آموزش نماز
نماز در اسلام از واجبات دین به شمار می رود. نماز ستون دین است. آفریننده ی ما از همه چیز، بينياز است. او نیازی به تشکر ما ندارد ولی یکی از واجبات اسلام، نماز می باشد. خواندن نماز موجب بیدار نگهداشتن نفس درونتان میشود و باعث میشود که از یاد خدا غافل نشوید. غفلت زدایی از مهمترین مشخصه های نماز خواندن به شمار می رود.
تعداد رکعت های نماز یومیه
* نماز صبح( ۲رکعت)
* نماز ظهر( ۴ رکعت)
* نماز عصر( ۴ رکعت)
* نماز مغرب( ۳ رکعت)
* نماز عشاء( ۴ رکعت)
آموزش کامل نماز خواندن
نکات زیر را پیش از خواندن نماز در نظر بگیرید:
۱. شرایط لباس نمازگزار:
نمازگزار باید برای شروع نماز به یکسری از موارد، دقت کند. لباس نمازگزار، یکی از این موارد میباشد که حتماً باید از شرایط زیر برخوردار باشد:
- لباس نمازگزار باید پاک باشد.
- لباس نمازگزار نباید غصبی باشد( مباح باشد).
- یکی از شرایط لباس نمازگزار اینست که از اجزای مردار نباشد.
- توجه داشته باشید که لباس نمازگزار نباید از حیوان حرام گوشت باشد.
- از دیگر شرایط لباس نمازگزار می توان به عدم طلا بافت بودن آن اشاره کرد.
- این نکته را در نظر بگیرید که لباس نمازگزار نباید از ابریشم خالص باشد.
۲. شرایط مکان نمازگزار:
مکان از دیگر موارد مهم به شمار می رود. از این رو شرایط مکان نمازگزار باید به شرح زیر باشد:
> مکان نمازگزارنباید غصبی باشد بلکه باید مباح باشد.
> مکان نمازگزار نباید حرکت داشته باشد.
> توقف در مکان نمازگزار باید حلال باشد.
> مکان نمازگزار نباید از قبر رسولالله( ص) و امام( علیه السلام)، جلوتر باشد.
> پاک بودن محل سجده ی نمازگزار، امری الزامیست.
> در مکانی که نمازگزار، نماز میخواند؛ نباید لباس و بدنش نجس شود.
> مکان نمازگزار باید این طور باشد که بنا بر احتیاط واجب، میان زن و مرد در حال نماز، حداقل یک وجب فاصله باشد.
> مسطح باشد.
۳. وضو:
نمازگزار، ملزم به وضو گرفتن برای ادای نماز میباشد و درصورتی باید تیمم کند که قادر به گرفتن وضو نیست.
- نیت کردن ، قبل از هر چیز می باشد؛ یعنی وضو را با قصد انجام وضو و برای اطاعت از دستور خداوند عالم شروع کنید.
- صورت را به نیت وضو از بالا به پائین بشویید؛ یعنی از جایی که موی سر روییده تا چانه را بشویید.
- دست راستتان را بعد از شستن صورت، از ناحیه ارنج تا نوک انگشتان، از بالا به پائین بشویید.
- دست چپتان را پس از شستن دست راست باید به همان روش بشویید.
- در این زمان باید با رطوبتی که پس از شستن صورت و دست ها بر روی دستتان مانده، جلوی سرتان را مسح کنید؛( یعنی با گذاشتن دستتان بر روی سر، اندکی آن را به طرف پیشانی بکشید)
- پای راست را بعد از مسح سر، از نوک انگشت تا آخر روی پا( مفصل) مسح کنید.
- همانند پای راست، پای چپ را مسح کنید. سپس وضوی شما تمام شده است. در این زمان می توانید نمازتان را به جا آورید.
۴. اذان:
اذان را به شرح زیر می گویند:
اَللهُ اَکْبَر ۴ مرتبه
اَشهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلّاَ الله ۲ مرتبه( توجه داشته باشیم بر روی« نْ» در اَشهَدُ اَنْ ساكن است با تشدید نخوانیم)
اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَداً رَسُولُ الله ۲ مرتبه
اَشهَدُ اَنَّ عَلیاً وَلی الله ۲ مرتبه
حَی عَلی اَلصَّلاة ۲ مرتبه
حَی عَلی الفَلاح ۲ مرتبه
حَی عَلی خَیرِ اَلعَمل ۲ مرتبه
اَللهُ اَکْبَر ۲ مرتبه
لا اِلهَ اِلاَ الله ۲ مرتبه
مستحب است که اذان را پیش از نماز بگویید و بعد نماز بخوانید.
۵. اقامه:
بهتر است اقامه را نیز پس از اذان بخوانید و بعد از آن به نماز بایستید. اقامه را باید به ترتیب زیر خواند:
اَللهُ اَکْبَر ۲ مرتبه
اَشهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلّاَ الله ۲ مرتبه( توجه داشته باشیم بر روی« نْ» در اَشهَدُ اَنْ ساكن است با تشدید نخوانیم)
اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَداً رَسُولُ الله ۲ مرتبه
اَشهَدُ اَنَّ عَلیاً وَلی الله ۲ مرتبه
حَی عَلی اَلصَّلاة ۲ مرتبه
حَی عَلی الفَلاح ۲ مرتبه
حَی عَلی خَیرِ اَلعَمل ۲ مرتبه
قَد قامتِ اَلصلاة ۲ مرتبه
اَللهُ اَکْبَر ۲ مرتبه
لا اِلهَ اِلاَ الله ۱ مرتبه
۶. احکام قبله:
مسلمان باید بسوی کعبه، نمازش را به جا آورد که به چنین حالتی« قبله» می گویند ولی مجازات حقیقی برای ترک کنندگان این عمل، میسّر نیست و به میزانی کافیست که بگویند رو به قبله نماز می خوانند. نمازگزار باید مطمئن شود که جهت قبله از کدام طرف است که برای چنین کاری به قبله نمای صحیح و یا آفتاب و ستارگان ( برای کسی که آشنا به استفاده از آنها است) نیاز دارد و چنانچه از جهت قبله مطمئن نشد؛ نمازش را به هر طرف که احتمال بیش تر می یابد، بخواند.
۷. تکبیرة الاحرام:
پس از قیام کردن ، باید نیت كنید یعنی بر فرض مثال بگویید« چهار ركعت نماز ظهر می خوانم قُرْبَةً اِلَی الله» سپس تكبیر« اَللّهُ اَكْبَرْ» بگویید. وقتی که تکبیر گفتید وارد حریم نماز می شوید و در این موقع مجاز به انجام بعضی از کارها نیستید یعنی انجام آنها حرام می شود. پس از شروع کردن نماز باید متوجه شوید که چه نمازی می خوانید؛ به عنوان مثال نماز ظهر یا عصر است و قصد شما از به جا آوردن آن برای اطاعت فرمان خداوند میباشد که این همان “نیت” است و به عنوان اجزای اصلی نماز شناخته میشود. مستحب است که دست هایتان را هنگام گفتن« الله اکبر» تا مقابل گوش هایتان بالا ببرید.
۸. قیام:
> سوره حمد را می خوانیم:
« بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحیمْ – اَلْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ – الرَّحْمـنِ الرَّحِیمِ – مَالِكِ یوْمِ الدِّینِ – إِیاكَ نَعْبُدُ وَ إِیاكَ نَسْتَعِینُ – اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ – صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ»
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر.بخشنده و بخشايشگر است. خداوندي كه صاحب روز جزا است. (پروردگارا) تنها تو را مي پرستيم وتنها از تو ياري ميجوييم . ما را به راه راست هدايت فرما! راه كساني كه آنان را مشمول نعمت خود ساختي. نه راه كساني كه بر آنان غضب كردي و نه گمراهان!
یک سوره دیگر از قرآن را بعد از تلاوت سوره حمد بخوانید. مثلا سوره توحید را بخوانید( كه البته حداقل در یك ركعت پس از حمد سوره توحید قرائت شود)
> سوره توحید را می خوانیم:
« بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحیمْ – قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ – اللَّهُ الصَّمَدُ – لَمْ یلِدْ وَ لَمْ یولَدْ – وَ لَمْ یكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَدٌ»
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر. بگو اوست خداي يكتا.خدا بي نياز است و همه به او نيازمند. نه كسي فرزند اوست و نه او فرزند كسي است. و براي او هيچ گاه شبيه و مانندي نبوده است.
پسرها و مردان باید با صدای بلند، حمد و سوره ی رکعت اول و دوم نماز صبح و مغرب و عشا را بخوانند ولی دخترها و بانوان، تنها در صورتی میتوانند بلند بخوانند که نامحرم صدایشان را نشنود و همه ی افراد باید با صدای آهسته حمد و سوره نماز ظهر و عصر را بخوانند. انسان باید یاد بگیرد که نماز را غلط نخواند و کسی که قادر به یادگیری صحیح آن نیست، باید هر طور که میتواند بخواند و چنین شخصی بهتر است که به صورت جماعت، نمازش را بخواند.
۹. رکوع (خم شده) ۱ مرتبه :
پس از اینکه حمد و سوره را خواندید به رکوع بروید و دستهایتان را روی زانوها بگذارید و ذکر زیر را بگویید:
« سُبْحانَ رَبّی اَلْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِه»: پاك و منزه است پروردگار بزرگ من و او را سپاس مي گويم.
و یا بگویید:« سُبْحانَ اللهِ، سُبْحَانَ اللهِ، سُبْحَانَ اَلله»
واجبات رکوع:
* در رکوع باید حتما تا جایی که ممکن است؛ خم شوید و دستهایتان را روی زانو بگذارید.
* ذکر گفتن از دیگر واجبات رکوع به شمار می رود.
* در زمانی که ذکر رکوع را می گویید، بدنتان باید ارامش داشته باشد
* پس از رکوع باید در حالت ایستاده قرار بگیرید.
* پس از رکوع، بدن شما باید ارامش یابد.
۱۰. سجده نماز:
وقتی که سر از رکوع برداشتید( می ایستید) ؛ به سجده بروید، یعنی باید هفت عضو بدن شما روی زمین قرار بگیرد. هفت عضو شامل پیشانی، کف دو دست، سر زانوها و نوک انگشتان بزرگ پا می باشد. سپس ذکر زیر را بگویید:
“سبحان ربی الاعلی وبحمده”: پاك و منزه است خداوند بلند مقام من و او را سپاس مي گويم.
یا سه مرتبه، ذکر “سبحان الله” را تکرار کنید.
واجبات سجده:
>> هفت عضو از بدن شما در حالت سجده و گفتن ذکر باید روی زمین، قرار بگیرد.
>> ذکر گفتن از واجبات سجده به شمار می رود.
>> در زمان گفتن ذکر سجده، بدنتان باید به ارامش برسد.
>> بین دو سجده باید سرتان را از روی مهر بردارید و در حالت نشسته قرار بگیرید و مجددا این عمل را انجام دهید.
>> زمانی که پیشانی خود را بر روی مهر می گذارید نباید بین پیشانی شما و مهر، مانعی وجود داشته باشد.
>> در حالت سجده، پیشانی خود را بر چیزی قرار دهید که سجده بر آن صحیح است.
>> جایی که پیشانیتان را روی آن می گذارید باید پاک باشد.( خاک یا سنگ یا چیزهای دیگر که از زمین می روید و برای خوراک و پوشاک انسان مصرف نمی شود نیز صحیح است)
۱۱. سجده دوم نماز:
پس از این که سجده اول را به جا آوردید، باید بنشینید و مجددا به سجده بروید و همانند سجده اول، سجده دوم را به جا آورید. یک رکعت نماز با تمام شدن سجده دوم، به پایان می رسد؛ یعنی رکعت اول نماز را تا سجده ی دوم، خوانده اید.
۱۲. رکعت دوم نماز:
بدون بهم خوردن صورت نماز و یا ایجاد شدن فاصله ای باید پس از این که رکعت اول نماز را تمام کردید؛ از جا برخیزید و در حالت قیام، حمد و سوره را در رکعت اول نماز به همان ترتیبی که گفته شد، بخوانید.
۱۳. قنوت نماز:
بعد از تمام شدن حمد و سوره و پیش از رکوع در رکعت دوم نمازهای روزانه، مستحب است که دستهایتان را روبروی صورتتان بگیرید و دعایی را بخوانید که نام چنین عملی “قنوت” می باشد. این دعا را میتوانید در قنوت نماز بخوانید:
“ربنا آتنا فی الدنیا حسنة وفی الاخرة حسن وقنا عذاب النار”
خداوندا در دنيا و در سراي ديگر به ما نيكي مرحمت فرما و ما را از عذاب دوزخ نگه دار!
طبق فرموده ی پیامبر خدا( ص)، “کسی که قنوت نمازش را طولانیتر به جا آورد؛ در روز قیامت، راحت تر حسابرسی میشود.
رکوع و سجده ها را بعد از قنوت، مانند رکعت اول به جا بیاورید.
۱۴. تشهد نماز:
پس از تمام شدن سجده دوم در رکعت دوم هر نماز، باید رو به قبله، “تشهد” نماز که در زیر آورده شده را بخوانید:
“اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمدا عبده ورسوله اللهم صل علی محمد وال محمد”
گواهي مي دهم هيچ كس شايسته پرستش جز خداوند نيست يگانه است و شريك ندارد. و گواهي مي دهم محمد بنده و فرستاده اوست. خداوندا! درود بفرست بر محمد (ص) و اهل بيت او
۱۵. سلام نماز:
رکعت دوم نماز تا این مرحله تمام می شود و درصورت دو رکعتی بودن نماز ؛ مانند نماز صبح، نماز را پس از تشهد، با گفتن سلام، تمام کنید که در ادامه این ذکر، آورده شده است:
اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیُّهاَ لنَبِیُ وَ رَحمَةُ اللّهِ وَ بَرَ کاتُهُ. اَسَلامُ عَلَینا و عَلی عِبادِ اللّهِ الصّالِحین. اَلسَلامُ عَلَیکُم وَرَحمَةُ اللّهِ وَ بَرَ کاتُهُ.
سلام بر تو اي پيغمبر و رحمت خدا و بركات او بر تو باد. سلام بر ما وبر تمام بندگان صالح خدا. سلام بر شما اي جمعيت نمازگزاران و رحمت و بركات او بر شما باد
چنانچه قصد خواندن نماز سه رکعتی یا چهار رکعتی را دارید، باید پس از خواندن تشهد در رکعت دوم نماز، بدون خواندن سلام نماز، بایستید و رکعت سوم نماز را به جا آورید.
۱۶. رکعت سوم نماز:
رکعت سوم نماز با رکعت دوم نماز، مشابه است و تنها تفاوتشان در اینست که باید حمد و سوره را در رکعت دوم نماز بخوانید ولی حمد و سوره و قنوت در رکعت سوم نماز خوانده نمیشود بلکه باید صرفا “حمد” را بخوانید و یا سه مرتبه ذکر زیر را به جای حمد بگویید:
“سُبحانَ اللهِ والحَمدُ للهِ وَلا اِلهَ الاّ اللهُ واللهُ اکبرُ”
درصورت خواندن نماز مغرب، باید تشهد را پس از سجده دوم( در رکعت سوم) به جا آورید و نمازتان را با گفتن سلام، پایان دهید.
۱۷. رکعت چهارم نماز:
درصورت چهار رکعتی بودن نمازتان( نماز ظهر یا نمازعصر یا نماز عشا)، بعد از خواندن سجده های رکعت سوم، بدون تشهد یا سلام دادن نماز، باید بایستید و همانند رکعت سوم، رکعت چهارم نماز را بخوانید و پس از سجده دوم در آخرین رکعت، بنشینید و تشهد و سلام نماز را به جا آورید.
۱۸. مبطلات نماز:
در ادامه با مبطلات نماز آشنا شوید:
- از بین رفتن یکی از چیزهایی که باید در حال نماز رعایت شود، مثل پوشش واجب یا غصبی نبودن مکان.
- باطل شدن وضو.
- پشت به قبله نماز خواندن.
- حرف زدن.
- دست بسته نماز خواندن
- آمین گفتن پس از حمد.
- خندیدن.
- گریه کردن.
- بهم خوردن صورت نماز، مانند کف زدن و به هوا پریدن.
- خوردن و آشامیدن.
- شک های باطل کننده نماز، مانند شک در رکعتهای نماز دو رکعتی یا سه رکعتی.
- کم و زیاد کردن ارکان، مثل کم وزیاد کردن رکوع.
گردآوری: بخش مذهبی سرپوش
- 17
- 5