استثناء منقطع یک نوع تأکید و مبالغه در مطلب استاستثنای منقطع
مستثنی منه به مجموعه ای کلّی اطلاق میشود که یک موضوع یا اسم از آن خارج میشود و مستثنی به اسمی میگویند که از حکم کلی خارج گردد.
این نکته را در نظر داشته باشید که همیشه در یک شکل و قالب از جملات استثنا استفاده نمیشود بلکه مستثنی و مستثنی منه براساس ویژگی های متفاوت به سه نوع به شرح زیر تقسیم میشوند :
- به استثنایی که مستثنی منه و مسثنی در آن هم جنس اند؛ استثنای متصل می گویند:« جاء التلامذةُ إلّا أخاک»
واژه ی« أخاک»( مستثنی) با« التلامذة»( مستثنی منه) در عبارت بالا، هم جنس می باشند.
- به استثنایی، استثنای منقطع میگویند که در آن مستثنی منه و مستثنی از یک جنس نیستند:« جاء القومُ إلّا حمارَهُم»
واژه ی« حمار»( مستثنی) در مثال بالا از جنس« القوم»( مستثنی منه) نیست یعنی« حمار» به معنای حیوان است درحالیکه« قوم» به معنای انسان است.
- به استثنایی که مستثنی در آن حذف شده، استثنای مفرّغ میگویند:« ما جاء إلّا أخوک»
استثنای منقطع استثنایی است که در آن مستثنی منه و مستثنی از یک جنس نیستنددر عبارت فوق، صرفا از مستثنی استفاده شده درحالیکه کلمه مستثنی منه در آن، حذف شده است که پیش از ادات استثنا می آید.
گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش
- 9
- 5
