هموروئید یک بیماری شایع بین زنان و مردانهموروئید
هموروئید یا بواسیر بیماری مزمن و شایعی است که اغلب انسانهای بالغ در دوره ای از زندگی به آن دچار میشوند. این عوارض با خارش و احساس ناراحتی و احتمالا خون ریزی همراه است. هموروئید عبارت است از ورید های گشاد شده و واریسی در مقعد که امکان دارد در مجرای مقعدی که آنرا بواسیر داخلی یا خارجی می نامند ایجاد شود. این عارضه می تواند به هنگام دفع مدفوع درد و ناراحتی و گاهی خون ریزی به همراه داشته باشد.
انواع هموروئید
هموروئید با توجه به محل تشکیل آن تقسیم بندی می شود. در ادامه به انواع بواسیر اشاره می کنیم.
۱. هموروئید خارجی:
هموروئید خارجی، بواسیری است که به رگ های خارج مقعد اثر می گذارد و میتواند سبب ترک خوردگی، خونریزی و خارش در آن ناحیه بشود.
۲. هموروئید داخلی:
هموروئید داخلی به واریسی شدن سیاه رگ ها در درون و انتهای کانال مقعد گفته میشود.
هموروئید با توجه به محل تشکیل آن به دو دسته هموروئید داخلی و خارجی تقسیم میشوددرجه بندی هموروئید
درجه بندی هموروئید طبق میزان بیرون زدگی آن از کانال مقعد انجام می شود. هرقدر این بیرون زدگی بیشتر باشد درجه ی آن نیز بالاتر است. این که بواسیر در چه سطحی قرار دارد بسیار حائز اهمیت است. پزشک طبق درجه هموروئید میتواند برای انتخاب روش درمان بیماری هموروئید تصمیم بگیرد.
- درجه اول: خونریزى بدون بیرون زدگى.
- درجه دوم: خونزیری به هنگام حركات روده از مقعد خارج می شود و بعد مجدداً به داخل باز می گردد.
- درجه سوم: خونریزى به همراه بیرون زدگى که با دست جا مى رود.
- درجه چهارم: هموروئید به طور كلی از سوراخ مقعد بیرون است و با انگشت به داخل برگردانده نمی شود.
علت ایجاد هموروئید
علت واقعى هموروئید مشخص نیست. ولی عوامل مهم و مؤثر در بروز آن عبارتند از:
> یبوست مزمن
> رژیم غذایی کم فیبر
> روش های نامنظم دفع (یبوست یا اسهال)
> بارداری
> نشستن برای بازه زمانی طولانی مدت در توالت
> عوامل ارثى
> افزایش فشار داخل شکم
> برنامه غذایی کم فیبر
> عدم مصرف روزانه ی آب به میزان کافی
> داشتن رابطه مقعدی
خارش یا سوزش در اطراف مقعد یکی از علائم هموروئید استعلایم و نشانه هاى هموروئید
موارد زیر از نشانه های هموروئید می باشند. در صورت مشاهده این علائم حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزى
- بی اختیاری مدفوع
- خارج شدن بالشتکهای عروقی از مقعد
- خارش یا سوزش در اطراف مقعد
- وجود برآمدگی هایی در ناحیه مقعد
- ظاهر شدن ترشح مخاطی بعد از اجابت مزاج
تشخیص هموروئید
برای تشخیص هموروئید پزشک توسط دستگاهی (آنوسکوپ) که در داخل مقعد گذاشته می شود و داخل مقعد و پایین راست روده را نشان می دهد؛ مریض را معاینه می کند و به دنبال وریدهای برجسته و متورم می گردد.
هموروئید خارجی به آسانی از طریق مشاهده توسط پزشک قابل تشخیص است. در هموروئید داخلی پزشک یک انگشت پوشیده با دستکش پلاستیکی را داخل رکتوم خواهد کرد. از آنجاییکه همورویید های داخلی بیش از حد نازک و حساس هستند، پزشک در جهت آزمودن و بررسی بخش تحتانی کولون و رکتوم از آنوسکوپ، پروکتوسکوپ و یا سیگموئیدوسکوپ استفاده خواهد کرد. این ابزارها لوله هایی منعطف و دارای نور هستند که امکان مشاهده داخل مقعد و رکتوم را برای پزشک فراهم می کنند.
هموروئید، زمانی اتفاق می افتد که رگهای داخل مقعد و رکتوم متورم و ملتهب می شوندپزشک شما امکان دارد پس از معاینات فیزیکی برای تشخیص بهتر هموروئید روش های زیر را پیشنهاد دهد:
> کولونوسکوپی
> معاینه دیجیتالی
عوارض هموروئید
عوارض هموروئید بسیار نادر هستند ولی شامل موردهای زیر میشوند:
- آنمی:
از دست دهی مزمن خون ناشی از هموروئید منجر به آنمی – ناکافی بودن سلولهای خونی قرمز- خواهد شد که سبب خستگی و ضعف می شود.
- اختناق هموروئید( strangulated):
چنانچه خون رسانی برای خونریزی داخلی قطع شود، هموروئید امکان دارد آسیب دیده باشد و درد شدید به وجود آورد.
راه های درمان هموروئید
با توجه به شدت هموروئید و نوع آن میتوان برای درمان بواسیر میتوان از روش های زیر استفاده کرد:
درمان هموروئید با لیزر:
درمان لیزری هموروئید سریعترین، برترین و قطعی ترین روش برای درمان این بیماری است. این درمان بدون خطر و ایمن است و بعد از درمان هیچ مشکلی برای بیمار ایجاد نمی شود. این درمان قطعی است و بطور کامل بافت های بواسیری را از بین میبرد. مهمترین علت عمل جراحی هموروئید و درمان بواسیر با لیزر بدون خونریزی بودن آن است که سبب میشود در کم تر از نیم ساعت از شر این بیماری خلاص شوید.
درمان بیماری هموروئید با لیزر، قطعی ترین روش درمان استدارو درمانی روشی برای درمان هموروئید:
درصورتی که هموروئید تنها منجر به ناراحتی متوسطی شده باشد، پزشک کرم های بدون نیاز به نسخه، روغن، شیاف، پماد و یا پدهایی را توصیه خواهد کرد. این محصولات دارای ترکیباتی مانند هیدرو کورتیزون هستند که میتوانند درد و خارش را حداقل به صورت موقتی از بین ببرند. از کرم ها و محصولات بدون احتیاج به نسخه، بیش از ۱ هفته استفاده نکنید مگر با دستور پزشک معالجتان؛ چراکه منجر به عارضه های جانبی مانند جوشهای پوستی، التهاب، سستی و نازکی پوست می شوند.
درمان جراحی هموروئید:
در صورتی که داخل هموروئید خارجی لخته تشکیل شود، پزشک شما امکان دارد درمان جراحی برای برداشتن هموروئید را توصیه کند. در موارد خونریزی های مکرر یا هموروییدهای پیشرفته دردناک هم امکان دارد جراحی برای برداشتن هموروئید یا استفاده از روش های سرپایی مثل کوتر کردن (سوزاندن با جریان برق) و منجمد کردن توصیه شود.
درمان هموروئید با روش پروکتوسکوپی:
هموروئید می تواند درجات و انواع مختلفی داشته باشد. برای تشخیص و درمان قطعی از روش های متعددی استفاده میشود. یکی از این روش ها پروکتوسکوپی است که طی آن راست روده و قسمت انتهای روده با وسیله ای به اسم پرکتوسکوپ بررسی و معاینه میشود. پروکتوسکوپ وسیله ای اپتیک است که سر آن دارای منبع نورانی است. به دنبال این معاینه با چند خراش کوچک در اطراف ناحیه همورویید میتوان آنرا درمان کرد. این روش درمانی بدون بی هوشی انجام می پذیرد و بیمار بعد از ۲ یا ۳ روز می تواند به زندگی روزمرّه و عادی خود ادامه دهد.
درمان هموروئید با استفاده از حلقه پلاستیکی:
پزشک معالج یک یا دو حلقه پلاستیکی به دور هموروئید داخلی می بندد تا گردش خون آنرا قطع کند. سرانجام همورویید در طول چند روز خشک شده و می افتد. این فرآیند در خیلی از افراد مؤثر بوده و جواب می دهد. بستن همورویید با حلقه پلاستیکی میتواند دردناک باشد و منجر به خونریزی شود که ۲ تا ۴ روز بعد از فرآیند شروع می شود ولی به ندرت شدت می یابد.
هموروئیدکتومی بسته یکی از روشهای درمان هموروئید:
هموروئیدکتومی بسته بيش ترین استفاده را در درمان هموروئیدهای داخلی دارد. در این روش هموروئید با استفاده از یک وسیله نوک تیز مثل چاقوی کوچک جراحی، قیچی، الکتروکوتر، یا حتی لیزری برش داده شده و بعد با استفاده از نخ قابل جذب ترمیم می شود. بطور رایج هر سه ستون هموروئیدی در یک مدت زمان درمان می شوند. مراقبت های پس از عمل شامل حمام نشسته مکرر، داروهای ضد درد ملایم، و پرهیز از یبوست می باشد. هموروئیدکتومی بسته در ۹۵٪ موارد موفقیت آمیز می باشد.
درمان هموروئید با روش اسکلروتراپی
اسکلروتراپی روشی نسبتا قدیمی است ولی در سال های گذشته برای درمان بواسیر یا هموروئید هم مورد توجه پزشکان قرار گرفته است. روشی سرپایی و به مراتب ایمن تر و البته کم خطرتر از عمل جراحی که به درمان بواسیر و از بین بردن علائم آن میتواند کمک کند.
یکی از روش های درمان هموروئید، روش اسکلروتراپی استاتفاقی که طی درمان هموروئید با روش اسکلروتراپی رخ می دهد این است که پزشک ۱ الی ۳ میلیمتر ماده اسکلروزان را که معمولاً ترکیب فنل در روغن زیتون است در قسمت زیرین مخاط هر یک از بالشتک های همورویید و قسمت های متورم آن در ناحیه مقعد تزریق می کند. تزریق این ماده میتواند در دیواره ورید های مقعدی چسبندگی ایجاد کند و در آخر سبب متورم شدن دیواره آن می شود که به خشک شدن عروق خونی هموروئید و فروکش کردن آن منجر خواهد شد.
درمان هموروئید با روش کوآگوالسیون با نور مادون قرمز:
کوآگوالسیون با نور مادون قرمز وسیله ای مخصوص است که هموروئید را می سوزاند.
درمان خانگی هموروئید
درمان خانگی هموروئید ضعیف ترین نوع درمان است که تنها بیمارانی که جدیدا متوجه علائم خود شده و یا بیمارانی که می خواهند موقتاً علائم خود را تسکین دهند، از این روش ها استفاده می کنند. البته درمان خانگی همورویید در دوران نقاهت بعد از درمان نیز به سرعت بخشیدن به ترمیم زخم ها کمک می کند. از درمانهای خانگی بواسیر خفیف میتوان به موردهای زیر اشاره نمود:
۱. اولین درمان خانگی هموروئید که شدیداً توصیه می شود یخ است. یخ به کاهش رگ های خونی کمک می کند، تورم را تقلیل می دهد و سریعاً سبب آرامش و کاهش درد می شود. یک پک یخ یا یک قطعه ذوب شده را به بازه زمانی ۱۰ دقیقه در یک پارچه در منطقه آسیب دیده قرار دهید. این کار را چند مرتبه در روز انجام دهید تا خونریزی تقلیل یابد.
۲. خوردن غذاهای با فیبر بالا مانند میوه ها، سبزیجات و غلات که بهترین میوه ها برای درمان هموروئید تمشک، گلابی و سیب است.
۳. نشستن در وان گرمی که با آب کافی پوشیده شده باشد میتواند به تسکین تورم و کاهش تحریک ایجاد شده توسط هموروئید کمک کند. بعضی از افراد دوست دارند موادی را به حمام خود اضافه کنند تا علائم موجود را کاهش دهند. این مواد میتواند یک پیمانه نمک اپسوم یا سرکه سیب باشد. بعضی از افراد نیز سرکه سیب را بطور مستقیم بر روی همورویید می گذارند. این روش میتواند وضعیت را بدتر کند و پوست اطراف هموروئید را متورم تر سازد.
۴. از درمان موضعی هموروئید (پماد برای درمان هموروئید) استفاده کنید. کرم یا پماد حاوی هیدروکورتیزون را به محل التهاب بگذارید.
۵. آلوئه ورا یکی از برترین مواد طبیعی برای درمان هموروئید است. خواص ضد التهابی و درمانی آلوئه ورا سبب کاهش تحریک بواسیر می شود. آلوئه ورا میتواند برای بواسیر داخلی و خارجی استفاده شود. برای درمان همورویید خارجی، اندکی از ژل آلوئه ورا را بر روی مقعد بگذارید و به آرامی ماساژ دهید. این روش ساده، درد را تسکین می دهد و حس سوزش را کم می کند.
۶. هیچگاه از دستمال توالتهای خشک و رنگی و معطر استفاده نکنید برای جلوگیری از ابتلا به هموروئید می توانید از دستمال مرطوب های معمولی بدون عطر و الکل استفاده شود.
برای پیشگیری از ابتلا به هموروئید، از دستمال توالتهای خشک و رنگی و معطر استفاده نکنید۷. خواص رطوبت دهنده و مرطوب کننده عنبر سائل سبب کاهش ناراحتی های مربوط به هموروئید می شود. امولسیون رطوبت میتواند به کاهش رگ های خونی ملتهب، کاهش درد، خارش و تورم کمک کند. می توانید از پدهای پزشکی که دارای عنبر سائل هستند استفاده کنید. این پدهای پاک کننده مرطوب میتواند همراه با کاغذ توالت استفاده شود. این یک راه خوب برای مراقبت مقعد از تحریک و میکروارگانیسم ها است.
۸. روغن بادام که مخصوص خواص جذب کننده و نرم کننده است، عمدتاً برای درمان هموروئید خارجی استفاده می شود. پنبه را در روغن بادام خالص بگذارید و آنرا در منطقه آسیب دیده قرار دهید. این کار سبب کاهش التهاب و کاهش حس سوزش و خارش می شود. این کار را چند مرتبه در روز انجام دهید.
نحوه پیشگیری از هموروئید
بهترین راه برای جلوگیری از هموروئید این است که از یبوست جلوگیری کنید. برای جلوگیری از همورویید و کاهش علائم بواسیر، این نکات را دنبال کنید:
۱- مکمل های فیبر را در نظر داشته باشید. اغلب مردم به میزان کافی فیبر مصرف نمی کنند. ۲۰ تا ۳۰ گرم در روز در رژیم غذایی خود را بگنجانید. مطالعات نشان داده اند که مکمل های فیبری بدون احتیاج به تجویز مثل پسیلیوم (متاموسیل) یا متیل سلولز (Citrucel)، علائم کلی و خونریزی هموروئید را التیام می بخشد.
۲- در صورتیکه از مکمل های فیبر استفاده می کنید، لااقل هشت لیوان آب یا مایعات دیگر هر روز بخورید. در غیر اینصورت، مکمل ها میتوانند سبب یبوست و هموروئید شوند.
۳. برای پیشگیری از ابتلا به هموروئید، در موقع دفع مدفوع فشار زیاد ندهید. فشار دادن و نفس کشیدن در زمان تلاش برای عبور مدفوع سبب ایجاد فشار بیشتری در رگ های رکتوم پایین می شود.
۴. برای جلوگیری از ابتلا به هموروئید، از ایستادن و نشستن طولانی مدت به خصوص در دست شویی پرهیز کنید جون نشستن طولانی مدت فشار وارد بر رگهای ناحیه مقعد را افزایش می دهد.
شایع‌ترین علت هموروئید، یبوست طولانی مدت است۵. برای جلوگیری از یبوست و کاهش فشار بر رگها، که امکان دارد با ایستادن طولانی مدت یا نشستن رخ دهد، فعالیت و جنب و جوش خود را فزونی دهید. ورزش نیز به شما کمک می کند اضافه وزنی که باعث هموروئید شده را کاهش دهید. انجام حرکات ورزشی برای درمان بواسیر بسیار مفید خواهد بود و به کاهش و درمان علائم بیماری کمک خواهد کرد.
۶. سریعاً در موقع حس دفع برای پیشگیری از ابتلا به هموروئید به دستشویی بروید چنانچه مدفوع خود را نگه دارید و حس دفع برطرف بشود، مدفوع سفت خواهد شد و عبور و دفع آن سخت خواهد شد.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 19
- 4
