بازار وکیل فرو می‌ریزد؟

از روز گذشته شاهد فعال شدن برخی از دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری در فضای مجازی برای متوجه کردن افکار عمومی و نظر مسئولان و جلوگیری از تخریب بیشتر و فروریختن بازار وکیل در استان فارس هستیم. فعالان گردشگری امیدوار هستند که با حضور اربابی و حقیقت، در سطوح بالای مدیریتی سازمان میراث فرهنگی، نگاه‌ها به فارس و جایگاه والای این استان در حوزه گردشگری خصوصا گردشگری تاریخی، عمیق‌تر و تاثیرگذارتر شده و شاهد برنامه‌ریزی بهتر و بودجه ریزی مناسب‌تری برای این استان و بناهای تاریخی آن باشیم.

‌بازار وکیل‌ در حال فروریختن

به دنبال هشدار رئیس کمیسیون گردشگری شورای اسلامی شهر شیراز، به مسئولان در خصوص احتمال ریزش سقف بازار وکیل شمالی، نایب رئیس این شورا نیز در توئیتی خواستار توجه رئیس دولت به این موضوع شد.

بازار وکیل شیراز که زمان ساخت آن به دوران زندیه باز می‌گردد، بخشی از مجموعه تاریخی زندیه را شامل می‌شود و شامل ۲ بخش شمالی و جنوبی و بازارهای فرعی و سراها و بناهای بسیار شاخصی است.

چهارشنبه هفته گذشته رییس کمیسیون گردشگری شورای شهر شیراز در نشست مشترکی با اعضای هیئت رئیسه نظام مهندسی ساختمان فارس در خصوص بازار وکیل شمالی هشدار داد و اعلام کرد که این اثر تاریخی و بسیار با اهمیت در حال فروریختن است اما هیچ فریادرسی نیست.

سولماز دهقان تاکید دارد که نه شهرداری بودجه‌ای برای مرمت بازار در اختیار دارد و نه میراث فرهنگی به آن اهمیت می‌دهد و اعتبارات استانی هم پاسخگوی بحران بازار وکیل نیست.

در ادامه این هشدارها، نایب رییس شورای شهر شیراز نیز با انتشار توئیتی خواستار همکاری رئیس جمهور برای نجات بازار وکیل شد.

ابراهیم صبوری در پیام توئیتری خود آورده است؛ بازار وکیل شمالی در حال فروریختن است‌! آقای رئیس جمهور انتظار داریم با تدابیر ویژه این بنای عظیم تاریخی دوره زندیه را نجات دهید!

وی شهروندان را نیز دعوت کرده است به کمپین نجات بازار وکیل بپیوندند.

نجات بازار وکیل با نقد و اعلام خطر ممکن نیست

یک متخصص مرمت بناهای تاریخی گفت: اگرچه راه‌اندازی کمپین برای رسیدگی به وضعیت نگران کننده بازار وکیل اقدامی ارزنده است اما قطعا برای نتیجه بخش بودن چنین حرکت‌هایی نمی‌توان به اعلام نقد و نظر و راه‌اندازی کمپین بسنده کرد، زیرا به تدریج موضوع به فراموشی سپرده می‌شود.

خشایار شیبانی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه تمام بناهای تاریخی که بیش از ۱۰۰ سال از ساخت آنها می‌گذرد نیاز به مانیتورینگ و پایش دارند، گفت: پایش بناهای تاریخی باید به طور مداوم انجام شود تا اگر مصالح قبلی از پویایی و کارآمدی کافی برخوردار نیست، نسبت به مرمت و تعمیر ‌آن اقدام شود.

وی ادامه داد: بنای بازار وکیل از بناهای تاریخی زنده شیراز، فارس و کشور محسوب می‌شود و محل داد و ستد بسیاری از شهروندان شیرازی است، اما این بنا با وجود زنده و پویایی، از قاعده مرمت مداوم مستثنی نیست.

مدیر سابق پایگاه شهر تاریخی لار با بیان اینکه در حال حاضر بخش‌هایی از بنای بازار وکیل دارای مشکلاتی است، گفت: بخشی از این مشکلات، اضطراری بوده و رسیدگی فوری را نیاز دارد اما در بخشی دیگر می‌توان اقدامات میان مدت را در دستور و برنامه کاری قرار داد.

این کارشناس ارشد مرمت بناهای تاریخی، نسبت به وضعیت کنونی بازار وکیل، به عنوان یک اثر شاخص تاریخی و معماری، ابراز نگرانی کرد و گفت: بنای بازار وکیل نه تنها نیازمند مرمت بلکه نیازمند اقدامات اساسی برای ایمن‌سازی هم هست.

شیبانی  امکان وقوع آتش‌سوزی به دلیل مشکلات ایمنی را از دیگر مشکلات بازار وکیل عنوان و اضافه کرد: بخشی از تاسیسات موجود در بازار وکیل، نیازمند استانداردسازی و ایمن‌سازی است و تجهیزات کافی برای مهار آتش در این بازار وجود ندارد؛ علاوه بر آن دسترسی به بخش‌هایی از این بنای ارزشمند، درصورت وقوع هرگونه حادثه بسیار دشوار به نظر می‌رسد.

وی با یادآوری اینکه بخش‌هایی از بنای بازار وکیل شیراز دچار فرسایش شده که در اسرع وقت باید بهسازی شود، خاطرنشان کرد: در مقوله بازآفرینی شهری یکی از روش‌های متدوال، روش مشارکتی است تا زمینه مداخله و همراهی مالکین هم در امر مرمت فراهم باشد.

این متخصص مرمت بناهای تاریخی اظهار کرد: اینکه تنها مجموعه‌هایی نظیر شهرداری و میراث فرهنگی با توجه به اعتبارات اندک بتوانند همه مشکلات این بنا را مرتفع کنند، انتظاری منطقی نیست و از عهده متولیان خارج است.

شیبانی با تاکید براینکه برای مطلوبیت و سرعت انجام کار در بنایی نظیر بازار وکیل، نیازمند اقدامات دو و چند سویه و همپوشانی و همراهی و مشارکت گسترده کسبه و متولیان و صاحب نظران هستیم، ‌خواستار ورود سازمان‌های مردم‌نهاد برای مرمت و بازسازی بازار تاریخی وکیل شد.

میراث فرهنگی نسبت به وضعیت بازار وکیل اشراف کامل دارد

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس با بیان اینکه این سازمان نسبت به وضعیت بازار وکیل اشراف کامل دارد، گفت: به سهم خود برای حفظ این بنا هزینه کرده‌ایم و قطعا برای مرمت و حفاظت از آن تلاشی مستمر خواهیم داشت.

مصیب امیری در گفت‌وگو با ایسنا، در واکنش به هشدار رئیس کمیسیون گردشگری و توئیت نایب رئیس شورای شیراز در خصوص وضعیت سقف بازار وکیل و ایجاد کمپین و درخواست از رئیس جمهور برای کمک به مرمت این بنای تاریخی گفت: طی یکسال گذشته و علی رغم تنگناهای مالی و اعتباری موجود، بیش از ۳۰۰ میلیون تومان برای مرمت سقف و سایر اقدامات مرمتی بازار وکیل شمالی و ۱۰ حجره از این بازار، هزینه شده است.

وی با بیان اینکه هشدار نسبت به وضعیت این بازار موضوعی تازه نیست و هر روز به روشی این مسئله را عنوان می‌کنند، افزود: روزی ایمنی، دیگر بار ریزش سقف و گاهی هم نبود تاسیسات کافی در این بازار را مبنایی برای اعلام وضعیت بحرانی قلمداد و مطرح کرده‌اند.

مدیرکل میراث فرهنگی فارس با انتقاد از سخنان مطرح شده طی روزهای اخیر از سوی بعضی از مسئولان شهری، گفت: مگر تاکنون مسئولان میراث فرهنگی برای حفظ و مرمت بناهای تاریخی از جمله بازار وکیل همکاری نکرده است که این بار از رئیس جمهور استمداد طلبیده می‌شود؟

امیری همچنین با بیان اینکه در صورت مشارکت کسبه و سازمان‌های مردم نهاد می‌توان به رفع مشکلات فعلی و احتمالی این بازار همت گمارد، گفت: به عنوان مثال بازار تاریخی شهر تبریز به روش مشارکتی بین نهادهای متولی و کسبه مرمت شده و که علاوه بر ایمن سازی محیط  تردد، منافع بیشتری نصیب خود کسبه شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی فارس، خواستار مشارکت بیش از پیش بازاریان برای حفظ این بنای تاریخی پویا و زنده شد و گفت: به حتم میراث فرهنگی استان فارس در زمینه حفظ و مرمت بناهایی نظیر بازار، حساسیت لازم را دارد و این موضوع را وظیفه ذاتی خود می داند و بدون هیچ منت و ادعای به آن اهتمام می ورزد.