موزه بریتانیا
موزه بریتانیا (British Museum) در قلب لندن از عظیم ترین و غنی ترین موزه های جهان به شمار می رود. این موزه در سال ۱۷۵۳ میلادی و با مجموعه اهدایی از هنس اسلون گیاه شناس انگلیسی، شامل دست نوشته ها ، کتاب های قدیمی و آثار باستانی گرداوری شده از برخی مستعمرات وقت بریتانیا، رسماً تأسیس شد و برای استفاده همگانی با افزوده شدن مجموعه های دیگر در سال ۱۷۵۹ گشایش یافت. این موزه امروزه دیگر قابلیت جای دادن مجموعه های تاریخ طبیعی را در خود ندارد و اکنون قسمتی از کتابخانه مستقل انگلیس، همان کتاب ها و نسخه های خطی می باشد که قبلاً در آن بوده است. با این وجود موزه بریتانیا باتوجه به مجموعه آثار باستانی اش به نمایندگی از فرهنگ های جهان، باستان و مدرن، جهانی بودن خود را حفظ می کند.
موزه بریتانیا بعنوان یک قسمت از وب سایت بسیار بزرگش، دارای بزرگ ترين بانک اطلاعاتی آنلاین از اشیای موجود در مجموعه موزه های جهان است که در آغاز سال ۲۰۱۲ بادو میلیون شی به صورت آنلاین ارائه شده است.
تاریخچه موزه بریتانیا
جرج دوم بریتانیای کبیر طی یک امضای پادشاهانه در تاریخ ۷ ژوئن ۱۷۵۳ طبق مصوبه پارلمان، تاسیس موزه بریتانیا را تائید کرد. یکی از مهم ترین موزه های انگلستان و دنیا در لندن، موزه بریتانیا می باشد. این موزه در دنیا نخستین« موزه ی ملی» میباشد که برای عموم مردم، درهایش را گشوده است. این موزه مجموعه ای از آثار هنری و تاریخی که به دوران باستان تا عصر حاضر مربوط میشود را در خود جای داده است. مجموعه دارهای مختلف، اکثر آثار موجود در موزه بریتانیا را به آن اهدا کرده اند.
هنس اسلون که یک پزشک و تاریخ طبیعی دان و مجموعه دار بریتانیایی بود، در سال ۱۷۵۳ فوت کرد و تمام مجموعه های تاریخی و کتاب هایی که به نقاط مختلف دنیا سفر کرده و جمع آوری کرده بود را در وصیتنامه ی خود قید کرد که به ملت بریتانیا اهدا کند؛ در مقابل این کار، از دولت تقاضا داشت تا برای نمایش این مجموعه اقدام به تأسیس موزه ای عمومی نمایند و همچنین مبلغ ۲۰, ۰۰۰ پوند را به وراثش بپردازند. مجموعه ی هنس اسلون بیش از ۸۰, ۰۰۰ قطعه اثر داشت که شامل ۵۰, ۰۰۰ کتاب و نسخه های خطی و آثار چاپی و ۳۲, ۰۰۰ سکه و مدال بود. پارلمان بریتانیا در همین سال برای تأسیس موزه بریتانیا یک مصوبه ارائه کرد و این موزه در سال ۱۷۵۳ با موافقت جرج دوم، پادشاه وقت تأسیس شد و درهای خود را در سال ۱۷۵۹ بر روی مردم گشود.
معماری موزه بریتانیا
در قلب موزه، حیاطی که با چهار بر گسترده قرار دارد، ۴۳ ستون دارد که ارتفاعشان ۱۴ متر میباشد و از ستون های معبد آناهیتا الهام گرفته شده است. یکی از مکان های دیدنی لندن ، موزه بریتانیا میباشد که به گونه ای طراحی شده که با شکوه و عظمت اشیای داخل آن تناسب داشته باشد.« سِر رابرت اسمیرک» در طراحی موزه بریتانیا؛ از معماری کلاسیک یونان باستان که در قرن ۱۸ محبوب اروپای غربی بوده، تقلید کرده است.
بخش های موزه بریتانیا
بخش های مختلفی با گذشت زمان در نتیجه گسترش استعمار انگلستان به موزه بریتانیا افزوده شد. در ادامه شما را با بخش های اصلی موزه بریتانیا آشنا میکنیم:
> سکه و نشان:
بهترین مجموعه ی سکه شناسی جهان، موزه انگلیس میباشد که حدود یک میلیون اشیاء مانند سکه، مدال، نشان و پول کاغذی در آن قرار گرفته است. کل تاریخچه سکه از ریشه هایش در قرن هفتم قبل از میلاد گرفته تا به امروز و نماینده شرق و غرب در این مجموعه جای گرفته است. در سال ۱۸۶۱ بخش سکه ها و مدال ها بوجود آمد و در سال ۲۰۱۱ صد و پنجاهمین سال گرد تاسیسش را جشن گرفتند.
> مصر و سودان باستان:
اصلی ترین جاذبه های موزه بریتانیا، بخش مصر این موزه می باشد. دومین گنجینه بزرگ آثار مصر در این موزه قرار دارد؛ آثاری نظیر« سنگ روزتا» که از ۱۹۶ سال پیش از میلاد مسیح به دست آمده است، در این موزه می باشد. اشیایی که در بخش مصر و سودان باستان این موزه قرار دارد، دربارهٔ فرهنگ و تمدن نیل، جنبه های گوناگونی را از ۱۰ هزار سال پیش از میلاد تا سده دوازدهم میلادی پوشش داده است. این موزه شامل بزرگترین مجموعه ی اشیای مصری در خارج از مصر می باشد. از مهم ترین آثار مصر باستان در این موزه می توان به سنگ نبشته روزتا( رشید) و مومیایی های خاندان سلطنتی مصر اشاره کرد.
> بخش آمریکا، اقیانوسیه و آفریقا:
جامع ترین مجموعه های جهانی مردم نگاری از آفریقا، اقیانوسیه و آمریکا در موزه بریتانیا است. بیش از ۲ میلیون سال، داستان تاریخ انسان از سه قاره و فرهنگ های غنی و متنوع توسط این موزه معرفی شده است.
> بخش آسیا:
بخش خاورمیانه در مقایسه با بخش آسیا موزه بریتانیا به منظور اهمیت و پیشینه تاریخی غنی که دارد، مجزا می باشد. ۷۵۰۰۰ اثر از شرق، جنوب شرقی و بخش مرکزی آسیا در این بخش قرار گرفته است. بيش ترین آثاری که در بخش آسیا موزه قرار دارد؛ به هندوستان مربوط میشود که چندین سال مستعمره بریتانیا بود.
> بخش حفاظت و تحقیقات علمی:
در سال ۱۹۲۰ بخش حفاظت و تحقیقات علمی موزه بریتانیا تاسیس شد که شامل ۶ متخصص در حوزه های سرامیک، شیشه، فلز، بافت، سنگ، هنرهای تصویری شرقی و غربی، موزائیک و نقاشی دیواری می باشد. فعالیت این دپارتمان در زمینه ی تداوم و گسترش تکنیک های تعيين قدمت آثار، موضوعاتی مثل تجزیه و تحلیل و شناخت مواد و مکان ساخت و تولید آثار و تکنیک های به کار رفته در آن ها می باشد.
> بخش یونان و روم باستان:
بزرگ ترين و جامع ترین مجموعه آثار باستانی جهان از دنیای کلاسیک در موزه بریتانیا قرار دارد. این آثار عمدتاً در سال ۳۱۳ میلادی، به عنوان مذهب رسمی امپراتوری روم از آغاز دوران برنزی یونان( حدود ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد) تا استقرار مسیحیت، تحت سلطنت امپراتور روم كنستانتین اول جمع آوری شده است. وقتی که از بخش یونان و روم باستان موزه بریتانیا بازدید میکنید؛ مجموعه مرمرهای الگین در اتاق ۱۸ را می بینید که قبلا یک قسمت از معبد ۲۵۰۰ ساله پارتنون بوده اند. ۴۴۷ سال قبل از میلاد مسیح این اثر بوجود آمد. بازسازی بنای یادبود نرید در اتاق ۱۷ که مربوط به ۳۹۰ سال قبل میلاد مسیح است هم جذاب و بسیار دیدنی است. در اتاق ۲۱ بخش یونان و روم، یکی از هفت عجایب جهان باستان دیده میشوند که آن آثاری از آرامگاه هالیکارناسوس میباشد و قدمت آن به ۳۵۳ تا ۳۵۰ پیش از میلاد برمیگردد. موزه بریتانیا ۱۷ مجسمه دارد و از میان ۹۲ صفحه معبد پارالیسوس، دارای ۱۵ صفحه سنگی می باشد.
> بخش هنر اسلامی:
یکی از آثار باستانی هنر ایران که قدمت ان به ۳۳۰۰ سال پیش از میلاد میرسد سفالینه ها می باشند. آثار دیگر منصوب به ایران در این موزه شامل کلاه خود بهمراه زرهی به نام شاه عباس اول صفوی، سفال های لعابدار نیشابوری و کاشی های عهد سلجوقی می باشد.
> بخش پیش از تاریخ اروپا:
این دپارتمان موزه بریتانیا از نظر زمان و جغرافیا وسیع ترین مجموعه ها را دارد. در این مجموعه قدیمی ترین اشیایی که از دو میلیون سال پیش به دست انسان ساخته شده و از جنس سنگ کوارتز میباشد ، قرار دارد.
> بخش خاورمیانه:
بخش خاورمیانه که از ۳۳۰ هزار اثر تشکیل شده است، باعث شده موزه بریتانیا در جهان به بزرگترین مجموعه دار اشیای عتیقه بین النهرین( به جز عراق) تبدیل شود. مجمسه ها و اشیای این بخش، مربوط به آشوریان، بابلیان و سومریان، شرق نزدیک شامل میان رودان( بین النهرین)، ایران باستان، شبه جزیره عربستان، آناتولی، قفقاز و بخش هایی از آسیای مرکزی ، سوریه، فلسطین، فینقی ها و جهان اسلام می باشد. نقاشی های باارزشی در میراث سر هنس اسلون از دنیای باستان خاورمیانه به یادگار مانده بود و بدین ترتیب، از زمان آغاز تأسیس موزه بریتانیا مجموعه خاورمیانه تأثير چشمگیری دارد.
موزه بریتانیا در سال ۱۷۷۲ اقدام به خرید مجموعه های سر ویلیام همیلتون( ۱۷۳۰ تا ۱۸۰۳) کرد و به بخش خاورمیانه اضافه کرد. آثار افزوده شده به بخش خاورمیانه در دهه های نخستین فعالیت این موزه شامل تعدادی مجسمه و قالب گچی میباشد که از آثار پرسپولیس هستند و همچنین می توان به مجموعه کلادیوس جیمز ریچ( ۱۷۸۷- ۱۸۲۰)، که در بغداد نماینده کمپانی هندشرقی میباشد ، اشاره کرد. هورمزد رسام، باستان شناس آشوری تبار اهل بریتانیا که دستیار لایارد بود کارهایش را انجام داد و توانست در بابل به اکتشافات مهمی نظیر کشف منشور کوروش و لوح های گلی که روی آنها حماسه گلیگمش حک شده اند، برسد؛ در موزه بریتانیا، اکتشافاتی نظیر تاریخ ایران باستان و میان رودان نگهداری می شوند.
> بخش چاپ و نقاشی:
بخش چاپ و نقاشی موزه بریتانیا از بزرگترین مجموعه های ملی نقاشی و چاپ در جهان به شمار می رود. آثار نفیسی از نقاشان مطرح جهان در این بخش وود دارد که از انها می توان به روخیر فان در ویدن، هیرونیموس بوش، لئوناردو داوینچی و میکل آنژ اشاره کرد. گروه چاپ و نقاشی شامل مجموعه ملی چاپ ها و نقاشی های غربی می باشد. بیش از دو میلیون چاپ و ۵۰ هزار نقاشی در این بخش وجود دارد. مجموعه نقاشی های جمع آوری شده از قرن ۱۴ تا به امروز، شامل آثار با کیفیت هنرمندان برجسته اروپایی می باشد. آثار چاپی هم از چاپ های اولیه در قرن ۱۵ تا به امروز را پوشش می دهد.
> کتابخانه موزه بریتانیا:
معماری کتابخانه موزه بریتانیا بسیار منحصر به فرد است. تمام کتاب ها و سالن کتاب خوانی در این بخش از موزه به صورت مدور هستند و همن امر موجب زیبایی فراوان این کتاب خانه شده است. سیدنی اسمیرک، نام معمار این کتاب خانه گنبدی شکل موزه بریتانیا می باشد. ساخت این کتابخانه در سال ۱۸۵۴ شروع شد و در سال ۱۸۵۷ پایان یافت. تا سال ۱۹۷۳ کتاب خانه موزه بریتانیا بخشی از موزه بود. از کتابخانه هایی که در این سال به کتابخانه موزه بریتانیا افزوده شد، می توان به کتابخانه ملی اَمانی، کتابخانه ملی مرکزی و سازمان کتاب شناسی ملی بریتانیا اشاره کرد و به یکی از غنی ترین کتابخانه های جهان به نام کتاب خانه بریتانیا با پانزده میلیون جلد کتاب تبدیل شد.
آثاری در مجموعه های مختلف کتابخانه موزه بریتانیا وجود دارد که به بیش تر زبان های دنیا ترجمه شده است. تعداد کتاب هایی که در مجموعه های شرقی کتاب خانه وجود دارد ، به بیش از سیصد و پنجاه زبان دنیا می باشد. این کتاب خانه که فهرست آن در سال ۱۹۷۷ تدوین شده با ۴۰۴ مجموعه نگارگری از هنرمندان ایرانی، در کنار نسخ خطی فارسی پیشین، مجموعه ای غنی از هنر ایران را میزبانی می کند. در قسمت شرقی کتابخانه، اینک صرفا بخش نسخ خطی قرار دارد و سایر کتاب های موجود به کتاب خانه جدید در St Pancras منتقل شده است. کتابخانه موزه بخش دیگریست که اکنون در St Pancras قرار دارد ولی در سال ۱۹۷۳ از موزه جدا شده است. این کتابخانه، بزرگ ترين مجموعه كتاب ها، نسخه های خطی و نشریات جهان، چه معاصر و چه عتیقه، به زبان انگلیسی و سایر زبان های خارجی را در خود جای داده است.
آدرس موزه بریتانیا
خیابان گریت راسل در بلومزی لندن
Address:Great Russell St, London WC1B 3DG, United Kingdom
موزه بریتانیا همه روزه برای بازدید کنندگان از ساعت ۱۰ تا ۱۷:۳۰ و در روزهای جمعه تا ۲۰:۳۰ باز است. بازدید از این موزه برای عموم رایگان است ولی حتماً باید از قبل به منظور کنترل شماره بازدید کننده ها بلیط را به صورت آنلاین رزرو کنید. با این که برای بازدید از موزه بریتانیا، پولی بابت بلیط یا ورودی گرفته نمی شود ولی برای برخی از آثار ویژه و تخصصی که از دیگر موزه های معتبر جهان به امانت گرفته شده، در بعضی از نمایشگاه های ویژه ی این موزه، بازدیدشان رایگان نیست.
گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش
- 18
- 3