نگاهی به بودجه مؤسسه آيت‌الله مصباح‌يزدی

بررسی بودجه‌ای مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام‌خمینى میسر نمی‌شود، مگر اینکه روابط سیاسی محمود احمدی‌نژاد و آیت‌الله مصباح‌یزدی دوباره بازخوانی شود. مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام‌خمینى به ریاست آیت‌الله مصباح‌یزدی با روی‌کارآمدن احمدی‌نژاد به افزایش ١٠برابری بودجه دست یافت و کماکان در دولت حسن روحانی نیز مسیر خوشایندی در ردیف اعتباری سالانه دارد. 

مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی، نام مجموعه‌ای آموزشی برای تحصیل دانشجویان و طلبه‌ها است که در سال ۱۳۷۴ پایه‌گذاری شد. این مؤسسه آموزشی و پژوهشی زیر نظر آیت‌الله محمدتقی مصباح‌یزدی کار می‌کند. کتابخانه و مرکز اسناد آن در سال ۲۰۰۶ میلادی شامل بیش از ٦٠ هزار جلد کتاب فارسی و عربی و نزدیک به ٢٠ هزار جلد کتاب انگلیسی بوده ‌است. 

قهر و آشتی‌ها

آیت‌الله مصباح‌یزدی در ساختار سیاسی ایران همواره یادآور رویکردی متفاوت در سیاست و فرهنگ است. یاران نزدیک به او در مجلس نهم به جبهه پایداری‌ها شهره بودند. آنها از هر تلاشی برای مواجهه با برجام فروگذار نکردند. تعدادشان کم بود، اما سروصدایشان بسیار. غائله حمله به علی لاریجانی در ٢٢ بهمن سال ٩١ نیز به شکلی به جبهه پایداری‌ها و مؤسسه پرتو ربط مي‌دادند. بااین‌حال سرانجام آن رسیدگی مشخص نشد و برخی مرتبطان نیز در دادگاه ویژه روحانیت تبرئه شدند. 

آیت‌الله مصباح‌یزدی با آمدن محمود احمدی‌نژاد به عرصه قدرت، بیش از گذشته به فعالیت‌های سیاسی و پژوهشی پرداخت. آیت‌الله مصباح پیش از چرخش‌های سیاسی احمدی‌نژاد درباره او گفته بود: «احمدی‌نژاد ذخیره خداوند برای امروز ماست» و «وجود مقدس‌ ولی‌عصر (عج‌) برای‌ احمدی‌نژاد دعا می‌کنند»، اما بعدتر نظرش درباره او چرخید و گفت «اعمال و رفتار امروز احمدی‌نژاد را تأیید نمی‌کنم، چون اکنون یک حالت انحرافی در او می‌بینم».

ماجرای بودجه مؤسسه

 گرچه این روزها آیت‌الله مصباح هم به جمع منتقدان احمدی‌نژاد پیوسته، اما مرور بودجه‌ای مؤسسه امام‌خمینی نشان می‌دهد که احمدی‌نژاد در دوران صدارتش در کمک مالی به اين مؤسسه هیچ کم نگذاشت. حتی بودجه در دوره ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد به‌یک‌باره از ٣٥٠ میلیون تومان (سال ٨٤ و  آخرین سال دوره خاتمی) به ٥/٣ میلیارد تومان در سال ٨٥ رسید؛ یعنی افزایش ١٠برابری. 

روند افزایش بودجه‌ای در سال‌های بعدی نشان از آن دارد که اين مؤسسه از ٥. ٣ میلیارد سال ٨٥ به هفت میلیارد در سال ٨٧، ١. ٥ میلیارد در سال ٨٩، ٣. ٨ میلیارد در سال ٩٠، ١٠ میلیارد در سال ٩٢٣. ١٠ در سال ٩٣، ٥. ١١ در سال ٩٤، ١٤، در سال ٩٥، ٥. ٢١، در سال ٩٦، ٢٣ میلیارد و در سال ٩٧ به ٢٨ میلیارد رسید.  

معیار نباشد، لابی و فشار می‌آید

اصغر مسعودی، نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی، تأکید دارد که هیچ لابی‌ای در موضوع بودجه مؤسسه پژوهشی امام خمینی در جلسه‌هایی که او در کمیسیون فرهنگی بوده، صورت نگرفته. او به «شرق» می‌گوید: «اگر بودجه بر مبنای عملکرد باشد و شفاف و پاسخ‌گو، بسیاری از شبهه‌ها حل می‌شود. مؤسسه پژوهشی امام خمینی از مؤسسه‌های علمی است که کار پژوهشی می‌کند. حالا من مصداقی نمی‌گویم، اما پیش‌تر هم تأکید داشتم اگر معیارها را برای دریافت منابع و بودجه مشخص نکنیم،  لابی به میان می‌آید. همین حالا خیلی از مؤسسه‌های فرهنگی فعالیت‌های درجه‌یکی دارند، اما هیچ ردیف بودجه‌ای نمی‌گیرند».

اهمیت گزینش در مؤسسه

در سایت مؤسسه آمده: «با توجه به اهمیت و ضرورت امر گزینش در انتخاب متصدیان امور در راستای تحقق شایسته‌سالاری در اعطای مسئولیت‌های خرد و کلان و بر اساس مفاد ماده ٦ اساسنامه مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) مبنی‌بر این‌که صلاحیت افراد باید به تأیید دفتر گزینش مؤسسه برسد، دفتر گزینش به بررسی صلاحیت دانش‌پژوهان در سه مقطع، کارمندان و اعضای هیئت‌علمی بر اساس معیارهای دینی و و در چارچوب مقررات نظام اسلامی می‌پردازد». 

در شرح وظایف نیز آمده «مسئول دفتر گزینش از سوی ریاست محترم مؤسسه منصوب می‌شود. او باید نسبت به تأیید صلاحیت‌های گزینشی (عقیدتی، فکری، اخلاقی، رفتاری، سیاسی و امنیتی) تمامی متقاضیان کار، تدریس، عضویت هیئت‌علمی و تحصیل در مقاطع مختلف اقدام کند. همچنین  بررسی و نظارت بر استمرار صلاحیت‌های گزینشی کارکنان، استادان، اعضای هیئت‌علمی و دانش‌پژوهان و  اعلام نتایج بررسی‌ها و تحقیقات -در صورت لزوم‌- به کمیته‌های انضباطی مربوطه برای صدور حکم».  در بخش دیگری هم آمده: «رصد آسیب‌های اعتقادی، سیاسی، امنیتی و اخلاقی و بررسی راه‌های پیشگیری از آن و ارائه گزارش به ریاست مؤسسه و تأیید صلاحیت افرادی که قرار است از سوی مؤسسه به سایر نهادهای علمی، فرهنگی و اجرائی معرفی شوند. انجام مأموریت یا پروژه‌های ویژه‌ ارجاعی از ریاست مؤسسه».

هفته‌نامه پرتو سخن

در بخش معرفی هفته‌نامه «پرتو سخن» نیز آمده «هم‌زمان با گسترش هجمه علیه ارزش‌های اسلام و انقلاب در سال‌های ٧٦ و ٧٧ خلأ نشریه‌ای احساس می‌شد که هم دغدغه دین و نظام اسلامی داشته باشد و هم از لحاظ فکری و نظری بتواند در مقابل افکار انحرافی و ضددینی در حال گسترش بایستد و از آرمان‌های اسلام و انقلاب دفاع کند. بر این اساس و به همت جمعی از دلسوزان، هفته‌نامه پرتو سخن پا به عرصه مطبوعات گذاشت. این نشریه در این مدت ضمن رعایت موازین شرعی و قانونی هرگز مصالح اسلام و انقلاب را فدای مصلحت افراد و احزاب نکرده است. پرتوسخن به صاحب‌امتیازی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی(ره) در عرصه‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فعالیت دارد و به صورت هفتگی در سراسر کشور توزیع می‌شود». 

آمنه شیرافکن