موزه ملی قرآن کریم در فضایی به مساحت ۱۰۰۰۰ مترمربع برپا شده است موزه ملی قرآن کریم
مساحت موزه ملی قرآن کریم که ۱۰۰۰۰ مترمربع است را سه بخش اصلی کتابخانه ی تخصصی، موزه و بخش اداری تشکیل می دهد. درواقع ساخت موزه ملی قرآن کریم در زیرزمین و در عمق ۱۴متری صورت گرفته است. این موزه از سده ی چهارم هجری تا اواخر عصر قاجار، علاوه بر مجموعه قرآن های خطی متعلق به یک دوره ی زمانی طولانی، بیانگر سیر تحول هنرهای مرتبط با کتابت قرآن کریم میباشد که شامل تذهیب، تجلید، تشعیر، خوش نویسی و ... است. آثار نگهداری شده در موزه ملی قرآن کریم، در سه بخش مختلف، نظیر ۱. بخش تاریخی- فرهنگی؛ ۲. بخش اشیاء قرآنی؛ و ۳. بخش آثار معاصر قرار دارد.
پیشینه موزه ملی قرآن کریم
موزه ملی قرآن کریم از موقعیت جغرافیایی بسیار ویژه ای برخوردار است، بگونه ای که می توانید از چهار جهت به این موزه بروید؛ بنابراین این موزه از سمت شمال به خیابان پاستور و نهاد ریاست جمهوری، از شرق به خیابان ولی عصر، از غرب به خیابان فلسطین و از جنوب به خیابان امام خمینی راه دارد. در سال ۱۳۵۵ عملیات اجرایی ساخت بنای این موزه در قالب یک فرهنگسرا در محوطه کاخ مرمر شروع شد و ۲۵ درصد آن تا انقلاب ۱۳۵۷ به انجام رسیده بود. فرح دیبا و پیمانکار مجری طرح آن شرکت رس( مهندس پور فتحی) از کارفرمایان این دفتر محسوب می شوند.
موزه ملی قرآن کریم، سه طبقه میباشدساخت بنای موزه ملی قرآن کریم که بمدت شانزده سال متوقف شده بود؛ مجددا در سال ۱۳۷۳ شروع شد و زمان اتمام آن به سال ۱۳۷۶ برمی گردد که به بهره برداری نرسید. دکتر حسن حبیبی در سال ۱۳۸۴ تلاش کرد تا این مکان را به موزه ملی قرآن کریم تبدیل کند و احمد مسجدجامعی به عنوان رییس آن انتخاب شد. شیوه مدیریت این موزه از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ به صورت هیئت امنایی بود ولی این ساختار از سال ۱۳۸۸ به بعد دچار تغییراتی شد و دیگر بدون هیئت امناست.
در طراحی و معماری موزه ملی قرآن کریم ، سازه و هندسه نقش بسیار مهمی دارداهداف موزه ملی قرآن کریم
موزه ملی قرآن کریم با هدف برگزاری کلیه نمایشگاههای تخصصی قرآن کریم، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به صورت مستقل و در سطح ملی به وجود آمد تا از طریق برگزاری نمایشگاههای تخصصی در داخل و خارج از ایران، ارادت ایرانیان به ساحت مقدس قرآن کریم و ذوق و هنرنمایی هنرمندان ایران زمین در عرصه کتابت کلام وحی را نشان دهد.
معماری موزه ملی قرآن کریم
سازه و هندسه در طراحی و معماری موزه ملی قرآن کریم، از نقش بسزایی برخوردار است. با اینکه بیشتر موزه‌ها با زمین، همسطح است ولی موقعیت موزه ملی قرآن کریم در قسمت زیرزمین میباشد و به سبک سنتی ایرانی، طراحی و معماری شده است. این موزه دارای شرایط لازم دیدگاه اصول بنیادین و زیبایی شناسی، نظیر هوا دهی، روشنایی و نور، جانمایی آثار و.. می باشد. از اشکال هندسی در ساختن سقف ها( مخصوصا در قسمت کتابخانه) و در سقف سالن اصلی آمفی تئاتر استفاده شده است که یک نمونه جالب محسوب میشود.
کار ساخت موزه ملی قرآن کریم در سال ۱۳۷۶ به پایان رسید نمایشگاه و نگارخانه های موزه ملی قرآن کریم
موزه ملی قرآن کریم، شامل سه طبقه میباشد که در طبقه منفی یک و دو، آثاری همچون نسخ خطی قرآن کریم، کتب ادعیه و موضوعات دیگر برگرفته از علوم قرآنی نگهداری میشود. گالری ها و نگارخانه های زیبایی در جهت های کناری هر طبقه قرار دارد که به منظور مکمل آثار موزه ای یا نمایشگاه های جنبی از آنها استفاده می شود. همچنین از دیگر آثار به نمایش گذاشته در این گالری ها می توان به تابلوهای هنری، طراحی، خوش نویسی و نگارگری هنرمندان معاصر اشاره کرد.
آثار موجود را سه محور متنوع تشکیل می دهد؛ به این صورت که آثار تاریخی فرهنگی نظیر نسخ خطی، مرقعات، کتب ادعیه، چاپ سنگی قرآن کریم، طومارها و سایر آثار مرتبط با قرآن می باشد. آثار خوشنویسان و هنرمندان معاصر نظیر استاد امیرخانی در دسته دوم آثار قرار دارد. محور سوم آثار که شامل اشیایی همچون سکه، ظروف، جعبه، قلمدان و ... است. هرکدام از این اشیاء با مضامین قرآنی به نوعی در ارتباط است و اکثرشان به کاتبین و هنرمندان مشهور نظیر میرعلی هروی، عبدالقادر حسینی، محمدابراهیم قمی و ام سلمه دختر فتحعلی شاه قاجار تعلق دارد. اشیاء ارزنده ای در این مجموعه علاوه بر قرآن های ارزشمند مربوط سده چهارم هجری تا پایان قاجاریه نگهداری میشود که از آن ها می توان به سکه، جعبه، قلمدان، ظروف، گلدان و همانند آنها و نیز آثار فاخر و هنری معاصر اشاره کرد.
موزه ملي قرآن كريم در شمال غربي تقاطع خيابان امام خميني واقع شده است اگر فرهیختگان از موزه ملی قران کریم بازدید کنند؛ جواب پرسش های مرتبط با روند دگرگونی آرام کتابت را متوجه میشوند. هم اینک این موزه که نسخ خطی قرآن، بخش بزرگ آن می باشد؛ ۶۵۰ اثر دارد؛ در حالیکه در آغاز بنیانگذاری، ۴۹ نسخه خطی و ۱۵۱ تابلو داشته است.
کتابخانه موزه ملی قرآن کریم
کتابخانه تخصصی موزه ملی قرآن کریم در سویه جنوبی طبقه منفی یک قرار دارد و هم اکنون چهار هزار جلد کتاب را با وجود گنجایش ۳۰ هزار جلدی کتاب، در حوزه های تفاسیر قرآنی، کتب علوم قرآنی و … نگهداری میکند. مساحت این کتابخانه سه طبقه ای به ۴۶۵ متر مربع میرسد که کتب مرجع و علوم قرآنی بسیاری را در خود جای داده است. از دیگر بخش های موزه ملی قرآن کریم می توان به تالار امانات نشریات، سالن سمعی و بصری، نمازخانه، محل فروش نشریات و تولیدات فرهنگی، تالار مطالعه و مخزن، فضاهای ویژه پذیرایی و استراحت اشاره کرد. در این موزه به منظور برگزاری مراسم، همایش و مجالس مختلف، در حال ساخت یک آمفی تئاتر ۴۰۰ نفره هستند که هنوز به بهره برداری نرسیده است.
راه های دسترسی به موزه ملی قرآن کریم
موقعیت اصلی موزه ملی قرآن كریم در شمال غربی تقاطع خیابان امام خمینی( ره) و خیابان ولی عصر( عج) می باشد. این موزه دو درب ورودی دارد که یكی از آن ها در تقاطع خیابان امام خمینی( ره) و خیابان ولی عصر( عج) و دیگری در خیابان ولیعصر( عج) می باشد. بازدید كنندگان در حال حاضر می توانند از ورودی اول، رفت وآمد کنند و ورودی دوم، فعلاً مسدود شده است چون ساخت و سازهای غیرقانونی در آن جا صورت گرفته است.
در سال ۱۳۸۴ با تلاش‌های دکتر حسن حبیبی این مکان تبدیل به موزه ملی قرآن کریم شد گردآوری: بخش سیاسی سرپوش
- 17
- 2
