رییس مرکز تحقیقات کولورکتال دانشگاه علوم پزشکی ایران اظهار‌کرد: بعضی میکروب ها برای سلامت انسانها نه تنها مضر نیستند بلکه مفید هم هستند. میکروبیوم ها از این نوع میکروب ها هستند که بصورت همزیست در دستگاه گوارش و پوست وجود دارند و باعث تندرستی بیشتر می شوند.
جمعیتی از باکتری ها و میکروب ها که در روده ما زندگی می کنند، تحت عنوان میکروبیوم روده نامیده می شوند. در روده دو دسته باکتری های مفید (غیر بیماری زا) و مضر (بیماری زا) زندگی می کنند. هرگاه نسبت باکتری های زیان آور به مفید زیاد شود، خطر بروز بیماریها افزایش می یابد.
روزهای دوم تا نهم خردادماه بعنوان هفته سلامت گوارش نامگذاری شده و امسال به موضوع "میکروبیوم و دستگاه گوارش" پرداخته می شود. انجمن متخصصان گوارش و کبد برنامه های علمی به این مناسبت در مناطقی مثل تهران، قم، مازندران، گیلان، گلستان، کرمان، فارس، اصفهان، کردستان و خوزستان برگزار می کند.
شهرام آگاه، فوق تخصص گوارش و کبد روز پنج شنبه در گفتگو با ایرنا با اشاره به این که عمده میکروبیوم ها شامل باکتری ها و میکروب ها در دستگاه گوارش به خصوص در روده بزرگ (Large intestine) زندگی می کنند، ادامه داد: معلوم شده که این میکروب ها در بدن انسانها روی سیستم های مختلف من جمله سیستم ایمنی، آلرژی ها، التهاب در بدن و سرطان (cancer) نقش دارند.
او در پاسخ به این سؤال که این میکروب ها از کجا می آیند، توضیح داد: بدن نوزادان فاقد میکروب است، به دنبال تولد و نوشیدن شیرمادر و تماس با محیط پیرامون، میکروب ها وارد بدن نوزاد می شوند.
اهمیت وجود میکروبیوم در بدن چیست؟
آگاه در جواب به این سؤال که اهمیت وجود میکروبیوم در بدن چیست، ادامه داد: وجود این میکروب در بدن برای سلامتی مفید است، این میکروب ها برخی از موادغذایی من جمله مواد حاوی فیبر را که در سبزیحات، میوه ها و حبوبات قرار دارد، تخمیر می کنند. این مواد تخمیری روی سلامت روده بزرگ تأثير مثبت و مهمی دارد و به بقای سلول های روده کمک می کند.
فوق تخصص گوارش و کبد افزود: از طرفی این تخمیر روی جذب عناصری مثل کلسیم، منیزیوم و روی تأثير مثبت دارد. همینطور میکروبیوم به دفع فلزات سنگین مثل جیوه، سرب و آرسنیک کمک می کند.
او گفت: متابولیسم بدن تحت‌تأثیر این میکروب ها قرار دارد؛ به طوری که میکروبیوم اشخاص چاق با افراد لاغراندام تفاوت دارد و مصرف برخی از میکروب های مفید "پروبیوتیک" میتواند در درمان چاقی مؤثر باشد.
کدام بیماریها در دستگاه گوارش تحت‌تأثیر مستقیم میکروبیوم هستند؟
آگاه گفت:سرطان گوارش به خصوص سرطان کولون، بیماری سندرم روده تحریک پذیر، بیماری التهاب روده ای، سوء هاضمه و اسهال به دنبال مصرف آنتی بیوتیک من جمله بیماری هایی هستند که تحت‌تأثیر این میکروب قرار دارند.
او با اشاره به این که اشخاص مبتلا به سرطان کولون دربرابر اشخاص سالم، میکروبیوم متفاوتی دارند، افزود: مطالعه نشان می دهد که هم در حیوانات آزمایشگاهی و هم در انسانها مصرف برخی پروبیوتیک ها حاوی میکروب های مفید هستند و احتمال ابتلا به سرطان کولون را کاهش دهند.
آگاه افزود: نقش میکروبیوم در علایم بیماری سندرم روده تحریک پذیر و تاثیر پروبیوتیک ها در کاهش علائم این بیماری، مورد علاقه و توجه بوده است. پژوهش های فراوانی نشان می دهد که اثر رژیم غذایی (diet) در کاهش علائم این بیماری و اثر مثبت محصولات پروبیوتیک ها ناشی از اثر میکروبیوم ها است.
او ادامه داد: بیماری التهاب روده ای شامل بیماری کولیت اولسروز و کرونز تحت‌تأثیر میکروب های روده هستند، اثر رژیم غذایی، داروها و پروبیوتیک ها به علت تأثير روی این میکروب ها میتواند در کاهش علایم بیماری مؤثر باشند.
آگاه ادامه داد: مطالعات جدید نشان می دهد که برخی از سویه های باکتری در پروبیوتیک ها میتوانند در کاهش علائم سو هاضمه هم مؤثر باشند.
چطور میکروب های مفید را در دستگاه گوارش افزایش دهیم؟
او در پاسخ به این سؤال که چطور میکروب های مفید را در دستگاه گوارش افزایش دهیم، اظهار‌کرد: رژیم غذایی مناسب حاوی فیبر فراوان مثل سبزیجات، میوه ها، مواد طبیعی و ارگانیک و پرهیز از فست فودها و چربی حیوانی زیاد، میکروب های مفید را افزایش می دهد.
آگاه خواب کافی را یکی دیگر از موارد افزیش دهنده میکروبیوم اعلام‌کرد و اظهار‌کرد: خواب مناسب و کافی (۶ تا ۸ ساعت در شبانه روز) و همینطور پرهیز از شب بیداری و روز خوابی در رشد طبیعی میکروبیوم تأثير بسیار مناسبی دارد.
او بیان داشت: ورزش و تحرک بدنی کافی، میکروبیوم روده و سوخت و ساز بدن را بهتر می کند. ورزش مجموعه ای از ورزش های هوازی، قدرتی و استقامتی را شامل می شود.
آگاه با اشاره به این که پرهیز از مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها سبب تکثیر میکروبیوم می شود، اظهار کرد: مصرف رژیم غذایی (diet) حاوی میکروب های مفید مثل لبنیات، ماست و دوغ پروبیوتیک در این موضوع مؤثر است.
نتیجه کلی آنکه میکروبیوم به ویژه میکروب های دستگاه گوارش نقش اساسی در حیات و سلامت انسانها دارند و باید به بهبود این مجموعه مهم با عوامل گفته شده، کمک کرد.
- 10
- 3
