جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
۲۲:۱۰ - ۲۱ بهمن ۱۴۰۰ کد خبر: ۱۴۰۰۱۱۲۰۹۶
میراث فرهنگی و صنایع دستی

قاچاقچیان خارجی بامیان را زیرورو می‌کنند

حفاری در اطراف تندیس‌های بودا,تخریب بودا در بامیان
حفاری در اطراف تندیس‌های بودا خطر تخریب سریع این میراث هزار ساله را افزایش داده است

در پی افزایش حفاری‌های غیرمجاز گروه‌های ناشناس و نیز گسترش ساخت‌وساز غیرقانونی در اطراف تندیس‌های بودای بامیان، کارشناسان درباره احتمال ریزش این دره تاریخی در یک دهه آینده هشدار دادند.

نشریه «آرت نیوزپیپر» (The art newspaper) روز پنجشنبه، ۲۱ بهمن، به نقل از برخی منابع نوشت که گروه‌های ناشناس که به نظر می‌رسد اغلب قاچاقچیان خارجی‌اند، پس از تسلط طالبان بر افغانستان به طمع کشف عتیقه و آثار باستانی در اطراف تندیس‌های بودای بامیان حفاری می‌کنند. منابعی از داخل گروه طالبان نیز بدون افشای هویت، این خبر را تایید کرده‌اند.

این مکان که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت است، زمانی میزبان تندیس‌های بودای بامیان، معروف به صلصال و شهمامه متعلق به قرن ششم بود که روی صخره‌ها تراشیده شده بودند. طالبان در سال ۲۰۰۱ این تندیس‌ها را منفجر کردند؛ با این حال در سال ۲۰۰۳، این منطقه در فهرست میراث جهانی یونسکو (در معرض خطر) قرار گرفت. اکنون پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، کار ساختمان‌سازی و حفاری سریع در اطراف صخره‌ تندیس‌های بودا، هم‌زمان با عوامل محیطی، خطر تخریب سریع دره بامیان و میراث هزار ساله آن را افزایش داده است.

 یک منبع نزدیک به وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان که به دلیل ترس از انتقام‌گیری نخواست نامش فاش شود، در گفت‌وگو با این روزنامه تایید کرد که حفاری‌ها در دو مکان جداگانه انجام می‌شوند؛ اولی در صخره بالای طاقچه بودای صلصال به عمق حدود ۴۰ تا ۵۰ متر و دومی در کنار پایه‌های بودا روی زمین. این دو مکان هر دو غارهایی مدفون‌شده دارند که برخی از آن‌ها هرگز قبلا باز نشده‌اند.

 غلامرضا محمدی، هماهنگ‌کننده پیشین سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) در بامیان، در گفت‌وگو با روزنامه آرت، با تاکید بر اینکه حفاری‌ها را قاچاقچیان بین‌المللی و با حمایت طالبان انجام می‌دهند، گفت: «آن‌ها غارهایی را باز کردند که باز نشده بودند و ما نمی‌دانستیم چه چیزی در آن‌ها وجود دارد؛ بنابراین هیچ‌کس نمی‌داند چه چیزی پیدا کردند.» او با اطمینان تصریح کرد: «افرادی که این حفاری‌ها را انجام دادند، دانش باستان‌شناسی داشتند و با جغرافیای بامیان آشنا بودند. آن‌ها دقیقا می‌دانستند که غارها کجا قرار دارند. پس این نشان می‌دهد که آن‌ها قاچاقچیان بین‌المللی‌اند.»

با این حال، به گزارش منابع محلی که این حفاری‌ها را شاهد بودند، اعضای گروه حفاری به زبان اردو صحبت می‌کردند. این ادعا را یک منبع نزدیک به وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان نیز تایید کرد.

دو تن از ساکنان بامیان که درباره این مکان باستانی اطلاعات جامعی دارند، تایید کردند که در طول مدت کاوش‌ها، این منطقه به روی رفت‌وآمد عمومی بسته شده بود. به گفته آن‌ها، پس از پایان حفاری، زمین بالای طاقچه بودای صلصال مخلخل شده و در محل، خاک تازه وجود دارد که همه نشانه‌هایی از حفاری اخیرند.

ملا عبدالله سرحدی، والی طالبان در بامیان،  ۲۸ ژانویه در گفت‌وگو با خبرگزاری دویچه وله آلمان، خبر حفاری دره بامیان را تایید کرد اما بعدا اظهارات خود را پس گرفت.

توسعه شهری، خطر دیگر برای میراث فرهنگی بامیان

در کنار حفاری‌های خودسرانه، ساخت‌وساز غیرمجاز نیز خطر از بین رفتن ماهیت فرهنگی این مکان تاریخی را افزایش داده است. بر اساس یافته‌های روزنامه آرت، پس از تسلط طالبان بر افغانستان، مقرراتی که در دو دهه اخیر برای حفاظت از مکان تاریخی دره بامیان گذاشته شده بود، برداشته شد و ساخت‌وسازهای خارج از برنامه توسعه فرهنگی بامیان در اطراف تندیس‌های بودا در حال گسترش است؛ این در حالی است که طبق دستورالعمل یونسکو در سال ۲۰۰۷، زمین‌های ثبت شده در اطراف تندیس‌های بودا، از جمله منطقه مقابل آن، قابل ساخت یا معامله نیستند. به همین دلیل، دولت پیشین افغانستان زمین‌های منطقه حفاظت‌شده را از مردم خرید و قرار بود این مناطق دولتی شوند. اما مقدمات این برنامه تا قبل از تسلط طالبان نهایی نشد و اکنون با از بین رفتن همه قواعد محافظت از این مکان تاریخی، مردم در زمین‌های حفاظت شده شروع به ساخت‌وساز کرده‌اند؛ مسئله‌ای که نه تنها منظره تاریخی تندیس‌های بودا بلکه آنچه از شهر باستانی مدفون‌شده باقی مانده را هم خراب کرده است.

علاوه بر این، به گفته محمدی، هماهنگ‌کننده پیشین یونسکو در بامیان، مسئولان جدید استان بامیان سایر اقدام‌های حفاظتی مانند برف‌زدایی از صخره‌ها یا پاکسازی کانال‌های آب و ساخت سیستم‌های آبیاری برای جلوگیری از طغیان آب در منطقه را هم انجام نمی‌دهند.

از سوی دیگر، این مکان تاریخی بارها هدف غارت و خرابکاری قرار گرفته است. بیشترین سرقت‌ها از این محل در هرج‌ومرج روزهای اول تسلط طالبان بر افغانستان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ اتفاق افتاد. در این دوره، به دو انبار بزرگ آثار باستانی ارزشمند یکی در نزدیکی بودای صلصال و دیگری در مجاورت فرهنگسرای بامیان حمله شد.

به گفته منبع نزدیک به وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان و یک منبع ناشناس دیگر که مستقیما از اقلام مسروقه مطلع است، سر یک بودا که ارزش آن ۱۰۰ هزار دلار تخمین زده می‌شود و نیز سکه‌هایی که گمان می‌رود بیش از هزار سال قدمت داشته باشند، از جمله موارد به سرقت‌رفته‌اند. یک منبع نزدیک به این وزارتخانه می‌گوید که طالبان کارمندان پیشین وزارت اطلاعات و فرهنگ را مسئول این دزدی‌ها می‌دانند اما آنان این موضوع را تکذیب می‌کنند. 

محمدی، مسئول پیشین یونسکو در بامیان، در این مورد گفت: «اکنون همه‌چیز از بین رفته است؛ حالا باید منتظر باشیم و ببینیم که این آثارمسروقه از کدام نمایشگاه بین‌المللی سر در می‌آورند.»

به گفته محمدی، موانع و دروازه‌های امنیتی که برای محافظت از محل نگهداری آثار باستانی بامیان از جمله مینیاتورهای طلاکاری شده، مجسمه‌های بودا، استوپه‌ها (تپه‌های کهن مقدس) و سایر بقایای گرانبها بود، اکنون تخریب و شکسته شده‌اند و غارها کاملا در معرض دیدند. او تصریح کرد: «اکنون نه نگهبانی وجود دارد و نه قفلی. هر کسی می‌تواند با استفاده از یک پیچ‌گوشتی ساده یکی از این نقاشی‌های زیبا را به دست بیاورد.»

نگرانی‌هایی که محمدی مطرح می‌کند، در کلام سایر اهالی بامیان نیز آشکار است. یکی از ساکنان محلی که نخواست نامش فاش شود، به روزنامه آرت گفت: «امروزه با نگاهی به دره بامیان تصور اینکه زمانی یک مکان تاریخی زیبا بوده، دشوار است.» او تاکید کرد کسی نیست که نگرانی‌های او یا سایر ساکنان را بشنود زیرا به نظر می‌رسد طالبان این اتفاق‌ها را تایید می‌کند و با آن موافق است.

independentpersian.com
  • 9
  • 6
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

حکایت های اسرار التوحید اسرار التوحید یکی از آثار برجسته ادبیات فارسی است که سرشار از پند و موعضه و داستان های زیبا است. این کتاب به نیمه ی دوم قرن ششم هجری  مربوط می باشد و از لحاظ نثر فارسی و عرفانی بسیار حائز اهمیت است. در این مطلب از سرپوش تعدادی از حکایت های اسرار التوحید آورده شده است.

...[ادامه]
ویژه سرپوش