اعمال روز عید فطر چیست؟

کنار گذاشتن زکات فطر پیش از نماز عید، از اعمال روز عید فطر است

اعمال روز عید فطر

در پایان روز ۲۹ ماه رمضان و یا گذشت ۳۰ روز از اول ماه رمضان درصورت رؤیت هلال ماه شوال، عید فطر ثابت می شود. این روز برطبق روایات، برای روزه داران ماه رمضان به عنوان روز عید و پاداش محسوب میشود. روزه گرفتن در این روز، حرام میشود و مسلمانان، ملزم به پرداخت زکات فطره هستند. روز عید فطر در روایات، بعنوان روز جایزه های خدا، روز پاداش نیکوکاران و امرزش گناهان شناخته میشود. بنابر فرموده ی امیرالمؤمنین( ع)، عید فطر ، مخصوص کسی میباشد که روزه اش در نزد خداوند، پذیرفته شده و عبادتش مورد قبول قرار گرفته است. 

روز عید فطر

اعمال روز عید فطر یا روز اوّل شوال که به آن روز عید فطر میگویند به شرح زیر میباشد :

> اوّل: 

« تکبیراتی که در شب عید»،  پس از نماز فریضه خوانده میشد را باید پس از نماز صبح و نماز عید بخوانید.

> دوم: 

سید، دعایی را پس از نماز صبح و نماز عید روایت کرد:« اللّٰهُمَّ إِنِّی تَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ أَمامِی ... إلى آخره» . این دعا را پس از نماز عید فطر بخوانید.

> سوم: 

پیش از نماز عید، روزه داران باید زکات فطر را طبق گفته ی کتاب های فقهی، کنار بگذارند.

> چهارم: 

روزه داران باید بعد از طلوع فجر تا زمان خواندن نماز عید فطر ، غسل روز عید را برطبق روایت شیخ، به جا بیاورند. به اینصورت که در زیر سقف پوشیده، غسل را به جا بیاورید و در زمان غسل کردن، ذکر زیر را بگویید:

اللّٰهُمَّ إِیماناً بِکَ وَتَصْدِیقاً بِکِتابِکَ وَاتِّباعَ سُنَّةِ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ. خدایا، تنها برای ایمان به تو و تصدیق به کتاب تو و پیروی از روش پیامبر تو، محمّد درود خدا بر او و خاندانش باد.

در این زمان ، پس از گفتن « بسم اللّٰه»، غسل کن و پس از فارغ شدن، این ذکر را بگو:اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُ کَفَّارَةً لِذُنُوبِی وَ طَهِّرْ دِینِی، اللّٰهُمَّ أَذْهِبْ عَنِّی الدَّنَسَ؛ خدایا، این غسل را کفاره گناهانم قرار ده و دینم را پاک کن ، خدایا، هر آلودگی را از من برطرف فرما.

روز عید فطر، روز پاداش نیکوکاران معرفی شده است

> پنجم: 

برای به جا آوردن نماز عید فطر ، بهتر است که جامه ی نیکو بپوشید و خودتان را خوش بو کنید و در زیر آسمان در غیر شهر مکه بروید.

> ششم: 

بهتر است که در اول روز با خوردن یک خرما یا شیرینی، پیش از خواندن نماز عید، افطار کنید و بنابر فرموده ی شیخ مفید، مستحب است که مقدار کمی از تربت سیدالشهدا را بخورید.

> هفتم: 

تا قبل از طلوع آفتاب به قصد خواندن نماز عید فطر و قربان و جمعه، بیرون نروید و دعاهای نقل شده از سید ابن طاووس در کتاب« اقبال» به شرح زیر را بخوانید:

اللّٰهُمَّ مَنْ تَهَیَّأَ فِی هٰذَا الْیَوْمِ أَوْ تَعَبَّأَ أَوْ أَعَدَّ وَاسْتَعَدَّ لِوِفادَةٍ إِلیٰ مَخْلُوقٍ رَجاءَ رِفْدِهِ وَنَوافِلِهِ وَفَواضِلِهِ وَعَطایَاهُ فَإِنَّ إِلَیْکَ یَا سَیِّدِی تَهْیِئَتِی وَتَعْبِئَتِی وَ إِعْدادِی وَاسْتِعْدادِی رَجاءَ رِفْدِکَ وَجَوائِزِکَ وَنَوافِلِکَ وَفَواضِلِکَ وَفَضائِلِکَ وَعَطایاکَ، وَقَدْ غَدَوْتُ إِلیٰ عِیدٍ مِنْ أَعْیادِ أُمَّةِ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَیْهِ وَعَلَیٰ آلِهِ، وَلَمْ أَفِدْ إِلَیْکَ الْیَوْمَ بِعَمَلٍ صالِحٍ أَثِقُ بِهِ قَدَّمْتُهُ، وَلَا تَوَجَّهْتُ بِمَخْلُوقٍ أَمَّلْتُهُ، وَلٰکِنْ أَتَیْتُکَ خاضِعاً مُقِرّاً بِذُنُوبِی وَ إِساءَتِی إِلیٰ نَفْسِی، فَیا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ اغْفِرْ لِیَ الْعَظِیمَ مِنْ ذُنُوبِی، فَإِنَّهُ لَایَغْفِرُ الذُّنُوبَ الْعِظامَ إِلّا أَنْتَ، یَا لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.

خدایا، هرکس در این روز آماده شد یا نیت کرد یا مهیا و مستعد شد، برای ورود به درگاه یکی از بندگانت به امید جایزه ها و صله ها و بهره ها و عطاها، ولی ای آقای من آماده شدن و قصد کردن و مهیا و مستعد شدن من تنها به جانب توست به امید جایزه ها و صله ها و بهره ها و عطاهایت، اینک صبح کردم در عیدی از اعیاد امت پیامبرت محمّد( درود خدا بر او و خاندانش)، درحالی که به عمل صالحی که به آن اطمینان کنم و آنرا پیش آورده باشم بر تو وارد نشدم و به مخلوقی که آرزومندش باشم رو نکردم، بلکه در حال فروتنی تنها به جانب تو آمده ام و به گناه و بدی نسبت به خویش اعتراف دارم، پس ای بزرگ، ای بزرگ، ای بزرگ، گناهان بزرگم را بیامرز که گناهان بزرگ را جز تو نیامرزد، ای که معبودی جز تو نیست، ای مهربان ترین مهربانان.

> هشتم:

خواندن نماز عید است و آن دو رکعت است:

در رکعت اول نماز عید فطر ، سوره های« حمد» و« اعلی» را بخوانید و پس از تلاوت این سوره ها،« پنج تکبیر» بگویید و پس از هر تکبیری دست به قنوت بردارید و این ذکر را بگویید:

اللّٰهُمَّ أَهْلَ الْکِبْرِیاءِ وَالْعَظَمَةِ، وَأَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ، وَأَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ، وَأَهْلَ التَّقْویٰ وَالْمَغْفِرَةِ، أَسْأَلُکَ بِحَقِّ هٰذَا الْیَوْمِ الَّذِی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِینَ عِیداً، وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ذُخْراً وشَرَفاً وَمَزِیداً أَنْ تُصَلِّیَ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تُدْخِلَنِی فِی کُلِّ خَیْرٍ أَدْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تُخْرِجَنِی مِنْ کُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ أجْمَعِین. اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ خَیْرَ مَا سَأَلَکَ مِنْهُ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ، وَأَعُوذُ بِکَ فِیهِ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ.

خدایا، ای اهل بزرگی و عظمت و ای اهل جود و سلطنت و اهل گذشت و رحمت و اهل تقوا و مغفرت، از تو درخواست می کنم به حق این روز که برای مسلمانان عید قرار دادی و برای محمّد( درود خدا بر او و خاندانش) ذخیره و فزونی در شرف که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و مرا در هر خیری که محمّد و خاندان محمّد را وارد نمودی وارد کنی و از هر شرّی که محمّد و خاندان محمّد( درود خدا بر او و خاندانش) را بیرون آوردی مرا بیرون آوری، خدایا از تو درخواست می کنم، بهترین چیزی که بندگان شایسته ات درخواست کردند و به تو پناه می آورم از آنچه بندگان شایسته ات به تو پناه بردند.

روز اول ماه شوال، روز عید فطر است

پس از گفتن« تکبیر ششم» به رکوع بروید و پس از رکوع و سجود قیام کنید و در رکعت دوم، سوره های« حمد» و« شمس» را بخوانید، پس از گفتن هر« چهار تکبیر»، دست به قنوت بردارید و همان دعا را بخوانید؛ وقتی که فارغ شدید با گفتن« پنجمین تکبیر» به رکوع بروید و پس از سلام نماز، تسبیح حضرت زهرا را بخوانید.

دعاهای بسیاری، پس از نماز عید فطر وارد شده که شاید« دعای چهل و ششم» صحیفه کامله سجادیه از بهترین دعاها محسوب شود.

مستحب است که نماز عید فطر را روی زمین بدون فرش در زیر آسمان بخوانید و برای خارج شدن از جایگاه نماز، از راهی که برای خواندن نماز آمده بودید، نروید و دعا کنید تا اعمال برادران دینیتان قبول شود.

> نهم:

 « حضرت سید الشهداء»  را زیارت کند.

> دهم: 

در روز عید فطر ، توصیه شده که دعای « ندبه»  را بخوانید. روایت سید بن طاوس اینست که پس از فارغ شدن از دعا درحالت سجده، ذکر زیر را بگویید:" اعوذ بک من نار حرها لا یطفى و جدیدها لا یبلى وعطشانها لا یروى". پس گونه راست را بر خاک بگذارید و بگویید:" الهی لا تقلب وجهی فی النار بعد سجودی وتعفیری لک بغیرمن منی علیک بل لک المن علی". سپس با قرار دادن گونه چپتان بر روی خاک بگویید:" ارحم من اساء واقترف واستکان واعترف" و در حالت سجده نیز بگویید:" ان کنت‏ بئس العبد فانت نعم الرب عظم الذنب من عبدک فلیحسن العفو من عندک یا کریم". در آخر ذکر" العفو العفو" را صد بار بگویید.

خواندن نماز عید، از اعمال روز عید فطر است

گردآوری: بخش مذهبی سرپوش