیوند لثه:
عوارض ناشی از پیوند لثه بسیار کم و نادر هستند اما امکان ایجاد آنها در افراد مختلف متفاوت است. ممکن است افراد عوارضی که در ادامه اشاره می شوند را تجربه کنند:
- خونریزی و/ یا تورم لثه
- احساس لق شدن دندان ها (اگرچه فقط موقتی باشد)
- حساس شدن دندانها
- فضاهایی که بین دندان ها ظاهر می شوند
- عفونت، اگرچه بسیار نادر است
- در موارد نادر امکان دارد بافت پیوند شده به درستی با محلی که بخیه خورده سازگاری نداشته باشد، به همین دلیل ممکن است نیاز به عمل مجدد وجود داشته باشد. گاهی نیز بیمار از ظاهری که در صورتش ایجاد شده راضی نیست، متخصص می تواند توسط عمل اصلاح لثه gingivoplasty ظاهر خوشایند تری برای وی ایجاد کند.
مراقبت های بعد از جراحی پیوند لثه:
برای اینکه روند بهبودی افراد بعد از جراحی لثه به صورت مناسب طی شود باید موارد زیر را موردتوجه قرار دهد:
- خودداری از تخ دندان کشیدن همچنین استفاده از مسواک ها در محلی مناسب
- استفاده از یک دهانشویه خاص که بتواند پلاک ها را به صورت مناسب کنترل کند.
- مصرف آنتی بیوتیک ها برای کاهش خطر ابتلا به عفونت
- اجتناب از تمرین شدید
- اجتناب از غذاهایی که سخت هستند
- خوردن غذاهای نرم و سرد، به عنوان مثال، بستنی، ماکارونی، تخم مرغ، ماست و پنیر نرم
- اجتناب از سیگار کشیدن
برای برطرف کردن درد بعد از عمل پیوند لثه چه کنیم؟
بسته به واکنشی که بدن هر فرد نسبت به این عمل نشان می دهد، تجربه درد هم متفاوت خواهد بود از طرفی نوع جراحی انجام شده نیز تاثیر بسیار زیادی بر این موضوع خواهد گذاشت. برای مثال افرادی که از بانک بافت جهت پیوند استفاده می کنند تجربه درد کمتری نسبت به افراد دیگر خواهند داشت. درصورتی که بافت از سقف دهان خارج شود فرد ممکن است تا چندین روز احساس درد و ناراحتی داشته باشد. فرآیند بهبودی اغلب سریع است، برای اینکه بهبودی کامل حاصل شود معمولا ۱ یا ۲ هفته زمان لازم است.
افراد می توانند داروهای ضددرد بدون نسخه یا داروهای تجویزی توسط پزشک را برای درمان یا هرگونه ناراحتی مصرف کنند.
بعد از جراحی پیوند لثه امکان دارد مصرف غذاهای گرم و سرد حساسیت دندان ها را کاهش دهد به همین دلیل باید از خمیردندان یا دهانشویه ای استفاده کنید که مخصوص حساسیت دهان و دندان باشد.
موارد اورژانسی بعد از پیوند لثه:
درصورتی که در اطراف ناحیه پیوند شده خونریزی غیر مترقبه یا شدید داشتید یا علامت ناشی از عفونت بعد از جراحی در شما ظاهر شدند باید هرچه سریعتر با پزشک خود تماس بگیرید. علائمی که عفونت ناشی از جراحی می تواند از خود نشان دهد شامل موارد زیر می باشد:
- درد، تورم و کبودی غیر منتظره
- تب و چرک
- ادامه خونریزی بیش از ۲۰ دقیقه، علیرغم اعمال فشار
هزینه پیوند لثه چقدر است؟
هزینه ای که برای پیوند لثه درنظر می گیرند بسته به روش انجامی متفاوت خواهد بود. بسته به اینکه جراح لثه از چه روشی برای عمل شما استفاده می کند و اینکه آیا شما تحت پوشش بیمه هستید یا خیر، همچنین هدفی که از درمان بیماری و پیشگیری در پیش دارید، پیشرفت تحلیل لثه و... هزینه ها متفاوت خواهد بود. درصورتی که تنها جهت زیبایی عمل کنید باید همه پول را خودتان شخصا پرداخت کنید.
آیا انجام عمل پیوند لثه واقعا ضروری است؟
افرادی که تصمیم دارند جراحی پیوند لثه را انجام دهند باید مواردی را مدنظر داشته باشند که شامل موارد زیر می باشد:
درمان های جایگزین:
درصورتی که تحلیل رفتگی لثه زیاد باشد شما نیاز به درمان های جایگزین مانند کشیدن دندان خواهید داشت.
هزینه عمل جراحی پیوند لثه:
باید توجه داشته باشید که اگر هدف شما انجام عمل تنها به دلیل زیبایی و رفع لبخند لثه ای است بیمه هزینه های شما را متقبل نخواهد شد و تمام هزینه باید از جیب خودتان پرداخت شود.
عواقب پشت گوش انداختن عمل جراحی پیوند لثه: درصورتی که تحلیل لثه ادامه دار باشد می تواند خطراتی را همراه بیاورد برای مثال بیماری های شدید لثه ای یا افتادن دندان. باید عنوان کرد که اگر بیماری لثه هم درمان نشود میتواند شما را به سمت بیماری های قلب عروقی سوق دهد.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 12
- 5