احکام شرعی کتک زدن زنان توسط شوهر
زن هیچ وظیفه ای در قبال انجام کارهای خانه ندارد. کارهای خانه شامل طبع غذا، بچه داری، شستن لباس و ظرف، خیاطی، قالی بافی، نظافت منزل، خرید مایحتاج زندگی، حتی شیردادن کودک و… می باشد و مرد نمی تواند وی را اجبار به انجام این امور کند.( توضیح المسائل ، امام خمینی، مسئله ۲۴۱۴)
در عین حال خانم خانه، آن همه کارهای سنگین را از باب لطف و مهربانی و تقسیم کار و تسهیل امور زندگی به انتخاب و اختیارش انجام می دهد. بنابراین شایسته است که از او نهایت سپاسگزاری و قدر شناسی به عمل آید.
دقت کنید که نباید« کتک کاری و بر خورد فیزیکی» در روابط انسانی وارد شود. ما انسانها می توانیم مشکلات و اختلافاتمان را با نعمت های خدادادی مانند« عقل و تدبیر، قدرت بیان، احساس و عاطفه» حل و فصل کنیم و به رفتارهای خشونت آمیز و قهر، نیازی نداریم؛ چون حیوانات با یکدیگر به خاطر نداشتن درک و زبان تفاهم و تفهیم، نزاع و دعوا میکنند.
مرد شرعا به غیر از مسأله نشوز از سوی زن، حق کتک زدن او را بخاطر مسائل دیگر ندارد. در صورت کوتاهی کردن مرد نسبت به وظایف همسرداری، زن شرعا نباید مراحل مذکور را برای مرد بکار گیرد بلکه حاکم شرع، مرد را وادار کرده تا حقوق زن را رعایت کند و زن صرفا برای مطالبه ی حقوق از دست رفته اش می تواند از طریق حاکم شرع و قانون اقدام کند.
درواقع مرد با دست بلند کردن روی همسرش به او ستم روا داشته و انسان ستمگر، هم مجازاتش را در این جهان و جهان آخرت ، خواهد دید.
منع کتک زدن زنان توسط پیامبر( ص)
اسلام برای پیشگیری از ناآرام شدن فضای خانواده ها با جنگ و جدال بین زن و شوهر، راه نجات را به روی زن هایی که مورد آزار همسرشات بودند و مردهایی که گرفتار نادانی بودند، باز کرد.
کتک زدن و تنبیه بدنی زن های مدینه در دوران پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله به برکت اسلام و لطف حضور آن حضرت، تمام شد و مردها حق ندارند روی همسرانشان دست بلند کنند و آن ها را بزنند. زن های مکه با دیدن ازادی و رهایی اهل مدینه، تقاضا کردند تا فرهنگ اسلام به خانه و خانواده آن ها برسد.
طبق مطالب کتاب التفسیر الکبیر، هیچ مردی به دستور پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ، حق نداشت همسرش را کتک بزند در غیر این صورت، همسر او اجازه قصاص داشت، به ان معنی که مجوز تنبیه کردن شوهرش را داشت.
احادیثی از ائمه درباره ی کتک زدن زنان
در اسلام باید به زنان احترام گذاشت و همواره به بزرگداشت آنان دستور داده شده است. در ادامه با مطالبی در این زمینه اشنا شوید:
* قال رسول الله( ص):« خَیْرُکُمْ خَیْرُکُمْ لِنِسَائِکُمْ وَ بَنَاتِکُمْ» پیامبر اکرم فرمودند:بهترین مردان، مردانی هستند که با زنان و فرزندانشان به خوبی رفتار کنند.
* قال رسول الله( ص):« وَ مَنِ اتَّخَذَ زَوْجَهً فَلْیُکْرِمْهَا» پیامبر اکرم فرمودند:هر کس همسری را اختیار می کند، بر او واجب است که او را اکرام کند.
* روی عن ابی عبدالله( ع):« اَکَثَرُ الخَیرِ فی النِّساءِ.» امام صادق علیه السلام فرمودند:بیشترین خیر و برکت همراه با زنان است.
* آیه ۹۶ سوره مؤمنون می فرماید:« ادْفَعْ بِالَّتِی هِی أَحْسَنُ السَّیئَةَ؛ بدی را به بهترین راه و روش دفع کن و پاسخ بدی را به نیکی بده.» لذا تاکید بیشتر این توصیه به مشکلات میان زن و شوهر است. پس مرد با دیدن خطایی از همسرش، باید به جای دست بلند کردن به روی او، با مهربانی و خوش رفتاری با او برخورد کند تا علاوه بر حفظ صلح و دوستی در خانواده، راه خطا و آزار بعدی هم بسته شود.
* پیامبر اکرم ( ص) می فرمایند:« إِنِّی أَتَعَجَّبُ مِمَّنْ یَضْرِبُ امْرَأَتَهُ وَ هُوَ بِالضَّرْبِ أَوْلَى مِنْهَا لَا تَضْرِبُوا نِسَاءَکُمْ بِالْخَشَبِ فَإِنَّ فِیهِ الْقِصَاصَ وَ لَکِنِ اضْرِبُوهُنَّ بِالْجُوعِ وَ الْعُرْیِ حَتَّى تَرْبَحُوا فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ»
پیامبر اکرم فرمودند:من تعجب مى کنم از کسانى که زنان خود را کتک مى زنند و چنین کسانى به کتک خوردن اولیت دارند تا زنان. زنان خود را با چوب نزنید که در آن قصاص است( بلکه) به گرسنگى و برهنگى ایشان را بزنید تا آنکه فایده دنیوى و اخروى نصیب تان شود.
* روایت دیگری آمده است:« أَیُّمَا رَجُلٍ ضَرَبَ امْرَأَتَهُ فَوْقَ ثَلَاثٍ أَقَامَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ عَلَى رُءُوسِ الْخَلَائِقِ فَیَفْضَحُهُ فَضِیحَهً یَنْظُرُ إِلَیْهِ الْأَوَّلُونَ وَ الْآخِرُونَ…»
اگر مردی، بیش از سه مرتبه، همسرش را مورد ضرب قرار دهد، خداوند متعال او را برای همه خلایق، رسوا و مفتضح می نماید …
* خداوند، شیوه برخورد صحیح با زن ها را در آیه ۱۹ سوره مبارکه نساء به مردان اموزش می دهد و می فرماید:« وَ عَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ؛ و با زنان بطور شایسته رفتار کنید.» بنابراین تأکید می فرماید که مرد نباید تنبیه بدنی را در برابر همسرش بکار گیرد، بلکه باید با او با مهربانی و مدارا رفتار کند.
خشونت خانگی
به اعمال خشونت بین دو فردی که با هم رابطه خانوادگی یا صمیمی دارند خشونت خانگی می گویند. این نوع خشونت شامل پرخاشگری، حمله های فیزیکی، روحی و روانی و اقتصادی است و بین افرادی ازجمله زن و مرد، برادر و خواهر، والدین و فرزندان صورت می گیرد. امروزه خشونت های خانگی در کشورهای عربی مسلمان، به اشکالی نمایان می شود که از آن ها میتوان به اخراج همسران از خانه، ازدواج های اجباری و قتل های ناموسی اشاره کرد ولی اطلاعات مشخصی درباره ی خشونت خانگی در کشورهای فارسی زبان نظیر ایران و افغانستان، منتشر نشده است. با وجود جنگ های داخلی و افزایش فقر و آوارگی در افغانستان، گزارش سازمان های غیردولتی، بیانگر افزایش خشونت های خانگی می باشد.
مراعات به جای تنبیه بدنی
توصیه ی خداوند متعال در قرآن حکیمش اینست که به مردم، عفو و بخشش کنید، همچنین دستور می دهد که اگر کسی به شما بدی کرد، جواب او را با نیکویی و مهربانی بدهید. چنین مسئله ای در مورد روابط میان زن و شوهر صدق می کند. بنابراین مرد درصورت دیدن خطایی از همسرش، باید با مهربانی و خوش رفتاری به جای دست بلند کردن، با او برخورد کند تا علاوه بر حفظ صلح و دوستی در خانواده، راه خطا و آزار بعدی هم بسته شود.
اگر زنی ناشزه ای که دربرابر همسرش مسئول خانه و خانواده است، سرکشی کند؛ مرد موظف به نصیحت کردن او با بیانی نرم و ارام است. اگر مجددا خطایی از جانب زن رخ داد و توجهی به نصیحت همسرش نکرد، مرد باید با او قهر کند و از او دوری کند تا کار خطایش را تصحیح کند. البته نباید مدت این قهر، زیاد باشد؛ به این دلیل که گرمی کانون خانواده مورد تهدید قرار میگیرد.
گردآوری: بخش مذهبی سرپوش
- 11
- 2