نگاهی به قوانین حمایت از بازماندگان جنگ در كشورهای جهان

دركشورهایی همچون تاجیكستان، تركمنستان، هند، كره جنوبی و شمالی، لیبی، كویت، كوبا، كانادا، آمریكا، ژاپن، آلمان، فرانسه و كشورهای دیگر امتیازهای خاصی به ایثارگران به تناسب نیازهایشان ارائه می شود كه البته هرچه این كشورها مترقی تر و توسعه یافته تر باشند میزان ارائه این خدمات نیز افزایش می یابد.

ایران نیز به عنوان كشوری كه هشت سال درگیر جنگی تحمیلی بود٬ با تاسیس نهادهایی نظیر بنیاد شهید انقلاب اسلامی، سازمان امور جانبازان و ستاد امور آزادگان كه چند سال قبل با ادغام همه این نهادها، تشكیلات سازمانی منسجمی برای حمایت ازایثارگران با نام بنیاد شهید وامور ایثارگران به وجود آمد٬ در این راه گام برداشته است .

یكی ازجنبه های توجه ورسیدگی به فرهنگ ایثار٬ جنبه فرهنگی آن است كه به شكل برگزاری جشن ها، بزرگداشت ها، اعیاد یا سوگواری ها تقریباً در كلیه فرهنگ ها با هدف' یادآوری' برگزار می شود واین سهم بسزایی درانتقال فرهنگ ایثار از نسلی به نسل دیگر داشته وجزء تاریخ یك ملت محسوب می شود.

نسل جدید با این برنامه ها باید بداند آسایش و امنیت امروز او مرهون ایثارگری ها، فداكاری ها وشهادت طلبی كسانی است كه این موقعیت را برای او فراهم كرده اند.

درجوامع مختلف به تناسب برخورداری از امكانات، ساز و كارهای متفاوتی برای انتقال ارزش ها در نظر گرفته شده است و از جمله احداث موزه های گوناگون، نمایش آثار شخصی بر جای مانده از رزمندگان و فرماندهان معروف و مشهور، نمایش آلات و ادوات جنگی، ساختن مجسمه ها و سنگ نوشته های حاوی اطلاعات یا نام درگذشتگان جنگ، تابلوهای نقاشی، بناهای یادبود، حفظ آثار مهم جنگ و تخریب شهرها مانند بناهایی در استالینگراد كه از تجاوزات نازی ها حكایت دارد یا ساختمان های مخروبه براثر بمب اتمی هیروشیما به نشانه جنایات گسترده آمریكا، مسجد جامع خرمشهر، تپه های الله اكبر وده ها بنای یادبود دیگر در جنگ ایران وعراق، نوشتن صدها و هزاران نمایشنامه، فیلمنامه، رمان، كتاب و خاطرات راجع به وقایع جنگ، ساخت مجموعه های تلویزیونی گوناگون، فیلم های سینمایی و تئاترهای جنگی، تهیه و تنظیم سمفونی ها، سرودها و مارش های جنگی، همه اینها نشان دهنده تلاش و كوشش انسان هایی است كه برای كشور و ملت خود فداكاری كرده و با دیده ارزشی به آنها نگریسته می شود.

***جمهوری آذربایجان:

خدمات ارائه شده به بازماندگان جنگ در جمهوری آذربایجان در قالب پرداخت حقوق و مزایا، ایجاد اشتغال و كاریابی برای معلولان و شركت كنندگان جنگ، ارائه امور آموزش و پرورش، تعاون و امور اجتماعی و خدمات عمومی است.

آذربایجان دارای حدود هفت هزار معلول جنگی و یك میلیون آواره است. متولی رسیدگی به امور جانبازان در این كشور كانون بازنشستگان جنگ جهانی دوم وهشت سازمان و بنیاد غیر دولتی است. همچنین شعبه ویژه ای در ریاست جمهوری و هیات دولت وجود دارد كه امور مربوط به تامین اجتماعی بازنشستگان و معلولان جنگ را نظارت و اجرا می كند. خدمات ارائه شده به بازماندگان جنگ ها در این كشور در قالب پرداخت حقوق و مزایا به افراد درجه یك ، دو و سه خانواده های قربانیان، ایجاد اشتغال و كاریابی به معلولان و شركت كنندگان در جنگ، ارائه خدمات آموزش و پرورش، تعاون و امور اجتماعی و خدمات عمومی از قبیل استفاده از وسایل نقلیه به صورت رایگان است.

***آلمان:

در آلمان نیز ارائه خدمات رفاهی و اجتماعی به سه هزار نفر از خانواده قربانیان جنگ به صورت اختصاصی وجود دارد.

دولت آلمان تسهیلات ویژه‌ای به خصوص برای فرزندان قربانیان و مفقودان جنگی قائل در نظر گرفته است. در زمینه حمایت از معلولان و مصدومان جنگ نیز در حال حاضر سه هزار و ۲۰۰ نفر از نابینایان جنگ و دو هزار و ۳۰۰ نفر از همسران آنان تحت پوشش و حمایت كانون نابینایان جنگ قرار دارند.

ارائه خدمات رفاهی و اجتماعی به ۳۰۰ هزار نفر از خانواده قربانیان جنگ؛ اختصاص صندلی ویژه برای معلولان، پیش‌بینی تردد آن‌ها به ساختمان‌ها و فروشگاه‌ها، اختصاص محل‌های ویژه پارك اتومبیل در خیابان و پاركینگ‌های عمومی را می‌توان از جمله اقدام های آلمان در این خصوص نام برد.

***آمریكا:

در آمریكا هر فردی كه در نیروهای مسلح آمریكا معلول شده باشد، تحت حمایت سازمان كهنه سربازان و معلولان آمریكایی قرار می گیرد. در این راستا بیش از ۶۰ اداره مشغول خدمات رسانی به معلولان هستند كه عمدتاً افسران وظیفه مسئولیت این اداره ها را برعهده دارند.

این سازمان برنامه های زیر را برای افراد تحت پوشش اجرا می كند: ایجاد صندوق اعانه بلایای طبیعی، اطلاع رسانی، برنامه توسعه خدمات به كهنه سربازان جنگ ویتنام، رسیدگی به سربازان كهنسال تر٬ رسیدگی به وابستگان شامل همسر، كودكان، فرزندخواندگان، والدین و فرزندان مدرسه ای تا ۲۳ سال و شوهر زنانی كه در جنگ حضور داشته اند . معلولان با شرایط خاص هشت هزار دلار كمك برای خرید خودرو دریافت می كنند، ضمنا با توجه به نوع معلولیت٬ وسایل مورد نیاز برای خودروی آنان نصب می‌شود ومسكن متناسب با شرایط آنها ارائه می‌شود و هزینه پوشاك كه سالانه مبلغ ۵۳۴‌ دلار است٬ به آنها پرداخت می‌شود.

ارائه خدمات آموزشی شغلی، عدم كاهش مزایای حقوق سربازان كهنسال و پرداخت مستمری به بازماندگان معلولان فوت شده از دیگر خدمات ارائه شده به بازماندگان جنگ است.

شماری از مشهورترین بناهای یادبود جهان برای بزرگداشت سربازان و بازماندگان جنگ در آمریكا ساخته شده است. دیوار ویتنام با فهرست كشته‌شدگان جنگ ویتنام و استخر بزرگ اكلاهاما سیتی كه به یاد قربانیان بمب‌گذاری اكلاهاما ساخته شده و تصویر آسمان را در خود منعكس می‌كند٬ از جمله مشهورترین این بناها است.

***اتریش

در اتریش معلولانی كه به دلیل حضور در جنگ معلول شده اند٬ می توانند از امتیازات ویژه ای همچون بیمه اجتماعی، كمك هزینه پرستاری، خدمات اجتماعی و دریافت غرامت اجتماعی برخوردار شوند. كمك های ویژه ای نیز به افرادی كه برای استقلال ارتش جنگیده یا قربانی شده اند تعلق می گیرد. در شرایط خاص، بازماندگان این قبیل معلولان پس از فوت ایشان مستمری دریافت می كنند.

***ژاپن

در ژاپن دفتر 'مدیریت و هماهنگی وزارت بهداشت- رفاه و كار٬ در ارتباط با مقرری كاركنان نیروهای مسلح و خدمات مربوط به كادر غیرنظامی فعالیت می كند. سیستم پرداخت مستمری ژاپن (شامل نظامیان) ۱۱۹سال سابقه دارد.

***عراق

عراق پس از كشته شدن سربازان نیز امتیازاتی برای آنان در نظر گرفت، واگذاری منزل مسكونی به خانواده (در صورتی كه خانواده ای بیش از یك كشته داده باشد، قطعه زمینی با مساحت بیشتری به این خانواده واگذار می شود)، عدم تخلیه منازل نظامیان كشته شده و معافیت از مالیات و پرداخت ۳۰ هزار دلار جهت ساختن منزل مسكونی از دیگر امتیازات به خانواده های كشته شدگان است.

***تركمنستان

مردم تركمنستان در آیین گرامیداشت خاطره جان‌باختگان جنگ جهانی دوم٬ از رئیس جمهوری گرفته تا مردم عادی شركت می كنند و با احترام به سخنان سخنران در این مراسم گوش می‌دهند.

در این آیین، بازماندگان كهنسال این جنگ مورد تكریم و احترام قرار گرفته و با قرار دادن یك مدال برسینه‌هایشان چنین تصور می‌شود كه تحمل انبوه مدال‌های اعطا شده به آنها دیگر برایشان مشكل شده است.

این كهنه سربازان دربیشتر آیین‌های رسمی و ملی تركمنستان با یونیفورم‌های مزین به مدال‌های مختلف٬ شركت می‌كنند.

این گروه ازمردان وزنان كهنسال هنگامی كه با اونیفورم‌های مزین به مدال های شجاعت در خیابان‌ها ظاهر می‌شوند، مردم، ماموران و مقام‌های شهری و كشوری با احترام ویژه با آنان برخورد می‌كنند. رزمندگان جنگ در تركمنستان از امتیازات ویژه‌ای از جمله درمان و داروی رایگان، مقرری بازنشستگی (بیش از سایر بازنشسته‌ها)، مسكن، برخی ارزاق و مواد غذایی و همچنین استفاده از وسایل حمل ونقل رایگان برخوردارند.

دولت تركمنستان در سال ۲۰۰۰ میلادی با صدور بخشنامه ای ٬تمامی كشته شدگان این جنگ و بازماندگان آن را' قهرمان ملی' اعلام كرد. در این كشور پنج هزار و ۲۱۷ نفر از افرادی كه در جنگ جهانی دوم شركت داشتند، هنوز زنده اند و دولت برای تمامی آن ها مزایای ویژه ای در نظر گرفته است.

دولت تركمنستان با كشورهای استقلال یافته از شوروی سابق همچنین توافق نامه هایی امضا كرده كه براساس آن بازماندگان جنگ جهانی دوم از پرداخت هزینه روادید سفر بین تركمنستان و كشورهای عضو جامعه مشترك المنافع معاف هستند.

***فرانسه

در فرانسه، كهنه سربازان از اولویت استفاده و نشستن در وسایل نقلیه عمومی برخوردارند و اكثر كشورها یك روز تعطیل را به عنوان روز تجلیل از كهنه سربازان برای گرامیداشت آنها اختصاص داده اند.

به تمامی كهنه سربازان و خانواده شان تسهیلاتی از جمله: مسكن، آموزش، ازدواج ، امكانات پزشكی، تفریحی و رفاهی تخصیص داده می شود. این امكانات برای نسل های بعدی آنان حتی علیرغم تغییر و تحولات سیاسی و فرهنگی جامعه ادامه می یابد. به آنها مدال افتخار كنگره داده می شود و هر سال مورد تكریم قرار می گیرند و از آنان گزارش و مصاحبه هایی به منظور ارتقای روحیه جنگ آوری و رشادت در جامعه به عمل می آید.

به منظور ترسیم عملكرد و ارزش های ایثارگری در قالب هنر، كمسیون هنرهای زیبا در آموزش عالی تشكیل و تصاویر و آثار مربوط به آنان در موزه ها و نگارخانه ها به نمایش در می آید.

***ایران

در جمهوری اسلامی ایران نیز قوانینی مشابه این قوانین به تصویب رسیده است اما اجرای برخی از آنها در پیچ و خم اجرا معطل مانده است و اكثر ایثارگران از كم توجهی به قوانینی كه برای ارج نهادن به خیل رزمندگان، آزادگان، خانواده های شهداء و جانبازان تصویب شده اما اجرا نمی شود٬ گلایه دارند.

این رزمندگان چشمداشتی همانگونه كه برخی مدعیان به سفره انقلاب دوخته اند؛ ندارند چرا كه آنها در حالی كه مجروح در كف كانال های جبهه ها افتاده بودند٬ برادرانشان را به عبور از روی جسم خود برای رویارویی با دشمن فرا می خواندند و حاضر به دریافت هیچ امتیازی در قبال آن نیز نبودند.

آنها هیچگاه به ۲۰ سال بعد وامتیازهایی كه ممكن است برای جانبازی وایثارگران درنظر گرفته شود، فكر نمی كردند وحتی در این مدت نیز در گوشه و كنار شهرها و روستاهای این سرزمین زندگی خود را با هر شرایط و سختی كه بوده ادامه داده و برخی نیز غریبانه ازاین دنیا كوچ كرده اند ولی حاضر به پیگیری دریافت این امتیازات نبوده اند.

اینان همان رزمندگانی هستند كه در سه دهه قبل، جوانی بیش نبودند كه در كسوت دانش آموز یا دانشجو ، درس و مشق را كنار نهاده و با پوشیدن لباس رزم٬ عازم مناطق جنگی شدند تا با رشادت های خود از خاك میهن پاسداری كنند.