آشنایی با جرمگیری دندان
جرمگیری دندان عبارتست از پاک سازی دندان ها با استفاده از ابزارهای دندان پزشکی یا دستگاه فراصوت(اولتراسونیک) که به فرآیند جرمگیری دندان کمک می کند.
جرمگیری دندان، سطح دندان را تمیز کرده و زبری آنرا رفع می کند. در مورد جرمگیری دندان بهتر است بدانید که رسوب هایی که بر روی دندان جمع شده اند با استفاده از این اقدام بطور کامل از بین می روند.
اکثر افراد جرمگیری دندان را صرفا فقط برای از بین بردن رنگ و جرم های زرد رنگ و ناخوشآیند انجام میدهند تا دندان های آنها زیباتر جلوه کند و سؤال اینجاست که آیا با انجام جرمگیری مینای دندان ها اسیب می بینند یا این کار درست بوده یا نه؟
بزاق دهان و همچنين میکروب های موجود در دهان از عوامل تشکیل جرم دندان می باشند. جرمگیری دندان در روزهای آغازی باتوجه به این مسئله که لایه های ضخیمی از جرم ایجاد نشده است به آسانی قابل انجام است.
ولی درصورتی که لایه های جرم دندان ضخیم باشد در اینصورت ضروری است اقدامات جدّي تری را در نظر بگیرید. افرادی که بطور جدّي از سیگار و الکل استفاده می کنند به زودی بوجود جرم بر روی دندان ها مبتلا میشوند چه بسا مصرف بیش از حد قهوه و چای و نوشیدنی های رنگی هم جرم روی دندان ها را تشدید می کند.
درصورتی که چند روز مسواک زده نشود و لایه های غذایی روی دندان بنشینند، با زدن مسواک همه آن ها از بین میروند اما در حالتی که فاصله زمانی و عمر این لایه ها به چند ماه و یا چند سال برسد، ديگر به راحتی نمی شود از شر آن ها خلاص شد. به طوریکه زردی آن ها بر روی دندان باقی خواهد ماند و ظاهری زشت بوجود می آورد.
علاوه بر افرادی که در مراقبت از دندان های خود کم کاری می کنند، موارد دیگری هم هستند که به این موضل گرفتار می شوند. اشخاص سیگاری و افردی که مصرف کننده مواد مخدر هستند، همچنین افردی که بیش از اندازه چای می نوشند هم به جرم دندان مبتلا می شوند.
آیا جرمگیری دندان مینای دندان ها را از بین می برد؟
متأسفانه عقیده غلطی در بین عموم مردم جا افتاده است که جرمگیری موجب از بین رفتن و نازک شدن مینای دندان می شود. این در حالیست که دستگاه های جرمگیری دندان تنها توان برداشتن جرم های دندانی را دارند و به هیچ وجه آسیبی به مینای دندان وارد نمی کنند.
این اشخاص در صورتیکه از معایب جرم روی دندان اگاهی داشته باشند، به هیچ وجه جرمگیری را مضر تلقی نمی کنند. جرم های دندانی نه تنها باعث پوسیدگی دندان (Tooth decay) ها میشوند ، بلکه لثه و بافت های لثه را تخریب می کنند و سبب ایجاد تحلیل لثه و در نهایت ، لق شدن دندان ها می شوند.
روش انجام جرمگیری دندان
به طور کلی دو نوع جرمگیری دندان وجود دارد :
اول جرمگیری دندان به صورت دستی که در این شیوه دندانپزشک با یک ابزار و به صورت دستی اقدام به جرم زدایی می کند. این شیوه برای همه افراد مناسب نیست و تنها افرادی که جرم اندکی بر روی دندانشان دارند میتوانند نیاز خود را از طریق این روش برآورده کنند. به این سبک جرمگیری سطحی هم گفته می شود.
نوع دوم جرمگیری دندان به وسیله دستگاه می باشد. در این نوع که از ابزارهای التراسونیک استفاده می شد. پزشک با یک اسپری آب و دستگاه تمامی جرم ها را به صورت تک به تک خواهد گرفت. در این روش دستگاه با ایجاد ضربات کوچک و مداوم جرم ها را می زداید و بعد از استفاده مداوم از آب توسط اسپری آب سرد جرم های دهان را پاک و دستگاه را خنک می کند.
در نتیجه اگر جرم دندان ها حاد نباشد دندانپزشک از یک جرم گیر ساده و دستی استفاده می کند ولی در غیر اینصورت از ابزارهای تخصصی در این زمینه استفاده می شود. دستگاه جرم گیر دندان در دندانپزشکی دارای نوک فلزی خاصی است که با حرکت چرخشی و ضربه بر روی جرم منجر به از بین رفتن جرم دندان می شود.
جرمگیری دندان با ابزارهای دستی
دندانپزشک شما در این حالت ازیک جرمگیر دندان استفاده می کند و به صورت دستی پلاک های موجود روی دندان را از بین میبرد. از آنجا که دندانپزشک توانایی مشاهده پلاک ها را ندارد، مجبور است از حس لامسه خود برای شناسایی نواحی ایجاد پلاک و رسوب برروی دندان ها استفاده کند.
جرمگیری دندان با ابزارهای اولتراسونیک
ابزار جرمگیری دندان اولتراسونیک پلاکها ا از روی دندان شما با لرزش یکسر فلزی، پاک می کند، دراین روش از اسپری کردن آب برای شستشو پلاک ها ازروی دندان و سرد نگهداشتن سر دستگاه استفاده میشود.
آیا جرمگیری دندان درد دارد؟
جرمگیری دندان معمولاً دردناک است؛ به ویژه اگر لثه های حساسی داشته باشید. به همین خاطر، دندانپزشکان از بیحسی موضعی استفاده می کنند تا بافت لثه بی حس شود و در طی فرآیند درد کمتری احساس کنید. در صورتیکه خيلي روی درد حساس هستید، با پزشک خود صحبت کنید تا از دارویی استفاده کند که کل ناحیه دهانتان بی حس شود.
فواید جرمگیری دندان
جرمگیری دندان ها در بهداشت دهان و دندان خيلي مؤثر است. تنها مسواک کردن نمی تواند تمام جرم روی دندان ها را از بین ببرد و هر چند وقت یکبار حتماً با مراجعه به دندانپزشک عمل جرمگیری دندان ها را انجام دهید. از جمله فواید جرمگیری دندان می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- جلوگیری از پخش شدن عفونت لثه در بدن
- جلوگیری از پوسیدگی دندان
- حفظ سلامت قلب و جلوگیری از بیماری های قلبی
- از بین بردن بودی بد دهان( اگر دلیل آن ناشی از بیماری لثه باشد)
عوارض جرمگیری دندان
جرمگیری دندان علاوه بر مزایا، عوارض خاصی نیز دارد که باید به آن ها اشاره شود. بعضی از این عوارض جرمگیری دندان عبارتند از:
- جرمگیری دندان بصورت نادرست می تواند دندان را لق کند.
- جرمگیری نامناسب دندان سبب بیماری لثه و یا بیماری های پریودنتال می شود
- تورم و حساس شدن لثه ها
- افزایش حساسیت دندان ها به غذاهای سرد و گرم
- جرمگیری دندان بصورت نادرست با تحلیل لثه باعث بیرون زدن ریشه دندان می شود
مراقبت های بعد از جرمگیری دندان
از جمله مراقبت های پس از جرمگیری دندان به موارد زیر اشاره کرد :
۱- در روز جرمگیری دندان غذاهای نرمی بخورید. تا هنگامی که بتوانید با ناحیه درمان شده خود به گونه طبیعی عمل جویدن را انجام دهید، با سمت دیگر دندان غذا بجوید.
۲- زمان مسواک زدن درست لااقل ۲ الی ۴ دقیقه می باشد.
۳- پس از جرمگیری دندان محلول آب نمک گرم را روزی سه بار در یک قاشق چای خوری در داخل دهان خود بریزید و دهان خود را شستشو دهید.
۴- بار اول بعد از "جرمگیری دندان"، دندان های خود ناحیه درمان شده را به آرامی مسواک بزنید. بعد از آن روز بعد به آرامی دندان ها در ناحیه درمان شده نخ دندان بکشید و تا آخر هفته شدت مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را به حد طبیعی برسانید.
۵- استفاده از نخ دندان حداقل یک بار در روز الزامی است.
۶- بعد از جرمگیری مسلما از دهانشویه مناسب استفاده نمایید تا در بهبود زخمهای به جا مانده از جرم مؤثر افتد. استفاده مداوم از دهانشویه ها زیاد توصیه نمی شود و یك هفته بعد از جرمگیری میتوانید استفاده از دهانشویه را قطع نمایید.
۷- پس از جرمگیری دندان ممکن دندانها اندکی به سرما حساس شوند، این حساسیت پس از جرمگیری شایع و به علت برداشتن جرمها از روی دندان می باشد. مدت زمان این حساسیت امکان دارد تا چند روز به طول بینجامد. برای کاهش این علائم برای چند روز اول، از مصرف نوشیدنی ها و غذاهای سرد پرهیز کنید.
۸- به افراد سیگاری توصیه می شود حداقل تا سه روز پس از جرمگیری سیگار نکشند.
نکات مهم برای جرمگیری دندان
۱- یکی از دلایل آن خونریزی لثه در هنگام انجام جرمگیری دندان ها است. خونریزی لثه در جرمگیری کاملاً طبیعی است در صورتی که بیمار آنرا ناشی از آسیب دیدن لثه می داند.
۲- جرمگیری دندان های خود را سالی یکبار انجام دهید.
۳- پیگمنت های دندان با جرمگیری دندان ها از بین میروند و رنگ متفاوتی با جرم دندان دارند و جرمگیری دندان ها برای از بین بردن جرم دندان تجویز خواهد شد.
۴- پس ازجرمگیری ممکن است سطح دندانها نسبت به پیش از جرمگیری زبرتر یا صاف تر احساس شود.به هرحال آنچه بعد از جرمگیری احساس میکنید واقعیت دندانهای شماست وجای هیچ نگرانی وجود ندارد چراکه به زودی به آن عادت می کنید.
۵- مطمئن باشید كه با دقت در صحیح مسواك زدن، تشكیل جرم به حداقل خواهد رسید.
۶- جرم گرفتن دندان فقط در بزرگسالان اتفاق نمیافتد ممکن است دندان های بچه ها هم جرم بگیرند چنانچه در بررسی های دوره ای دندانپزشک وجود جرم راتشخیص دهد، دندان کودکان هم باید جرمگیری شود جرم های ایجاد شده روی دندان کودکان هم مثل بزرگسالان است.
۷- در صورتی که شما با خطر بالای عفونت مواجه هستید، ممکن است به شما توصیه شود قبل و پس از انجام جرمگیری از داروهای آنتی بیوتیک استفاده کنید تا به این ترتیب از ورود باکتری ها به جریان خون پيشگيري شود.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 18
- 5