به گزارش خبرآنلاین، محسن ماندگاری در نشست تخصصی «منبع نگاری و بررسی صحت اخبار و مطالب رسانه ها» در سیزدهمین نمایشگاه مطبوعات با ارائه گزارشی از پژوهش تازه انجام شده درباره وضعیت منبع نگاری در رسانه های داخلی افزود: بر اساس یافته های این پژوهش، انتشار اخبار جعلی و ساختگی با هدف تاثیرگذاری بر افکارعمومی به روشی نسبتا متداول در تولید اخبار ویژه برخی رسانه ها تبدیل شده است.
او افزود: تحقیقات ما نشان می دهد برخی از اخبار خارجی که برای استفاده در رسانه های مکتوب و یا رادیو و تلویزیون ترجمه می شود با تحریف در مضمون و دستکاری در نقل قول های گویندگان همراه است.
سردبیر سابق روزنامه جام جم تاکید کرد: تحریف در ترجمه حتی شامل اظهارات مقامات ارشد سیاسی ایرانی در گفتگو با رسانه های خارجی نیز می شود.
ماندگاری به عنوان مثال به مصاحبه چند هفته قبل محمد جواد ظریف با رسانه های آمریکایی اشاره کرد و گفت متن ترجمه شده سخنان ظریف، پخش شده از صدا وسیما کاملا تحریف شده و مغایر با سخنان او در نیویورک بود.
او در این نشست که با حضور دکتر اکبر نصراللهی استاد دانشگاه و دکتر گیتا علی آبادی مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها برگزار شد گفت: فرضیه ما در پژوهش «منبع نگاری و ارزیابی صحت اخبار در رسانه های ایران» این بود که برخی اخبار منتشر شده در رسانه های داخلی از صحت و دقت کافی برخوردار نیست و ممکن است برخی اخبار رسانه ها، جعلی و ساختگی باشد و یا از منابع کم اعتبار خارجی ترجمه شده و یا در ترجمه دچار دستکاری و تحریف شده باشد که موارد متعددی از این نمونه ها در ۸۴۶۳ خبر و گزارشی که در این تحقیق ارزیابی شده است، به دست آمد.
به گفته او، در این طرح پژوهشی، مطالب ۹ خبرگزاری، ۱۸ روزنامه، ۴ سایت خبری و دو بخش خبری ۱۴ و ۲۰:۳۰ تلویزیون مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.
ماندگاری به وضعیت امروز رسانه ها اشاره کرد و گفت: متاسفانه بسیاری از مردم اعتماد خودشان را به رسانه های داخلی از دست داده اند و دلیل اصلی آن عدم رعایت اصول منبع نگاری در انتشار اخبار است.
به گفته او، صحت و دقت به همراه انصاف و تعادل از مهمترین اصول خبرنویسی است اما به دلیل عدم رعایت آن در رسانه های داخلی، اکنون جامعه رسانه ای ما را با چالش عمیقی مواجه کرده و بی اعتمادی به رسانه ها را افزایش داده است.
این پژوهشگر رسانه در بخش دیگری از سخنان خود به جنگ یمن و سوریه اشاره کرد و گفت به دلیل کمبود منابع معتبر همسو در این کشورها، برخی رسانه های کم اعتبار در این کشورها به منابع اصلی خبرگزاری ها و رادیو تلویزیون ما تبدیل شده اند که نتیجه آن انتشار اخبار کذب و عاری از صحت در رسانه های داخلی و به تبع آن افزایش بی اعتمادی مردم به رسانه ها است.
او در ابتدای این بخش از سخنان خود، فیلمی از اخبار ۲۱ شبکه یک سیما در تاریخ ۸ شهریور گذشته پخش کرد که در آن گوینده خبر از شلیک موشک گروه انصارالله یمن به ابوظبی، پایتخت امارات خبر می داد و در ادامه در میزگردی، کارشناس برنامه از جزییات دقیق محل اصابت موشک و تلفات و پیامدهای آن سخن می گفت.
ماندگاری پس از پایان این فیلم گفت: احتمالا در هیچ کجای جهان و در هیچ رسانه معتبری سابقه نداشته باشد که یک خبر کذب و ساختگی که منبع یمنی منتشر کننده آن ساعتی بعد آن را تکذیب کرده، در اخبار یک شبکه تلویزیونی پخش شود و به همین بهانه میهمانی به استودیو آورده شود تا درباره جزییات این خبر که جعلی بودن آن قبلا اعلام شده توضیحات بیشتر دهد.
در ادامه این نشست دکتر اکبر نصراللهی گفت: پیش از این هم تعداد رسانه ها محدود و هم منابع خبری رسانه ها کمتر بود و اغلب مخاطبان، منابع را می شناختند اما الان ما با کثرت منابع و همچنین تعداد زیاد رسانه ها روبروییم.
او به فضای مجازی و رسانه های جدید اشاره کرد و گفت: الان کار سخت شده چرا که بعضا رسانه‌های بی شناسنامه و بی هویتی دیده می شوند که به منبع اخبار مردم و یا رسانه ها تبدیل می شوند و با هدف و کارکرد خاصی که دارند کشور را با چالش جدی مواجه می کنند.
نصراللهی همچنین با اشاره به گسترش شبکه های اجتماعی گفت: مصرف رسانه‌ای مردم تغییر پیدا کرده و آنها به سمت فضای مجازی گرایش پیدا کرده اند و به رادیو و تلویزیون و دیگر رسانه ها دیگر توجهی ندارند.
او گفت در این آشفته بازار باید سواد رسانه ای مردم را بالا برد تا از هر منبع آلوده ای استفاده نکنند. اکنون مخاطبان خودشان مجبورند کار سردبیری انجام داده و اخبار را راستی آزمایی کنند.
در ابتدای این نشست دکتر گیتا علی آبادی مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها، به طرح پژوهشی «منبع نگاری و ارزیابی صحت اخبار و مطالب رسانه ها» اشاره کرد و گفت: این طرح پژوهشی به سفارش دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها صورت گرفته و هدف از این پژوهش، شناسایی منابع اصلی رسانه های داخلی و همچنین میزان اعتبار منابع رسانه ها بوده است.
او گفت: این کار تحقیقی به درخواست دفتر مطالعات و با همکاری آقای ماندگاری انجام شده و جای آن در پژوهش های رسانه ای ما خالی بود.
به گفته او، این پژوهش نتایج جالبی داشته که جزییات آن متعاقبا اعلام خواهد شد.
- 12
- 1
