نگاهی به تمدن هند و اعتقادات مردم آن

پیشینه حضور انسان در شبه قاره هند به دویست تا چهارصد هزار سال می‌رسد

تمدن هند

سرزمین هند به القابی شهرت دارد که از آن ها می توان به کشور موز و سینما، کشور هفتاد و دو ملت و کشور عجایب اشاره کرد. وسعت خاک هند در مقایسه با مساحت ایران، بیشتر از دو برابر است و شروع تمدن هند به ۲۹۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و خاتمه ی آن به دوران تاگور و مهاتما گاندی برمی گردد.

آب و هوای شبه قاره هند، گرم است و از مشکلات اصلی زندگی اقتصادی می توان به کمبود آب اشاره کرد. کشاورزی در کشور هند در فصل تابستان رونق می یابد. در نواحی مختلف هند، میزان بارندگی زیاد است و ایندوس( سند)، از مهمترین رودخانه های هند به شمار می رود. همین رودها باعث ایجاد تمدن در این سرزمین پهناور شد و نژادها، قبایل، کاروان ها و ارتش های مختلف در طی هزاران سال از آن عبور کردند.

تمدن حوضهٔ رود سند

انسان در شبه قاره هند، پیشینه ای دویست تا چهارصد هزار سال دارد اما به معنای واقعی، نخستین تمدن بزرگ سرزمین هند، تمدن حوزه رود سند میباشد که نزدیک به سه هزار سال پیش از میلاد، قدمت دارد و قدمت آن هم زمان با تمدن شهر سوخته در ایران بوده و مراودات نزدیکی با آن داشته است و هر دو تقریبا پس از ورود آریایی ها ، منسوخ شده اند.

از زمانیکه آریایی ها به هند وارد شدند؛ تأثير به سزایی در فرهنگ دین و ادبیات و سیستم اجتماعی این سرزمین گذاشتند که نظیر شکل گیری سانسکریت اولیه، تدوین متون مقدس هندویی و سیستم طبقاتی جامعهٔ هند می باشد.

قلمرو سلطنت داریوش کبیر در دورهٔ هخامنشی، تا پنجاب گسترش یافت و صنعت گران، پیشه وران و بازرگانان از هند به ایران و بالعکس رفت وآمد داشتند و حتی لشکریان هندی در برخی از جنگ های میان ایران و یونان باستان باعث ایجاد  بخشی از سپاه هخامنشی شدند. مهرداد اول در دورهٔ اشکانیان، نواحی پنجاب را ضمیمهٔ قلمرو پادشاهی خود کرد.  اسکندر، حمله ای به هندوستان در میانسال های ۳۲۷ تا ۳۲۶ پیش از میلاد داشت اما در این حملات، ناکام ماند.

دوران هندویی

در بین سال های ۳۲۶ تا ۲۰۰ قبل از میلاد، نخستین دوران امپراتوری هند با حکومت سلسله موریا شکل گرفت. تا قبل از گورکانیان، قدرتمندترین حاکم تاریخ هند به نام آشوکای بزرگ( سومین شاه این سلسله) بود. سیستم اداری، برگرفته از هخامنشیان ایران است.

نخستین تمدن بزرگ هند ، تمدن حوضهٔ رود سند است

از سال ۳۲۰ تا ۵۵۰ میلادی، سلسلهٔ قدرتمند دیگری به نام گوپتا در شمال هند حاکمیت داشت و این سلسه، حکومت بر مبنای ایجاد حاکمان محلی را برخلاف موریاها بر حکومت مرکزی ترجیح می دادند. این آئین در تاریخ کلاسیک هندویی، شکل متحدتری گرفت و در این دوران، نخستین معابد هندوئی به سبک حاضر تاسیس شد.

تا قرن سیزدهٔ میلادی، حکومت های زیادی پس از گوپتاها در شمال هند با درگیری، شکست و پیروزی بر روی کار آمدند. جنوب هند نسبت به شمال هند بخاطر عدم قدرتمندی این حکومت ها، امنیت و ارامش بیشتری داشت و با اعراب مسلمان و منطقه جنوب آسیا در تعامل و تجارت بود و در روابط خاورمیانه با خاور دور، نقش مهمی ایفا می کرد.

اعتقادات هندی ها

یکی از واکنش های مردم نسبت به طبیعت پیرامونشان، جانور پرستی بود؛ به عنوان نمونه ناگه پرستی از اعتقادات هندی ها بود. ناگه نوعی مار سمی و بسیار خطرناک بود که به خاطر ترس از او و در امان ماندن از خطر، آن را می پرستیدند. پس از عصر ردایی ها، آیین بودا بوجود آمد که ویژگی مشخصش شورش بر اساس نظام کاستی آن دوران بود و اعلام می کند که همه با هم در آیین من برابرند و رودها به اقیانوس، منتهی میشوند. بنابراین هیچ طبقه ای در جامعه، برتر از طبقة دیگر نیست.

پیکر تراشی

یکی از هنرهای منحصربه فرد دورهٔ باستان به نام هنر پیکره تراشی پادشاهی گندهارا میباشد که امروزه در موزه های کشورها تعدادی از تصاویر به یادگار مانده از آن نگهداری میشود و نیز در دامنهٔ کوه ها می توانید پیکره های عظیمی را ببینید. عکس ها و پیکره های منحصربه فردی از بودا و همچنین زندگی و تعالیم او در این دوره ساخته شد و به این ترتیب در سرزمین های دیگر نیز هنر پیکره تراشی گندهارا، نفوذ پیدا کرد. با این که چنین هنری در گندهارا، تحت نفوذ سبک های پیکره تراشی سرزمین هایی چون ایران، هند و به خصوص یونان بود ولی توانست در پیکره تراشی باعث ایجاد سبک خاصی از هنر شود که به آن« هنر گندهارا» می گفتند.

نقاشی

احتمالاً اعتبار و عظمت هنر نقاشی هند با هنر پیکره تراشی، برابر است؛ ولی متأسفانه در این سرزمین، آثار نقاشی خیلی کمی به جای مانده است. از نخستین نمونه های آثار نقاشان هندی می توان به تکه هایی از غار آجانتا اشاره کرد که متعلق به حدود سدهٔ نخست پیش از میلاد است.

طبیعت هندوستان

مناظر هند، برگرفته از قله های غبارآلود هیمالیا تا سواحل آفتابی جنوب گرم سیری میباشد و از تنوعی به اندازه سنت های فرهنگی آن برخوردار است. انبوهی از معماری بی نظیر در میان گنجینه های طبیعی این کشور، دیده می شود.

وسعت خاک هند بیشتر از دو برابر مساحت ایران است

تپه مغناطیسی، از عجایب طبیعی هندوستان محسوب میشود که هرساله موجب جذب گردشگران زیادی میشود. قوانین جاذبه در این منطقه نقض می شود؛ بدین دلیل که وسایل نقلیه را به سمت بالا میکشد ، اما درواقع توهم افراد و خطای دید آنها باعث میشود که چنین اتفاقی بروز دهد.

از دیگر جاذبه های طبیعی هندوستان می توان به دریاچه شناور هند اشاره کرد. مکان اصلی این دریاچه در شهر ایمفال می باشد. در اثر برخورد یک شهاب سنگ ، دریاچه ای تحت عنوان لونار به وجود آمده است که مناظر بسیار زیادی در اطراف آن به چشم می خورد.

در ایالت آندرا پرادش و کوه های انانتاگیری، غارهای بورا قرار گرفته است که از دیگر جاذبه های طبیعی هندوستان به شمار می رود. این غارهای آهکی بطور مداوم، تغيير می کنند و شکل می گیرند.

جشن های هندوستان

جشنواره ای پنج روزه در هندوستان، تحت عنوان« دیوالی» وجود دارد که در سطح شهر، چراغ های بیشماری در آن روشن می شود. نماد این جشن که به آن جشن نور می گویند؛ روشنایی بوده و باور مردم هندوستان اینست که این کار، باعث محافظت از افراد در مقابل تاریکی و سیاهی ها میشود. جشن« هولی» که از آن بعنوان جشن رنگها یاد میشود؛ مخصوص فصل بهار است.

فرهنگ غذایی در هندوستان

غذاهای هندی که طرز تهیه ی هر کدام از آن ها با روش های سنتی منحصربه فرد است؛ ترکیبی از دستورالعمل های منطقه ای متمایز می باشد. ادویه ها در غذاهای هندی، جایگاه بسیار مهمی دارند و شهرت این کشور بخاطر غذاهای خیابانی اش میباشد که شامل سمبوسه تند و کباب است.

در هر منطقه ای، سبک های آشپزی هندوستان نسبت به منطقه ی دیگر، متفاوت است و مواد مورد استفاده در غذاها نظیر سبزیجات متنوع و میوه ها نظیر گوجه فرنگی، نعنا، تمبر و سایر گیاهان می باشد. بسیاری از مردم هند، گیاه خوار هستند؛ اما آن ها در غذاهای خود، علاوه بر گیاه خواری، از گوشت گوسفند و مرغ استفاده می کنند.

تمدن هند از ۲۹۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و حتی قبل آن آغاز شده است

گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش