موزه خاک سراوان
موقعیت موزه خاک سراوان در محل ساختمان قدیم فرمانداری این شهر می باشد. مصالحی که در معماری آن به کار رفته است از آجر و خشت خام می باشد. مساحت این موزه حدود سه هزار و ۸۰۰ مترمربع به زیربنای ۲۶۰ مترمربع می باشد. چهار اتاق بزرگ در این بنا ساخته شده که ابعاد متفاوتی دارد و ساخت آن الهام گرفته از معماری بومی می باشد. قوس های خاصی در برخی از اتاق ها و آجرکاری های نمای ساختمان ایجاد کرده اند یکی از آن ها در مقابر جالق سراوان بکار رفته است.
معماری موزه خاک سراوان
موزه خاک سراوان، متشکل از دو بخش مجزای اداری و گالری های نمایش میباشد که در قسمت اداری آن بخش هایی نظیر مدیریت، پژوهش، سمعی و بصری، کتابخانه و... وجود دارد. فضای داخلی موزه از گالری های گذری بر تاریخ بلوچستان نگاهی بر نگاران، گالری آیین ها و مراسم، گالری صنایع دستی، زندگی روزمره و گالری حیات وحش با استفاده از صحنه سازی به روایت تصویر بیان شده است. زندگی عشایر بلوچ در محوطه ی این موزه، به نمایش درآمده است. زنان بومی در روستای کلپورگان به ساخت سفال هایی با استفاده از نقوش سیاه رنگ به صورت کاملاً ابتدایی و به روش لوله ای بدون لعاب، مشغول هستند که شهرت آن ها به دلیل شباهتشان به سفال های ما قبل تاریخ می باشد.
ساخت سفال ها بدون استفاده از لوازم یا چرخ سفالگری، یکی از ویژگی های خاص موزه خاک سراوان به شمار میرود که در عین سادگی، نقوش هندسی باستانی بسیار زیبا بر روی این سفال ها به کار رفته است. وظیفه ی اغلب مردان در این کارگاه سفالگری، جمع آوری خاک( که از دو، سه کیلومتری منطقه جمع می شود) و تهیه گل میباشد و زنان، گل ها را با هنر دستانشان به سفال قابل استفاده تبدیل میکنند.
زنان به تولید سفال هایی به شکل کوزه، پارچ، قندان، جام، لیوان، ظروف درب دار و... می پردازند که از هیچ لعابی در آن ها استفاده نمیشود و رنگی که بر روی آن ها طراحی میشود طبیعیست و حاصل ترکیب نوعی سنگ( تیتوک) با آب می باشد. سفال های موجود در این موزه عمارتی زیبا و گنبدی شکل به فروش میرسد.
ثبت موزه خاک سراوان در فهرست آثار ملی ایران
در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ نام موزه خاک سراوان با شماره ۶۴۷۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید و اینک در فهرست سازمان یونسکو نیز قرار دارد.
ادرس موزه خاک سراوان
برای بازدید از روستای کلپورگان باید به ۲۵ کیلومتری شهرستان سراوان و ۳۹۰ کیلومتری جنوب شرق زاهدان بروید که مرکز استان سیستان و بلوچستان است.
گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش
- 13
- 1