فایده و طریقه خواندن نماز شب اول قبر چیست؟

نماز شب اول قبر (نماز وحشت) را می توان به سه روش متفاوت خواند

نماز شب اول قبر

نماز شب اول قبر یا نماز لَیلَةُ الدّفن، از نمازهای مستحبی است. این نماز را، که نماز هدیه و نماز وحشت نیز نامیده می شود، برای میت در شب اول قبر می خوانند.

نام های نماز شب اول قبر

دیگر اسامی نماز شب اول قبر، نماز هدیه (صلاة الهدیه)، نماز شب دفن (صلاة لیلة الدفن) و نماز وحشت (صلاة الوحشة) است. به این علت نماز وحشت نامگذاری شده که شخصی که از دنیا رفته هنوز با عالم قبر آشنایی و انس ندارد و در خود حس خوف و وحشت دارد و این نماز با فضل الهی وحشت را از او دور می کند. پس در واقع نماز شب اول قبر برای رفع وحشت است نه نماز وحشت.

نحوه خواندن نماز دو رکعتی شب اول قبر 

نماز شب اول قبر را به یکی از روش های زیر میتوان خواند:

* روش اول خواندن نماز شب اول قبر:

نماز شب اول قبر (نماز لیله الدفن ) از نماز های مستحب موکد است که در نخستین شب خاکسپاری مومنان قرائت می شود. این نماز دو رکعت است که در رکعت اول سوره مبارکه حمد و آیت الکرسی و در رکعت دوم، سوره مبارکه حمد و ۱۰ مرتبه سوره مبارکه قدر خوانده می شود. در پایان پس از سلام نماز، می گوییم:" اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّدٍ وَ آلِ مُحمّدٍ وَ ابْعَثْ ثَوابَها اِلی قَبرِ فلان بن فلان." [بجای عبارت فلان بن فلان نام شهید و نام پدر او را به زبان می آوریم.]

* روش دوم خواندن نماز شب اول قبر:

در این روش نماز شب اول قبر، نمازگزار باید بعد از تکبیره الاحرام، سوره فاتحه الکتاب (حمد) و بعد آیت الکرسی را تا «فیها خالدون» بخواند که بنابر احتیاط یک بار خوانده شود. امام راحل( ره) فتوا به خواندن آیت الکرسی تا «فیها خالدون» را نداده است.

مستحب است در شب اول قبر دو ركعت نماز شب اول قبر براى ميت بخوانند

* روش سوم خواندن نماز شب اول قبر:

پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود:« هیچ ساعتى در نزد میت سخت تر از شب اول قبر نیست، پس بر مردگان خود رحم کنید با صدقه دادن و اگر قدرت صدقه دادن نداشتى دو رکعت نماز شب اول قبر براى میت به این ترتیب بخوان: در رکعت اول پس از حمد، دو مرتبه سوره توحید و در رکعت دوم بعد از حمد، ۱۰ بار سوره تکاثر بخواند و پس از نماز این چنین بگوید: اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اِبْعَثْ ثَوَابَهَا الى قَبْرِ ذَلِك المَيت فُلاَنِ اِبْنِ فُلاَنٍ (به جاى فلان اول نام خود میت و به جاى فلان دوم، نام پدرش را مى گوئى)».

زمان خواندن نماز شب اول قبر 

در مورد زمان خواندن نماز شب اول قبر گفتنی است، گر چه بین مؤمنین رایج است که بین نماز مغرب و عشا خوانده شود، ولی ظاهر آن است که در تمام طول شب اول دفن میت (از اول شب تا صبح) میتوان آنرا اقامه کرد، اگر چه بهتر، پس از نماز عشا است.

احتمالا برای بعضی از مسلمانان این سؤال مطرح شود که اگر دفن کردن میّت به علل مختلفی در زمان لازم اتفاق نیفتد و به تأخیر بیفتد چه زمانی باید نماز شب اول قبر را به جای آورد، باید گفت که نمازگزار باید خواندن نماز وحشت را تا موقع دفن میّت به تأخیر بیندازد و در زمان مقرر بخواند.

ثواب خواندن نماز شب اول قبر در اولین شب خاکسپاری

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) در خصوص اجر و ثواب خواندن نماز شب اول قبر در اول شب می فرمایند: بدترین و دردناکترین لحظات برای میت ساعتهای اولیه ی مرگ است به مردگان خود رحم کنید و در راه ایشان صدقه دهید و در صورتیکه نتوانستید برایش دو رکعت نماز وحشت بخوانید در همان زمان خدای مهربان هزار فرشته ی الهی را بسوی قبر تازه گذشته می فرستد فرشتگانی که با لباسهای فاخر بر متوفی وارد میشوند و تا روز قیامت تنگی قبر را از وی می گیرند و به شخص نماز گزار تا عمر دارد پاداش می بخشد و او را چهل مرتبه بالا می برد.

اجیر کردن و اجرت گرفتن برای خواندن نماز شب اول قبر جایز است

احکام نماز شب اول قبر (نماز لیلة الدفن)

>> درصورتی که نماز شب اول قبر به دو صورت اول خوانده شود، بهتر است.

>> هر گاه شخص نماز شب اول قبر را اشتباها به غیر کیفیتی که ذکر شد به جا آورد باید اعاده کند؛ اگر چه یک آیه از سوره قدر یا یک آیه از آیةالکرسی را فراموش کرده بود بخواند.

>> نماز شب اول قبر را در هر زمان از شب اول قبر (از اول شب تا صبح) می شود خواند، ولی بهتر است در اول شب پس از نماز عشا خوانده شود.

>> چنانچه بخواهند میت را به شهر دوری ببرند یا به علت دیگری دفن او تأخیر بیفتد، باید نماز شب اول قبر  را تا شب اول قبر او به تأخیر بیندازند.

>> جایز است یک نفر چند مرتبه نماز شب اول قبر را به قصد اهداء ثواب به جا آورد.

>> اجیر کردن و پاداش گرفتن برای خواندن نماز شب اول قبر جایز است و احتیاط آن است که بعنوان بخشش و احسان به نمازگزار بخشش نمایند و او هم نمازش را بدون در نظر گرفتن وجه مالی بخواند.

>> خواندن یک نماز برای یک میت کفایت می کند و خواندن نماز شب اول قبر از چهل نفر بهتر است نه به قصد ورود.

نماز شب اول قبر را هر فردی می ‌تواند بخواند و ثوابش را به میت هدیه کند

گردآوری: بخش مذهبی سرپوش