آبله میمونی
آبله میمون در اثر ویروسی از نوع ارتوپوکس بوجود می آید. این ویروس های بیضی شکل ، دارای یک لایه لیپوپروتئین بهمراه لوله ها یا رشته هایی می باشند که پوشش دهنده ی DNA ویروسی هستند. این نوع ویروس، متشکل از انواع زیادی میباشد که از آن ها می توان به آبله گاوی، آبله شتر، آبله خرگوش و سایر گونه ها اشاره کرد.
برخی از گونه های خاص و پستاندران، در اثر آبله میمون الوده می شوند. مواردی همچون خوردن گوشت خام حیوانات گوشتخوار یا میمون الوده و تماس مستقیم با حیوانات الوده، از راههای انتقال این ویروس به شمار می رود. منبع احتمالی انتقال ویروس به انسان، ضایعات پوستی یا مخاطی بر روی حیوانات آلوده می باشد؛ خصوصا وقتی پوست انسان دچار اسیب هایی در اثر گزش، خراش یا ضربه شده باشد.
تاریخچه آبله میمونی
از آبله میمونی به عنوان یک بیماری نادر یاد میشود که محل شیوع آن اغلب در کشورهای آفریقای مرکزی و غربی با جنگل های بارانی است. در سال ۱۹۵۸ این بیماری در میمون های آزمایشگاهی مشاهده شد. پس از اینکه بر حیوانات آفریقا، مطالعاتی انجام شد؛ در تعدادی از جوندگان آفریقایی، شواهدی از عفونت ویروس ارتوپاکس یافت شد. آبله میمونی براساس مطالعات آزمایشگاهی، موجب آلوده کردن موش و خرگوش میشود. این بیماری در سال ۱۹۷۰، برای اولین بار در انسان دیده شد و در ژوئن ۲۰۰۳، در ایالات متحده شیوع پیدا کرد. در بین هر ۱۰ نفر در آفریقا، عفونت های ناشی از آبله میمون باعث شده تا یک نفر بمیرد.
شیوع آبله میمونی در سال ۲۰۱۷، در نیجریه شروع شد و با گسترش این ویروس به ۱۱ ایالت، ۷۴ نفر مشکوک به این بیماری شدند. طغیان رودخانه به عنوان عامل اصلی این شیوع بزرگ محسوب میشد؛ بدین دلیل که رابطه ی حیوانات وحشی آلوده با انسان ها نزدیکتر شده بود. از این رو ، این بیماری در بین انسان و حیوان، مشترک است و راه انتقال آن از حیوانات به انسان می باشد.
آبله میمون در کشور انگلیس در سپتامبر ۲۰۱۸، سه نفر را مبتلا کرد؛ به این خاطر که به نیجریه سفر کرده بودند. شیوع این بیماری از سال ۲۰۱۷، در نیجریه رخ داد که ۸۹ نفر را مبتلا و شش نفر از آن ها فوت کردند. یک دام پزشک ۵۳ ساله چینی در ششم خردادماه ۱۴۰۰، در اثر ابتلا به این بیماری درگذشت. این دام پزشک برطبق گزارشات دو میمون مرده را چند ماه قبل، کالبدشکافی کرده بود و سرانجام این بیماری، پس از چند ماه به او سرایت کرد.
علایم بیماری آبله میمونی
آبله میمون با علائم گوناگونی از جمله تب، سردرد، درد عضلانی و خستگی نمایان می شود. تنها تفاوت آبله میمون با آبله اینست که حیوان میمون در بیماری میمونی، باعث تورم غدد لنفاوی( لنفادنوپاتی) می شود. معمولاً ۱۴- ۷ روز، دوره کمون( زمان عفونت تا علایم) بیماری آبله میمونی، طول می کشد ولی این مدت نیز میتواند از ۲۱- ۵ روز، متغیر باشد. پس از ظهور تب، طی یک تا ۳ روز( گاهی بیشتر)، بثورات پوستی مثل تاول در صورت بیمار ایجاد می شود. سپس این بثورات به سایر قسمت های بدن گسترش می یابد.
راه های انتقال آبله میمونی
از راه های انتقال آبله میمونی می توان به تماس مستقیم با خون، مایعات بدن، ضایعات پوستی یا مخاطی حیوانات آلوده اشاره کرد. شواهدی از عفونت ویروس آبله میمون در آفریقا، در بسیاری از حیوانات نظیر موش، سنجاب درختی، گونه های مختلف میمون و سایر موارد دیده شده است. با وجود نامشخص بودن دلیل انتقال آبله میمونی، عوامل خطر احتمالی این بیماری شامل خوردن گوشت نپخته و سایر محصولات دامی حیوانات آلوده می باشد.
دیگر راههای انتقال آبله میمونی، نظیر گزش حیوان، تماس مستقیم با ضایعات یا مایعات بدن حیوان آلوده است. احتمال انتقال این بیماری از یک فرد به فرد دیگر، وجود دارد؛ با این که نسبت به آبله، میزان شیوع آن کم تر است. به این صورت که تصور می شود این ویروس، در هنگام تماس مستقیم و طولانی مدت چهره به چهره توسط قطرات تنفسی انتقال داده می شود. علاوهبراین ، گاهی اوقات راه انتقال آبله میمونی به انسان از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن فرد آلوده یا اشیای آلوده به ویروس، مانند ملحفه یا لباس می باشد.
راه های تشخیص بیماری آبله میمون
پزشک، پس از معاینه ی شما، سوالاتی درباره ی علایمتان می پرسد. در چنین مواقعی، اگر سابقه گزش حیواناتی داشته اید باید به او اطلاع دهید. همچنین درصورت مراقبت یا عیادت از شخص مبتلا به آبله میمون، به او بگویید. بنابراین برای تشخیص بیماری آبله میمون، احتمالا به موارد زیر نیاز دارید:
- با استفاده از آزمایش خون میتوانند ویروس آبله میمون را تشخیص دهند.
- یکی از روش های گرفتن نمونه آزمایش، نمونه برداری می باشد. گاهی اوقات پزشکان، نمونه هایی از پوست، مایعات تاول ها یا پوسته از زخم ها را جمع آوری می کنند و از نظر وجود ویروس آبله میمون، این نمونه ها را مورد آزمایش قرار می دهند.
- برای گرفتن نمونه از گلو، از کشت سواب گلو استفاده می شود تا آبله میمون تشخیص داده شود. کشت گلو به اینصورتست که پنبه ای را بر روی پشت گلو میمالند.
واکسن آبله میمونی
اخیرا داروی tecovirimat با دارا بودن نشانه ای برای درمان آبله توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده تجویز شده است. واکسن آبله میمونی در ایالت متحده به منظور جلوگیری از مبتلا شدن به این بیماری، مجوز دریافت کرده است. البته خود واکسن آبله به دلیل رابطه نزدیک بین دو بیماری آبله و آبله میمونی میتواند به نوعی مانع از ابتلا به نوع میمونی شود. ماده ACAM2000 متشکل از ویروس زنده واکسینیا میباشد و کاربرد آن برای ایمن سازی افراد بزرگسال با حداقل ۱۸ سال و در معرض بیماری آبله میمون می باشد.
راه های جلوگیری از شیوع آبله میمون
شما با انجام موارد زیر می توانید موجب عدم انتقال ویروس آبله میمون به دیگران شوید:
> تا زمانی که پزشکتان تائید نکند؛ نباید به مکانهایی همچون محل کار، مدرسه یا سایر اماکن عمومی بروید. حتی درصورت بهبود وضعیت جسمانیتان، احتمال انتقال این بیماری به دیگران وجود دارد.
> پزشکتان را از مشکوک شدنتان به بیماری آنفولانزای میمونی، مطلع کنید. آن ها باید برای محافظت از شما و کارکنانتان دربرابر این ویروس، اقدامات لازم را انجام دهند.
> مرتبا دستانتان را برای پیشگیری از ابتلا به آبله میمون بشویید. هر بار، استفاده از آب و صابون را فراموش نکنید. دستان صابونیتان را به هم بمالید و انگشتان خود را بند آورید. با دقت، جلو و عقب دست ها و بین انگشتانتان را بشویید. زیر ناخن های دستتان را با استفاده از انگشتان دست دیگرتان مالش دهید. حداقل بمدت ۲۰ ثانیه با استفاده از آب گرم و روان بشویید. سپس با یک حوله تمیز یا حوله کاغذی، دستان خود را خشک کنید. درصورت عدم دسترسی به آب و صابون، توصیه میشود که از ضد عفونی کننده دست که حاوی الکل است؛ استفاده کنید. به چشم، بینی یا دهان خود بدون شستن دستهایتان، دست نزنید.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 15
- 3