روکش دندان چیست؟
روکش دندان که نام انگلیسی dental crown است برای مواردی استفاده می شود که از دندان ها در برابر شکستن حفاظت کند و همچنین باعث افزایش عملکرد و زیبایی دندان شود. روکش دندان کاربردهای ترمیمی و زیبایی گسترده ای دارد.
معمولاً دندان هایی که درمان ریشه یا عصب کشی دندان شده اند پس از مدتی تاج خود را از دست می دهند. دندانپزشک نیز برای بازگرداندن کارایی دندان، دندان را روکش می کند. پس روکش دندان برای دندان هایی است که ریشه آن ها سالم می باشد. در بعضی از مواقع نیز تاج دندان (Tooth) به دلیل های مختلف مانند ضربه یا پوسیدگی از دست میرود به همین دلیل برای احیای مجدد آن ها از روکش استفاده می شود. اساسا روکش یک تاج مصنوعی برای دندان است. روکش دندان پوسته های نازک و همرنگ دندان هستند که به سطح جلویی دندان ها وصل میشوند تا ظاهر دندان ها را بهبود بخشند.
عمل روکش دندان بعنوان یکی از پرکاربرد سلامت دندان شناخته شده است. در مواردی از جمله شکستگی و اسیب به دندان، بد فرمی آنها ، وجود فاصله های ظریف بین دندان ها، عدم هم سطحی و… بهترین راهکار استفاده از روکش دندان است. به خصوص که در سال های اخیر مردم استقبال زيادي از روکش دندان به خاطر زیبا کردن دندان های خود داشته اند.
روکش دندان برای دندان هایی که دیواره هایشان شکسته یا حجم قابل توجهی از ساختار آن ها به علت پوسیدگی از بین رفته باشد؛ همچنين دندان هایی كه به علت عصب کشی یا نازک شدن جداره، احتمال شکستن شان وجود داشته باشد، با روکش هایی به صورت دندان( روکش دندان ) ترمیم و بازسازی می شوند.
روکش دندان، دندان اسیب دیده را پوشش میدهند و با این کار از ساختار دندان حمایت و حفاظت می کنند. آن ها به دلیل محصور و ایزوله کردن دندان، احتمال پوسیده شدن و کرم خوردگی را تقریباً به صفر می رسانند و این به مفهوم افزایش طول عمر دندان اسیب دیده می باشد.
زمان مناسب برای انجام روکش دندان
علت اصلی استفاده از روکش دندان ، از دست دادن یا ضعیف شدن نسوج تاجی دندان است. این اتفاق به سه دلیل پوسیدگی، سایش بیش از حد سطوح گوناگون دندانی یا شکستگی تاج اتفاق می افتد. وقتی پوسیدگی دندان (Tooth decay) اتفاق می افتد باید سریعا برای ترميم آن اقدام شود. درصورتی که پوسیدگی در مراحل نخست باشد و سطح کوچکی از دندان را شامل شود به مراتب درمان آن ساده تر خواهد بود ولی پوسیدگی های وسیع علاوه بر تضعیف نسوج تاجی دندان منجر به درگیری عروق و اعصاب پالپ دندانی میشوند که در نتیجه دندان نیاز به درمان ریشه پیدا می کند.
انتخاب روکش مناسب از بین انواع روکش دندان، بهترین راه برای داشتن لبخندی زیباست.بهترین روکش دندان بطور کلی ظاهری کاملا شبیه به دندان طبیعی داشته، با این تفاوت که درون آن خالی است.
آیا روکش دندان درد دارد؟
ممکن است پس از روکش دندان شما درد بگیرد. دلایل متفاوتی می تواند وجود داشته باشد که پس از روکش کردن، دندان شما درد داشته باشید، مانند تراش زیر لثه یا دندانی که زنده بوده و روکش شده و یا عصب کشی نامناسب دندان زیر روکش و در بسياري موارد گیر کردن غذایی بین روکش و دندانهای مجاور.
درمان روکش دندان نیز مثل دیگر روشهای درمانی دندانپزشکی نیازمند نگهداری های پس از درمان و دقت در حین درمان می باشد. به همین دلیل به استفاده کنندگان روکش دندانی توصیه می شود بعد از استفاده از روکش در دوره های معینی به دندانپزشک جهت معاینه مراجعه کنند.
فواید روکش دندان
فواید روکش دندان حفظ ساختار دندان دربرابر شکستگی و هم حفظ سلامت بافت های اطراف دندان است، ولی بهرحال ۱ تا ۵/۱ میلی متر از نسج دندان، طی فرآیند ترمیم تراش می خورد و اهمیت مراقبت از آنرا برای جلوگیری از پوسیدگی مجدد چند برابر می کند.
- روکش ها میتوانند از دندان عصب کشی شده محافظت کنند.
- روکش ها میتوانند باعث بهبود ظاهر دندان تغییر رنگ یا تغییر شکل داده شوند.
- روکش ها میتوانند از دندان فرسوده دربرابر صدمات بسیار محافظت کنند.
- روکش ها میتوانند بعنوان تکیه گاه برای دندان های دارای پوسیدگی شدید عمل کنند.
عوارض روکش دندان
بزرگ ترین عیب روکش دندان، تراش دندان است و باتوجه به اینکه عمر متوسط روکش های معمولی بین هشت تا ده سال است، در درازمدت طول عمر دندان کاهش خواهد یافت. پس روکش دندان زمانی توصیه می شود که نسج سالم باقی مانده دندان بسیار کم باشد. مواردی از عوارض روکش دندان شامل موارد زیر میباشد :
- ناراحتی یا حساسیت و آلرژی به روکش دندان
- لب پریدگی شدن
- لق شدن دندان
- افتادن روکش دندان
- ایجاد حساسیت به سرما و گرما در دندان ها
- پوسیدگی و خراب شدن دندان
انواع روکش دندان
روکش ها انواع مختلفی دارند که هر یک برای حالت های خاصی استفاده می شوند. استفاده از هر یک شدیداً پوسیدگی، محل دندان پوسیده و ترجیحات درمان بستگی دارد.
- استیل رنگ ثابت
- تمام فلز
- روکش دندان زیرکونیا
- استیل ضد زنگ
- روکش دندان سرامیکی
- تمام رزین
مراحل روکش کردن دندان
مراحل روکش دندان به شرح زیر است:
۱. تراش دندان( از محیط دندان به ضخامت روکش موردنظر برداشته میشود)
۲. قالبگیری از دندان تراش خورده و انتخاب رنگ روکش متناسب با دندانهای مجاور، جهت انتقال آنچه در دهان وجود دارد به لابراتوار دندانسازی
۳. بعضا یک جلسه امتحان فریم فلزی یا زیرکونیوم
۴. گاها یک جلسه امتحان پرسلن
۵. تحویل روکش
راهکارهای افزایش عمر روکش دندان
افزایش عمر مفید دندان روکش شده به عواملی چون نوع رژیم غذایی ، ترکیب آب دهان، ميزان استحکام دندان موقع تشکیل و غلظت فلوراید آب اشامیدنی بستگی دارد. برای افزایش طول عمر روکش دندان باید توجه به بهداشت دهان داشت. برای افزایش عمر روکش دندان باید باید موارد زیر را رعایت کرد:
- چیزهای سخت و سفت مثل مداد، یخ یا ناخن خود را نجوید.
- استفاده از محافظ دهان در ورزش های سنگین
- دندان های خود را به هم نسایید و سعی کنید غذاهای سفت و سخت را با دندان های اسیاب بجوید.
- از دندان های روکش شده برای باز کردن بستهبندي استفاده نکنید
- عدم استفاده زیاد از شیرینی جات و تنقلات شیرین در روز
توصیه مهم پس از روکش دندان
۱- دندان ها را ۲ مرتبه در روز مسواک کنید و روزی یک بار هم از نخ دندان (dental floss) استفاده کنید
۲- مراجعه به پزشک به صورت ۶ ماه یا یکساله
۳- رعایت نکات بهداشتی از جمله بهداشت دهان و دندان
۴- مراجه به پزشک در صورت عفونت لثه ها
۵- به محض لق شدن روکش دندان به دندانپزشک خود مراجعه کنید
۶- روزهای پس از انجام روکش دندان، امکان دارد لبه دندان در خط لثه دچار حساسیت شود.
۷- در صورتی که روکش دندان شما به دلیل بلندی با دندان های مجاور برخورد داشت لازم است این مسئله را به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
قیمت روکش دندان
هزینه روکش دندان چقدر است؟ برای جواب به این سوال باید ذکر کرد این هزینه بسته به جنس روکش و دستمزد دندانپزشک و هزینه لابراتوار می تواند مختلف باشد.
منظور از جنس روکش دندان بیشتر نوع آن است که غالبا فلزی، سرامیکی، پرسلن باند شده به فلز و یا زیرکونیوم( یا همان روکش دندان زیرکونیم) میباشد. معمولاً ارزانترین روکشها، همین روکشهای پرسلن باند شده به فلز هستند که البته قيمت روکش دندان در آن ها هم به آلیاژ زیر آن بستگی دارد. ولی با آلیاژ مرسوم در لابراتوارهای دندانی، به صرفه ترین هزینه روکش دندان را دارند.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 16
- 2