انجام غسل میت به صورت ارتماسی درست نیستغسل میت چیست؟
غسل میت به معنای شستن میت مسلمان با شرایطی خاص است و انجام دادن آن بر دیگر مکلفان واجب کفایی است. بدن مسلمانی که از دنیا رفته است تا پیش از غسل میت ناپاک بوده و در صورتیکه چیزی با رطوبت به آن برخورد کند نجس می شود، اگر بدن میت سرد شده باشد لمس آن سبب وجوب غُسل مَسِّ مَیت بر کسی که مرده را لمس کرده می شود ولی لمس او بعد از اتمام غسل میت چنین حکمی نداشته و بدن مرده هم پاک می شود.
غسل مس میت
غسل مس میت، از غسل های واجبی است که به دلیل تماس با مرده لازم آید. البته حکم غسل مس میت مخصوص مسلمانان است.
اهمیت غسل میت
پس از فوت مسلمان، بر دیگران واجب کفایی است وی را غسل داده و پس از کفن کردن و نماز میت، دفن کنند. ۲۷۸ حدیث در دو کتاب وسائل الشیعه و مستدرک آن، جزئیات احکام غسل میت را بیان نموده اند. در روایات پاداش فراوانی برای غسل دهنده میت بیان شده و این کار را عامل دور شدن آتش آخرت، نور هدایت کننده به بهشت و بخشش گناهان غیر کبیره یک سرذال او دانسته اند.
شرایط غسل دهنده
به کسی که مرده را غسل می دهد غَسّال یا مرده شور گفته می شود. غسال باید مسلمان و شیعه دوازده امامی، بالغ و عاقل باشد به جز در خصوص زن و شوهر، لازم است میت مرد را مرد و میت زن را زن غسل بدهد و اکثر فقیهان، غسل داده شدن توسط محرم های غیر هم جنس را در شرایط عادی جایز نمی دانند. بعضی معتقد هستند زن و شوهر باید از زیر لباس همدیگر را غسل دهند. درصورتی که غسّال با دستکش مرده را بشوید و بدن او را لمس نکند الزامی نیست غسل مس میت انجام دهد.
شرایط غسل میت
واجب است میّت را سه غسل بدهند:
- اوّل غسل میت با آبى كه به سدر مخلوط باشد:
انجام غسل میت به صورت ارتماسی درست نیست و قبل از غسل لازم است تمامی بدن میت از نجاسات پاک باشد. بعضی هم پاک کردن هر قسمت پیش از غسل دادن آن بخش را کافی می دانند. اندکی سدر در آب غسل ریخته تاآنجا که آب مضاف نشود اول با آن آب سر و گردن و بعد سمت راست و بعد از آن سمت چپ را غسل دهند.
بدن مسلمانی که از دنیا رفته است تا قبل از غسل میت ناپاک است- دوم غسل میت با آبى كه به كافور مخلوط باشد:
برای انجام غسل میت، اندکی کافور با آب غسل مخلوط می شود بگونه ای که آب مضاف (آب کافور) نشود به همان ترتیب غسل داده می شود. میزان سدر و کافور نباید آن قدر زیاد باشد که سبب مضاف شدن آب گردد. اینقدر هم نباید کم باشد که آمیختگی آب با آن ها مشخص نباشد.
- سوم غسل میت با آب خالص:
درصورتی که سدر یا کافور پیدا نشود، غسل میت با آب معمولی کافی است، در اینصورت بعضی یک غسل را کافی می دانند. با آب خالص برای بار سوم بدن میت غسل داده می شود و غسل های بدن میت تمام می شود. اگر غسل دادن میت با آب ممکن نباشد، تیمّم جایگزین آن می گردد؛ لکن در اینکه مانند غسل باید سه بار تیمّم داده شود یا یک بار کفایت می کند، اختلاف است.
برای کسی که در حال جنابت یا حیض از دنیا رفته همان غسل میت کافی است و احتیاج به غسل جنابت یا حیض جداگانه ندارد. بعضی احتیاط کرده اند که غَسّال با همان نیت غسل میت، نیت غسل جنابت یا حیض نیز داشته باشد و مراعات این ترتیب لازم است و در صورت بهم خوردن ترتیب، از همان جا كه به هم خورده اعاده كنند. (بیشتر بخوانید:آشنایی با احکام حیض )
الزامات غسل میت
مواردی که باید موقع غسل میت در نظر داشت:
- از بین بردن نجاست قبل از غسل، به قولی
- پاک بودن آب غسل میت
- مباح بودن آب، ظرف و محل غسل و نیز مباح بودن سدر و کافور بکار رفته در غسل
- برطرف کردن موانع رسیدن آب به پوست
- قصد قربت. بر غسل دهنده واجب است میّت را به نیّت تقرّب به خداوند غسل دهد.
برای کسی که در حال جنابت یا حیض از دنیا رفته همان غسل میت کافی استمکروهات غسل میت
امور زیر در غسل میّت مکروه است:
> نشاندن میّت در حال غسل.
> گام برداشتن از روی میّت هنگام غسل دادن او.
> چیدن و پاک کردن ناخن و شانه کردن موهای میّت. بعضی چیدن ناخنهای او را حرام دانسته اند.
> شستن میّت با آب گرم، مگر در صورت اضطرار.
> ریختن آب غسل به چاه فاضلاب.
> قرار دادن غسل دهنده، میّت را بین پاهایش.
> تراشیدن موهای سر، زهار و زیر بغل و چیدن شارب میّت. بعضی آن را حرام دانسته اند.
غسل میت پس از قصاص
اگر حاکم شرع کسی را به اعدام محکوم کند، شخص میتواند قبل از اعدام، خودش غسل میت را انجام دهد و در اینصورت لازم نیست وی را مجددا غسل دهند.
مسلمانی که در میدان جهاد شهید شده باشد نیاز به غسل میت نداردغسل امامان معصوم (ع)
بر اساس روایات گوناگون، هر امامی را تنها امام بعدی غُسل می دهد، بعد از درگذشت امام مهدی (عج)، امام حسین (ع) رجعت نموده و غسل میت و نماز آن حضرت را بر عهده خواهند داشت.
پول گرفتن برای غسل میت
به فتوای بیشتر مراجع تقلید پول گرفتن برای غسل میت حرام است و بعضی اصلِ غسل را هم باطل می دانند، اگرچه برای کارهای مقدماتی و نظافت میتوان اجرت گرفت.
احادیث درباره غسل میت
محمّد بن سنان می گوید، امام رضا( ع) در جواب مسائلی در مورد غسل میت فرمودند: دلیل غسل دادن میّت این است که به این وسیله پاک و نظیف شده و از آلودگی هاى امراض و آنچه در موقع بیمارى به او رسیده پاکیزه گردد؛ چه آن که انسان پس از مرگ با ملائکه و اهل آخرت ملاقات می کند؛ بنابراین مستحب است وقتى بر خداى عزّ و جلّ و اهل طهارت وارد می گردد و آنها وى را مسّ نموده و او نیز با آن ها تماس پیدا می کند، پاک و نظیف باشد و با طهارت به خدا توجّه نماید و از حضرتش خواسته خود را طلب کند و بخواهد که شفاعت شفیعان را در حقّ او بپذیرد.
ثواب غسل دادن میت مومن
امام محمّد باقر (ع) فرمود: مؤمنی نیست که جنازه مؤمنی را غسل میت دهد و به هنگام پهلو به پهلو کردن او بگوید: بار الها! این بدن بنده تو است که روح را از آن جدا کردی و در بین آن دو جدایی انداختی، پس او را بیامرز، او را بیامرز مگر اینکه خداوند گناهان یک سال وی را غیر از گناهان کبیره می آمرزد.
امام صادق (ع) فرمود:« کسی که جنازه مؤمنی را غسل میت دهد و حقّ امانت را در مورد او ادا کند، خداوند او را می آمرزد». راوی پرسید: چطور حق امانت را ادا کند؟! آن حضرت فرمود:« آنچه را که می بیند، فاش نکند».
رسول خدا (ص) فرمود: هیچ مؤمنی نیست که میّتی را غسل دهد، مگر اینکه حرارت آتش از او دور شود و خداوند مسیر عبور او از پُل صراط به قدری که صدایش میرسد را وسعت بخشد و نوری به او میدهند که با آن به بهشت رسد.
اگر بعد از تمام شدن غسل میت، بدن میت نجس شود، اعادۀ غسل لازم نیستگردآوری: بخش مذهبی سرپوش
- 12
- 2
