بیماری التهاب روده ازعلائم تا راه های درمان

بیماری التهاب روده

التهاب روده چیست؟

به طورکلی درباره بیماری های التهاب روده دو اصطلاح وجود دارد که شامل؛ بیماری کولیت اولسروز و بیماری کرون می باشد. در بیماری کولیت اولسروز؛ التهاب روده در دیواره داخلی روده بزرگ ایجاد می شود، اما بیماری کرون سبب ایجاد التهاب در دیواره داخلی و خارجی روده بزرگ و کوچک خواهد شد. زمانی که این اتفاق می افتند دیواره های داخلی روده قرمز، متورم، دارای زخم و خونریزی می شوند. 

آنچه اهمیت دارد اطلاع آدمی درباره بیماری ها و تاثیرشان روی بدن است. 

بیماری التهاب روده غالبا با سندروم روده تحریک پذیر اشتباه گرفته می شود، اما باید توجه داشت که میان آنها تفاوت هایی وجود دارد. سندروم روده تحریک پذیر بسیار جدی تر است و عوارض متعددی از قبیل آسیب به روده و سوء تغذیه را به دنبال خواهد داشت. 

کولیت لنفوسیتی و کولیت کلاژن از انواع دیگری از بیماری التهابی روده هستند، در صورتی که پزشک توانایی تشخیص بیماری بین دو نوع اصلی را نداشته باشد؛ بیماری را تحت عنوان کولیت نامشخص طبقه بندی می کند. براساس آنچه موسسه کرون و کولیت عنوان می کند؛ بیماری التهابی روده حدود ۱/۶ میلیون آمریکایی را درگیر کرده است. 

اکثر بیماران پیش از رسیدن به ۳۰ سالگی تشخیص داده می شوند، اما به طورکلی غالبا در میان افراد ۱۸-۲۹ سال دیده می شود. مواردی هم در کودکان با سن ۲ سال و سالمندانی که در دهه هفتم و هشتم زندگی خود هستند وجود دارد. شانس ابتلا به این بیماری در دو جنس زن و مرد یکسان است. 

درگیری با بیماری التهاب روده

علائم بیماری التهابی روده:

علائم بیماری التهابی روده به شدت تحت تاثیر التهاب و محل بروز آن است، به طوری که علائم را در طیف خفیف تا شدید طبقه بندی می کند. بیمار با احتمال بسیار دوره های فعال و بهبودی را پشت سر می گذارد. علائم مشترکی که برای بیماری کرون و کولیت اولسراتیو در نظر می گیرند شامل موارد زیر می باشد:

- اسهال؛ زمانی ایجاد می شود که قسمت های آسیب دیده روده نتواند آب را مجددا به خود جذب کنند.

- خستگی 

- گرفتگی، نفخ و درد معده به دنبال انسداد روده 

- حالت تهوع

- استفراغ

- حرکات دردناک و دشوار روده

- احساس عدم تخلیه‌ی روده پس از اجابت مزاج

- وجود چرک یا موکوس در مدفوع

- عرق شبانه

- کم خونی و کاهش اشتها که می تواند در روند رشد و تکامل جسمی کودک مبتلا بسیار تاثیرگذار باشد. 

- هماتوکزیا یا همان وضعیتی که در آن خون در مدفوع مشاهده می شود.

- کاهش وزن بدون دلیل

- دوره‌های قاعدگی نامنظم در زنان

علائم ناشی از بیماری التهاب روده

افرادی که به بیماری التهابی روده مبتلا می شوند ممکن است در دهان خود زخم هایی را نیز مشاهده کنند، البته در اطراف ناحیه تناسلی یا مقعد هم ممکن است زخم و شکاف ایجاد شود. 

جالب است بدانید بیماری التهابی روده می تواند با سایر مشکلات خارج دستگاه گوارش مانند التهاب چشم، اختلالات پوستی و آرتروز همراه شود. 

عوامل موثر در ابتلا به بیماری های التهابی روده:

دلیل اصلی ایجاد بیماری های التهابی روده به طور قطعی مشخص نیست، پیش از این پزشکان دلیل اصلی را رژیم غذایی و استرس معرفی می کنند، با این وجود اعتقاد دارند که این عوامل بیماری را تشدید می کنند اما عامل ایجاد کننده نیستند. عوامل متعددی می توانند در ابتلای فرد به بیماری التهابی روده نقش داشته باشند که در ادامه به آنها می پردازی:

سیستم ایمنی:

یکی از عوامل احتمالی ایجاد بیماری ها التهابی روده؛ عملکرد نامطلوب سیستم ایمنی روده ای است. زمانی که سیستم ایمنی با عوامل مهاجم مانند مواد غذایی، ویروس و باکتری مواجهه می شود؛ پاسخ ایمنی غیرطبیعی سبب می شود دستگاه ایمنی به سلول های دستگاه گوارش هم حمله کند. 

ژنتیک:

بنابر آنچه به نظر می رسد وراثت جایگاه مهمی در ابتلا به بیماری ها التهابی روده به خود اختصاص می دهد، زیرا در میان جهش های ژنی و التهاب روده ارتباط خاصی وجود دارد. ۲۰ درصد از کاسنی که به التهاب روده مبتلا می شوند در خویشاوندان نزدیک خود نیز این موضوع را داشته اند، البته باید اشاره کرد تاکنون هیچ الگوی خاصی درباره نحوه توارث بیماری التهابی روده پیدا نشده است. 

ژنتیک و بیماری التهاب روده

باکتری و ویروس:

براساس آنچه نتیجه تحقیقات نشان می دهند؛ باکتری‌های اشریشیاکلی و آنتی ویروس با بیماری کرون ارتباط دارند. 

محیط زیست:

از عوامل زمینه ساز دیگر برای بیماری های التهابی روده می توان به؛ سیگار کشیدن، قرص‌های ضدبارداری، رژیم غذایی، تغذیه با شیرمادر، واکسیناسیون، آنتی بیوتیک‌ها اشاره کرد. 

سن: 

همانطور که اشاره شد بیشتر موارد قبل از ۳۰ سالگی تشخیص داده می شوند. اما برخی از آنها هم در ۵۰ یا ۶۰ سالکی ایجاد شده اند. 

نژاد یا قومیت: 

سفیدپوستان بیشتر درمعرض ابتلا به بیماری بیماری های التهابی روده هستند، اما باید توجه داشت این مشکل ممکن است در هرنژادی ایجاد شود. نژاد قفقاز و یهودیان اشکنازی در معرض خطر بیشتری نسبت به دیگران هستند.

سابقه‌ی خانوادگی: 

در صورتی که یکی از خویشاوندان نزدیک شما مانند پدر، مادر، خواهر، برادر و فرزند به بیماری التهابی روده مبتلا باشند شانس ابتلا شما نیز افزایش خواهد یافت. 

سیگار کشیدن: 

سیگار کشیدن مهمترین عامل خطر برای کنترل، ایجاد و گسترش بیماری کرون می باشد. البته دربرخی موارد سیگار کشیدن برای کولیت اولسراتیو نقش محافظتی خواهد داشت، اما به دنبال مضرات سیگار پیشنهاد می شود به طورکلی ترک شود. 

داروها:

مصرف داروهایی مانند ایزوترتینوئین یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می توانند خطر ابتلا به بیماری التهابی روده را افزایش دهند. 

محل زندگی: 

عوامل محیطی مانند رژیم های غذایی پر از چربی در ایجاد بیماری التهابی روده نقش به سزایی دارند. زندگی در کشورهای صنعتی احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد. به نظر می رسد آب و هوای شمال کشور نقش بزرگتری در ابتلا به این بیماری ایفا می کند. 

ارتباط محل زندگی و بیماری التهاب روده

نحوه تشخیص بیماری التهابی روده چیست ؟

آزمایش خون:

اندازه گیری گلبول های قرمز خون و خروج آنها از رنج طبیعی می تواند نشانه ای مبنی بر از دست دادن خون یا افزایش فعالیت سیستم دفاعی بدن باشد. این موضوع به خودی خود می تواند نشانه ای مبنی بر ابتلا به کولیت باشد. 

آزمایش مدفوع:

در صورتی که خون در مدفوع دیده شود و علائم عفونت‌های میکروبی، ویروسی یا قارچی هم وجود داشته باشند می تواند احتمال ابتلا به بیماری التهابی روده را رد کند. 

انواع آندوسکوپی:

برای تشخیص بیماری التهابی روده، علت و شدت آن ممکن است برای بیمار آندوسکپی تجویز شد تا بخش های مورد نظر دستگاه گوارش دیده شوند در این فرآیند از دستگاه آندوسکپ استفاده خواهد شد. در حال ظاهر چهار روش آندوسکوپی وجود دارد.

انتروسکوپی با کمک بالون: 

در این روش پزشک با استفاده از یک بالون و آندوسکوپ تمامی روده بزرگ و بخش انتهایی روده باریک را مشاهده کرده و نمونه برداری کند. 

تصویربرداری: 

از طریق عکس برداری ها مانند رادیولوژی با باریم ، MRI و... می توان اعضای داخلی را مشاهده و به حقایقی جهت تشخیص التهاب روده دست پیدا کرد. 

تشخیص بیماری التهاب روده از طریق MRI

عوارض احتمالی بیماری التهابی روده:

بین کولیت اولسراتیو و بیماری کرون عوارض مشترکی وجود دارند که شامل موارد زیر می باشند: 

خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ با ابتلا به کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون افزایش خواهد یافت. آزمایش هایی که برای غربالگری سرطان انجام می شود معمولا حدود ۸ تا ۱۰ سال بعد از تشخیص آغاز خواهند شد. فرد باید از پزشک خود بپرسد که چه زمان و چند بار باید این آزمایش را انجام دهد. 

التهاب پوست، چشم و مفاصل. برخی اختلالات از جمله آرتریت، ضایعات پوستی و التهاب چشم (یووئیت) ممکن است در طول عود بیماری التهابی روده ممکن است ایجاد شوند.

کلانژیت اسکلروزان اولیه می تواند در مجاری صفراوی زخم ایجاد کند در نتیجه منجر به آسیب ها کبدی خواهد شد. 

در ابتلا به بیماری التهابی روده خطر لخته شدن خون در ورید و عروق افزایش خواهد یافت. 

برخی از داروهایی که برای این بیماری تجویز می شوند خطر کمی برای ابتلای فرد به سرطان ها دارند. 

مصرف کورتیکواستروئیدها احتمال ابتلا به پوکی استخوان، فشار خون بالا و سایر شرایط را افزایش خواهد داد. 

عوارض بیماری کرون ممکن است شامل موارد زیر باشند:

از آنجایی که بیماری کرون بر ضخامت دیواره روده تاثیر گذار است می تواند با گذشت زمان قسمت هایی از روده که ضخیم شده و قسمت هایی که نازک مانده را در طی جریان محتویات گوارشی مسدود کند، همین موضوع سبب می شود در برخی از موارد پزشک مناطق آسیب دیده روده را جراحی کرده و بردارد. 

این بیماری ممکن است با شما را با کاهش مصرف غذا روبرو کند در نتیجه امکان جذب موادمغذی در روده وجود ندارد، همین موضوع فرد را با کم‌خونی به دلیل کمبود آهن یا ویتامین B-12، سوء تغذیه و... مواجه می کند.

دربرخی از موارد التهاب روده از طریق دیواره گسترش پیدا کرده و یک فیستول می سازد. رایج ترین انواع فیستول ها نزدیک یا اطراف ناحیه مقعد (فیستول پرینال) هستند. در برخی از این موارد فیستول ممکن است عفونت کرده و آبسه ایجاد کند. 

در برخی از موارد می تواند شکاف کوچکی در ناحیه بافت پوششی داخل مقعد ایجاد شده و سپس عفونت کند، در بیشتر موارد ایجاد این حالت ممکن است منجر به ایجاد فیستول پرینال شود.

عوارض ناشی از بیماری التهاب روده

عوارض کولیت اولسروز ممکن است شامل موارد زیر باشد:

گاهی کولیت اولسراتیو باعث بزرگ و متورم شدن روده بزرگ می شود، این بیماری حالتی جدی است که به مگاکولون سمی معروف شده است. 

مگاکولون سمی می تواند سوراخ در روده بزرگ ایجاد کند. این موضوع ممکن است به صورت خود به خود نیز انجام شود. 

اسهال بیش از حد که ممکن است در اثر ابتلا به التهاب روده ایجاد شود؛ فرد را با کم آبی شدید روبرو می کند. 

برخی از موارد حمله شدید بیماری التهابی روده می تواند فرد را با شوک روبرو کند. شوک غالبا در اثر از دست دادن خون در طول یک دوره طولانی یا بروز ناگهانی اسهال خونی ایجاد می‌شود.گاهی این مسئله زندگی بیمار را تهدید می کند، پس نباید این بیماری را پشت گوش انداخت و باید مراحل درمانی را به صورت مناسب پشت سر گذاشت. 

درمان های بیماری التهابی روده:

درمان های غیر جراحی بیماری التهابی روده:

بسته به نوع و علامت خاصی که در اثر بیماری التهابی روده ایجاد می شود؛ داروها می توانند شرایط را کنترل کنند تا فرد علامتی نداشته باشد. 

داروهایی که ممکن است برای فرد تجویز شوند شامل:

آمینوسالیسیلات ها (داروی ضد التهابی مانند سولفاسالازین، مسالامین یا بالسالازید) است که تحریکات روده با حداقل کاهش می دهند. 

آنتی بیوتیک ها که عفونت‌ ها و آبسه‌ ها را درمان می‌ کنند.

کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون؛ که می توانند سیستم ایمنی را کنترل کنند و از تشدید بیماری پیشگیری می شود. 

تعدیل‌ کننده‌ های ایمنی که توانایی آرام کردن سیستم ایمنی بیش فعال را دارند.

درمان های بدون نسخه ای هم وجود دارند که شامل موارد زیر می باشد:

داروی ضد اسهال

داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی

ویتامین‌ها و مکمل‌هایی مانند پروبیوتیک‌ ها

درمان بیماری التهاب روده با دارو

درمان های جراحی بیماری التهابات روده:

جراحی هرکدام از انواع بیماری التهابی روده با دیگری متفاوت می باشد. 

گردآوری: بخش سلامت سرپوش