بخش آی سی یو (ICU) یکی از بخشهای مهم و حیاتی هر بیمارستانی محسوب می شود که معمولا مراقبت های ویژهای از بیماران بستری در این بخش انجام میشود اما چه افرادی در این بخش بستری میشوند و دلیل مرگ برخی از این بیماران چیست؟
معرفی بخش آی سی یو (ICU)
آی سی یو (ICU) بخشی از بیمارستان است که مخصوص مراقبت از افراد دچار بیماریها یا جراحات شدید یا تهدیدکننده حیات است که نیاز به نظارت دقیق و مداوم و حمایت بوسیله تجهیزات و داروهای اختصاصی دارند تا کارکردهای طبیعی بدن در آنان حفظ شود.
کارکنان واحدهای مراقبت ویژه از پزشکان و پرستاران بسیار زبده تشکیل میشوند که برای مراقبت از بیماران دچار وضعیت بحران تخصص دارند.
آی سی یوها از لحاظ نسبت بالای کارکنان به بیماران نیز با سایر بخشهای عادی بیمارستان متفاوت هستند و به منابع و تجهیزات پزشکی پیشرفته دسترسی دارند که به طور در بخشهای معمول در دسترس نیست.
از جمله بیماریهای رایجی که ممکن است در آی سی یو درمان شوند، شامل «نشانگان زجر تنفسی حاد» (ARDS)، تروما، نارساییهای چندعضوی و سپسیس یا عفونت منتشر است.
بیماران ممکن است به طور مستقیم از بخش اورژانس به آی سی یو منتقل شوند یا اینکه پس از وخیم شدن حالشان در بخشهای عادی یا بلافاصله پس از انجام جراحیهای بسیار تهاجمی که بیمار را در معرض خطر شدید عوارض قرار میدهد، به آی سی یو برده شوند.
بیمارستانها ممکن است آی سی یوهایی داشته باشند که مربوط به یک تخصص معین پزشکی یا گروههای خاصی از بیماران باشند، برای مثال واحد مراقبتهای ویژه از نوزادان (NICU)، واحد مراقبتهای ویژه کودکان (PICU)، و احد مراقبتهای ویژه بیماریهای مغز و اعصاب (Neuro ICU)، واحد مراقبتهای ویژه تروما (TICU) و غیره.
بررسی تجهیزات آی سی یو (ICU)
تجهیزات رایجی که در آی سی یوها وجود دارند، از جمله شامل دستگاههای تهویه مکانیکی (ونتیلاتور) برای کمک به تنفس بیماران از راه لوله داخل نای، پایشگرهای فعالیت قلب از جمله تجهیزات دورسنجی (تله متری)، ضربان سازها (پیس میکرهای) خارجی، تجهیزات دیالیز برای مشکلات کلیوی، تجهیزات برای پایش مداوم کارکردهای بدنی، شبکهای از لولههای داخل وریدی، لولههای تغذیه، لولههای بینی- معده (نازوگاستریک)، پمپهای تخلیه یا ساکشن، درنها و کاتترها، مجموعهای داروها برای درمان عوارض اولیه ناشی از بستری شدن هستند.
شمار تختهای واحدهای مراقبتهای ویژه در آمریکا ممکن است تا ۲۰ درصد تختهای بیمارستانی را تشکیل دهند، اما در بریتانیا این میزان فقط تا ۲ درصد است. علت این تفاوت زیاد این است که در بریتانیا فقط هنگامی فرد شدیدترین وضعیت بیماری را داشته باشد، پذیرش در ای سی یو انجام میشود.
میانگین هزینه واحدهای مراقبتهای ویژه در بریتانیا ۸۳۸ پوند برای هر تخت در روز در واحد مراقبتهای ویژه نوزادان، ۱۷۰۲ پوند برای هر تخت در روز در واحد مراقبتهای ویژه کودکان و ۱۳۲۸ پوند برای هر تخت در روز در واحد مراقبتهای ویژه بزرگسالان است.
بررسی علل مرگ بیماران در آی سی یو
معیار «آپاچی» در بدو ورود بیماران به بخش آی سی یو مشخص میکند که میزان مرگ و میر بیماران چقدر است. البته این امر به نوع آی سی یوها و کیفیت آنها نیز بستگی دارد. چرا که در آی سی یوهایی که برای بیماریهای داخلی از بخش خون بیمار میگیرد به دلیل اینکه اکثر بیماران این بخش سرطانهای پیشرفته خونی دارند و درمان نمیشوند، بنابراین میران مرگ و میرشان هم خیلی بالاست.
اگر آی سی یو مربوط به «تروما» باشد که بیشترین بیماران آن هم جوانان هستند میزان مرگ و میرشان کمتر از بخش مراقبتهای ویژهای است که بیماران مُسن و مبتلا به سرطانهای دیگر را پذیرش مینمایند.
آی سی یوهای بخشهای مامائی نیزمی تواند با مرگ و میر متوسط تا بالا همراه باشد. در آی سی یوهای جراحی مغز و اعصاب نیزمرگ و میر بیماران بالاست، اما در افرادی که عملهای تروما انجام میدهند میزان مرگ و میرشان پائینتر است؛ بنابراین نمیتوانیم بگوییم که مرگ و میر عام بیماران بستری در این بخش چقدر است، اما میتوان گفت به طور متوسط میزان مرگ و میر بیماران تروما، سرطان و جراحی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد است. متأسفانه به ۳۰ درصد بیماران بستری در آی سی یو هم نمیتوانیم کمک کنیم و آنها جان خود را از دست میدهند، اما حدود ۷۰ تا ۸۰درصد بیماران بستری درآی سی یوها سالم مرخص میشوند.
در حقیقت آی سی یو به این معنا نیست که بیمار در حال مرگ را در آنجا نگهداری کنیم؛ بلکه بیماری که امکان انجام کاری برایش وجود دارد باید در این بخش بستری شود، ضمن اینکه علم میگوید از ذخایر مملکت برای بیماری که امید به زندگی مجدد آن هست باید نهایت استفاده را کرد.
انتخاب بیمارانی که میشود به آنها کمک کرد؛ روشهای درمانی، روشهای کنترل عفونت، استفاده منطقی از آنتی بیوتیکها نیز در کاهش میزان مرگ و میر افراد بستری در بخش آی سی یو تاثیرگذار است.
از آنجا که پرسنل آی سی یو جزء افرادی هستند که در معرض ابتلای بالای آلودگی عفونت قرار دارند بی تردید شستشوی دستها توسط پرسنل از انتقال عفونت به شدت جلوگیری میکند. استفاده از دستکش و ماسک هم کمک میکند که پرسنل در برابر بیماریها نیز ایمن شوند.
بیشترین مرگ و میر در آی سی یوها ناشی از عفونت هاست نه تروما. متأسفانه عفونت در آی سی یوهای اکثر کشورهای دنیا و حتی ایران عامل اصلی مرگ و میر است؛ زیرا باکتریها به تدریج در حال مقاوم و مقاومتر شدن هستند و این امر کار متخصصن بیهوشی را در درمان سختتر میکند.
بدون شک گام اول پیشگیری از عفونتهای بیمارستانی و کاهش مرگ ومیرها از شستشوی دستهای پرسنل شروع میشود. بعداز پیشگیری از عفونت ها، شستشوی کامل وسایل آی سی یو و ضدعفونی کردن موثرآنها و رعایت مسائل ضدعفونی توسط پرسنل نیز در گامهای مهم بعدی قرار دارند.
- 9
- 5