اوردنچر دندان چیست؟
اوردنچر دندان می تواند از دو زاویه مورد بررسی قرار بگیرد؛ از یک لحاظ همان دست دندان عادی است که امروزه به صورت ارتقاء یافته یا استفاده از یک پایه در فک اجرا می شود و از دیدگاهی دیگر روش ایمپلنت می باشد که هر پایه به جای نگهداری یک تاج چند تاج را نگه می دارد. در این روش نقص های ایمپلنت که موجب عدم نصب تک تک پایه ها می شد همچنین مشکل لقی دست دندان برطرف می شود.
دندانپزشک یک پروتز دندانی را با فرم فک و دندان های فرد به صورت هماهنگ ساخته و طراحی شده اند با پایه های ایمپلنت در جای خود نصب می کند. اودنچر انواع متفاوتی دارد که براساس اجرای ثابت یا متحرک بودن آن خصوصیات متفاوتی دارد.
باید اشاره کرد که پایه ایمپلنت استفاده شده در این روش تیتانیومی هستند و در زیر دندان به عنوان پایه و نگهدارنده استفاده می شوند که در حقیقت نقش ریشه دندان جدید را ایفا می کنند.
انواع اوردنچر:
بسته به نیاز و بودجه فرد، اوردنچر می تواند ثابت یا متحرک باشد که هر دوی آنها نسبت به پروتز معمولی احساس راحتی بیشتری فراهم می کنند، همچنین طبیعی تر به نظر خواهند رسید. به طورکلی ۵ نوع اوردنچر وجود دارند که در ادامه بیشتر به آنها اشاره می شود:
اوردنچرهای با پشتیبانی ایمپلنت:
در اوردنچر روی ایمپلنت از ۲ تا ۶ ایمپلنت استفاده می کنند و در استخوان های فک پیچ می شوند. این موضوع از استخوان محافظت می کند تا از زوال بیشتر پیشگیری شود. اوردنچرهای مبتنی بر ایمپلنت به دو روش جراحی نیاز دارند، ابتدا شامل قرار دادن ایمپلنت در استخوان فک و سپس روش که در آن بتوان یک پروتز سفارشی تهیه کرد. این اوردنچر متحرک می باشد و در زمان خواب یا تمیز کردن برداشته می شود.
اوردنچر های ثابت تحت پشتیبانی با ایمپلنت:
اوردنچر ثابت با تکیه گاه ایمپلنت با استفاده از پیچ در جای خود ثابت می شود و قابلیت برداشت ندارد. برای برداشتن این قطعه نیاز است به دندانپزشک مراجعه شود تا پیچ را باز کرده و قطعه را خارج کند. این نوع اوردنچر پایدارترین نوع این درمان است اما تمیز کردن آن یک چالش می باشد زیرا فقط یک دندانپزشک می تواند آن را بردارد.
باید اشاره کرد که اوردنچر ثابت غالبا هزینه بیشتری نیست به سایر اوردنچرها درپی دارد، زیرا برای پشتیبانی نیاز به چهار ایمپلنت و پیچ دندان دارد.
اوردنچر میلهای:
اوردنچر با پایه ایمپلنت نگهدارنده میله ای به ایمپلنت ها متصل می باشد که دندان مصنوعی می تواند روی آن گیر کند. این میله امکان خارج کردن اوردنچر را توسط خود فرد درصورت نیاز را خواهد داد البته امنیت بیشتری نسبت به پروتزهای معمولی مانند دندان مصنوعی، دارد.
اوردنچر توپی:
اوردنچر با نگهدارنده توپ یا اوردنچر توپی از تکیه گاه های توپی شکل برای اتصال ایمپلنت ها به پروتز استفاده می شود به همین دلیل هم ثابت و هم عملکرد بیشتری نسبت به پروتزهای سنتی دارد. اتصالات توپی در این نوع اوردنچر می تواند تعویض قطعات و تمیز کردن را آسان تر کند.
اوردنچر پارسیل:
درصورتی که تنها چند دندان از دست داده اید ممکن است به پروتزهای جزئی نیاز پیدا کنید. اورنچرهای جزئی یا اودنچرهای پارسیل، دقیقا همان عملکردی را دارند که یک پروتز کامل با پشتیبانی از ایمپلنت ایفا می کند. ریشه های دندان را با یک یا چند ایمپلنت جایگزین تا قسمتی از آن بتواند روی آنها گیر کند. باید اشاره کرد که اوردنچر های پارسیل ظاهری طبیعی تر از پارسیل سنتی دارند.
مزایای اوردنچر:
- این روش درمانی می تواند از تحلیل استخوان فک پیشگیری کند.
- ساختار استخوان با استفاده از ایمپلنت تقویت خواهد شد.
- در این روش توانایی جویدن فرد تا حد زیادی و تا بالای ۹۰ درصد بازمی گردد.
- این روش می تواند بهداشت دهان و دندان را تحت تاثیر قرار دهد.
- در این روش می توان احساس عمقی و احساس ناراحتی را در بیمار به شدت کاهش دهد.
- این روش درمانی مقرون به صرفه خواهد بود.
- آسیب به لثه ها در این روش کاهش پیدا می کند.
- در قسمت هایی از فک که استخوان به اندازه کافی وجود ندارد می توان به عنوان طرح درنظر نداشت درنتیجه نیازی به پیوند استخوان هم وجود ندارد، زیرا دربرخی از مواقع منطقه ای مناسب جهت مستقر کردن ایمپلنت وجود ندارد و احتیاج است که از استخوان در سایر نقاط فک هم استفاده شود.
- احتمال عفونت و خونریزی در ایمپلنت ها وجود ندارد.
- حرکت افقی پروتزها در روش اودرنچر از بین می روند.
- بیمار می تواند پروتز را در شب خارج کند ،درنتیجه استخوان فک و لثه کمتر تحت تاثیر فشار قرار می گیرد.
- در این روش احتمال جمع شدن غذا در زیر لثه و پروتز کاهش پیدا می کند.
مشکلات اوردنچر:
هر روش درمانی درکنار مزایا بدون شک معایبی هم دارد، پروتز دندانی یکی از روش های درمانی محسوب می شود که برخی افراد از هزینه های بالای آن شکایت دارند و برخی دیگر از خطرات آن می ترسند، طبیعی است که پروتزهای دندانی مشکلاتی را با خود به همراه داشته باشند.
درصورتی که دندانپزشکی ماهر و مجرب روند اوردنچر دندانی را برای شما انجام دهد، مشکلات تاحد زیادی کاهش پیدا می کنند حتی ممکن است صفر شوند، پس اولین موضوع برای این روش درمانی مراجعه به یک متخصص کاربلد و یک کلینیک معتبر است، درغیر این صورت باید مانند هر روش درمانی دیگری منتظر معایب احتمالی و بیش از حد آن باشید.
توجه داشته باشید معایب این روش را تنها می توان کاهش داد و در برخی از موارد با رعایت نکات از میان برداشته می شوند. در ادامه به برخی از معایب اوردنچر دندانی اشاره می کنیم:
از جمله مهمترین عیبی که می توان به این روش درمانی نسبت داد مربوط به مدت زمان ترمیم می باشد. به صورت اصولی باید بعد از پروتز دندانی هر ۶ ماه تا ۱ سال یکبار به پزشک مراجعه کرد، تا درصورت وجود اشکال در ایاتمنت یا ایمپلنت خیلی سریع برطرف شود.
در بیشتر موارد افراد از دندان های مصنوعی مانند دندان طبیعی خود مراقبت نمی کنند، این موضوع می تواند سبب آسیب رساندن به دندان شود، درنتیجه فرد باید برای ترمیم یا تعویض قطعه به پزشک مراجعه کند. درصورتی که مراقبت با دقت انجام شود نیاز به تعویض یا تعمیر قطعه وجود ندارد.
ماندگاری اوردنچر چقدر است؟
طول عمر اوردنچر مانند بسیاری از دندان ها، اوردنچر روی ایمپلنت هم نیاز به نگهداری دارند، شایع ترین مشکل ساییدگی و پارگی در پوسته آن می باشد. با وارد کردن ضربه های پی در پی به داخل یا خارج از پروتز اوردنچر، اتصالات اوردنچر در نهایت به مرور زمان فرسوده می شوند و در نهایت سبب کاهش گیرافتادگی و شل شدن اوردنچر خواهد شد.
غالبا زمان ماندگاری اوردنچرها ۱۲ تا ۱۸ ماه می باشد و در فواصل زمانی ۱۸ ماهه هم باید اوردنچر چکاپ شود.
باید اشاره کرد که اوردنچر ایمپلنت با گذشت زمان امکان دارد به نصب مجدد نیاز داشته باشد. باید انتظار داشت که هر ۳ تا ۵ سال یک بار برای حفظ تناسب اندام، اوردنچر ایمپلنت را تعویض کرد.
چگونه از اوردنچر مراقبت کنیم؟
نباید چکاپ های دوره ای را فراموش کنید؛ سعی داشته باشید که هر ۶ ماه تا ۱ سال یکبار به پزشک متخصص مراجعه کنید تا وضعیت اوردنچر، اتصالات و نحوه انطباق آنها با ایمپلنت بررسی شود تا درصورت وجود مشکل هرچه سریع تر برطرف شوند.
عدم استفاده از دندان به عنوان ابزار؛ دندان های مصنوعی به اندازه دندان های طبیعی آسیب پذیر هستند پس نیاز به مراقبت خواهند داشت، پس نباید از آنها به عنوان ابزار استفاده کرد برای مثال برای شکستن آجیل یا باز کردن درب وسیله های محکم نباید از دندان استفاده کرد.
استفاده مرتب از نخ دندان و مسواک؛ همانطور که اشاره شد ایمپلنت یا هرنوع پروتز دیگر هم نیاز به مراقبت دارد درنتیجه باید بهداشت دندان مصنوعی را هم رعایت کرد تا خراب نشوند. باید اشاره کرد که مسواک روزانه و نخ دندان به صورت مرتب اهمیت زیادی دارد. اگر اجزای جدا شدنی دارند آنها را بردارید و دندان ها، اتصالات آنها و نواحی لثه را تمیز کنید.
مراقب رژیم غذایی خود باشید؛ رژیم غذایی خود را باید سالم نگه دارید به طوری که از مصرف غذاهای بسیار سفت یا چسبناک که موجب آسیب به پروتز خواهند شد خودداری کنید.
قیمت اوردنچر دندان:
هزینه های اوردنچر دندانی به عوامل متعددی بستگی دارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نیازهای فردی
- تعداد ایمپلنت های دریافتی
- کیفیت اجزای ایمپلنت
- نیاز به پیوند استخوان یا سایر روش ها برای آماده سازی لثه و استخوان جهت اجرای اوردنچر
- دستمزد دندانپزشک و جراح دهان شما
- هزینه های دندانپزشکی در محل دندانپزشک و جراح دهان شما باتوجه به شهر یا مکان مطب او
- محل قرارگیری و تعداد اوردنچرهای موردنیاز که برای فک بالا، فک پاییان یا دست دندان کامل اوردنچری استفاده می شود، به عنوان مثال اوردنچرهای فک بالا هزینه بیشتری نسبت به فک پایین دارند، یا تعداد دندان هایی که نیاز به اجرای این موضوع دارند هزینه ها را تحت تاثیر قرار می دهد.
- به همین دلیل از یک سی تی اسکن سه بعدی برای بررسی وضعیت دندان ها استفاده می شود. دانپزشک و جراح دهان یک برنامه درمانی و هزینه تخمینی اوردنچر ایمپلنت شما را تهیه خواهند کرد.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 13
- 3