تمدن بابل
از قدیمی ترین و اصیل ترین تمدن های باستانی می توان به تمدن بابل اشاره کرد که در پیشرفت حوزه های مختلف در سطح جهانی، تأثير بسزایی داشته است. این کشور باستانی، تمدنی کهن و دیرینه دارد و زبان مردم این کشور، آکدی است. عراق امروزی، پس از سقوط سلسله ی آکدیان بمدت ۲۳۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، شکل گرفت و در این ناحیه بوجود آمد. وقتی که امپراطوری آکدی سقوط کرد به دو ناحیه ی مجزای آشور( ناحیه ی شمالی) و بابل( ناحیه ی جنوبی) تقسیم شد. مرکز تمدن بین النهرین بمدت بیش از دو هزار سال، بابل بود. آموریان، نخستین سلسله ی بوجود آمده در بابل بود که توانست بر این ناحیه بمدت سیصد سال سلطنت کند.
این منطقه در نیمه ی اول قرن هجدهم میلادی که حمورابی، بزرگترین و جاه طلب ترین حاکم بابل بود؛ در بهترین وضعیتش در تاریخ خود، قرار گرفت. همچنین تغيير و تحولات و پیشرفت های زیادی در دوران حکومت حمورابی در بابل ایجاد شد.
حمورابی به حدی قدرت طلب و زیاده خواه بود که نتوانست با حکومت بر بابل، قانع شود؛ به همین علت در طول یک سال توانست حاکم تمامی مناطق بین النهرین از جمله مناطق شمالی یا همان آشور شود. همچنین جمعیت بابل با دویست هزار نفر توانست لقب بزرگترین شهر باستانی دنیا را بگیرد.
سلسله اول بابل، پس از مرگ حمورابی تجزیه شد. در ابتدا بابل با از دست دادن کنترل دولت شهرهای جنوبی، تبدیل به شهری کوچک و ضعیف گردید ولیکن همچنان تاثیر گذار بود. آخرین حاکم آموری بابل، سامسو دیتانا نام داشت که در ابتدای سلطنتش، تحت فشار کاسیته_ مردم عشایری در کوه های شرق بابل_ قرار گرفتند. ارتش هیتی ها در سال ۱۵۹۵ ق.م، به بابل حمله کردند و به غارت آن جا پرداختند. کاسیته ها به خاطر ویرانی شهر، قادر به کنترل راحت شهر شدند و به این ترتیب امپراطوری بابل باستان، تمام شد.
نامگذاری بابل
معنی کلمه بابل در زبان اکدی، دروازه الهه است که قوم فارس آن زمان به آن بابروش میگفتند. در گذشته به نام دولت سومر شناخته میشد و سومر بین دورود دجله وفرات، جنوب شهر بغداد واقع بود.
لوح حمورابی
شهرت حمورابی به دلیل قوانین و دستوراتیست که وضع کرده است. این دستورات، نخستین مجموعه قوانین مکتوب است که بر سنگی از بازالت سیاه به ارتفاع تقریبی دو متر، حکاکی شده است. یکی از این سنگ ها که عیلامی ها آنرا به شوش بردند؛ سنگ یاد بود پیروزی" نارامسین" بود. دمورگان این سنگ نگاره را از منطقه شوش در اوایل قرن بیستم کشف کرد و سپس آن را به موزه لور منتقل کرد و امروزه در موزه ایران باستان تهران، واقع در خیابان ۳۰ تیر میتوان کپی این اثر شگفت انگیز را مشاهده کرد.
۳۵۰۰ خط از حروف خط میخی اکدی در لوح حمورابی می باشد و با شرحی آغاز می شود که از معابد بازسازی شده ی" حمورابی" است. سپس قسمت اعظم متن نوشته شده با ۲۷۸ ماده، مربوط به قوانینیست که تعیین کننده ی مجازات خاطی است و از آن ها می توان به تجارت و مالکیت، موضوعات داخلی و ضرب و جرح بدنی اشاره کرد.
اصل" چشم دربرابر چشم" در این لوح، یکی از نکات مهم می باشد. با ستایش حمورابی در خاتمه متن بعنوان بانی صلح، تمام میشود. تصویر حمورابی در بالای این سنگ، به صورت نقش برجسته در حالت ایستاده کار شده است که دستانش دربرابر شمشی قرار دارد که بر تخت نشسته است.
مهم ترین آثار تمدن بابل
یک پژوهشگر بریتانیایی به نام کلودیوس جیمس ریچ بهمراه همکارش اوستن هنری لایارد توانستند در نخستین عملیات حفاری سال( ۱۸۱۱ تا ۱۸۱۷)، آثار شهر بابل را کشف کردند، بعد آن پژوهشگرانی از جمله مشرق شناس فرانسوی فولجانس فریسنیل، متخصص آشوری جول اوبرت و ... در طی چندین سال به فعالیت در این منطقه پرداختند. روبرت کولدوی که یک دانشمند آلمانی بود؛ عملیات اکتشاف را در سال ۱۸۹۹م تا سال ۱۹۱۷ بدون وقفه ادامه داد و موفق به کشف آثار قدیمی بسیاری نظیر بقایای قصر نبوکد نصر دوم در زاویه شمال بابل، معبد إماخ، قصر ودروازه عشتار، معبد إیزاجلا، منطقه مسکونی در نزدیکی معبد إیزاکیلا، بعلاوه نقش های میخی و مجسمه ها و جواهرات و… گردید.
جامعه ای لیبرال برای زنان در تمدن بابل
در جوامع بابل با بانوان به خوبی و با احترام رفتار می شد. همچنین زنان میتواستند در آن دوران، کشیش و راهبه شوند و آزادانه به راه اندازی مشاغل شخصی خود بپردازند. زنان شاغل می توانستند درآمدی را در بابل بدست آورند که در زمینه حقوق آن ها یک قدم بسیار مهم تلقی می شد. البته بهتر است بدانید که زنان هم چنان نقش اصلی را در امور خانه اجرا می کردند و می توانستند به کار خود در کنار وظایفشان در منزل، مشغول شوند.
یکی دیگر از نکات جالب توجه اینست که زنان بابلی میتوانستند از والدینشان درخواست جهیزیه کنند و حقوقی مساوی در زمان فوت همسرشان در تقسیم املاک وی داشتند.
علم در تمدن بابل
بابلی ها در زمینه ی علم و نجوم از تبحر خاصی برخوردار بودند. کاهنان بابلی به مطالعه و یادگیری دقیق علم ستاره شناسی، سیارات، ماه و خورشید پرداختند و از طریق آن آینده را پیش بینی کردند. همچنین این افراد برای آگاهی از زمان، از ساعت های آبی استفاده کرده و از تقویم قمری همانند سومریان استفاده می کردند. این تقویم، ۱۲ ماه داشت که هر ماهش متشکل از۳۰ روز بود. علاوهبراین بابلی ها مهارت خاصی در ثبت وقایع داشته و به ترتیب زمانی به یادداشت آنها می پرداختند.
اعتقادات مذهبی
بابلی ها معتقد به بت پرستی و پرستش خدایان متعدد بودند؛ به این صورت که به پرستش چندین خدا و الهه می پرداختند. مردوک به عنوان خدای اصلی این مردم محسوب میشد و درواقع خالق جهان هستی آن ها بود. خداوند خورشید، ساماس بود و پروردگار زراعت و کشاورزی، دوموزید نام داشت. همچنین در این فرهنگ، از ایشتار به عنوان الهه ی مادر، یاد می کردند.
این خدایان از نظر بابلی ها مشابه انسان های روی زمین متولد شده و تجربه ی احساسات فانی نظیر غم و شادی را داشته اند. زیگورات، عبادتگاه مردم معبد به شمار می رفت و محل زندگی کشیشان در طبقه ی آخر ساختمان این معبد بود. این کشیش ها موظف بودند که مردم را به عبادت، هدایت کنند و علاوهبراین حوادث آینده را پیش بینی کنند. شما می توانید بر روی قطعات لوح سفالی مربوط به دوران نئو- بابل، شواهدی از اعتقادات مردم بابل و مذهبشان را ببینید.
باغ های معلق تمدن بابل
زمان ساخت باغ های معلق تمدن بابل، به زمان نبوکد نصر برمی گردد و این باغها با هدف ابراز عشق وعلاقه پادشاه به همسرش، ساخته شده بود اما به دلیل گل و گیاهان زینتی که بر پله و بالکن های قصر پادشاهی روییده بود؛ نام باغ های معلق را برایش انتخاب کردند. آبیاری این گل و گیاهان که از عجایب هفتگانه محسوب میشد؛ با دقت زیادی انجام میشد. با استفاده از سنگ های کمیابی که به پادشاه، هدیه میدادند؛ این باغها را ساختند.
وجود درختان و گیاهان و آب در طبقه های فوق در میان حکومت های آن زمان ، امری عجیب در جهت آبیاری درختان وگیاهان محسوب میشد. در فصل بهار وتابستان، زیبایی و شکوه این باغ ها با پیچیدن عطر گل ها و منظره فوق العاده بر ارتفاعات نمایان میشود. این باغها در دوره ی خود، از عظیم ترین بناهای معماری ساخته شده به شمار می رفت.
دیواره های بابل
حمورابی در، دور تا دور شهر بابل، دیواره های بلندی را ساخت و پس از او، سه حلقه دیوار دیگر توسط بخت النصر دوم به آن اضافه شد که ۴۰ متر طول داشت؛ به طوریکه اظهارات تاریخ نگار معروف یونانی به نام هرودت، درباره عرض این دیوار به این شرح است که عرابه ها به راحتی در بالای آن رفت وآمد می کردند. همچنین در مرکز این دیوارهای سر به فلک کشیده، شهر بابل خودنمایی میکرد که ۵۱۷ کیلومتر مربع، وسعت داشت.
برج بابل
زبان تمام مردم زمین برطبق عهد عتیق، یکسان بود. مردمی جاه طلب در سرزمین بابل، زندگی می کردند که قصد ساخت برج بلندی را داشتند؛ بحدی که به بهشت برسند. هدف آن ها از انجام چنین کاری، ثبت نامشان در تاریخ بود و دستور خدایشان این بود که در زمین پراکنده شوند درحالیکه آن میخواستند در یکجا جمع شوند.
پس از شروع پروژه ساخت این برج، ذات الهی از چنین کاری ناخشنود شد و به آن ها دستور داده شد تا در زمین پراکنده شوند و به زبان هایی متفاوت از همدیگر، حرف بزنند و زبان هیچ کس برای دیگری، قابل فهم نباشد. پس از اجرا شدن حکم الهی بر آنان، زبان های مختلف جهان شکل گرفت و مردم در کل زمین، پراکنده شدند.
گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش
- 14
- 5
خسرو تورک قشقایی
۱۴۰۱/۵/۱۱ - ۱۱:۱۹
Permalink